Internet Archive
| Internet Archive | |
| Vrsta | on-line biblioteka |
|---|---|
| Osnovana | 1996. |
| Osnivač(i) | Brewster Kahle |
| Trenutno sjedište | San Francisco, CA |
| Web-stranica | www.archive.org |
Internet Archive [ˈɪntərnɛt ˈɑrkaɪv] (engl.: Internetski arhiv), neprofitna organizacija sa sjedištem u San Franciscu koju je 1996. godine osnovao Brewster Kahle.[1] Bavi se održavanjem on-line biblioteke i arhive mrežnih i multimedijalnih sredstava. Članica je American Library Associationa, te ju je država Kalifornija službeno priznala kao biblioteku.
Funkcioniše na način da stvara tzv. „snimke World Wide Weba“ (arhivirane kopije internetskih stranica), programa, filmova, tekstova, muzike i zvučnih snimaka, te ih pohranjuje u zaštićenu bazu. Da bi se osigurala zaštićenost i dugovječnost snimaka, svi podatci pohranjeni u Internetskom arhivu su pohranjeni i u Aleksandrijskoj knjižnici. Sve kolekcije pohranjene u Internetskom arhivu su raspoložive za korištenje bez ikakve novčane naknade.
Internetski arhiv je napravio i program koji arhivira web stranice kroz vrijeme i sprema ih. Taj program se zove Wayback Machine, te funkcioniše kao tzv. "digitalna vremenska kapsula" tako da korisnicima omogućava pregled arhiviranih snimaka web-stranica.
Snimke stranica postanu dostupne 6-12 mjeseca nakon arhiviranja, a vremenska frekvencija snimaka nije strogo određena. Od 2006. godine Wayback Machine sadrži približno 2 petabajta podataka, te bilježi rast od 20 terabajta mjesečno i time daleko premašuje sve ostale svjetske biblioteke i arhive.
Korisnici koji žele trajno arhivirati određene podatke, te ih odmah početi koristiti, imaju mogućnost da uz novčanu naknadu ostvare pristup Archive-It sistemu koji pruža Internetski arhiv. Podatci prikupljeni Archive-It-om se periodično unose u opštu strukturu Wayback Machinea. Od 12. 2007. godine Archive-It-om je kreirano više od 230 miliona URL-a pohranjenih u 466 ličnih kolekcija.
Uz dodatak web arhivama, Internetski arhiv sadrži i iscrpne zbirke digitalnih medija: kolekcije tekstova, knjiga, filmova, zvučnih zapisa i računarskih programa kao i ostalih dokumenata koji su u bilo kojem smislu značajni za kulturu. Svi sadržaji su bez ikakvih ograničenja i naknade korišćenja. Mediji su organizovani u opšte kategorije (pokretne slike, zvučni sadržaji, tekstualni sadržaji, itd.), te u podkategorije razvrstane po raznim kriterijima. Svaka od glavnih kategorija uključuje Open Source podkategoriju gdje se mogu pohranjivati medijski doprinosi svih korisnika.
Zbirka filmova
Osim dugometražnih filmova, Internetski arhiv sadrži i crtane filmove, klipove vijesti, dokumentarne i edukativne filmove, televizijske reklame i kućne video uratke. Filmovi se mogu preuzeti na računar, a mogu se pogledati i kadrovi iz istih.
Ovo su samo neki od filmova koji se mogu pronaći na Internetskom arhiv:
Zbirka zvučnih zapisa
Arhiv zvučnih zapisa sadrži muziku, audio knjige, važnije radijske vijesti i još široki spektar raznih zapisa. Arhiv ima i podkategoriju u kojoj su snimke koncerata poznatih svjetskih muzičara koji dopuštaju snimanje svojih koncerata. Takvi koncerti se ne mogu preuzeti sa stranice ali se mogu preslušati. U arhivu se mogu pronaći i važni politički govori i slični sadržaji.
Zbirka tekstova
Arhiv sadrži digitalizovane tekstove raznih autora, novinske publikacije i slične tekstualne publikacije. Najviše tekstova je preuzeto iz projekta Gutenberg koji digitalizuje knjige ali i iz raznih biblioteka širom svijeta. Korisnici mogu knjige besplatno preuzeti na svoj računar.
Otvorena biblioteka, tj. Open Library je projekt Internetskog arhiva u kojem se knjige skeniraju i do sad u arhivi postoji više od 100.000 naslova.
- Open Library
- LibraryThing
- Virtualna zajednica
- Bibliografska baza podataka
- Digitalizacija
- E-knjiga
- HathiTrust
- ↑ Wranka, Miroslav (24.12.2016). „Zavirite u arhivu interneta za koju (možda) ne znate da postoji”. Zagreb: T-portal. ISSN 1334-3130. Pristupljeno 25.12.2016.