Vai al contenuto

Namibia

Da Wikipedia.
Vos an lenga piemontèisa
Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì.

La Namibia a l'é un pais dl'Àfrica meridional.

A confin-a con Sudàfrica, Botswana, Angòla e Zambia e a l'é bagnà da l'Océan Atlàntich.
La capital a l'é Windhoek.
A l'ha na surfassa ëd 824.292 km² e a conta anviron 2 milion d'abitant.

Anté ch'as treuva

[modìfica | modifiché la sorgiss]


Stòria moderna

[modìfica | modifiché la sorgiss]

Le tère sùite dla Namibia a son ëstàite abità a parte daj temp pì vej dla Gent dël Boscon, dij Damara e dij Namaqua.
A parte dal sécol ch'a fa XIV a l'é anandiasse n'imigrassion ëd Bantu, aj temp dlë slarghesse dij Bantu.
Sta region a l'é nen ch'a sia stàita motobin esplorà da j'europengh anans dël sécol ch'a fa XIX, quand che la tèra a l'é passaje a la Gërmania col nòm d'Àfrica Tedësca dël Sud-Òvest (Deutsch-Südwestafrika[1]), gavà mach la Baja 'd Walvis, ch'a restava sota contròl britànich.
La colònia a l'é stàita ocupà dal Sudàfrica dij temp dla Prima guèra mondial e aministrà an mandà dla Società dle Nassion fin a la fin dla Sconda guèra mondial, quand che a l'é peui anetuss-la sensa gnun arconossiment antërnassional.

Dël 1966 l'Organisassion Popolar dl'Àfrica dël Sud-Òvest (SWAPO) a l'ha anandià na guerija col but dë rivé a l'andipendensa, ma a l'é mach dël 1988 che 'l Sud Àfrica a l'ha peui decidù dë finì soa aministrassion dla Namibia, conforma a 'n pian ëd passificassion dla region prontà da le Nassion Unìe. L'andipendensa a l'é rivà dël 1990 e la Baja 'd Walvis a l'é stàita unìa a la Namibia dël 1994.

Dapress a l'andipendensa (1990), l'ùnica lenga ofissial a l'é l'anglèis. Anans ëd l'andipendensa a-i ero l'afrikaans e l'alman. Comsëssìa, la prima lenga dël 50% dla popolassion a l'é l'Oshiwambo; la sconda lenga a l'é l'afrikaans. Ël 32% dla popolassion europenga a parla l'alman, dëmentrè che l'anglèis a lo parla mach ël 7%.

Organisassion polìtica

[modìfica | modifiché la sorgiss]

La Namibia (nòm ofissial: Republic of Namibia) a l'é na repùblica.
Ël president a l'é Nangolo Mbumba (dal 2024).
Ël prim ministr a l'é Saara Kuugongelwa-Amadhila (dal 2015).