Przejdź do zawartości

Zeta Eridani

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zeta Eridani
ζ Eri
Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór

Erydan

Rektascensja

03h 15m 50,027s

Deklinacja

-08° 49′ 11,02″

Paralaksa (π)

0,02972 ± 0,00029[1]

Odległość

109,7 ± 1,1 ly
33,65 ± 0,33 pc

Wielkość obserwowana

4,80m[1]

Ruch własny (RA)

−0,35 ± 0,39 mas/rok[1]

Ruch własny (DEC)

46,10 ± 0,27 mas/rok[1]

Prędkość radialna

−5,8 ± 4,2 km/s

Charakterystyka fizyczna
Rodzaj gwiazdy

gwiazda ciągu głównego

Typ widmowy

kA4hA9mA9V[1]

Masa

1,7 M[2]

Promień

1,8 R[2]

Jasność

10,5 L[2]

Okres obrotu

<2,5

Prędkość obrotu

72 km/s[2]

Wiek

875 mln lat[2]

Alternatywne oznaczenia
Oznaczenie Flamsteeda: 13 Eridani
Bonner Durchmusterung: BD−09 624
Fundamentalny katalog gwiazd: FK5 1091
Boss General Catalogue: GC 3899
Katalog Henry’ego Drapera: HD 20320
Katalog Hipparcosa: HIP 15197
Katalog jasnych gwiazd: HR 984
SAO Star Catalog: SAO 130387
Zibal

Zeta Eridani (Zibal, ζ Eri) – gwiazda w gwiazdozbiorze Erydanu, znajdująca się w odległości około 110 lat świetlnych od Słońca.

Tradycyjna nazwa gwiazdy, Zibal, wywodzi się z arabskiego. Pierwotny termin al Ri᾽āl oznaczał „małe strusie” i oznaczał ciąg słabych gwiazd rozciągający się między jasnymi gwiazdami Acamar i Fomalhaut; nazwa ta została zniekształcona do postaci al Zibāl, a następnie przypisana gwieździe Zeta Eridani, leżącej dużo dalej na północ[2][3]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna w 2016 roku formalnie zatwierdziła użycie nazwy Zibal dla określenia tej gwiazdy[4].

Charakterystyka

[edytuj | edytuj kod]

Jest to gwiazda ciągu głównego należąca do typu widmowego A o nietypowym składzie chemicznym. Ma ona dosyć silne linie metali. Na podstawie różnych kryteriów można przypisać ją do podtypów od A4 do A9, ze względu na częściowe rozdzielenie pierwiastków w atmosferze gwiazdy. Gwiazda ma masę około 1,7 masy Słońca i wiek 875 milionów lat; jest blisko połowy okresu syntezy wodoru w hel, po którym zmieni się w olbrzyma[2].

Jest to także gwiazda spektroskopowo podwójna. Jej towarzysz, gwiazda o mniejszej masie, okrąża ją co 17,922 doby w średniej odległości 0,16 au. Gwiazdy otacza dysk pyłu widoczny w podczerwieni, rozciągający się do odległości około 40 au od pary gwiazd. Nie wiadomo, czy okrążają ją jakieś planety[2].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e Zeta Eridani w bazie SIMBAD (ang.)
  2. a b c d e f g h Jim Kaler: Zibal. STARS, 2012-01-13. [dostęp 2017-02-04]. (ang.).
  3. Richard Hinckley Allen: Star Names Their Lore and Meaning. Nowy Jork: Dover Publications Inc., 1963, s. 219.
  4. Naming Stars. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2017-02-01. [dostęp 2018-12-04].