Измит

Измит
тур. İzmit
Кишвар	[[|]]
Таърих ва ҷуғрофиё
Баландӣ	100 ± 1 м
Вақти минтақавӣ	UTC+02:00 ва UTC+03:00
Аҳолӣ
Аҳолӣ	▲376 056 тан (2022)
Шиносаҳои ададӣ
Коди телефон	262
Нишонаи почта	41000
Коди мошинҳо	41
Парвандаҳо дар Викианбор

Манзараи Измити барфй

Измит ( тур. İzmit ) — шаҳрест дар Минтақаи Баҳри Мармари Туркия, дар минтақаи Чаталҷа-Коҷаели ( тур. Çatalca-Kocaeli Bölümü). маркази маъмурии ( ноҳияи марказии) вилояти Коҷаели. Дар соҳили шимолии баҳри Мармар дар рахи танги соҳилӣ ва теппаҳои то 200 м ҷойгир шудааст.

То соли 1337, шаҳр Никомедиа номида мешуд ( юн.-қад. Νικομήδεια ва ба империяи Рум ва сипас Византия тобеъ буд. Дар соли 1337, пас аз забти туркҳо деворҳои шаҳр хароб гардиданд ва қариб тамоми юнониён нест карда шуданд. Шаҳр аҳамияти худро гум кард ва сеюмдараҷа шуд. Ҳоло Измит маркази яке аз муҳимтарин минтақаҳои саноатии Туркия аст.

Даврони Салҷуқиён ва Имперотурии Усмонӣ

Дар соли 1078 шаҳр ба дасти туркҳои салҷуқӣ гузашт. Дар давраи ҳуҷумҳои салибдорон туркҳо шаҳрро аз даст доданд ( 1083 ). Гузариши ниҳоӣ таҳти назорати туркҳо дар давраи ҳукмронии Орхан I Ғозӣ дар соли 1337 ба амал омад. Никомедиа, ки дар даврони салҷуқӣ ба номи Изникмид ( тур. İznikmid ) табдил ёфт, дар давраи ҳукмронии Боязиди I ба номи Измид ( тур. İzmid ном гирифта fаз тур. İzmid ) (бояд қайд кард, ки Никомедиа ва Измит   - ин худи ҳамон калима, аммо аз давраҳои гуногуни таърихӣ гирифта шудааст, ва ду номи гуногун нестанд, яъне номивазкунӣ нашудаанд). Агар дар он замонҳо Византия нақшаи бозгашти Никомедияро медошт, онҳо маҷбур намешуданд, ки мақсалашонро ба амал бароранд .

Дар замони Султон Салим I дар Измит пойгоҳи киштисозӣ киштиҳо сохта мешуданд. Давраи шукуфоии баландтарини шаҳр ба салтанати Султон Сулаймон I рост омад. Аҳамияти шаҳр бо ифтитоҳи ду хати нақлиёт дар соли 1837сар шуд. Рафтуомади киштиҳо байни Измит ва Истанбул, ва хати роҳи оҳан аз истгоҳи Ҳайдарпошо ба воситаи Измит ба Анқара оғоз ёфт. Аммо, заминҷунбии соли 1894 боиси вайроншавии шаҳр гардид.

Ҷанги Якуми Ҷаҳонӣ шаҳрро аз аҳамияти қаблии худ маҳрум кард. 6 июли соли 1920 шаҳрро инглисҳо, 28 апрели соли 1921 юнониҳо забт карданд. 28 июл шаҳр ба туркҳо баргашт .

Ҷуғрофия

Измит дар байни 40 ° ва 41 ° паҳлӯҳои шимолӣ ва аз 29 ° ва 31 ° дарозии шарқӣ дар соҳили баҳри Измит баҳри Мармара ҷойгир аст ва дар шимол обҳои Баҳри Сиёҳ шуста мешавад. Он маркази маъмурии Вилояти Коҷаели аст.

Аҳолӣ

Измит  — яке аз марказҳои муҳимтарини саноатӣ ва тиҷоратии Туркия  — 643 766 нафар аҳолӣ дорад, аз он ҷумла 202 003 нафар дар шаҳр ва 441 763 - дар деҳот ва атрофи он зиндагӣ мекунанд. Заминларзаи 17 августи соли 1999 боиси тағйири ҷиддии аҳолӣ гардид.

Вилояти Коҷаели, ки маркази он Измит аст, масоҳати 3626 км²-ро фаро мегирад ва аҳолии 1 223 000 нафарро дар бар мегирад. Индустриякунонии бошиддати солҳои 1955-1960 боиси афзоиши босуръати аҳолӣ гардид.

Иқтисод

Измит  — дуюмин шаҳри рушдкардаи саноатӣ дар Туркия аст. Дар ин ҷо ба корхонаҳо ва ширкатҳои монанди Borusan Mannesmann, Lassa, Kordsa, Brisa, Goodyear, Pirelli, Ford, Honda, Hyundai, Chrysler, Petkim, Табосан, Ассан Алюминий, DYO, Marshall, Arçelik, Lever ва ғайра. Иқтисодиёти Измит пурра аз саноат вобаста аст. Наздикии Измит ба чунин як маркази тиҷорати бузург ба мисли Истанбул ва мавҷудияти роҳи оҳан ва шоҳроҳҳо ба боркашонии транзитӣ имкон медиҳанд. Панҷ бандарҳои давлатӣ, чилу се истгоҳҳои баҳрии хусусӣ дар системаи нақлиётии кишвар мавқеи муҳим доранд.

Фабрикаи коғазбарории Seka Kağıt Fabrikası яке аз корхонаҳои қадимаи шаҳр мебошад (соли 1934 таъсис ёфтааст) ва дар рушди иқтидори иқтисодии шаҳр саҳми бузург мегузорад. Дар ибтидо иқтисодиёти шаҳр ба саноати нассоҷӣ ва коркарди чӯб асос меёфт. Бо кушодани чунин ширкатҳо ба монанди Petrol Ofisi дар соли 1941, TÜPRAŞ дар соли 1960, Petkim дар соли 1965, ҳиссаи назаррасро дар иқтисодиёт, саноати коркарди нафт ишғол мекард. Дар солҳои охир, кимиёи органикӣ, металлургия ва истеҳсоли хӯрокворӣ, дору, нуриҳо ва рангҳо рушд карданд. Измит инчунин пойгоҳи киштсозӣ дорад.