آکسیجن
آکسیجن یا تیزابساز ہک کیمیائی عنصر ہے جس دا جوہری عدد 8 ہے تے اینکوں انگریزی حروف تہجی دے حرف O نال ظاہر کیتا ویندا ہے۔ عام طور تے اساں تیزابساز کوں نی ݙیکھ سڳدے کیونکہ ایہ ہک بے رنگ، بے سواد تے بے بو فارغہ ہے۔ اس دی تلاش، حصول یا ابتدائی تعلیم وچ جے پريسٹلے تے سی ڈبلیو شے لے نے اہم کم کیتا ہے۔ ایہ ہک طبعی عنصر ہے۔ 1772ء وچ کارل شيلے نے پوٹاشيم نائٹریٹ (KNO3) کوں گرم کر کے تیزابساز فارغہ تیار کیتی، لیکن انہاں دا ایہ کم سن 1777ء میں شائع تھیا۔ 1774ء وچ جوزف پرسٹلے نے مركيرک آكسائیڈ (HgO) کوں گرم کر کے تیزابساز فارغہ تیار کیتی۔ اے نٹوني لے ووجير نے اس فارغہ دی خصوصیات کوں بیان کیتا تے اس دا ناں آکسیجن رکھا، جس دا مطلب ہے "تیزاب پیدا کرݨ یا بݨاوݨ والا".
موجودگی
[لکھو | ماخذ وچ تبدیلی کرو]تیزابساز زمین دے مختلف مادیاں وچ ہوندی ہے تے اصل وچ دیگر عناصر دے مقابلے وچ اس دی مقدار سب توں زیادہ ہے۔ تیزابساز ہوا وچ آزاد طور تے ملدی ہے تے تجربیاں دے مطابق ایہ کرۂ ہوائی دا تقریباً پنجواں حصہ ہے۔ مرکبات جیویں کہ پاݨی تے ݙوجھی معدنیات دا وی تیزابساز اہم حصہ ہے۔ اس دے علاوہ تیزابساز پودیاں تے جانوراں کیتے وی ضروری ہے۔
تیاری
[لکھو | ماخذ وچ تبدیلی کرو]کئی قسم دے آکسائیڈن (جیویں پارہ، چاندی وغیرہ دے) یا (سیسہ، مینگنیز، بیریم) تے تیزابساز والے بہت سارے نمک (جیویں پوٹاشيم نائٹریٹ، كلوریٹ، پرمیگنیٹ تے ڈائ كرومیٹ) کوں گرم کرݨ نال تیزابساز حاصل تھی سڳدی ہے۔