Bizans ordusu

	Bu makale, Bizans İmparatorluğu'nun (330–1453) askeriyesi hakkındaki serinin bir parçasıdır.
Yapısal Tarih
	Bizans ordusu: Doğu Roma ordusu, Orta dönem Bizans ordusu (thema • tagmata • Hetaireia), Komninos dönemi ordu (pronoia), Paleologos dönemi ordu (allagia) • Vareg Muhafızları • Generaller
	Bizans donanması: Rum ateşi • Dromon • Amiraller
Seferlerin Tarihi
	Savaşlar, isyan ve iç savaşlar ve muharebeler listeleri
Stratejiler ve taktikler
	Taktikler • Kuşatmalar • Askeri talimatlar • Tahkimat (İstanbul Surları)

Bizans ordusu
Bizans ordusu
Etkin	y. 660–1453
Görevi	Balkanlar, Küçük Asya, Orta Doğu, İtalya, Kuzey Afrika, İspanya, Kafkaslar, Kırım
Parçası	Bizans İmparatorluğu
Karargâh	Konstantinopolis
Savaşları	I. Justinianus'un savaşları, Arap-Bizans savaşları, Bizans-Bulgar Savaşları, Rus-Bizans Savaşları, Bizans-Norman savaşları, Haçlı Seferleri ve Bizans-Osmanlı savaşları
Komutanlar
Komutan	Bizans İmparatoru (Başkomutan)

Bir Bizans *klivanionunun* (Κλιβάνιον) modern rekonstrüksiyonu.

Bizans ordusu veya Doğu Roma ordusu, Bizans donanmasının yanında hizmet veren Bizans silahlı kuvvetlerinin başlıca askeri organıydı.

Tarih

Diocletianus ve Konstantin idaresinde ordu

I. Justinianus ve ardıllarının ordusu

A 6th century ivory relief of a Roman swordsman wearing scale armor and round shield- Berlin Bode museum.

Orta Bizans dönemi orduları, 7.–11. yüzyıllar

Thema

Themata (Yunanca θέματα) imparatorluğun idari bölümleridir, her birinin bir general (Yunanca στρατηγός, strategos) hem idari hem de askeri başıydı, bir hakim (Κριτής του Θέματος, Krites tou thematos) ise adli gücü elinde tutardı.

İsim	İnsan sayısı	Bağlı birlik sayısı	Komuta subayı
Thema	9 600	4 Tourmai	Strategos
Tourma	2 400	6 Droungoi	Tourmarches
Droungos	400	2 Banda	Droungarios
Bandon	200	2 Kentarchiai	Komis
Kentarchia	100	10 Kontoubernia	Kentarches/Hekatontarches
	50	5 Kontoubernia	Pentekontarches
Kontoubernion	10	1 "Vanguard" + 1 "Rear Guard"	Dekarchos
"Vanguard"	5	n/a	Pentarches
"Rear Guard"	4	n/a	Tetrarches

İmparatorluk tagmata

Komnenos Hanedanı döneminde ordu

Kurulması ve başarıları

İmparator II. İoannis şanlı generalliği ile nam salmış ve birçok başarılı kuşatmayı yürütmüştür. Onun liderliğinde Bizans ordusu çevre bölgeleri Türklerden geri aldı.

Angelos Hanedanı yönetiminde ihmal

I. Manuil yönetiminde Bizans İmparatorluğu haritası, c. 1180.

Bizans askeriyesinin çöküşünün analizi

Yapısal zayıflıklar

Bizans İmparatorluğu'nun Başlıca Muharebeleri

Gustave Dore tarafından yapılan bu resim, Miryokefalon Muharebesinde (1176) Türk pususunu gösteriyor.

Erken Bizans Dönemi

Orta Bizans Dönemi

Geç Bizans Dönemi

Ayrıca bakınız

Konuyla ilgili yayınlar

Bartusis, Mark C. (1997). The Late Byzantine Army: Arms and Society 1204–1453. University of Pennsylvania Press. ISBN 0-8122-1620-2.
Blondal, Sigfus (1978). The Varangians of Byzantium. Cambridge University Press. ISBN 0-521-21745-8.
Dawson, Timothy, ‘Kremasmata, Kabbadion, Klibanion: Some aspects of middle Byzantine military equipment reconsidered’, in Byzantine and Modern Greek Studies, 22, (1998) pp. 38 – 50. Web text: https://web.archive.org/web/20110216085233/http://www.levantia.com.au/military/KKK.html
Dawson, Timothy, ‘Klivanion revisited: an evolutionary typology and catalogue of middle Byzantine lamellar’, Journal of Roman Military Equipment Studies, 12/13 (2001/2) pp. 11–24.
Dawson, Timothy, ‘Suntagma Hoplôn: the equipment of regular Byzantine troops, c. 950 – c. 1204’, in David Nicolle (ed), Companion to Medieval Arms and Armour, Boydell & Brewer, London, 2002, pp. 81–90.
Dawson, Timothy (2010) [2003]. One Thousand Years of lamellar Construction in the Roman World. Levantia. ISBN 0-9580481-6-9.
Dawson, Timothy (2007). Byzantine Infantryman: Eastern Roman Empire c. 900–1204. Warrior. 118. Osprey Publishing. ISBN 978-1-84603-105-2.
Dawson, Timothy (2007). "Fit for the Task: Equipment Sizes and the Transmission of Military Lore, sixth to tenth centuries" (PDF). Byzantine and Modern Greek Studies. Cilt 31. ss. 1-12. 16 Şubat 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2015.
Elton, Hugh, Warfare in Roman Europe
Haldon, John, Byzantium at War
Haldon, John, Byzantine Praetorians
Harris, Jonathan (2006). Byzantium and The Crusades. Hambledon & London. ISBN 978-1-85285-501-7.
Kollias, Taxiarchis G. (1988). Byzantinische Waffen: ein Beitrag zur byzantinischen Waffenkunde von den Anfangen bis zur lateinischen Eroberung (Almanca). Viyana: Verlag der Osterreichischen Akademie der Wissenschaften. ISBN 3-7001-1471-0.
Kaegi, Walter Emil (1981). Byzantine Military Unrest, 471–843: An Interpretation. Amsterdam: Adolf M. Hakkert. ISBN 90-256-0902-3.
Lazaris, Stavros (2012). Le cheval dans les sociétés antiques et médiévales. Actes des Journées internationales d'étude (Strasbourg, 6–7 novembre 2009) (Fransızca, İngilizce, ve Almanca). Turnhout: Brepols. ISBN 978-2-503-54440-3. 12 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2022.
Lazaris, Stavros (2010). Art et science vétérinaire à Byzance : Formes et fonctions de l’image hippiatrique (Fransızca). Turnhout: Brepols. ISBN 978-2-503-53446-6. 12 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2022.
Mango, Cyril (2002). The Oxford History of Byzantium. Oxford University Press. ISBN 0-19-814098-3.
Moroz, Irina, "The Idea of Holy War in the Orthodox World", Quaestiones medii aevi novae v. 4
Nicolle, David (1994). Yarmuk 636: The Muslim Conquest of Syria. Campaign. 31. Osprey Publishing. ISBN 1-85532-414-8.
Nicolle, David (2005). Constantinople 1453: The End of Byzantium. Praeger Publishers. ISBN 978-0-275-98856-2.
Rance, Philip (2004). "The Fulcum, the Late Roman and Byzantine Testudo: the Germanization of Roman Infantry Tactics?" (PDF). Greek, Roman and Byzantine Studies. Cilt 44.3. ss. 265-326. 13 Ekim 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2015.
Simkins, Michael, The Roman Army from Hadrian to Constantine
Theotokis, Georgios (2012). "Rus, Varangian and Frankish Mercenaries in the Service of the Byzantine Emperors (9th – 11th c.). Numbers, Organisation and Battle Tactics in the operational theatres of Asia Minor and the Balkans". Byzantine Symmeikta, 22. Atina: Institute for Byzantine Research. ss. 125-156. ISSN 1105-1639. 26 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2015.
Wise, Terence, Armies of the Crusades

Kaynakça

Genel Kaynaklar

Notitia Dignitatum, erken 5. yüzyıl dokümanı, Batı ve Doğu Roma İmparatorluklarında lejyonların dağıtılmasını anlatır.
Strategikon, geç 6. yüzyıl askeri el kitabı, İmparator Mauricius'a atfedilmiştir.
De Administrando Imperio, 10. yüzyıl hükûmet el kitabı, İmparator VII. Konstantin'e atfedilmiştir.
İmparatorluk Askeri Seferleri üzerine üç inceleme, bunlar da İmparator VII. Konstantin'e atfedilmiştir. ve ed.John Haldon ve diğerleri

Kaynakça

^ thema, Bizans ordusunun ayırt edici özelliği, yaklaşık 660 yılında oluşturuldu; imparatorluk 1453 yılında fethedildi, cf.Treadgold (1997), s. 108.

Biyografi

Birkenmeier, John W. (2002). The Development of the Komnenian Army: 1081–1180. Brill. ISBN 90-04-11710-5.
Bishop, M. C.; Coulston, J. C. N. (2006). Roman Military Equipment: From the Punic Wars to the Fall of Rome. Oxbow Books. ISBN 1-8421-7159-3.
Bury, J. D. (1958) [1926]. History of the Later Roman Empire, from the death of Theodsius I to the death of Justinian I. II. Londra: Dover Publications.
D'Amato, Raffaele (2012). Byzantine Imperial Guardsmen 925–1025. ISBN 978-1-84908-850-3.
Dawson, Timothy (2009). Byzantine Cavalryman: c. 900–1204. Warrior. 139. Osprey Publishing. ISBN 978-1-84603-404-6.
Dennis, George T. (1984). Maurice's Strategikon, Handbook of Byzantine Military Strategy. University of Pennsylvania Press.
Haldon, John (1999). Warfare, State and Society in the Byzantine World, 565-1204 (İngilizce). Londra: UCL Press. ISBN 1-85728-495-X.
Heath, Ian (1995). Byzantine Armies AD 1118–1461. Men-at-arms series. 287. Illustrated by Angus McBride. Osprey Publishing. ISBN 9781855323476.
Alexander Kazhdan, (Ed.) (1991). The Oxford Dictionary of Byzantium (İngilizce). Oxford ve New York: Oxford University Press. ISBN 0-19-504652-8.
Maas, Micael (2005). The Cambridge Companion Guide to the Age of Justinian. Cambridge University Press.
MacDowall, Simon (1994). Late Roman Infantryman AD 236–565. Warrior. 9. Osprey Publishing. ISBN 1-85532-419-9.
MacDowall, Simon (1995). Late Roman Cavalryman AD 236–565. Warrior. 15. Osprey Publishing. ISBN 1-85532-567-5.
Nicolle, David (1992). Romano–Byzantine Armies: 4th-–9th Centuries. Men-at-Arms. 247. Osprey Publishing. ISBN 1-85532-224-2.
Norwich, John Julius (1996). Byzantium: The Early Centuries. Penguin Books. ISBN 9780140114492.
Ostrogorski, Georgije (1969). History of the Byzantine State. Rutgers Byzantine series. 2. Rutgers University Press. ISBN 9780813511986.
Stephenson, I. P. (2001). Roman Infantry Equipment: The Later Empire. Tempus. ISBN 0-7524-1908-0.
Treadgold, Warren T. (1995). Byzantium and Its Army, 284–1081. Stanford University Press. ISBN 0-8047-3163-2.
Treadgold, Warren (1997). A History of the Byzantine State and Society (İngilizce). Stanford, Kaliforniya: Stanford University Press. ISBN 0-8047-2630-2.
Treadgold, Warren (2002). A Concise History of Byzantium. Palgrave Macmillan. ISBN 0-333-71830-5.
Whittow, Mark (1996). The Making of Byzantium, 600-1025 (İngilizce). Berkeley and Los Angeles, Kaliforniya: University of California Press. ISBN 978-0-520-20496-6.

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Bizans ordusu ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

De re militari.org6 Şubat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. – The Society for Medieval Military History
Byzantine army page on servinghistory.com

[1] thema, Bizans ordusunun ayırt edici özelliği, yaklaşık 660 yılında oluşturuldu; imparatorluk 1453 yılında fethedildi, cf.Treadgold (1997), s. 108.

[1]