Franklin Delano Roosevelt

Franklin Delano Roosevelt (1933)

Franklin Delano Roosevelt (1882–1945) – amerykański polityk, 32. prezydent USA.

• Amerykanie nie będą umierać na Pacyfiku za krótkowzroczną pazerność Francuzów, Brytyjczyków i Holendrów.
  • Opis: nieoficjalnie na początku 1942.
  • Źródło: Oliver Stone’s Untold History of the United States (2012), tłum. Edyta Czerwonka, odcinek 1

• Bohaterski opór, jaki naród polski stawiał w ostatnich 2 latach, jest natchnieniem nie tylko dla Ameryki, ale dla wszystkich ludów miłujących wolność.

• Brytyjczycy nie cofną się przed niczym, by utrzymać przeszłość.
  • Opis: o polityce Churchilla dotyczącej utrzymania strefy wpływów w Grecji i reszcie basenu Morza Śródziemnego.
  • Źródło: Oliver Stone’s Untold History of the United States (2012), tłum. Anna Rajca, odcinek 2
  • Zobacz też: Brytyjczycy

• Chodzi o to, by Niemcy nas nie wysadzili?
  • Opis: do tajnego radcy Office of Strategic Services Alexandra Sachsa, gdy ten zreferował mu list, podpisany przez Alberta Einsteina. Naukowiec ostrzegał w nim przed konsekwencjami zbudowania przez Niemcy bomby atomowej.
  • Źródło: Piotr Głuchowski, Hitlerowski program budowy bomby atomowej rozpoczął się równo z kapitulacją Warszawy. Dlaczego się nie udał?, „Ale Historia”, wyborcza.pl, 21 lipca 2023.

• Ci, którzy cieszą się przywilejami tak długo jak my, zapominają, że kiedyś umierali za nie ludzie.

• Francja zajmowała ten kraj przez niemal sto lat, a jego mieszkańcy są w gorszej sytuacji niż na początku.
  • Opis: o francuskich Indochinach.
  • Źródło: Oliver Stone’s Untold History of the United States (2012), tłum. Anna Rajca, odcinek 2
  • Zobacz też: Francja, Kambodża, Laos, Wietnam

• Jako amerykański prezydent oświadczam, że Ameryka nie przyłoży ręki do wykorzystywania skolonizowanych narodów.
  • Opis: w sierpniu 1941 na spotkaniu z Winstonem Churchillem.
  • Źródło: Oliver Stone’s Untold History of the United States (2012), tłum. Edyta Czerwonka, odcinek 1
  • Zobacz też: kolonializm

• Jedyną rzeczą, której należy się lękać, jest sam lęk.
  • The only thing we have to fear is fear itself. (ang.)
  • Źródło: Leksykon złotych myśli, wyboru dokonał Krzysztof Nowak, Warszawa 1998.
  • Zobacz też: strach

• Katyń jest to wyłącznie niemiecka propaganda i niemiecka intryga. Jestem absolutnie przekonany, że nie uczynili tego Rosjanie.
  • Opis: reakcja na doniesienia o zbrodni NKWD w Katyniu.
  • Źródło: Dariusz Baliszewski, Historia nadzwyczajna, Wydawnictwo Górnośląskie, Wrocław 2009, ISBN 978-83-245-8762-9, s. 262.

• Ludzie pracujący razem jako jedna grupa potrafią dokonać rzeczy, których osiągnięcie nie śniło się nikomu z osobna.
  • Źródło: Wacław Idziak, Biznes, Koszalińskie Wydawnictwo Prasowe, Koszalin 1990, s. 62.

• Musimy Niemców wykastrować lub sprawić, żeby nie mogli płodzić ludzi, którzy będą chcieli kontynuować tradycję ekspansji.
  • Opis: na konferencji w Casablance.
  • Źródło: Oliver Stone’s Untold History of the United States (2012), tłum. Anna Rajca, odcinek 2
  • Zobacz też: Niemcy (naród)

• Myślę, że jest teraz dobra okazja, by napić się piwa.
  • I think now would be a good time for a beer. (ang.)
  • Opis: cytat z przemówienia Roosevelta z okazji zniesienia prohibicji w USA, 5 grudnia 1933.

• Najokropniejsze, co w życiu widziałem. Tubylcy są opóźnieni w stosunku do nas o 5000 lat. A od 200 lat siedzą tam Brytyjczycy. Z każdego dolara włożonego w taką Gambię, wyciskają dziesięć. To czysty wyzysk.
  • Opis: na konferencji prasowej w 1944 o brytyjskich koloniach w Afryce Zachodniej.
  • Źródło: Oliver Stone’s Untold History of the United States (2012), tłum. Anna Rajca, odcinek 2
  • Zobacz też: Afryka, Wielka Brytania

• Natura nadal oferuje nam swoje dary, zwielokrotnione dzięki ludzkiemu trudowi. Choć jednak obfitość jest u naszych drzwi, to w coraz mniejszym stopniu korzystamy z jej dobrodziejstw. Wynika to w dużej mierze stąd, że przez swój upór i niekompetencję władcy giełdy dóbr ludzkości zawiedli, popełnili błąd, przyznali się do fiaska, po czym uciekli od odpowiedzialności.
  • Opis: fragment mowy inauguracyjnej z 4 marca 1933 na rozpoczęcie pierwszej kadencji zawierającej apel o poparcie przez obywateli USA programu Nowego Ładu (New Deal).
  • Źródło: Mowa inauguracyjna, przeł. Piotr Rączka, w: Wielkie mowy historii, t. 2, wyd. Polityka Spółdzielnia Pracy, Warszawa 2006.

• Nieważne, ile czasu nam to zajmie, ale naród amerykański wykorzysta w słusznym celu swą potęgę i doprowadzi do całkowitego zwycięstwa.
  • Opis: przemówienie wygłoszone po japońskim ataku na Pearl Harbor.
  • Źródło: Oliver Stone’s Untold History of the United States (2012), tłum. Edyta Czerwonka, odcinek 1

• Nie dbam o to, czy kraje sąsiadujące z Rosją zostaną skomunizowane.
  • Opis: do amerykańskiego ambasadora w Moskwie, wypowiedź z 1944 roku.
  • Źródło: Stanisław Roszak, Jarosław Kłaczkow, Poznać przeszłość. Wiek XX. Podręcznik do historii dla szkół ponadgimnazjalnych. Zakres podstawowy, wyd. Nowa Era, Warszawa 2012, s. 178.

• Oczekujemy świata opartego na czterech podstawowych ludzkich wolnościach. Po pierwsze, wolności słowa i głoszenia poglądów, wszędzie na świecie. Po drugie, wolności wyznawania wybranej religii, wszędzie na świecie. Po trzecie, wolności od niedostatku, wszędzie na świecie. Po czwarte, wolności od strachu, wszędzie na świecie.
  • Opis: fragment przemówienia wygłoszonego podczas uroczystości podpisania Karty Atlantyckiej, 14 sierpnia 1941.
  • Źródło: Oliver Stone’s Untold History of the United States (2012), tłum. Edyta Czerwonka, odcinek 1
  • Zobacz też: wolność

• Ponieważ zbliżają się wybory prezydenckie, nie chciałbym w tej chwili rozmawiać o sprawach polskich.
  • Opis: w poufnej rozmowie ze Stalinem w Teheranie w 1943, gdy ten zaproponował „przesunięcie Polski na zachód” i ustanowienie „rządu przyjaznego ZSRR”.

• Praktyki pozbawionych skrupułów spekulantów walutowych, odrzucone przez serca i umysły obywateli, zostały postawione w stan oskarżenia przed sądem opinii publicznej. Prawdą jest, że się starali, ale ich działania biegły torem przestarzałej tradycji. Stanąwszy wobec załamania rynku kredytowego, zaproponowali jedynie udzielanie nowych pożyczek. Pozbawieni perspektywy zysków, którymi mogli zachęcać ludzi do podążania za ich fałszywym przywództwem, uciekli się do nawoływań, płaczliwie błagając, aby znów obdarzono ich zaufaniem. Znają jedynie reguły pokolenia egoistów. Nie mają żadnej wizji, a kiedy brakuje wizji, naród ginie.
  • Opis: fragment mowy inauguracyjnej z 4 marca 1933 na rozpoczęcie pierwszej kadencji zawierającej apel o poparcie przez obywateli USA programu Nowego Ładu (New Deal).
  • Źródło: Mowa inauguracyjna, przeł. Piotr Rączka, w: Wielkie mowy historii, t. 2, wyd. Polityka Spółdzielnia Pracy, Warszawa 2006.

• Przyznanie, że błędem jest używanie zamożności materialnej jako miernika sukcesu, wiąże się nierozerwalnie z porzuceniem fałszywego przekonania, iż urząd publiczny i wysoka pozycja polityczna powinny być oceniane jedynie według kryteriów prestiżu stanowiska i osobistych korzyści; należy także położyć kres takim zachowaniom w bankowości i biznesie, które zbyt często upodobniały dziedziny wymagające najgłębszego zaufania do bezwzględnej i egoistycznej działalności przestępczej. Trudno się dziwić, że zaufanie słabnie, ponieważ sprzyjają mu jedynie uczciwość i poczucie honoru, bezwzględne poszanowanie zaciągniętych zobowiązań, sumienna ochrona i wolne od egoizmu postępowanie; bez tego zaufanie nie może istnieć.
  • Opis: fragment mowy inauguracyjnej z 4 marca 1933 na rozpoczęcie pierwszej kadencji zawierającej apel o poparcie przez obywateli USA programu Nowego Ładu (New Deal).
  • Źródło: Mowa inauguracyjna, przeł. Piotr Rączka, w: Wielkie mowy historii, t. 2, wyd. Polityka Spółdzielnia Pracy, Warszawa 2006.

• Stany Zjednoczone nie poprą polskiego rządu, którego istnienie byłoby sprzeczne z waszymi interesami.
  • Opis: w 1943, w liście do Stalina napisanym po konferencji w Teheranie.
  • Źródło: Oliver Stone’s Untold History of the United States (2012), tłum. Anna Rajca, odcinek 2

• Stary, poczciwy torys, świetny premier na czas wojny, zadba, żeby Anglia ocalała. Ale Churchill nie może rządzić po wojnie, nie nadaje się. Musimy im dać do zrozumienia, że nie jesteśmy „dobrym wujkiem”, który wyciągnie brytyjskie imperium z kłopotów, a potem da się spławić. Ważą się losy brytyjskiego imperium: niewiele osób wie, że przez długi czas brytyjscy i niemieccy bankierzy trzymali w garści światowy handel…
  • Opis: w sierpniu 1941.
  • Źródło: Oliver Stone’s Untold History of the United States (2012), tłum. Edyta Czerwonka, odcinek 1
  • Zobacz też: Winston Churchill

• Świetny pomysł. Wyjdźcie na ulice i zmuście mnie do tego.
  • Opis: do związkowców, którzy przedstawili mu propozycje lewicowych reform gospodarczych.
  • Źródło: cyt. za: Michał Sutowski, Herbatka u prezydenta, krytykapolityczna, pl, 3 sierpnia 2011.

• Trudno poprawić los ludzi przez dobre prawa, łatwo jednak go pogorszyć przez złe.

• William Leahy: Warunki ugody są tak elastyczne, że Rosjanie mogą je bez przerywania rozciągnąć od Jałty do Waszyngtonu.
  Franklin D. Roosevelt: Wiem Bill. Ale teraz nic więcej zrobić dla Polski nie mogę. (…) Stalin nie otrzymał od nas nic, czego by już nie miał.
  • Opis: po ustaleniu w Jałcie powstania Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej, w którego skład mieli wejść obok komunistów przywódcy z londyńskiej emigracji.
  • Źródło: Oliver Stone’s Untold History of the United States (2012), tłum. Anna Rajca, odcinek 2
  • Zobacz też: Polska

• Wreszcie nasz postęp w dziedzinie zwiększania miejsc pracy będzie wymagał dwóch zabezpieczeń przed powrotem złych duchów starego porządku; cała sfera bankowości, kredytowania i inwestowania musi podlegać ścisłemu nadzorowi; należy położyć kres spekulacji cudzymi pieniędzmi i wprowadzić regulacje zapewniające odpowiedni i mocny pieniądz.
  • Opis: fragment mowy inauguracyjnej z 4 marca 1933 na rozpoczęcie pierwszej kadencji zawierającej apel o poparcie przez obywateli USA programu Nowego Ładu (New Deal).
  • Źródło: Mowa inauguracyjna, przeł. Piotr Rączka, w: Wielkie mowy historii, t. 2, wyd. Polityka Spółdzielnia Pracy, Warszawa 2006.

• Zawsze wiedzieliśmy, że lekkomyślna interesowność jest zła moralnie; teraz wiemy, że jest również zła dla ekonomii.
  • Opis: odwołując się do wielkiego kryzysu w drugiej mowie inauguracyjnej, 20 stycznia 1937.
  • Źródło: Frans de Waal, Wiek empatii. Jak natura uczy nas życzliwości, tłum. Łukasz Lamża, Kraków 2019, s. 281.
  • Zobacz też: ekonomia, moralność

O Franklinie Delano Roosevelcie

• Przynajmniej jeden oficjalny głos w Europie wyraża zrozumienie dla metod i motywacji prezydenta Roosevelta. To głos niemiecki, reprezentowany przez kanclerza Adolfa Hitlera.
  • Autorka: Anne O’Hare, Hitler seeks jobs for all Germans, „New York Times”, 9 lipca 1933.