İçeriğe atla

Heyelan set gölü

Vikipedi, özgür ansiklopedi
19.54, 20 Mayıs 2024 tarihinde SpdyBot (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 32831012 numaralı sürüm (Kaynakça: Bot: kaynak dz. (hata bildir))
(fark) ← Önceki hali | Güncel sürüm (fark) | Sonraki hali → (fark)
Tacikistan'da bulunan bir heyelan set gölü

Heyelan set gölü heyelan sonucu bir akarsuyun önünün kapanmasıyla oluşan göl. Heyelanla yer değiştiren kütle doğal bir bent görevi görür. Settin gerisindeki çanakta sular birikerek göl oluşturur.

Heyelan set göllerinin oluşmasında; jeomorfoloji, litoloji, iklim, bitki örtüsü gibi faktörler etkilidir. Jeomorfolojik özelliğin parçalı ve engebeli olması önemlidir. Düz alanlarda heyelan oluşmaz, eğimli alanlarda oluşur. Litolojik özelliklerde kayaç çeşidi ve tabakaların uzanışı önemlidir. Kil, marn gibi litolojik unsurların suyu tutması, heyelanı tetiklemektedir. Kayaç tabakalarının eğimli uzanması heyelanda önemli bir unsurdur. İklim yağışın fazla olması ve yağışlı dönemin uzun sürmesi ile etkili olur. Suya doyan ve ağırlaşan toprak kütleleri heyelana maruz kalır. Bitki örtüsü bazen kökleriyle araziyi sabitleyerek heyelanı engeller, bazen de ağırlığı ile heyelanı tetiklediği düşünülür. Heyelanı oluşturan faktörlerin çoğu Karadeniz bölgesinde bulunur. Bu nedenle Türkiye'de heyelan set göllerinin çoğu Karadeniz bölgesindedir.[1]

Bitki örtüsünün varlığı erozyonu kesinlikle engellemesine rağmen, heyelan için aynı şey söylenemez.[2] Heyelana aşırı yağışlar neden olduğundan, arazide orman bulunması beklenir.

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ ZEYBEK, Yrd. Doç. H. İbrahim. "Sinan (Zinav) Gölü (Reşadiye-Tokat)". tcd.org.tr. Erişim tarihi: 8 Mart 2015. [ölü/kırık bağlantı]
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2015.