Papers by ÖZLEM BATĞI AKMAN
DergiPark (Istanbul University), Aug 18, 2023
Öz: Türk edebiyatına İran edebiyatından geçen ve yüzyıllar içerisinde gerek şekil gerek konu bakı... more Öz: Türk edebiyatına İran edebiyatından geçen ve yüzyıllar içerisinde gerek şekil gerek konu bakımından millî bir kimliğe bürünen mesnevi nazım şekli ile edebiyatımızda pek çok eser verilmiştir. Mesnevilerde çeşitli konular belirli bir düzen içerisinde işlenir. Mesnevilerin tertip hususiyetlerine bakıldığında genel olarak üç bölümden oluştukları görülür. Bunlar giriş, konunun işlendiği bölüm ve hâtime bölümleridir. Hikâyeyi mesnevinin asıl yani ikinci bölümünde anlatan şairler, giriş bölümünde yer alan sebeb-i telifte ve son söz olan hâtime bölümünde okuyucuya eserlerine, poetikalarına, şiire, yaşadıkları döneme dair hem edebiyat tarihine ışık tutacak hem de tarihî ve kronolojik niteliği olan bilgiler verirler. Bu çalışmada mesnevilerin hâtime bölümleri üzerine karşılaştırmalı bir inceleme yapılmıştır. Dönem olarak Türk mesnevi edebiyatında bir dönüm noktası kabul edilen 15. yüzyıl seçilmiştir. Bu yüzyılda sanat endişesiyle yazılan mesneviler üslup, dil, seçilen konularda özgünlük ve anlatım tekniği bakımından mükemmele yakındır. Çalışmada şairlerin hâtime bölümlerinde verdikleri bilgilerin edebiyat tarihine ne gibi katkılar sundukları ortaya konmaya çalışılmıştır.
TÜRKLÜK BİLİMİ ARAŞTIRMALARI/JOURNAL OF TURKOLOGY RESEARCH, 2023
Türk edebiyatına İran edebiyatından geçen ve yüzyıllar içerisinde gerek şekil gerek konu bakımınd... more Türk edebiyatına İran edebiyatından geçen ve yüzyıllar içerisinde gerek şekil gerek konu bakımından millî bir kimliğe bürünen mesnevi nazım şekli ile edebiyatımızda pek çok eser verilmiştir. Mesnevilerde çeşitli konular belirli bir düzen içerisinde işlenir. Mesnevilerin tertip hususiyetlerine bakıldığında genel olarak üç bölümden oluştukları görülür. Bunlar giriş, konunun işlendiği bölüm ve hâtime bölümleridir. Hikâyeyi mesnevinin asıl yani ikinci bölümünde anlatan şairler, giriş bölümünde yer alan sebeb-i telifte ve son söz olan hâtime bölümünde okuyucuya eserlerine, poetikalarına, şiire, yaşadıkları döneme dair hem edebiyat tarihine ışık tutacak hem de tarihî ve kronolojik niteliği olan bilgiler verirler. Bu çalışmada mesnevilerin hâtime bölümleri üzerine karşılaştırmalı bir inceleme yapılmıştır. Dönem olarak Türk mesnevi edebiyatında bir dönüm noktası kabul edilen 15. yüzyıl seçilmiştir. Bu yüzyılda sanat endişesiyle yazılan mesneviler üslup, dil, seçilen konularda özgünlük ve anlatım tekniği bakımından mükemmele yakındır. Çalışmada şairlerin hâtime bölümlerinde verdikleri bilgilerin edebiyat tarihine ne gibi katkılar sundukları ortaya konmaya çalışılmıştır.
Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, May 2, 2022
18. yüzyılda yaşadığı bilinen şair ve münşi Yazıcı Firâkî Dede'ye (d. ?/?-ö. 1155/1742-43) ait ma... more 18. yüzyılda yaşadığı bilinen şair ve münşi Yazıcı Firâkî Dede'ye (d. ?/?-ö. 1155/1742-43) ait manzum-mensur karışık formda yazılmış köpek figürü üzerinden nasihatler de içeren tasavvufi, alegorik risale. Eser Millet Kütüphanesi, Ali Emirî Koleksiyonu numara 665'te bir mecmua metninin 64b-66b varakları arasında Seg-nâme-i Firâkî Dede başlığı ile kayıtlıdır. Eserin telif/istinsah tarihi belli değildir. Mensur bir girişte Allah'a hamd, Peygamber ve sahabeye övgü ile başlayan Seg-nâme, "Sebeb-i Tenmîk-i Risâle-i Acîbe ve Mûcib-i Tedkîk-i Makâle-i Garîbe Budur ki" başlığında eserin yazılış sebebi ile devam etmektedir. Eser "bâb" adı verilen iki bölümden oluşmaktadır. "Bâb-ı evvel" isimli birinci bölümde "Kelbün fıtrat-ı asliyye vü hilkat-i nesliyyesin beyân eder" başlığında köpeğin yaratılış özellikleri; "İkinci bâb"da ise "Kelbün sîreti beyânındadur ve insânla üns ü ülfeti ayânındadur" başlığı ile köpeğin davranışları ve insanla ilişkileri anlatılmıştır. Nasihatler eserdeki manzum parçalar yardımı ile verilmiştir. Didaktik öğeler barındıran eser yer yer ayet ve hadislerden iktibaslar içermektedir ve secili bir üslupla yazılmıştır. Segnâme makale olarak yayımlanmıştır (Çelik 2017: 1032-1053). Şairin biyografisi için bk. "Firâkî, Yazıcı Firâkî Dede". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/maddedetay/firaki-yazici-firaki-dede Madde Yazarı: Dr. Öğr. Üyesi Özlem BATĞI AKMAN Yayın Tarihi: 05/02/2022 Eserden Örnekler İkinci Bâb Kelbün sîreti beyânındadur ve insânla üns ü ülfeti ayânındadur. Kelbün gicelerde bîdâr ve bir lahza hâmûş olmayup pür-cûş u hurûş olmasına ahbâr öyle vârid olmış ve âsâr öyle gelmişdür ki kelbün tıynetinde a'nî aslı-ı fıtratında büzâk-ı İblîs-i âk mâddetü'l-hayât oldugı haysiyyetden sâyir/hayvânâtdan gazabnâk ve Âdem türabından âbında ta'biyye kaldığı illetden türâbî-meşreb ve hâkî-mezheb olmışdur… Beyt Ey vuhûş u ey tuyûr u ey sîbâ Âdemi zinhâr kılman ittibâ Hey bu Âdem sanman âfetdür size Kimse sa'd ise nuhûsetdür size Oldınuz şimden girü âvâre-hâl Sâkin-i sahrâ ve seyyâh-ı cibâl (Çelik 2017: 1046-1047).
Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, May 26, 2022
Mehmed Emnî Paşa'nın (d. ?/?-ö. 1163?/1749-50?) 14 Safer 1153/11 Mayıs 1740 tarihinde başlayan Ru... more Mehmed Emnî Paşa'nın (d. ?/?-ö. 1163?/1749-50?) 14 Safer 1153/11 Mayıs 1740 tarihinde başlayan Rusya Seyahatine ve sefirlik görevine dair kaleme aldığı eseri. Osmanlı-Rus savaşının (1739-1739) bitmesini müteakip, ikili ilişkilerin düzeltilmesini için karşılıklı elçiler gönderme kararı üzerine; I. Mahmud tarafından Defteremîni Mehmed Emnî Bey Osmanlı Devleti adına büyükelçi unvanıyla Rusya'nın Petersburg şehrine gönderilir. 11 Mayıs 1740'ta İstanbul'dan ayrılarak yolan çıkan Emnî Bey ve maiyetindekiler, Haziran 1741'de Petersburg'a ulaşır ve burada Saltanat naibi adına general Nepliyof ve Rus merasim birlikleri tarafından karşılanır. Görüşmelerini ve görevini başarı ile tamamlayan Emnî Bey 20 Mayıs 1742 yılında İstanbul'a döner.
Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, Dec 15, 2021
Mâhir mahlası ile bilinen son dönem şair ve münşilerinden Numân Mâhir'in şiirlerini ihtiva eden e... more Mâhir mahlası ile bilinen son dönem şair ve münşilerinden Numân Mâhir'in şiirlerini ihtiva eden eseri. 19. yüzyılda tertip edilen divanlara kıyasla hacimlidir. Klasik divan tertibine uygun, 152 sayfadan oluşan matbu bir eserdir. Eserde mensur bir girişten sonra bir mirâciyye, iki na't ve toplam; on beş tarih, on bir kaside, iki tahmis ve 194 gazel yer almaktadır. Bir Münşeat'ı da olan Mâhir, daha çok şiirleri ve dolayısıyla Dîvân'ı ile tanınmaktadır. Şairin, eserin ilk sayfasındaki notundan Dîvân'ının fasih şiirler içerdiği anlaşılmaktadır.
Akademik dil ve edebiyat dergisi, Jul 16, 2022
İnsanın bilinmeyene dair duyduğu merak kendini fal bakma ve yöntemlerini öğrenme arzusu olarak or... more İnsanın bilinmeyene dair duyduğu merak kendini fal bakma ve yöntemlerini öğrenme arzusu olarak ortaya çıkarmıştır. Yapılacak bir işin neticesi, çıkılacak seyahatin akıbeti, evlilik ve çocuk sahibi olma meselesi gibi hususlar insanların belki de yorumlanmasını en çok arzuladıkları konulardır ve bunun için başvurdukları yolların ilki genelde fal bakmak/baktırmaktır. Hem doğu hem de batı dillerinde fal kelimesinin ve kültürünün bir karşılığının bulunması bu durumu destekler niteliktedir. Kütüphanelerin yazma eser arşivlerinde yer alan falnâme, yıldıznâme, remilnâme ve tefeʾülnâme gibi eserler falın kendisine ve bakma yöntemlerine dair bir öğrenme-öğretme çabasının olduğunu göstermektedir. Kimi zaman estetik kimi zaman da amaca hizmet kaygısı ile yazılan bu türdeki eserler birer başvuru kaynağıdır. Çalışmamıza konu olan ve bir remilnâme örneği olan Kolay Remiller kitabı 16 niyet/soru ve bu niyetlere göre 16 farklı harf için 16 yorum/cevap içermektedir. Şeyh Ahmed Zenâtî'ye ait Arapça'dan tercüme olan eser üzerine daha önce herhangi bir bilimsel çalışma yapılmamıştır. Bu makalede Kolay Remiller isimli eser incelenecek, eserin yazılış amacından ve falın uygulanma yönteminden söz edilecek ve çalışmanın sonunda eserin transkripsiyonlu metnine yer verilecektir.
Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi Journal of Academic Language and Literature, 2022
İnsanın bilinmeyene dair duyduğu merak kendini fal bakma ve yöntemlerini öğrenme arzusu olarak or... more İnsanın bilinmeyene dair duyduğu merak kendini fal bakma ve yöntemlerini öğrenme arzusu olarak ortaya çıkarmıştır. Yapılacak bir işin neticesi, çıkılacak seyahatin akıbeti, evlilik ve çocuk sahibi olma meselesi gibi hususlar insanların belki de yorumlanmasını en çok arzuladıkları konulardır ve bunun için başvurdukları yolların ilki genelde fal bakmak/baktırmaktır. Hem doğu hem de batı dillerinde fal kelimesinin ve kültürünün bir karşılığının bulunması bu durumu destekler niteliktedir. Kütüphanelerin yazma eser arşivlerinde yer alan falnâme, yıldıznâme, remilnâme ve tefeʾülnâme gibi eserler falın kendisine ve bakma yöntemlerine dair bir öğrenme-öğretme çabasının olduğunu göstermektedir. Kimi zaman estetik kimi zaman da amaca hizmet kaygısı ile yazılan bu türdeki eserler birer başvuru kaynağıdır. Çalışmamıza konu olan ve bir remilnâme örneği olan Kolay Remiller kitabı 16 niyet/soru ve bu niyetlere göre 16 farklı harf için 16 yorum/cevap içermektedir. Şeyh Ahmed Zenâtî’ye ait Arapça’dan tercüme olan eser üzerine daha önce herhangi bir bilimsel çalışma yapılmamıştır. Bu makalede Kolay Remiller isimli eser incelenecek, eserin yazılış amacından ve falın uygulanma yönteminden söz edilecek ve çalışmanın sonunda eserin transkripsiyonlu metnine yer verilecektir.
RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi (RumeliDE Journal of Language and Literature Studies), 2022
Klasik Türk şiiri XVIII. yüzyıldaki değişim ve dalgalanmaların da etkisiyle XIX. yüzyılda farklı ... more Klasik Türk şiiri XVIII. yüzyıldaki değişim ve dalgalanmaların da etkisiyle XIX. yüzyılda farklı bir düzlemde ilerlemeye devam etmiş ve bu anlayışla eser veren sanatkarlarını peyderpey yitirmeye başlamıştır. Varlık hayatı son bulsa da etkisi devam eden bu şiir anlayışının XIX. yüzyıldaki en büyük karşıtları “yeni” bir sanat anlayışı getirme gayesindeki sanatkârlar olmuştur. Yeniye direnen, gelenekten kopma niyetinde olmayan şairler ise bir arada olma ve sanat üretme gayesi ile tıpkı klasik dönem şairlerinin edebi meclisleri gibi topluluklar kurup “eski” diye adlandırılan tarzda şiirler yazmaya devam etmişlerdir. Muallim Nâcî’nin Tercüman-ı Hakikat gazetesinden ayrıldıktan sonra Saâdet gazetesinde kurduğu Ukâz-ı Osmânî, Osmanlının son şair okulu olarak bilinmektedir. Geleneğe bağlı şairlerin bir araya geldikleri bu okulun bir mensubu da çalışmamıza konu olan Hüseyin Hüsnî’dir. Hüseyin Hüsnî Efendi hakkında kaynaklarda sınırlı bilgiler bulunmaktadır. Şairin Mecmûa-i Edebiyye isimli eseri 1892 yılında İstanbul’da Mahmud Bey matbaasında basılmıştır. Eserde gazel, tahmis, müseddes, kıta ve rubâî gibi farklı nazım şekillerinden şiirler yer almaktadır. Klasik şiirin benzetme unsurlarına ve hayal dünyasına hâkim olduğu anlaşılan şair, aruzu da nispeten başarılı bir şekilde kullanmıştır. Bu çalışmada Hüseyin Hüsnî Efendi’nin Osmanlı’nın son şair okuluna mensubiyeti, şiir üslubu ve daha önce üzerine herhangi bir çalışma yapılmamış eseri Mecmûa-i Edebiyye hakkında bir değerlendirme yapılacak, eser ilim alemine tanıtılacaktır.
Gazi Türkiyat, Türkoloji Araştırmaları Dergisi (Journal of Turkology Research), Bahar 2021/28, 2021
Antolojiler genellikle aynı türden eserlerin bir araya getirilmesiyle oluşturulmuş kaynaklardır. ... more Antolojiler genellikle aynı türden eserlerin bir araya getirilmesiyle oluşturulmuş kaynaklardır. Klasik Türk Edebiyatı sahası içerisinde seçme şiirler "toplanıp biriktirilmiş" anlamına gelen ve mecmua adı verilen defterlerde toplanmıştır. Bu türdeki eserlerin edebiyatımızdaki bilinen ilk örneği Ömer Bin Mezid'in Mecmuatü'n-Nezâir isimli eseridir. Mecmua geleneği Câmi'ü'n-Nezâ'ir, Mecma'u'n-Nezâir ve Pervâne Bey Mecmûası gibi örneklerle devam etmiştir. 19. yüzyıla kadar devam eden gelenek yerini antolojilere bırakmıştır. Antolojilerin gelişimi 19. yüzyılın ikinci yarısından sonra hız kazanmış, bu türde birçok eser meydana getirilmiştir. Türk edebiyatı mahsullerini içeren sadece Türkçe değil, İngilizce, Fransızca ve Almanca gibi dillerde de antolojiler derlenmiştir. İngilizce yazılan ve kapsamlı bir şiir tarihi olsa da bir yönüyle antoloji özelliği taşıyan Gibb'in A History of Ottoman Poetry'si çalışmamıza kaynaklık etmiştir. Çalışmada, İngilizce derlenen Türk şiiri antolojileri tespit edilmiş, bunların tertip hususiyetleri ele alınmıştır. Antolojiler, içerdikleri şairler, şiirler ve şiirlerin çevirileri bakımından değerlendirilerek karşılaştırmalı bir çalışma yapılmıştır. Şiir seçimlerinin araştırmacılar tarafından hangi kıstaslara göre yapıldığı irdelenmiştir.
Osmanlı Mirası Araştırmaları Dergisi (Journal of Ottoman Legacy Studies) OMAD, 2017
Özet: Hastalıklar toplumların baş etmek zorunda olduğu büyük sorunlardan biridir. Salgın hastalık... more Özet: Hastalıklar toplumların baş etmek zorunda olduğu büyük sorunlardan biridir. Salgın hastalıklar beraberinde binlerce ölüm ve sakatlık getirmekte, toplumlara kaotik bir süreç yaşatmaktadır. Osmanlı toplumu da Avrupa gibi hastalıklardan nasibini almış; veba, cüzzam, çiçek gibi ciddi pek çok hastalık sebebiyle birçok ölümle yüz yüze gelmiştir. Hastalık, şifa, hekimlik, afet, şehir kültürü, yeme, içme, eğlence gibi pek çok toplumsal olay günümüze çeşitli metinler vasıtasıyla ulaşmıştır. Bu metinler edebî, tarihî, kültürel ve farklı pek çok amaçla kaleme alınmış metinler olabilmektedir. Biz bu çalışmada bu metinlerin belki de en kapsamlı olanlarını, seyahatnameleri ele alarak hastalıklar ve bunların tedavi yöntemleri üzerinde duracağız. Ele aldığımız seyahatnameler de Batılı seyyahların Osmanlı diyarına yaptıkları geziler sonucu kaleme aldıkları eserlerdir. Böylelikle Batılı seyyahların gözünden Osmanlı insanının hastalıkları ve tedavi yöntemleri tek tek ele alınıp yorumlanacaktır. Çalışmamızın kapsamını, Kitap Yayınevinin Sahaftan Seçmeler Dizisi kapsamında basmış olduğu yabancı seyyahlar tarafından yazılmış ve çeviri ile dilimize kazandırılmış on bir adet seyahatname oluşturmaktadır.
Abstract: Diseases are one of the major problems that society has to deal with. Epidemic diseases bring thousands of deaths and injuries; it has a chaotic process for communities. The Ottoman society has also taken it's share from diseases like Europe; plague, leprosy, chickenpox, such as many serious diseases faced Ottoman society and it caused many deaths. Many social events such as illness, healing, medicine, disaster, city culture, eating and drinking, entertainment have been reached through various texts to nowadays. These texts might been penned for many different purposes like literal, historical, and cultural. In this study, we will study the most comprehensive one of these texts, travelbooks and discourse about its diseases and treatment methods. The travelbooks we have dealt with will also be the works of the Western traveler who have visited the Ottoman lands. In this way, the illnesses and treatment methods of Ottoman people will be handled and interpreted one by one in the eyes of western travelers. The scope of our work constitutes eleven travelbook which was written by foreign travelers which were published under the "Sahaftan Seçmeler Dizisi" of the "Kitap Yayınevi" and was brought to our language by translation.
Vol.4, Issue 8 by ÖZLEM BATĞI AKMAN
Bilmedün derdüm benüm kasd-ı ilâc eyler tabîb Ol ilâcun def'ine bilsem aceb ney ki ilâc Üsküplü İ... more Bilmedün derdüm benüm kasd-ı ilâc eyler tabîb Ol ilâcun def'ine bilsem aceb ney ki ilâc Üsküplü İshâk Çelebi Özet: Hastalıklar toplumların baş etmek zorunda olduğu büyük sorunlardan biridir. Salgın hastalıklar beraberinde binlerce ölüm ve sakatlık getirmekte, toplumlara kaotik bir süreç yaşatmaktadır. Osmanlı toplumu da Avrupa gibi hastalıklardan nasibini almış; veba, cüzzam, çiçek gibi ciddi pek çok hastalık sebebiyle birçok ölümle yüz yüze gelmiştir. Hastalık, şifa, hekimlik, afet, şehir kültürü, yeme, içme, eğlence gibi pek çok toplumsal olay günümüze çeşitli metinler vasıtasıyla ulaşmıştır. Bu metinler edebî, tarihî, kültürel ve farklı pek çok amaçla kaleme alınmış metinler olabilmektedir. Biz bu çalışmada bu metinlerin belki de en kapsamlı olanlarını, seyahatnameleri ele alarak hastalıklar ve bunların tedavi yöntemleri üzerinde duracağız. Ele aldığımız seyahatnameler de Batılı seyyahların Osmanlı diyarına yaptıkları geziler sonucu kaleme aldıkları eserlerdir. Böylelikle Batılı seyyahların gözünden Osmanlı insanının hastalıkları ve tedavi yöntemleri tek tek ele alınıp yorumlanacaktır. Çalışmamızın kapsamını, Kitap Yayınevinin Sahaftan Seçmeler Dizisi kapsamında basmış olduğu yabancı seyyahlar tarafından yazılmış ve çeviri ile dilimize kazandırılmış on bir adet seyahatname oluşturmaktadır. Abstract: Diseases are one of the major problems that society has to deal with. Epidemic diseases bring thousands of deaths and injuries; it has a chaotic process for communities. The Ottoman society has also taken it's share from diseases like Europe; plague, leprosy, chickenpox, such as many serious diseases faced Ottoman society and it caused many deaths. Many social events such as illness, healing, medicine, disaster, city culture, eating and drinking, entertainment have been reached through various texts to nowadays. These texts might been penned for many different purposes like literal, historical, and cultural. In this study, we will study the most comprehensive one of these texts, travelbooks and discourse about its diseases and treatment methods. The travelbooks we have dealt with will also be the works of the Western traveler who have visited the Ottoman lands. In this way, the illnesses and treatment methods of Ottoman people will be handled and interpreted one by one in the eyes of western travelers. The scope of our work constitutes eleven travelbook which was written by foreign travelers which were published under the "Sahaftan Seçmeler Dizisi" of the "Kitap Yayınevi" and was brought to our language by translation.
Books by ÖZLEM BATĞI AKMAN
Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) - TÜRK-İSLAM BİLİM KÜLTÜR MİRASI DİZİSİ, 2020
Prof. Dr. M. Fatih Köksal’a Armağan, 2021
Osmanlı Edebi Metinlerinin Anlam Dünyası Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Yayınları, 2019
Arapça “medh” kökünden gelen meddâh, sözlüklerde “abartılı bir şekilde öven, metheden” anlamların... more Arapça “medh” kökünden gelen meddâh, sözlüklerde “abartılı bir şekilde öven, metheden” anlamlarına gelmektedir. Meddâh, halkı eğlendirmek için tuhaf hikâyeler anlatan, mukallitlik yapan kimsedir. 14. yüzyılın sonlarında Yıldırım Bayezid döneminden itibaren meddâhlık, ozanlar ve nedimler öncülüğünde gelişmiş, Osmanlı sarayında önemli bir yer edinmiştir. 15. yüzyılda Fatih Sultan Mehmet’in sarayında ve devamında 19. yüzyıla gelene kadar neredeyse her padişahın bir ya da birden fazla meddâhı bulunmuştur ve bu meddâhlar belirli bir tahsil görmüş kişiler olarak kayda geçmiştir. La’lîn-kabâ da bunların en önemlilerinden ve hakkında pek fazla bilgiye sahip olmadıklarımızdandır. III. Murad’ın meddâhlarından biri olan La’lîn-kabâ, Bursalı Seyyit Mustafa Baba’dır. Diğer birkaç meddâh ile birlikte III. Murad’a hizmet eden La’lîn-kabâ, Şehnâme-hânlık eğitimi almış ve benzerleri arasında kıskanılan bir meddâh olarak kayda geçirilmiştir. Bu çalışmada hakkındaki bilgilerin birkaç kaynakla sınırlı kaldığı fakat 16. yüzyıl Divan şairleri tarafından anılmış olan La’lîn-kabâ ele alınmıştır. Meddâh, divan şiirinin anlam çerçeveleri içerisinde, şiire yansıması bakımından incelenecektir. La’lîn-kabâ’yı işaret eden beyitler irdelenip bir sonuca varılacaktır.
Anahtar Kelimeler: Meddâh, La’lîn-kabâ, Divan Şiiri.
Meddah, which comes from the Arabic "medh" root, means "praise in an exaggerated" in dictionaries. Meddah is who tells bizarre stories to entertain the people, who are imitators. From the period of Yildirim Bayezid in the late 14th century, Meddah arts developed under the leadership of the bards and courtiers and took an important place in the Ottoman palace. In the 15th century, in the palace of Sultan Mehmet the Conqueror and also in the 19th century, almost every sultan had one or more meddah and these meddahs lived as well-educated people. La'linkaba is one of the most important of them and we do not know much about him. La'lin kaba, one of the meddahs of Murad III, is Seyit Mustafa Baba of Bursa. La'lin-kaba, who served Murad III with several other meddahs, was trained about Şehnâme and recorded as a envied meddah among the others. In this study, we deal with La'lin-kaba. The information about him is limited to a few sources, but he was well-known by the 16th century Divan poets, Meddah will be examined in the meaning frames of divan poetry and in terms of poetry reflection. The couplets pointing to La'lin-kaba will be examined and a conclusion will be reached.
Key Words: Meddah, Lal’in-kaba, Divan Poetry.
Conference Presentations by ÖZLEM BATĞI AKMAN
III.INTERNATIONAL SIIRT CONFERENCE ON SCIENTIFIC RESEARCH, 2022
Siirt Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü ÖZET Kanto, İtalyanca "... more Siirt Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü ÖZET Kanto, İtalyanca "canto" sözcüğünden dilimize geçmiştir ve şarkı söyleme sanatı anlamına gelmektedir. Kanto kültürü, 1800'lü yılların sonundan itibaren İstanbul'da, Tuluat tiyatrolarında, oyundan önce izleyicinin dikkatini canlı tutmak ve çeşitlilik sağlamak amacıyla genelde kadın sanatçıların şarkı söyleyip dans ederek yaptığı gösteri ve bu gösteri esnasında söylenen şarkılar şeklinde ortaya çıkmıştır. Bu gösterilerde söylenen şarkılar klasik Türk edebiyatı geleneğinin kırkambarı olarak anılan mecmûalarda derlenerek bir araya getirilmiştir. Güfte mecmûaları kapsamında değerlendirebileceğimiz; ilgilisine şarkı makam, usul, bestekâr gibi pek çok malzeme sunan bu eserler genellikle kanto ya da şarkı mecmûası olarak adlandırılmışlardır. Çalışmamıza konu olan eser de bir Kanto Mecmûası'dır. Hasan Tahsin tarafından derlenmiş Neşʾe-i Dil Yeni Şarkı ve Kanto Mecmûası adlı eserin basım tarihi 1323/1905'tir. Derleniş hususiyetleri bakımından şiir mecmûaları ile benzer birtakım özelliklere sahip bu eserler ihtiva ettikleri kanto, şarkı, gazel ve kıtalarla klasik Türk şiiri ve Türk mûsikîsinin şekil, söyleyiş ve duyuş bakımından da iç içe olduğunu göstermesi bakımından önemlidirler. Bu çalışma ile amacımız Neşʾe-i Dil Yeni Şarkı ve Kanto Mecmûası adlı eseri bilim alemine tanıtmak; Türk edebiyatının ve Türk mûsikîsinin disiplinler arası çalışmalara dair ortak veriler sunduğunu ortaya koymaktır.
INTERNATIONAL TURKISH CULTURE AND ART SYMPOSIUM, 2020
Cumhuriyet döneminin çok yönlü bir fikir ve sanat adamı olan Rıfkı Melûl Meriç’in asıl adı Süleym... more Cumhuriyet döneminin çok yönlü bir fikir ve sanat adamı olan Rıfkı Melûl Meriç’in asıl adı Süleyman Rıfkı Coşkunmeriç’tir. Rıfkı Melûl, devlet kademelerindeki memuriyet görevleri dışında liselerde öğretmenlik, üniversitelerde sanat tarihi hocalığı yapmıştır. Onun edebiyat tarihimizde kayda geçmesinin en büyük sebebi ise şairliğidir. Rıfkı Melûl, 20. yüzyılda klasik şiir anlayışını devam ettiren şiirlerini Melûl mahlasıyla yazmış ve İnkıraz adlı eserinde toplamıştır. Çalışmamıza konu olan İnkıraz adlı eser Cumhuriyet döneminde kaleme alınmış olsa da klasik şiir geleneğine ait bir tür olan şiir mecmuası görünümündedir. 19. yüzyıla kadar varlığını sürdüren mecmua oluşturma geleneği daha sonra yerini antolojilere bırakmış olsa da kendini “mazisine merbut” olarak tanımlayan Melûl için devam etmiştir. İnkıraz dokuz farklı bölümden ve daha çok aşk, ıstırap, yalnızlık ve ölüm temalarıyla örülü şiirlerden oluşmaktadır. Aruz veznini kısmen de olsa başarılı bir şekilde kullanan Melûl gazel, rubai ve tahmis formunda şiirler yazmıştır. Bu çalışmada şiirinde Selîmî, Şeyh Gâlib ve Yahya Kemal’den izler taşıyan Melûl, Klasik Türk Şiiri’ni 20. yüzyılda da devam ettirmeye çalışması bakımından irdelenecek, İnkıraz adlı eserin detaylı bir incelemesi yapılacaktır.
Uploads
Papers by ÖZLEM BATĞI AKMAN
Abstract: Diseases are one of the major problems that society has to deal with. Epidemic diseases bring thousands of deaths and injuries; it has a chaotic process for communities. The Ottoman society has also taken it's share from diseases like Europe; plague, leprosy, chickenpox, such as many serious diseases faced Ottoman society and it caused many deaths. Many social events such as illness, healing, medicine, disaster, city culture, eating and drinking, entertainment have been reached through various texts to nowadays. These texts might been penned for many different purposes like literal, historical, and cultural. In this study, we will study the most comprehensive one of these texts, travelbooks and discourse about its diseases and treatment methods. The travelbooks we have dealt with will also be the works of the Western traveler who have visited the Ottoman lands. In this way, the illnesses and treatment methods of Ottoman people will be handled and interpreted one by one in the eyes of western travelers. The scope of our work constitutes eleven travelbook which was written by foreign travelers which were published under the "Sahaftan Seçmeler Dizisi" of the "Kitap Yayınevi" and was brought to our language by translation.
Vol.4, Issue 8 by ÖZLEM BATĞI AKMAN
Books by ÖZLEM BATĞI AKMAN
Anahtar Kelimeler: Meddâh, La’lîn-kabâ, Divan Şiiri.
Meddah, which comes from the Arabic "medh" root, means "praise in an exaggerated" in dictionaries. Meddah is who tells bizarre stories to entertain the people, who are imitators. From the period of Yildirim Bayezid in the late 14th century, Meddah arts developed under the leadership of the bards and courtiers and took an important place in the Ottoman palace. In the 15th century, in the palace of Sultan Mehmet the Conqueror and also in the 19th century, almost every sultan had one or more meddah and these meddahs lived as well-educated people. La'linkaba is one of the most important of them and we do not know much about him. La'lin kaba, one of the meddahs of Murad III, is Seyit Mustafa Baba of Bursa. La'lin-kaba, who served Murad III with several other meddahs, was trained about Şehnâme and recorded as a envied meddah among the others. In this study, we deal with La'lin-kaba. The information about him is limited to a few sources, but he was well-known by the 16th century Divan poets, Meddah will be examined in the meaning frames of divan poetry and in terms of poetry reflection. The couplets pointing to La'lin-kaba will be examined and a conclusion will be reached.
Key Words: Meddah, Lal’in-kaba, Divan Poetry.
Conference Presentations by ÖZLEM BATĞI AKMAN
Abstract: Diseases are one of the major problems that society has to deal with. Epidemic diseases bring thousands of deaths and injuries; it has a chaotic process for communities. The Ottoman society has also taken it's share from diseases like Europe; plague, leprosy, chickenpox, such as many serious diseases faced Ottoman society and it caused many deaths. Many social events such as illness, healing, medicine, disaster, city culture, eating and drinking, entertainment have been reached through various texts to nowadays. These texts might been penned for many different purposes like literal, historical, and cultural. In this study, we will study the most comprehensive one of these texts, travelbooks and discourse about its diseases and treatment methods. The travelbooks we have dealt with will also be the works of the Western traveler who have visited the Ottoman lands. In this way, the illnesses and treatment methods of Ottoman people will be handled and interpreted one by one in the eyes of western travelers. The scope of our work constitutes eleven travelbook which was written by foreign travelers which were published under the "Sahaftan Seçmeler Dizisi" of the "Kitap Yayınevi" and was brought to our language by translation.
Anahtar Kelimeler: Meddâh, La’lîn-kabâ, Divan Şiiri.
Meddah, which comes from the Arabic "medh" root, means "praise in an exaggerated" in dictionaries. Meddah is who tells bizarre stories to entertain the people, who are imitators. From the period of Yildirim Bayezid in the late 14th century, Meddah arts developed under the leadership of the bards and courtiers and took an important place in the Ottoman palace. In the 15th century, in the palace of Sultan Mehmet the Conqueror and also in the 19th century, almost every sultan had one or more meddah and these meddahs lived as well-educated people. La'linkaba is one of the most important of them and we do not know much about him. La'lin kaba, one of the meddahs of Murad III, is Seyit Mustafa Baba of Bursa. La'lin-kaba, who served Murad III with several other meddahs, was trained about Şehnâme and recorded as a envied meddah among the others. In this study, we deal with La'lin-kaba. The information about him is limited to a few sources, but he was well-known by the 16th century Divan poets, Meddah will be examined in the meaning frames of divan poetry and in terms of poetry reflection. The couplets pointing to La'lin-kaba will be examined and a conclusion will be reached.
Key Words: Meddah, Lal’in-kaba, Divan Poetry.