Jump to content

د ښځو نړیواله ورځ

تړنې سمول
د ويکيپېډيا، وړیا پوهنغونډ له خوا

د ښځو نړیواله ورځ په نړیواله کچه یوه ځانګړې ورځ ده چې هر کال د مارچ میاشتې په ۸مه نېټه د ښځو حقونو ته د اړوندو خوځښتونو د کانوني ټکي په توګه لمانځل کېږي او یو شمېر مسایلو لکه جنسیتي مساوات، د نسل د تولید حقونو او د ښځو پر وړاندې تاوتریخوالي یا ناوړې ګټنې ته د نړۍ پام اړوي. د ښځو نړیواله ورځ چې د ښځو د رایو ورکولو د حق غوښتنې د خوځښت له خوا تحریک شوه د شلمې پېړۍ پر مهال د شمالي امریکا او اروپا له کارګري خوځښتونو سره هم ریښه لري. [۱][۲][۳][۴][۵]

د «ښځو د نړیوالې ورځې» لومړنۍ ثبت شوې لمانځنه د ۱۹۰۹ زکال د فبروي په ۲۸ مه نېټه په نیویارک ښار کې د امریکا د سوسیالېست ګوند له خوا ترتیب شوه. دغه چاره د سوسیالېستو ښځو په نړیوال کنفرانس کې د جرمني استازو لپاره الهام بخښونکې شوه څو وړانډیز وکړي چې دغه ورځ هر کال له کومې ځانګړې نېټې پرته ولمانځل شي؛ راتلونکی کال په ټوله اروپا کې د ښځو نړیواله ورځ ولمانځل شوه. هغه مهال چې ښځو په شوروي روسیه کې د ۱۹۱۷ زکال پر مهال (د فبروري د انقلاب په پیل کې) د رایو د ورکړې حق ترلاسه کړ د مارچ میاشتې ۸مه نېټه د ملي ځانګړې ورځې په توګه په پام کې ونیول شوه؛ دغه ورځ د ۱۹۶۰مې لسیزې په وروستیو کې د نړیوال فیمینېستي خوځښت له خوا د هغو د تصویب تر مهاله کیڼ اړخو خوځښتونو او حکومتونو ته اړونده وه. په ۱۹۷۷ زکال کې د ملګرو ملتونو د سازمان له خوا د دغې ورځې په تصویب سره، یاده ورځ په نړیوالې ځانګړې ورځې واوښته. [۶][۷][۸]

د ښځو نړیواله ورځ د نړۍ په ګوټ ګوټ کې په بېلابېلو ډولونو لمانځل کېږي؛ په یو شمېر هېوادونو کې په دغې ورځې عمومي رخصتي وي او په یو شمېر نورو هېوادونو کې بیا په ټولنیزه یا سیمه ییزه کچه په کې د ښځو لاسته راوړنې ستایل کېږي او د لا ترویج په موخه یې هڅه کېږي.[۹]

ملګري ملتونه دغه ځانګړې ورځ له یو شمېر ځانګړو موضوعاتو، تبلیغاتو یا هم د ښځو له حقونو سره په اړیکه کې بولي. د نړۍ په یو شمېر برخو کې د ښځو نړیواله ورځ لا هم د هغو سیاسي ریښې منعکسوي او د لاریونو څخه په کار اخیستو د راډیکال بدلونونو د غوښتنې له مخې مشخصه کېږي؛ په یو شمېر برخو په ځانګړې توګه په لویدیځ کې دغه ورځ تر ډېره ټولنیزه کلتوري ده او د ښځتوب په لمانځنه تمرکز لري. [۱۰]

تاریخچه

[سمول]

ریښه

[سمول]

د «ښځو د ملي ورځې» په نامه د ښځو د ورځې لومړۍ ثبت شوې لمانځنه د ۱۹۰۹ زکال د فبروري په ۲۸مه په نیویارک ښار کې د فعالې ترزامالکیل په وړاندیز د امریکا د سوسیالېست ګوند له خوا ترسره شوه. داسې ادعاوې شتون لري چې دغه ورځ د ۱۸۵۷ زکال د مارچ په ۸مه په نیویارک ښار کې د جامو ګڼدونکو ښځینه کارګرانو د لاریون لمانځنه ده، خو څېړونکو ادعا کړې چې دا یوه افسانه ده او د دې لپاره جوړه شوې څو د ښځو نړیواله ورځ د هغو له سوسیالېستي ریښې جلا کړای شي. [۱۱][۱۲][۱۳][۱۴][۱۵][۱۶]

د ۱۹۱۰ زکال په اګست میاشت کې د سوسیالېستي ښځو نړیوال کنفرانس د ډنمارک په کوپنهاګن کې د نړیوال دویم سوسیالېزم له عمومي غونډې وړاندې ترتیب شوی و. له دې سربېره هغه څه چې د ښځو د ورځې د معاصرې لمانځنې تاریخ یې جوړ کړ، د کارګرو د نړیوال سازمان پر باور د ۱۹۱۱ زکال د مارچ میاشتې په ۲۵مه نېټه په نیویارک ښار کې د ټري انګل کالیو ګڼدنې په فابریکه (Triangle Shirtwaist factory) کې اورلګېدنه وه چې له امله یې ۱۴۶ ځوان کارګران چې ډېری یې کډوال و مړه شول. [۱۷][۱۸]

په شوروي اتحاد او نورو کمونېستي هېوادونو کې لومړني پرمختګونه

[سمول]

د ۱۹۱۷ زکال د مارچ په ۸مه (د ژولین کالیزې له مخې د ۱۹۱۷ زکال د فبروري ۲۳مه) په پتروګراد ښار کې د نساجۍ د کارخونو کارکوونکو په لاریونونو پیل وکړ چې بالاخره یې ټول ښار ته پراختیا ومونده؛ لاریون کوونکو د «ډوډۍ او سولې» په شعار ورکولو سره - د لومړۍ نړیوالې جګړې له امله د خوړو کمښت او سزارېزم ته د پای ټکي اېښودو غوښتنه لرله. دغه ګام د فبروري د انقلاب بنسټ کېښود چې د اکتوبر د انقلاب په خوا کې یې د روسیې دویم انقلاب رامنځته کړ. د انقلاب رهبر لئون تروتسکي لیکلي: «د فبروري ۲۳مه (د مارچ ۸مه) د ښځو نړیواله ورځ وه او د هغو اړوندې ناستې او چارې له وړاندې تنظیم وې. خو موږ دا نه انګېرله چې د «ښځو ورځ» دې د انقلاب پیلامه وي. انقلابي اقدامات اټکل شوي و، خو نېټه یې نه وه مالومه. خو پر سهار یې له دستوراتو سره پر خلاف، د نساجي کارکوونکو په څو کارخونو کې خپلې دندې پرېښودې او له دغه اعتصاب څخه یې د ملاتړ په موخه هر لوري ته استازي ولېږل... چې د ټولیز اعتصاب لامل وګرځېدل... ټول سړکونو ته راووتل». اووه ورځې وروسته تزار دویم نیکولاس استعفا ورکړه او لنډ مهالي حکومت هم ښځو ته د رایو د ورکړې حق ورکړ. [۱۹][۲۰][۲۱][۲۲][۲۳]

په ۱۹۱۷ زکال کې بلشویکانو الکساندرا کولونتای او ولادمیر لینېن د ښځو نړیواله ورځ په شوروي اتحاد کې رسمي ځانګړې ورځ اعلان کړه. د ۱۹۶۵ زکال د مۍ میاشتې په ۸مه نېټه د شوروي د عالي شورا مشرتابه پلاوي د ښځو نړیواله ورځ « د شوروي اتحاد په جمهوریتونو کې غیر کاري ورځ (عمومي رخصتي) اعلان کړه.[۲۴][۲۵]

په شوروي روسیه کې د دغې ورځې له رسمي کېدو وروسته نور نو د ښځو نړیواله ورځ د نړۍ په ګڼ شمېر کمونیستي هېوادونو او همدارنګه د کمونیستي خوځښتونو له خوا لمانځل کېدله. هسپانوۍ کمونېستې مشرې دولورس ایباروی د هسپانیا د کورنۍ جګړې په درشل کې د ۱۹۳۶ زکال پر همدغه نېټه په مادرید ښار کې د ښځو لاریون رهبري کړ. چیني کمونېستانو هم د ۱۹۲۲ زکال له پیل راهیسې دغه ورځ ځانګړې وبلله او ډېر ژر د سیاسونو پام یې ځانته واړاوه: په ۱۹۲۷ زکال کې ګوانګژو ښار د ۲۵ زره نارینه او ښځینه ملاتړو د لاریون شاهد و چې د کومینتانګ (ملت پاله ګوند)، YWCA (د ځوانو ښځینه و عیسوي ټولنه) او کارګري بنسټونو استازو هم په کې شتون درلود. د ۱۹۴۹ زکال د اکتوبر په لومړۍ نېټه د چین د خلکو د جمهوریت له رامنځته کېدو وروسته، دولتي شورا د ډسمبر په ۲۳مه اعلان وکړ چې د مارچ اتمه رسمي ځانګړې ورځ ده او ښځو ته په کې نیمه کاري ورځ رخصتي ورکول کېږي.[۲۶][۲۷][۲۸][۲۹]

د ملګرو ملتونو له خوا تصویب کېدل

[سمول]

د ښځو نړیواله ورځ نږدې تر ۱۹۶۷زکال پورې هغه مهال چې د فیمینېستانو دویمې څپې ترې ګټنه وکړه یوه کمونېستي ځانګړې ورځ وه. دغه ورځ بیاځلي د فعالتوب د یوې ورځې په توګه راڅرګنده شوه او ځینې وختونه هم په اروپا کې «د ښځو د مبارزې د نړیوالې ورځې» په توګه پېژندل کېږي. د ۱۹۷۰مې او ۱۹۸۰مې لسیزې پر مهال کیڼ اړخي او کارګري سازمانونه د ښځو له ډلو سره مل شول او په ګډه سره یې د مساوي معاش، مساوي اقتصادي فرصتونو، مساوي قانوني حقونو، د نسل د تولید د حقونو، د ماشوم پالنې د ملاتړیزو خدمتونو او د ښځو پر وړاندې یې د تاوتریخوالي د پای ته رسېدو غوښتنه کوله. [۳۰][۳۱][۳۲]

د ملګرو ملتونو سازمان په ۱۹۷۵ زکال کې چې د ښځو لپاره نړیوال کال بلل شوی و؛ د ښځو د نړیوالې ورځې لمانځنه پیل کړه. په ۱۹۷۷ زکال کې د ملګرو ملتونو عمومي اسمبلۍ له غړو هېوادونو وغوښتل څو د مارچ اتمه د ښځو د حقونو او نړیوالې سولې لپاره د ملګرو ملتونو د رسمي ځانګړې ورځې په توګه اعلان کړي. له دغه مهال راهیسې دغه ورځ د ملګرو ملتونو او د نړۍ د ګڼ شمېر هېوادونو له خوا د پورته یادو شوو موضوع ګانو یا هم د ښځو د حقونو په برخه کې د بلې ځانګړې موضوع په محوریت لمانځل کېږي. [۳۳]

د ۲۰۰۷ زکال د مارچ په ۴مه هغه مهال چې په ایران کې په سلګونو تنه چې د لاریون په موخه یې چمتووالی نیو د پولیسو له خوا ووهل شول، له امله یې په تهران کې د ښځو نړیواله ورځ په تاوتریخوالي واوښته. (د دغې موضوع اړوند بل لاریون په ۲۰۰۳ زکال کې په تهران کې شوی و). پولیسو په لسګونو ښځې ونیولې چې یو شمېر یې له څو ورځو بند او څېړنو وروسته بېرته راخوشې شوې. شادي صدر، محبوبه عباسقلي او څو نورې ټولنیزې فعالانې د نه خوړلو له پنځلس ورځني اعتصاب وروسته د ۲۰۰۷ زکال د مارچ په ۱۹ مه راخوشې شوې.[۳۴][۳۵][۳۶]

په نړیواله کچه

[سمول]

د ښځو نړیواله ورځ په یو شمېر هېوادونو له دې ډلې په افغانستان، انګولا، ارمنستان، اذربایجان، بلاروس، بورکینافاسو، کمبودیا، چین (یوازې د ښځو لپاره)، کیوبا، ګرجستان، جرمني (په برلین او مکلنبورګ – یوازې په لویدیځ پومراني کې)، ګینه – بیسائو، اریتریا، قزاقستان، قرغزستان، لائوس، ماداګاسکار (یوازې د ښځو لپاره)، مولداوي، منګولیا، مونټینګرو، نیپال، روسیه، تاجکستان، ترکمنستان، یوګاندا، اوکراین، ازبکستان او زامبیا کې رسمي ځانګړې ورځ ده. [۳۷][۳۸][۳۹][۴۰][۴۱][۴۲][۴۳][۴۴][۴۵][۴۶][۴۷][۴۸][۴۹][۵۰][۵۱][۵۲][۵۳][۵۴][۵۵][۵۶]

په یو شمېر نورو هېوادونو لکه اسټرالیا، کامرون، کرواسیا، رومانیا، بوسنیا او هرزګوین، بلغاریا، ویتنام او چلي کې بیا له دې سره چې رسمي ځانګړې ورځ نه ده خو په پراخه کچه لمانځل کېږي. [۵۷][۵۸][۵۹][۶۰][۶۱][۶۲][۶۳][۶۴]

سرچينې

[سمول]
  1. ↑ "About International Women's Day". International Women's Day (په انګليسي). Archived from the original on June 3, 2016. نه اخيستل شوی March 8, 2021.
  2. ↑ "International Women's Day". United Nations (په انګليسي). Archived from the original on March 7, 2021. نه اخيستل شوی March 8, 2021.
  3. ↑ "History of International Women's Day". International Women's Day (په انګليسي). Archived from the original on March 7, 2021. نه اخيستل شوی March 8, 2021.
  4. ↑ Nations, United. "Background | International Women's Day". United Nations (په انګليسي). Archived from the original on March 8, 2020. نه اخيستل شوی March 8, 2021.
  5. ↑ "Stories of women's activism". nzhistory.govt.nz (په انګليسي). Archived from the original on February 18, 2022. نه اخيستل شوی February 18, 2022.
  6. ↑ ""International Socialist Congress, 1910; Second International Conference of Socialist Women". p. 21. نه اخيستل شوی March 7, 2020.
  7. ↑ Cheah, S. G. (March 8, 2020). "Women In Red: The Surprising History Of International Women's Day". Evie Magazine. Archived from the original on March 9, 2020. نه اخيستل شوی March 9, 2020. statement made by Vladimir Lenin, who presided over the first official March 8th celebration of this day in Russia: "For under capitalism the female half of the human race is doubly oppressed. The working woman and the peasant woman are oppressed by capital [...] "The second and most important step is the abolition of the private ownership of land and the factories. This and this alone opens up the way towards complete and actual emancipation of woman
  8. ↑ "International Women's Day, 8 March". United Nations (په انګليسي). Archived from the original on March 8, 2020. نه اخيستل شوی March 7, 2020.
  9. ↑ Sindelar, Daisy. "Women's Day Largely Forgotten in West, Where It Got Its Start". Radio Free Europe. Radio Free Europe. Archived from the original on March 18, 2021. نه اخيستل شوی March 8, 2011.
  10. ↑ "International Women's Day – March 8, 2020". National Today (په انګليسي). Archived from the original on March 9, 2022. نه اخيستل شوی March 6, 2020.
  11. ↑ "International Women's Day History | International Women's Day | The University of Chicago". iwd.uchicago.edu (په انګليسي). Archived from the original on April 8, 2017. نه اخيستل شوی April 7, 2017.
  12. ↑ "United Nations page on the background of the IWD". Un.org. Archived from the original on March 8, 2020. نه اخيستل شوی March 8, 2012.
  13. ↑ Miller, Sally M. (December 1978). "From Sweatshop Worker to Labor Leader: Theresa Malkiel, A Case Study". American Jewish History. 68 (2): 197. JSTOR 23881894.
  14. ↑ Kaplan, Temma (1985). "On the Socialist Origins of International Women's Day". Feminist Studies. 11 (1): 163–171. doi:10.2307/3180144. JSTOR 3180144.
  15. ↑ Kandel, Liliane; Picq, Françoise (1982). "Le Mythe des origines à propos de la journée internationale des femmes". La Revue d'en face. 12: 67–80. Archived from the original on September 27, 2013. نه اخيستل شوی April 29, 2023. {{cite journal}}: More than one of |archivedate= و |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= و |archive-url= specified (help)
  16. ↑ Zophy, Angela Howard (1991). Handbook of American Women's History. Garland. p. 187. ISBN 0-8240-8744-5.
  17. ↑ Rochelle Goldberg Ruthchild, "From West to East: International Women's Day, the First Decade", Aspasia: The International Yearbook of Central, Eastern, and Southeastern European Women's and Gender History, vol. 6 (2012): 1–24.
  18. ↑ "The Triangle Shirtwaist Fire and International Women's Day: 100 years on". March 8, 2011. Archived from the original on March 6, 2023. نه اخيستل شوی March 7, 2023.
  19. ↑ "8th of March – International woman's day: in search of lost memory". Archived from the original on March 13, 2011. نه اخيستل شوی March 14, 2014.
  20. ↑ "International Women's Day". United Nations (په انګليسي). Archived from the original on March 7, 2021. نه اخيستل شوی March 8, 2021.
  21. ↑ "February Revolution". RIA Novosti. March 6, 2017. Archived from the original on March 2, 2022. نه اخيستل شوی March 7, 2017.
  22. ↑ "8th of March – International woman's day: in search of lost memory". Archived from the original on March 13, 2011. نه اخيستل شوی March 14, 2014.
  23. ↑ "United Nations page on the background of the IWD". Un.org. Archived from the original on March 8, 2020. نه اخيستل شوی March 8, 2012.
  24. ↑ "How Lenin and Russian Revolution in 1917 played a role in the origin of Women's Day". www.dailyo.in. Archived from the original on March 31, 2018. نه اخيستل شوی March 7, 2021.
  25. ↑ "How Lenin and Russian Revolution in 1917 played a role in the origin of Women's Day". www.dailyo.in. Archived from the original on March 31, 2018. نه اخيستل شوی March 7, 2021.
  26. ↑ Kaplan, Temma (1985). "On the Socialist Origins of International Women's Day". Feminist Studies. 11 (1): 163–171. doi:10.2307/3180144. JSTOR 3180144.
  27. ↑ Kaplan, Temma (1985). "On the Socialist Origins of International Women's Day". Feminist Studies. 11 (1): 163–171. doi:10.2307/3180144. JSTOR 3180144.
  28. ↑ Yau Tsit Law (June–July 1927). "International Women's Day in Canton March 8, 1927". News Bulletin (Institute of Pacific Relations).
  29. ↑ "Anniversaries of important events". China Factfile. Chinese Government. Archived from the original on September 13, 2019. نه اخيستل شوی August 28, 2011.
  30. ↑ Kaplan, Temma (1985). "On the Socialist Origins of International Women's Day". Feminist Studies. 11 (1): 163–171. doi:10.2307/3180144. JSTOR 3180144.
  31. ↑ Søland, Birgitte (March 4, 2019). "International Women's Day". Origins. Archived from the original on March 2, 2022. نه اخيستل شوی March 10, 2019.
  32. ↑ Gillis, Elizabeth (January 20, 2017). "Ahead Of The Boston Women's March, A Look Back 47 Years Ago". WBUR. Archived from the original on March 2, 2022. نه اخيستل شوی July 22, 2019.
  33. ↑ "International Women's Day". United Nations. Archived from the original on May 12, 2021. نه اخيستل شوی February 13, 2014.
  34. ↑ "Iranian Women Rally to Demand Equal Social, Political Rights" Archived March 9, 2016, at the Wayback Machine. Index-Journal (March 9, 2003): 9. via Newspapers.comکينډۍ:Open access
  35. ↑ Harrison, Frances (March 8, 2007). "Middle East | Iranian women struggle for equality". BBC News. Archived from the original on April 13, 2012. نه اخيستل شوی March 8, 2012.
  36. ↑ "Iran: Release Women's Rights Advocates | Human Rights Watch". Hrw.org. March 8, 2007. Archived from the original on November 2, 2008. نه اخيستل شوی March 8, 2012.
  37. ↑ "Armenian Holidays – Armenia Information". Armeniainfo.am. July 5, 1995. Archived from the original on May 12, 2012. نه اخيستل شوی March 8, 2012.
  38. ↑ Azerbaijan.msntour.az Archived September 12, 2008, at the Wayback Machine.
  39. ↑ "Public Holidays in Azerbaijan – International Women's Day". advantour.com. Archived from the original on August 16, 2017. نه اخيستل شوی March 9, 2016.
  40. ↑ "Национальный правовой Интернет-портал Республики Беларусь". wayback.archive-it.org. Archived from the original on July 5, 2017. نه اخيستل شوی February 5, 2018.{{cite web}}: نگهداری یادکرد:ربات:وضعیت نامعلوم پیوند اصلی (link)
  41. ↑ Coordination Team (May 22, 2011). "Taking International Women's Day Seriously in Burkina Faso". capacity4dev.ec.europa.eu. Development and Cooperation – EuropeAid. Archived from the original on March 9, 2014. نه اخيستل شوی March 8, 2014.
  42. ↑ "2007 Cambodia Public Holiday – Cambodia e-Visa Blog". Cambodiaevisa.com. August 4, 2007. Archived from the original on April 25, 2012. نه اخيستل شوی March 8, 2012.
  43. ↑ Saul, Heather (March 8, 2018). "International Women's Day around the world: from sex worker strikes to women-only public holidays". News The Essential Daily Briefing. Archived from the original on March 20, 2018. نه اخيستل شوی March 20, 2018.
  44. ↑ "Public holidays in the People's Republic of China". Sg2.mofcom.gov.cn. January 9, 2008. Archived from the original on September 3, 2014. نه اخيستل شوی March 8, 2013.
  45. ↑ "Ministerio de Relaciones Exteriores de Cuba". Cubaminrex.cu. March 8, 2011. Archived from the original on March 16, 2012. نه اخيستل شوی March 8, 2012.
  46. ↑ "დღესასწაულები". Embassy.mfa.gov.ge. Archived from the original on March 6, 2012. نه اخيستل شوی March 8, 2012.
  47. ↑ "Why Wednesday is a public holiday in only two German states including Berlin". thelocal.de. Archived from the original on March 7, 2023. نه اخيستل شوی March 8, 2023.
  48. ↑ "Holidays and weekends in the Republic of Kazakhstan in 2014 year". E.gov.kz. Archived from the original on March 5, 2017. نه اخيستل شوی March 7, 2014.
  49. ↑ "Kyrgyz and American Holidays (In Russian)". US Embassy Bishkek. Archived from the original on May 9, 2012. نه اخيستل شوی March 7, 2012.
  50. ↑ "Lao Cultural Events / Public Holidays". laoyp.com. Archived from the original on August 29, 2008. نه اخيستل شوی March 7, 2014.
  51. ↑ "Madagascar 2009 Public Holidays". Qppstudio.net. Archived from the original on April 19, 2012. نه اخيستل شوی March 8, 2012.
  52. ↑ کينډۍ:In lang Article 111 (1c) of the work codex of Moldova Archived March 3, 2016, at the Wayback Machine., PDF, page 53 "Article 111. Non-working holidays. (1) in Moldova, non-working holidays, maintaining the average salary, are: (…) c) March 8 – International Women's Day; (…)".
  53. ↑ "Mongolia Web News". Mongolia-web.com. Archived from the original on April 2, 2015. نه اخيستل شوی March 8, 2012.
  54. ↑ Women Demand Equal Rights In Kyiv March Archived April 23, 2018, at the Wayback Machine., RFE/RL (March 8, 2018)
  55. ↑ "National Holidays (In Russian)". Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Uzbekistan. Archived from the original on March 8, 2012. نه اخيستل شوی March 7, 2012.
  56. ↑ "Zambia 2009 Public Holidays". Qppstudio.net. Archived from the original on April 19, 2012. نه اخيستل شوی March 8, 2012.
  57. ↑ "International Womens Development Agency (in English)". Archived from the original on March 8, 2021. نه اخيستل شوی March 8, 2021.
  58. ↑ "QPPstudio.net". QPPstudio.net. Archived from the original on April 19, 2012. نه اخيستل شوی March 8, 2012.
  59. ↑ "Zakon o blagdanima, spomendanima i neradnim danima u Republici Hrvatskoj (pročišćeni tekst)". narodne-novine.nn.hr. Archived from the original on November 16, 2020. نه اخيستل شوی March 8, 2023.
  60. ↑ "Ziua Internațională a Femeii. De 8 martie Google posteaza un desen pentru acest eveniment". Agentia.org. November 24, 2010. Archived from the original on March 11, 2011. نه اخيستل شوی March 8, 2012.
  61. ↑ "Žene su heroji ovog društva (in Bosnian)". Oslobodjenje. March 8, 2012. Archived from the original on October 18, 2012. نه اخيستل شوی March 8, 2012.
  62. ↑ "Bulgarian national radio". Bulgarian national radio. Archived from the original on July 14, 2015. نه اخيستل شوی July 14, 2015.
  63. ↑ "Hanoi streets jammed on Int'l Day for Women | Vietnam News & Information Portal". En.www.info.vn. March 9, 2011. Archived from the original on March 12, 2011. نه اخيستل شوی March 8, 2012.
  64. ↑ "Días Nacionales en Chile (in Spanish)". feriadoschilenos.cl. March 8, 2009. Archived from the original on January 7, 2019. نه اخيستل شوی March 8, 2012.
"https://ps.wikipedia.org/w/index.php?title=د_ښځو_نړیواله_ورځ&oldid=301658" نه اخيستل شوی