Pumunta sa nilalaman

Nagkakaisang Partido Sosyalista ng Alemanya

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
Nagkakaisang Partido Sosyalista ng Alemanya
Sozialistische Einheitspartei Deutschlands (Aleman)
Itinatag21 Abril 1946 (1946-04-21)
Binuwag16 Disyembre 1989 (1989-12-16)
Pagsasanib ngEast German branches of KPD and SPD
Sinundan ngPartido ng Demokratikong Sosyalismo
PahayaganNeues Deutschland
Pangakabataang BagwisMalayang Kabataang Aleman
Pioneer wingErnst Thälmann Pioneer Organisation
Paramilitary wingCombat Groups of the Working Class
Labour wingFree German Trade Union Federation
Bilang ng kasapi  (1989)2,260,979
Palakuruan
Posisyong pampolitikaFar-left
Kasapian pambansa
Kasapaing pandaigdigCominform (1947–1956)
Opisyal na kulay     Red
Logo

Ang Nagkakaisang Partido Sosyalista ng Alemanya ay ang partidong tagapagtatag at nangibabaw sa Silangang Alemanya mula sa paghayag sa bansa noong 1949 hanggang sa pagkabuwag nito pagkatapos ng Himagsikang Mapayapa noong 1989.

Itinatag ang partido noong 1946 sa sapilitang pagsasanib ng mga silanganing sangay ng Partido Komunista ng Alemanya at Partido Sosyal-Demokratiko ng Alemanya.

Sa pagsunod sa Marxismo–Leninismo bilang gabay nitong ideolohiya, pinamahalaan ng NPSA ang Silangang Alemanya bilang unipartidistang estado. Pinahintulutan ang ibang makakaliwang partido na umiral sa pakikipag-alyansa sa NPSA; kabilang na rito ang Kristiyanong Demokratikong Unyon, Partido Liberal-Demokratiko, Partido Demokratikong Magsasaka, at Partido Pambansa-Demokratiko ng Alemanya, ngunit sunud-sunuran lamang sila sa NPSA at kinailangan nilang tanggapin ang nangungunang tungkulin ng partido bilang taliba sa Leninistang konteksto ng vanguardismo. Isa sa pinakamatagal na partidong Stalinist sa blokeng Sobyet, tinanggihan ng SED ang mga patakarang liberalisasyon ng pinuno ng Sobyet Mikhail Gorbachev, gaya ng perestroika at glasnost noong 1980s, na hahantong sa paghihiwalay ng GDR mula sa muling pagsasaayos ng USSR at pagbagsak ng partido sa taglagas ng 1989.

Ang SED ay opisyal na inorganisa batay sa demokratikong sentralismo. Sa teorya, ang pinakamataas na katawan ng SED ay ang Party Congress, na nagpupulong tuwing ikalimang taon. Noong wala sa sesyon ang Kongreso ng Partido, ang Komite Sentral ang pinakamataas na lupon, ngunit dahil ang katawan ay karaniwang nagpupulong isang beses lamang sa isang taon karamihan sa mga tungkulin at pananagutan ay binigay sa Politburo at sa Nakatayo nitong Komite. Ang mga miyembro ng huli ay ang pinakamataas na pamumuno ng parehong partido at estado, kung saan ang pangkalahatang kalihim ng partido ay epektibong may awtoridad ng isang diktador. Mula 1960, marami sa kanila ang sabay na naglingkod sa Konseho ng Estado ng Silangang Alemanya, na pinalitan ang Pangulo ng Demokratikong Republika ng Alemanya.

Sa ideolohikal, ang partido, mula sa pagkakatatag nito, ay sumunod sa Marxismo–Leninismo, at itinuloy ang sosyalismo ng estado, kung saan ang lahat ng industriya sa Silangang Alemanya ay nabansa, at isang command economy ang ipinatupad. Ginawa ng SED na sapilitan ang pagtuturo ng Marxism–Leninism at ang Wikang Ruso sa mga paaralan.[1] Walter Ulbricht ay ang nangingibabaw na pigura ng partido at epektibong pinuno ng Silangang Alemanya mula 1950 hanggang 1971. Noong 1953, isang pag-aalsa laban sa Partido ay sinalubong ng marahas na panunupil ng Ministry of State Security at ng Soviet Army. Noong 1971, si Ulbricht ay hinalinhan ni Erich Honecker na namuno sa isang matatag na panahon sa pag-unlad ng GDR hanggang sa napilitan siyang bumaba sa puwesto noong 1989 rebolusyon. Ang huling pinuno ng partido, Egon Krenz, ay hindi nagtagumpay sa kanyang pagtatangka na panatilihin ang hawak ng SED sa pampulitikang pamamahala ng GDR at nakulong pagkatapos ng pagsasama-sama ng Aleman.

Ang matagal nang pinigilan na pakpak ng reporma ng SED ang pumalit sa partido noong taglagas ng 1989. Sa pag-asang mabago ang imahe nito, muling inorganisa ito bilang Party of Democratic Socialism (PDS), na tinalikuran ang Marxism –Leninismo at idineklara ang sarili bilang isang partido demokratikong sosyalista. Nakatanggap ito ng 16.4% ng boto sa 1990 parliamentary elections. Noong 2007, ang PDS ay pinagsama sa Labour and Social Justice (WASG) sa The Left (Die Linke), ang ikaanim na pinakamalaking partido sa German Parliament kasunod ng 2021 federal election.

Maagang kasaysayan

[baguhin | baguhin ang wikitext]
21 Abril 1946: Otto Grotewohl (kanan) at Wilhelm Pieck (kaliwa) tinatakan ang pagsasama-sama ng SPD at KPD na may simbolikong pagkakamay. Walter Ulbricht ay nakaupo sa foreground sa kanan ng Grotewohl.Avraham Pisarek

Ang SED ay itinatag noong 21 Abril 1946 sa pamamagitan ng isang merger ng Social Democratic Party of Germany (SPD) at ng Communist Party of Germany (KPD) na nakabase sa Soviet occupation zone ng Germany at ng Sobyet-occupied sector ng Berlin. Inilalarawan ng mga opisyal na kasaysayan ng Silangang Aleman at Sobyet ang pagsasanib na ito bilang isang boluntaryong pagsasama-sama ng mga pagsisikap ng mga sosyalistang partido.[2] Gayunpaman, maraming katibayan na ang pagsasanib ay mas problema kaysa sa karaniwang ipinapakita. Sa lahat ng mga account, ang mga awtoridad ng pananakop ng Sobyet ay naglapat ng malaking presyon sa silangang sangay ng SPD upang sumanib sa KPD. Ang bagong pinagsanib na partido, sa tulong ng mga awtoridad ng Sobyet, ay nagtagumpay sa halalan noong 1946 para sa mga lokal at rehiyonal na asembliya na ginanap sa sonang Sobyet. Gayunpaman, ang mga halalan na ito ay ginanap sa ilalim ng hindi gaanong lihim na mga kundisyon, kaya nagtatakda ng tono para sa susunod na apat na dekada. Sa patimpalak na iyon, ang SED ay nakatanggap ng mas mababa sa kalahati ng mga boto ng SPD. Ang bulto ng Berlin SPD ay nanatiling malayo sa pagsasanib, kahit na ang Berlin ay nasa loob ng sonang Sobyet.

Ang Soviet Military Administration in Germany (Ruso initials: SVAG) ay direktang namamahala sa silangang bahagi ng Germany pagkatapos ng World War II, at ang kanilang mga intelligence operations ay maingat na sinusubaybayan ang lahat ng mga gawaing pampulitika. Ang isang maagang ulat ng paniktik mula sa SVAG Propaganda Administration director Lieutenant Colonel Sergei Ivanovich Tiulpanov ay nagpapahiwatig na ang mga dating miyembro ng KPD at SPD ay lumikha ng iba't ibang paksyon sa loob ng SED at nanatiling magkasalungat sa loob ng ilang panahon pagkatapos ng pagbuo ng bagong party. Napansin din ng ulat ang malaking kahirapan sa pagkumbinsi sa masa na ang SED ay isang tunay na partidong pampulitika ng Aleman at hindi lamang isang kasangkapan ng puwersa ng pananakop ng Sobyet.

Ayon kay Tiulpanov, maraming dating miyembro ng KPD ang nagpahayag ng sentimyento na "nawala nila ang [kanilang] mga rebolusyonaryong posisyon, na ang [KPD] lamang ay magtatagumpay nang mas mabuti kung walang SED, at ang mga Social Democrats ay hindi dapat pinagkakatiwalaan" (Tiulpanov, 1946). Ipinahiwatig din ni Tiulpanov na mayroong markang "political passivity" sa mga dating miyembro ng SPD, na nadama na hindi patas ang pagtrato sa kanila at bilang mga miyembro ng second-class na partido ng bagong administrasyon ng SED. Bilang resulta, ang mga naunang SED party apparatus ay madalas na naging epektibong hindi kumikilos habang ang mga dating miyembro ng KPD ay nagsimulang talakayin ang anumang panukala, gaano man kaliit, nang mahabang panahon kasama ang mga dating miyembro ng SPD, upang makamit ang pinagkasunduan at maiwasang masaktan sila. Ang Soviet intelligence ay nag-claim na may listahan ng mga pangalan ng isang grupo ng SPD sa loob ng SED na palihim na gumagawa ng mga ugnayan sa SPD sa Kanluran at maging sa mga awtoridad sa pananakop ng Western Allied.

Ang isang problema para sa mga Sobyet na nakilala nila sa unang bahagi ng SED ay ang potensyal nito na maging isang nasyonalistang partido. Sa malalaking pagpupulong ng partido, pinalakpakan ng mga miyembro ang mga tagapagsalita na nagsasalita tungkol sa nasyonalismo nang higit pa kaysa noong nagsalita sila tungkol sa paglutas ng mga suliraning panlipunan at pagkakapantay-pantay ng kasarian. Ang ilan ay nagmungkahi pa ng ideya ng pagtatatag ng isang independiyenteng estadong sosyalistang Aleman na malaya sa impluwensyang Sobyet at Kanluranin, at sa lalong madaling panahon ay muling mabawi ang ang dating lupaing Aleman na ang Kumperensiya sa Yalta, at sa huli ay ang Kumperensiya sa Potsdam, ay (muling) inilaan sa Poland, USSR, at Czechoslovakia. Sinimulan ng SED na pagsamahin ang mga dating miyembro ng Partidong Nazi sa pagkakatatag nito. Gayunpaman, ang diskarte ay kontrobersyal sa loob ng partido. Samakatuwid, itinayo ng SED ang National Democratic Party of Germany (NDPD) noong 1948 bilang satellite party na maaaring magsilbing pool para sa mga dating opisyal ng Nazi at Wehrmacht. Gayunpaman, patuloy na hinihigop ng SED ang mga dating miyembro ng Partido Nazi. Pagsapit ng 1954, 27 porsiyento ng lahat ng miyembro ng SED at 32.2 porsiyento ng lahat ng empleyado ng pampublikong serbisyo ay dating miyembro ng Nazi Party.[3]

Iniulat ng mga negosyador ng Sobyet na ang mga pulitiko ng SED ay madalas na lumampas sa mga hangganan ng mga pahayag sa pulitika na naaprubahan ng mga tagasubaybay ng Sobyet, at nagkaroon ng ilang paunang kahirapan na ipabatid sa mga opisyal ng rehiyon ng SED na dapat silang mag-isip nang mabuti bago salungatin ang mga posisyong pampulitika na pinagpasyahan ng Central Komite sa Berlin.

Isang monopolyo ng kapangyarihan

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Bagama't ito ay nominally isang merger ng equals, mula sa simula ang SED ay pinangungunahan ng mga Komunista. Sa huling bahagi ng 1940s, sinimulan ng SED na tanggalin ang karamihan sa mga masusungit na Social Democrats mula sa mga hanay nito. Sa panahon ng pormal na pagkakatatag ng Silangang Alemanya noong 1949, ang SED ay isang ganap na partido Komunista—esensyal ang KPD sa ilalim ng bagong pangalan. Nagsimula itong umunlad sa mga linya na katulad ng iba pang mga partidong Komunista sa bloke ng Sobyet.

Bagama't ang ibang mga partido ay patuloy na umiral, pinilit sila ng mga awtoridad sa pananakop ng Sobyet na sumali sa National Front of Democratic Germany, isang nominal na koalisyon ng mga partido na para sa lahat ng layunin at layunin ay kontrolado ng SED. Sa pamamagitan ng pagtiyak na ang mga Komunista ay nangingibabaw sa listahan ng mga kandidatong iniharap ng Pambansang Front, epektibong natukoy ng SED ang komposisyon ng mga lehislatibong katawan sa sona ng Sobyet, at mula 1949 sa Silangang Alemanya.

Sa paglipas ng mga taon, nagkaroon ng reputasyon ang SED bilang isa sa mga pinaka-hardline na partido sa Soviet bloc. Nang si Mikhail Gorbachev ay nagpasimula ng mga reporma sa Unyong Sobyet noong 1980s, ang SED ay humawak sa isang orthodox na linya.

Basic na organisasyon

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Ang organisasyon ng partido ay batay sa, at co-located sa, ang mga institusyon ng German Democratic Republic. Ang impluwensya nito ay nakatayo sa likod at hinubog ang bawat aspeto ng pampublikong buhay. Hinihiling ng partido na mamuhay ang bawat miyembro ayon sa mantra na "Kung saan may kasama, naroon din ang partido" (Wo ein Genosse ist, da ist die Partei).[4] Nangangahulugan ito na ang organisasyon ng partido ay nagtatrabaho sa mga pang-industriya at mala-komersyal na negosyo, istasyon ng makina at traktor, mga sakahan na pag-aari ng publiko at sa mas malaking agrikultura kooperatiba, malinaw na inatasan na subaybayan at i-regulate ang pamamahala sa pagpapatakbo ng bawat institusyon.

Ang pinakamaliit na yunit ng organisasyon sa partido ay ang Grupo ng Partido. Ang mga miyembro ng grupo ay naghalal ng isa sa kanilang bilang na Party Group Organizer (PGO), upang tanggapin ang responsibilidad para sa Party Work. Mayroon ding Teasurer, isang Agitator, at ayon sa laki ng grupo iba pang kaugnay na miyembro na kasama sa pamunuan ng Party Group. Kung saan mayroong ilang mga Grupo ng Partido na kumikilos sa isang lugar, sila ay pagsasama-samahin sa isang Organisasyon ng Partido ng Kagawaran (APO / Abteilungsparteiorganisation) na magkakaroon naman ng sariling pamumuno at isang APO Party Secretariat.

Kumperensya ng partido

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Ang Party conference [de] ay pormal na nangungunang institusyon ng partido.

Dumarami, ang mga kumperensya ng partido ay binalak nang may katumpakan sa antas ng militar. Ang kanilang koreograpia ay maingat na isinagawa upang matiyak na sila ay nauunawaan bilang mga high-profile na kaganapan sa lipunan. Sila ay higit pa sa mga gawaing pampulitika. Pinili ang mga delegado mula sa rehiyonal at sectional na mga organisasyon ng partido ayon sa pamantayang itinakda ng Komite Sentral ng Partido. Ang pangangalaga ay kinuha sa mga proporsyon ng kababaihan, ng mga kinatawan ng kabataan, ng mga miyembro mula sa naaprubahan mga organisasyong masa at ng mga "huwarang" manggagawa.

Mga Kalihim ng Partido

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Umiral ang mga kalihim ng partido sa iba't ibang antas sa loob ng partido. Karaniwang hawak nila ang kanilang mga opisina nang walang suweldo, kadalasang pinagsasama ang kanilang mga tungkulin sa sekretarya ng partido na may suweldong tungkulin. Kung saan ang isang pangunahing yunit ng administratibo ay lumago nang lampas sa tiyak na laki ng tensyon ay may posibilidad na lumitaw sa pagitan ng kalihim ng partido at mga kapwa miyembro ng komite, at sa puntong ito ay hihirangin ang isang full-time na suweldong kalihim ng partido. Ang mga kalihim ng partido sa napakalaking industriyal na combine at iba pang mahahalagang institusyong pang-ekonomiya ay pagsasamahin ang kanilang mga tungkulin sa kalihim ng partido sa pagiging kasapi ng isang mas makapangyarihang katawan, na naglalapat ng elementong istruktural na pinananatili hanggang sa antas ng Komite Sentral ng Partido. Ang gawain ng mga Kalihim ng Partido ay ang organisasyon ng gawaing pampulitika. Inihanda nila ang mga pagpupulong ng partido at nag-organisa ng pagsasanay sa pulitika katuwang ang mga pamunuan ng partido. Tiniyak nila ang pagpapatupad at pagsunod sa mga desisyon ng partido at nagsagawa ng pangkalahatang pag-uulat at mga tungkulin sa pamumuno. Kinakailangan din silang magbigay ng buwanang ulat tungkol sa "Morale at Opinyon" ("Stimmungen und Meinungen") tungkol sa mga taong saklaw ng kanilang mga tungkuling sekretarya ng partido.

Kung saan ang trabaho paminsan-minsan ay umaakit ng kritisismo, maraming paraan kung saan maaaring maipasa ang mga pagbabago. Ang katotohanang ito ay nasa likod ng umuusbong na burukratisasyon ng kasangkapan ng partido at ang pagkakaroon ng mga Stalinistikong tendensya. Ang mga kalihim ng partido ay sumailalim sa isang espesyal na buwanang pampulitikang proseso na kinabibilangan ng pagtuturo at pagpapatunay ng mga kinatawan mula sa mas mataas na antas ng mga komite ng partido. Kasama ng kanilang mga responsibilidad sa partido, ang mga kalihim ng partido ay mga miyembro ng administrasyon ng estado, at nakuha nila ang tungkulin ng pamumuno na inaangkin ng SED para sa sarili nito sa mga negosyo at opisina. Ang mga desisyon sa pamamahala ay tinalakay at sa huli ay napagpasyahan sa mga komite ng partido. Nangangahulugan ito na ang isang manager, kung siya ay miyembro ng partido, ay nakatuon sa pagpapatupad ng mga desisyong iyon.

Mga sanggunian

[baguhin | baguhin ang wikitext]
  1. Grix, Jonathan; Cooke, Paul (2003). /eastgermandistin00grix East German Distinctiveness in a Unified Germany. p. 17. ISBN 1902459172. {{cite book}}: Check |url= value (tulong)CS1 maint: date auto-translated (link)
  2. Sa talakayan tungkol sa mga Social Democrat na sumali sa SED tingnan ang Steffen Kachel, Entscheidung für die SED 1946 – ein Verrat an sozialdemokratischen Idealen?, sa : Jahrbuch für Forschungen zur Geschichte der Arbeiterbewegung, No. I/2004.
  3. Pötzl, Norbert F. (26 Mayo 2015). "Karrieren ehemaliger Nazis in der DDR: Erst braun, dann rot". Der Spiegel (sa wikang Aleman). Hamburg: Der Spiegel GmbH & Co. KG. Nakuha noong 6 Hulyo 2021. Aber auch die SED sog weiter ehemalige NSDAP-Leute auf. 1954 waren 27 Prozent aller Mitglieder der kommunistischen Staatspartei zuvor in der Hitler-Partei und deren Gliederungen gewesen. Und 32,2 Prozent aller damaligen Angestellten im Öffentlichen Dienst gehörten früher einmal nationalsozialistischen Organisationen an.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  4. Sabine Pannen. ""Wo ein Genosse ist, da ist die Partei!"? – Stabilität und Erosion an der SED-Parteibasis" (PDF). Bundesstiftung zur Aufarbeitung der SED-Diktatur, Berlin. Inarkibo mula sa orihinal (PDF) noong 2 Abril 2015. Nakuha noong 23 Marso 2015.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)