1491
- Ovo je članak o godini 1491.
| Milenijum: | 2. milenijum |
|---|---|
| Vjekovi: | 14. vijek – 15. vijek – 16. vijek |
| Decenija: | 1460-e 1470-e 1480-e – 1490-e – 1500-e 1510-e 1520-e |
| Godine: | 1488 1489 1490 – 1491 – 1492 1493 1494 |
| Gregorijanski | 1491. (MCDXCI) |
| Ab urbe condita | 2244. |
| Islamski | 896–897. |
| Iranski | 869–870. |
| Hebrejski | 5251–5252. |
| Bizantski | 6999–7000. |
| Koptski | 1207–1208. |
| Hindu kalendari | |
| • Vikram Samvat | 1546–1547. |
| • Shaka Samvat | 1413–1414. |
| • Kali Yuga | 4592–4593. |
| Kineski | |
| • Kontinualno | 4127–4128. |
| • 60 godina | Yin Metal Svinja (od kineske Ng.) |
| Holocenski kalendar | 11491. |
| Podrobnije: Kalendarska era | |
Godina 1491 (MCDXCI) bila je redovna godina koja počinje u nedjelju (1. jan./sij. po julijanskom kalendaru).
- + Mir kod Košica između ugarskog kralja Vladislava II. i poljskog pretendenta i brata Jana Olbrahta; Vladislav nastavlja borbu protiv Maksimilijana I koji kontrolira dijelove jugozapadne Ugarske i Hrvatske.
- 11. 4. - Počinje opsada Granade, poslednjeg grada Al-Andalusa.
- 13. 7. - Nesrećna pogibija prestolonaslednika Afonsa otvara put Manuelu na portugalski presto (1495).
- srpanj - Slavonski herceg Ivaniš Korvin i ban Ladislav Egervari oslobodili Zagreb od Nijemaca[1].
- 29. 7. - Kralj Vladislav povratio Stolni Biograd, njemačke čete ispraćene do granice; kralj obolio tokom opsade, pa će brat Jan Olbraht pogaziti mir.
- 3. 9. - Portugalski misionari krstili kongoanskog vladara Nkuwu Nzinga-u, koji je uzeo ime João (po portugalskom kralju Joãu II).
- rujan - Bosanski Turci haraju oko Zagreba i u Kranjskoj, ali naneti im gubici[2].
- Nakon isteka primirja (1483-90) bosanski i smederevski paša opet haraju Hrvatskom, Ugarskom i dan. Slovenijom.
- 7. 11. - Požunski mir: razrešenje Austro-ugarskog rata (1477-88), Vladislav se odriče donje Austrije, Maksimilijan, koji ima pravo na ugarsku titulu, naslediće ga ako ne bi imao naslednika (slično ugovoru iz 1463, začetak habsburške vlasti u ugarsko-hrvatskim zemljama).
- 15. 11. - Opsada Rennesa okončana pristankom Ane Bretonske da raskine brak sa Maksimilijanom i uda se za francuskog kralja Šarla VIII (koji je bio zaručen Maksimilijanovom kćerkom Margaretom).
- 16. 11. - Slučaj "Svetog deteta iz La Gvardije", navodnog ritualnog ubistva, okončan spaljivanjem devetorice jevreja i konversosa (nikakvo telo nije nađeno, optuženi priznali pod torturom).
- 6. 12. - Venčanje Šarla VIII i Ane Bretonske.
- 24. 12. - Bitka kod Košica - konačno poražen poljski pretendent na ugarski presto, princ Jan Olbraht (na Vladislavljevoj strani učestvovale i srpske čete).
- Otiskan glagoljaški Kosinjski brevijar.
- U Krakovu Švajpolt Fiol štampao prvu ćiriličnu knjigu, Osmoglasnik.
- Jedan reljef u senjskoj crkvi sv. Franje je prvi prikaz hrvatske šahovnice.
- Hadum Jakub-paša je bosanski sandžak-beg.
- Neprijateljstvo despota Đorđa i Lovre Iločkog.
- Izgorio Drezden.
- Ramathibodi II postaje kralj Ajutaje (1491-1529).
- Kod Sokola poginuo izvesni Gürz Ilyas, mogući predložak Alije Đerđeleza (?).
- 15. 1. - Nicolò da Ponte, 87. mletački dužd († 1585)
- 28. 6. - Henry VIII, kralj Engleske i Irske († 1547)
- 26. 10. - Imperator Zhengde, kineski car († 1521)
- 8. 11. - Teofilo Folengo, italijanski pesnik († 1544)
- Ignacio de Loyola, osnivač Isusovaca († 1556)
- 31. 12. - Jacques Cartier, francuski istraživač († 1557)
- Lapu-Lapu, filipinski vladar († 1542)
- Azai Sukemasa, samuraj i velikaš († 1546)
- ca. Jörg Blaurock, osnivač anabaptizma († 1529)
- ca. Antonio Pigafetta, venecijanski istraživač († ca. 1534)
- Ivan Kacijaner, kranjski plemić, habsburški zapovednik († 1539)
- 14. 5. - Filippo Strozzi Stariji, firentinski trgovac (* 1428)
- 13. 7. - Afonso, portugalski prestolonaslednik (* 1475)
- 5. 10. - Jean Balue, francuski kardinal i državnik (* ca. 1421)
- 12. 10. - Fritz Herlen, nemački umetnik (* pre 1449)
- 28. 12. - Bertoldo di Giovanni, firentinski skulptor (* ca. 1435-40)
- William Caxton, prvi engleski štampar (* ca. 1422)
- ca. Didrik Pining, nemački moreplovac (* ca. 1428)
- Vjekoslav Klaić, Svezak drugi: dio treći.... Treća knjiga: Doba kralja Matijaša Korvina i Jagelovića (1458-1526) (archive.org)