Hutovo Blato
Hutovo Blato | |
---|---|
IUCN kategori III (doğal anıt veya özellik)
| |
Bu sıra dışı bataklığın kristal berraklığındaki soğuk suyu, Hutovo Blato Doğa Parkı, Bosna-Hersek.
| |
Alan türü | Tabiat anıtı |
Sınıflandırma | IUCN kategori III |
Devlet | Bosna-Hersek |
Koordinatları | 43°04′N 17°47′E / 43.06°K 17.79°D |
Kapladığı alan | 74,11 kilometrekare |
Kuruluş tarihi | 1995 |
Ziyaretçi sayısı | Yıl boyunca açık |
Kontrol kuruluşu | Hutovo Blato Public Enterprise |
İnternet sitesi Hutovo Blato Nature Park |
Hutovo Blato, Bosna Hersek'te bulunan bir doğa koruma alanı ve kuş rezervidir . Özellikle Krupa Nehri'nin yeraltı akifer sistemi tarafından oluşturulan bataklıklardan oluşur. Deransko Gölü ve Svitavsko Gölü'nü bölen Ostrvo kalker masifinden beslenir.[1] Koruma alanı, BirdLife International'ın Önemli Kuş Alanları listesindedir. Hem büyüklük hem de çeşitlilik açısından bölgedeki türünün en büyük örneğidir. Deransko Gölü'nü çevreleyen Akdeniz altı sulak alanlarında kalıcı yuvalarını yapan 240'tan fazla göçmen kuşa ve düzinelerce yuvaya ev sahipliği yapmaktadır.[2] Göç mevsiminde on binlerce kuş gölü ve çevresini doldurmaktadır.
Sulak alanlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Neretva Nehri'nin son 30 km boyunca uzanan vadisi ve nehrin kendisi dikkat çekici bir manzara oluşturmaktadır. Trebižat ve Bregava nehirlerinin birleşmesinden sonra aşağı doğru uzanan vadi, 20.000 hektarlık bir alüvyon yelpazesine yayılmaktadır. Bosna-Hersek'teki 7.411 hektarlık yukarı vadiye Hutovo Blato adı verilmektedir.
Ramsar sitesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Neretva Deltası 1992'den beri Ramsar alanıdır ve 2001'den beri Hutovo Blato olarak bilinmektedir. Her iki alan da devlet sınırını oluşturan doğal bir entegre Ramsar alanı oluşturmaktadır.[3] BirdLife International tarafından yürütülen Önemli Kuş Alanları programı, Hırvatistan ve Bosna-Hersek'teki korunan alanları kapsamaktadır.[4]
Hutovo Blato Doğa Parkı
[değiştir | kaynağı değiştir]1995'ten bu yana Hutovo Blato, Hutovo Blato Doğa Parkı[5][6] olarak korunmakta ve bir kamu otoritesi tarafından yönetilmektedir. Tüm bölge insan etkisinden korunmaktadır ve birçok bitki ve hayvan için önemli bir yaşam alanı olarak işlev görmektedir.[4] Tarihi bir site olan Hutovo Blato Kalesi, Doğa Parkı bölgesinde yer almaktadır. Tabiat Parkı "Hutovo Blato", Bosna-Hersek'in Güney-Batı kesiminde yer almaktadır. Mostar şehrine ve Hırvatistan sınırına yakındır. Yaklaşık 7.411 hektarlık bir alanı kaplar ve Avrupa'daki en zengin sulak alan rezervlerinden birini oluşturmaktadır. Bölgesel koruma alanının kurulduğu 1995 yılına kadar, Hutovo Blato esas olarak avcılık ve balıkçılık turizmi için tanınmış bir alan olarak hizmet vermektedir. Her kış 200'den fazla kuş türü, parkın el değmemiş doğası içinde yaşam alanı bulmaktadır.[7] Ziyaretçiler rahatlama, doğa dinlence etkinlikleri, spor balıkçılığı, bisiklet ve başlıca turistik yerlerin gezimi ile parktaki sosyal olanakların tadını çıkarabilirler - ayrıca fotosafariler de düzenlenmektedir. Ayrıca Park hakkında bilgi veren ve "Hutovo Blato" ve doğal mirasının korunması için artan çevre bilinci ve ihtiyacı için bir eğitim yolu da bulunmaktadır.
Gornje Blato - Deransko Gölü
[değiştir | kaynağı değiştir]Parkın orijinal şeklini ve neredeyse el değmemiş doğasını koruyan kısmı, Gornje Blato-Deransko Gölü parkın sınırlarının yakınında bulunan Trebišnjica nehrinin karstik su kaynakları tarafından sağlanmaktadır. 5 gölden (Škrka, Deranja, Jelim, Orah, Drijen) oluşan suyu, Krupa nehri aracılığıyla Neretva nehrine hidrojeolojik olarak bağlıdır ve ayrıca geniş sazlık ve ağaç toplulukları tarafından izole edilen büyük toplulukları ilebölgedeki en ilginç korunmuş alanı temsil eder.
Donje Blato - Svitavsko Gölü
[değiştir | kaynağı değiştir]Krupa Nehri
[değiştir | kaynağı değiştir]Krupa Nehri, Neretva'nın sol kolu ve Hutovo Blato'nun ana su kaynağıdır ve Deransko Gölü ve Svitavsko Gölü'nden suları Neretva nehrine taşır. Krupa Nehri'nin uzunluğu 9 kilometredir ve ortalama 5 metre derinliğe sahiptir. Krupa Nehri'nin bir ana kaynağı bulunmaz, ancak Deransko Gölü'nün bir kolu olarak kabul edilir. Ayrıca, Krupa Nehri Avrupa'da eşsiz bir nehirdir, çünkü nehir her iki yönden de akar. 'Normal olarak' 'kaynaktan' ağza ve ağızdan 'kaynağa' akar. Bu, yükselen su seviyesi ve büyük miktarda su miktarı nedeniyle Neretva Nehri'nin Krupa Nehri'ni ters yöne ittiğinde gerçekleşir.
Biyoçeşitlilik
[değiştir | kaynağı değiştir]Endemik ve otokton balığı
[değiştir | kaynağı değiştir]Kuş gözlemleri
[değiştir | kaynağı değiştir]13 Nisan 2001 tarihinde tescilli türlerin sistematik listesi:[2]
- Taşybaptus ruficollis (küçük batağan )
- Podiceps cristatus (büyük tepeli batağan )
- Phalacrocorax carbo (büyük karabatak)
- Microcarbo pygmeus (cüce karabatak)
- Egretta garzetta (küçük ak balıkçıl)
- Ardea cinerea (gri balıkçıl)
- Ardea purpurea (mor balıkçıl)
- Anas strepera (gadwall)
- Anas Platyrhynchos (yeşilbaş)
- Anas querquedula (garganey)
- Circaetus gallicus (kısa parmaklı kartal)
- Sirk aeruginosus (batı bataklık harrier)
- Buteo buteo (ortak şahin)
- Fulica atra (Avrasya Sakarmeke)
- Philomachus pugnax (ruff)
- Tringa glareola (ahşap zımpara )
- Larus Ridibundus (Karabaş Martı)
- Larus cachinnans (sarı bacaklı martı)
- Apus melba (Alp swift)
- Hirundo rustica (ahır kırlangıç)
- Motacilla alba (beyaz kuyruksallayan )
- Luscinia megarhynchos (yaygın bülbül)
- Cettia cetti (Cetti'nin ötleğeni)
- Sylvia cantillans (denizaltı ötleğeni)
- Sylvia Atricapilla (blackcap)
- Aegithalos caudatus (uzun kuyruklu baştankara)
- Remiz pendulinus (Avrasya sarkaç baştankara)
- Corvus cornix (kapüşonlu karga)
- Passer domesticus (ev serçesi)
- Fringilla coelebs (ispinoz)
- Serinus serinus (Avrupa serin)
- Emberiza cirlus (circh kiraz kuşu)
- Miliaria calandra (mısır kiraz kuşu)
Arkeolojik ve tarihi yerler
[değiştir | kaynağı değiştir]Hutovo Kalesi tarihi alanı
[değiştir | kaynağı değiştir]Tarihi yer, Hutovo Kalesi, Doğa Parkı bölgesinde yer almaktadır.
Desilo arkeolojik alanı
[değiştir | kaynağı değiştir]2008 sonbaharında Hutovo Blato bölgesinde gerçekleştirilen kazılardan sonra, Mostar Üniversitesi (Bosna Hersek) ve Lund Üniversitesi'nden (İsveç) arkeologlar, bir İlirya ticaret karakolunun ilk izlerini buldular. Bu keşfi iki bin yıl kadar eskiye tarihlediler. Bulgu Avrupa perspektifinde benzersizdi ve arkeologlar, Desilo'nun konum olarak önemli bir ticaret karakolu ve İliryalılar ve Romalılar arasında önemli bir etki alanı olduğu sonucuna varmışlardır. Kısa bir süre içinde şaşırtıcı derecede büyük keşifler yapılmıştır. Arkeologlar, M.Ö. 1. yüzyıldan sonrasına tarihlenen, amfora adı verilen şarap sürahileri ile tamamen yüklü olan birçok batık teknenin yanı sıra, muhtemelen bir ticaret karakolu olarak işlev gören bir limanın kalıntıları ve bir yerleşim kalıntılarını keşfettiler.[8] Lund Üniversitesi'nden doktora sahibi olan ve Roma şarabı amforalarında uzmanlaşan arkeolog Adam Lindhagen, bunun İliryalı bölgelerden elde edilen tüm zamanların en önemli bulgusu olduğunu belirtmiştir.[9][10]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Archived copy". 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2009.
- ^ a b "PTICE.NET :: Portal ljubitelja ptica i prirode (dpDocs)". 29 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2020.
- ^ "Transboundary management of the lower Neretva valley – background". Ramsar Convention on Wetlands. 3 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2009.
- ^ "Hutovo Blato Nature Park". 18 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2007.
- ^ "Hutovo Blato Nature Park – Network of Adriatic Parks". Network of Adriatic Parks. 2 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2009.
- ^ "Hutovo Blato – NAP – Network of Adriatic Parks". NAP – Network of Adriatic Parks. 2 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2009.
- ^ "Bosnian archaeologists discover fabled ships". iol.co.za. 2 Kasım 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2009.
- ^ "The world's first Illyrian trading post found". Apollon – University of Oslo. 4 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2009.
- ^ "Unique Archaeological Discovery in Balkan: World's First Illyrian Trading Post Found". Science Daily. 10 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2009.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Hutovo Blato Doğa Parkı 8 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Bosna-Hersek Ulusal Anıtlarını Koruma Komisyonu
- Çevre koruma için STK ZELENI-NERETVA Konjic 22 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- WWF Panda - Yaşayan Neretva 3 Şubat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- 2009 Kuşların Korunması Konulu 2009 Adriyatik Flyway Konferansı Bildirileri11 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Paylaşılan Doğal Kaynakların Yönetimi ile REC Sınıraşan İşbirliği
- Balkan Bölgesinde INWEB Uluslararası Paylaşılan Yüzey Suyu Organları
- Narenta
- Şarap güzergahı Hersek 27 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Čapljina belediyesi 19 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Neretva.org Açık Proje 26 Aralık 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.