Çılgın Savaşçılar
Kelly's Heroes | |
Yönetmen | Brian G. Hutton |
---|---|
Yapımcı | Sidney Beckerman Gabriel Katzka |
Senarist | Troy Kennedy-Martin |
Oyuncular | Clint Eastwood Telly Savalas Donald Sutherland Don Rickles |
Müzik | Lalo Schifrin |
Görüntü yönetmeni | Gabriel Figueroa |
Kurgu | John Jympson |
Stüdyo | MGM Avala Film Katzka-Loeb |
Dağıtıcı | MGM Akün Film (Türkiye) |
Cinsi | Sinema filmi |
Türü | Savaş, komedi, macera, aksiyon |
Renk | Renkli (Metrocolor) |
Yapım yılı | 1970 |
Çıkış tarih(ler)i | 23 Haziran 1970, ABD 6 Kasım 1972, İstanbul (Lale ve Site Sinemaları) |
Süre | 144 dakika |
Ülke | ABD Yugoslavya ortak yapımı |
Dil | İngilizce, (yer yer Fransızca ve Almanca) |
Diğer adları | Çılgın Savaşçılar (Türkiye) De l'or pour les braves (Fransa) I guerrieri (İtalya) Los violentos de Kelly (İspanya) Stoßtrupp Gold (Almanya) The Warriors (yapım aşamasındaki adı) |
Çılgın Savaşçılar, 1970 ABD-Yugoslavya ortak yapımı savaş komedi filmidir. Özgün adı Kelly's Heroes (Tr: Kelly'nin Kahramanları) olan film Türkiye'de ilk kez 6 Kasım 1972 tarihinde gösterime girmiştir.[1]
Aynı zamanda bir aktör olan filmin yönetmeni Brian G. Hutton aslında çok önemli bir sinemacı olmamakla birlikte Hollywood'un başarıyı garantileyen sihirli formüllerini harfiyen uyguladığı için bu tür macera filmlerinin aranılan bir yönetmeni haline gelmişti. "Çılgın Savaşçılar" filminde Hutton, bir önceki kendi savaş filmi Where Eagles Dare (Kartal Yuvası, 1968) ile Robert Aldrich'in ünlü II. Dünya Savaşı filmi The Dirty Dozen (12 Kahraman Haydut,1967)'ın ortak serüven kalıplarını harmanlamış, bunlara spagetti western filmlerinin çarpıcı stillerini de ekleyince sonuçta ortaya bu türün en sıra dışı filmlerinden biri çıkmış ve film hemen klasikler arasına girmiştir.[2] "Çılgın Savaşçılar" MASH (Cephede Eğlence, 1970) ve Catch-22 (Barışa Giden Yol, 1970) gibi aynı türden iki popüler filmle aynı zamanlarda gösterime girmiştir.
Filmde, aralarında Clint Eastwood, Telly Savalas, Donald Sutherland, Gavin MacLeod, Don Rickles, Carroll O'Connor ve Harry Dean Stanton'ın da bulunduğu çok geniş bir oyuncu kadrosu rol almıştır. Görüntülerini Gabriel Figueroa'nın çektiği filmin özgün müziğini Lalo Schifrin bestelemiştir. Filmin tema şarkılarından biri olan "All For The Love Of Sunshine" şarkısını filmde Hank Williams Jr. seslendirmiştir.
Filmde, II. Dünya Savaşı'nda müttefik ordularının Avrupa içlerine doğru ilerledikleri sırada bir grup Amerikalı askerin birliklerinden firar ederek düşman hatlarının gerisinde Almanların koruması altındaki bir bankayı soyma girişimleri anlatılmaktadır.
O dönemde çevrilen birçok üstün yapım savaş filmi gibi "Kelly's Heroes" filminin çekimleri de Yugoslavya'da gerçekleştirilmiştir. Bunun nedeni, o tarihte değişik ülkelere ait zırhlı araçların Yugoslav ordusunun envanterinde bir arada yer alıyor olması ve ekonomik nedenlerle Yugoslav hükûmetinin bu araç gereçleri personeliyle birlikte film stüdyolarının kullanımına kolaylıkla tahsis etmesidir. Yugoslavya'da film çekmek film stüdyoları için de ekonomik oluyordu.
Konusu
[değiştir | kaynağı değiştir]II. Dünya Savaşı sırasında Fransa topraklarına çıkarma yapan Amerikan ordusuna bağlı küçük bir keşif birliğin askerleri, savaşın kargaşası ve gece karanlığından yararlanarak albay rütbesindeki bir Alman istihbarat subayını (David Hurst) esir alırlar ve karargâh olarak kullandıkları çiftliğin ambarına getirirler. Laubali ve vurdumduymaz tavırlarından bu küçük müfrezenin askerlerinin savaşı fazlaca ciddiye almadıkları anlaşılmaktadır. Serinkanlı tavırları olan er Kelly (Clint Eastwood)'nin eskiden bir subay olduğu ve yaptığı bir hatadan dolayı rütbesinin indirildiğini öğreniriz. Uyanık bir adam olan Kelly, Alman subayının kurye çantasında bulduğu kurşun ağırlık süsü verilmiş metal çubukların üstlerini kazıyınca bunların altın külçeleri olduğunu anlar. Sarhoş ederek üstlerinden habersiz olarak sorguladığı Alman subayından bu külçelerden binlercesinin daha Alman hatları gerisindeki bir bankanın kasasında durduğunu öğrenir. Akabinde de Amerikan topçusunun açtığı ateşle ambar havaya uçar ve Alman istihbarat subayı Dunkhepf ölür.
Kelly Alman hatları gerisindeki bu bankayı soymayı kafasına koymuş hattâ soygunu en ince detaylarına kadar planlamıştır bile. Diğer elemanları kendi yanına çekmesi çok zor olmaz ama müfrezenin sert tabiatlı lideri Çavuş 'Koca Joe' (Telly Savalas)'yu ikna etmesi biraz zaman alır. Bu arada savaşla pek ilgisi yokmuş gibi duran birlik komutanı Yüzbaşı Yüzbaşı Maitland (Hal Buckley) el koyduğu lüks bir yelkenli tekneyi ülkesine göndermek üzere askeri bir araca yükler ve komutayı 'Koca Joe'ya bırakarak oradan ayrılır. Yaptığı yağmacılığa bir generali de ortak etmiş olduğu için rahat davranmaktadır. O dönünceye kadar da askerlerden bulundukları küçük köyde tatil yapmalarını ister. Şimdi Kelly ve adamlarının soygunu gerçekleştirebilmek için rahat rahat kullanacakları tam üç günleri vardır.
Ne var ki bankanın bulunduğu doğu Fransa'daki Nancy kenti Alman hatlarının çok gerisindedir ve üstelik müttefik orduları o sırada taktik bir geri çekilme uygulamaktadırlar. Yani Kelly'nin adamları hem kendi birliklerine hem de Almanlara karşı ilerleyeceklerdir. Bunun için lojistik destek daha da önemli bir hale gelmiştir. Topçu destek birliğinin başındaki görevliye rüşvet (altın külçelerinden birini) vererek belli bir saatte belli bir noktaya topçu baraj atışını garanti altına alır. Sonra da karaborsacılıktan zaten yükünü tutmuş olan ikmal görevlisi Çavuş 'Barbut' (Don Rickles)'tan gerekli silah ve cephaneyi temin eder. Pazarlığa kulak misafiri olan hippi (bilerek yapılmış küçük bir anakronizm) görünümlü vurdumduymaz Çavuş 'Antika' (Donald Sutherland) da altınlara ortak olmak ister. Çünkü emrinde üç Sherman tankı vardır ve böylesine bir 'görev' için zırhlılara da ihtiyaç olduğu kesindir. Tank müfrezesinin şimdiki komutanı olan bu uçuk çavuş, asıl komutanın öldüğünü üstlerine bildirmemiş, tankları da bilerek paslandırıp kötü ve savaşamayacak durumda göstererek gününü gün etmektedir. Aslında durum tam tersidir, tamirci Moriarty (Gavin MacLeod)'nin güçlendirdiği motorlarıyla ve bazı başka özellikleriyle bu tanklar benzerlerinden üstün durumdadırlar.
Olaylar hemen hemen plânlandığı gibi gelişir. Ancak hissedarların sayısı biraz artmıştır, zira bombardımanda yıkılan bir köprüyü tamir etmesi için istihkâm çavuşu Bellamy (Len Lesser) ve beraberindekiler de ekibe dahil edilmiştir. Bankanın bulunduğu küçük kenti koruyan Alman birliğiyle kıyasıya bir çatışmaya girerler. Bankayı koruyan ve Sherman'lardan daha üstün olan üç Tiger tankından ikisini binbir güçlükle imha ederler. Alman birliği imha edilmiştir, pes ettiremedikleri son Tiger tankında kalan son Alman olan tank komutanına (Karl-Otto Alberty) da altından pay vererek onunla anlaşırlar (Bu ikna sahnesi spagetti western filmleri tarzında çekilmiş, özellikle de Clint Eastwood'un rol aldığı 1966 tarihli İyi, Kötü ve Çirkin filmine gönderme yapılmıştır). Tank mermisiyle kapısını uçurdukları bankada bulunan 14.000 külçe altını paylaşırlar ve herkes kendi yoluna gider.
Oyuncu kadrosu
[değiştir | kaynağı değiştir]Oyuncu | Rolü |
---|---|
Clint Eastwood | Er Kelly, müfrezenin fiili lideri |
Telly Savalas | Çavuş 'Koca Joe', müfrezenin resmi lideri |
Don Rickles | Çavuş 'Barbut', ikmal çavuşu |
Carroll O'Connor | Tümgeneral Colt, tümenin komutanı |
Donald Sutherland | Çavuş 'Antika', tank komutanı |
Gavin MacLeod | Moriarty, tank silahçısı ve tamirci |
Hal Buckley | Yüzbaşı Maitland |
Stuart Margolin | Er 'Küçük' Joe |
Jeff Morris | Er 'Cowboy' |
Richard Davalos | Er Gutowski, keskin nişancı |
Perry Lopez | Er Petuko |
Tom Troupe | Onbaşı Job |
Harry Dean Stanton | Er Willard |
Dick Balduzzi | Er Fisher |
Gene Collins | Er Babra |
Karl-Otto Alberty | Alman tank komutanı |
Len Lesser | İstihkam çavuşu Bellamy |
Filmin müziği
[değiştir | kaynağı değiştir]Filmde işitilen ve bestelerini Lalo Schifrin'in yaptığı parçalardan bazıları şunlardır:
- "Burning Bridges" (tema şarkısı) - Beste: Lalo Schifrin, sözler: Mike Curb, seslendiren: Mike Curb Congregation
- "All For The Love Of Sunshine" - Beste: Lalo Schifrin, seslendiren: Hank Williams Jr.
- "Si tu me dis" - Beste: Lalo Schifrin, seslendiren: Monique Aldebert
23 Haziran 1970'te filmin bir de soundtrack albümü "Film Score Monthly" etiketiyle piyasaya verilmiştir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Milliyet Gazetesi Arşivi". gazetearsivi.milliyet.com.tr. 7 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2010.
- ^ Okan, Tuncan (17 Kasım 1972). "Haftanın Filimleri". Sinema. ss. sayfa 12.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
- 1970'lerde macera filmleri
- 1970'lerde aksiyon filmleri
- 1970'lerde savaş filmleri
- Amerika Birleşik Devletleri hiciv filmleri
- Amerika Birleşik Devletleri soygun filmleri
- Yugoslavya savaş filmleri
- Amerika Birleşik Devletleri-Yugoslavya ortak yapımı filmler
- Savaş karşıtı filmler
- Yugoslavya'da çekilmiş filmler
- Metro-Goldwyn-Mayer filmleri
- Troy Kennedy-Martin'in senaryosunu yazdığı filmler
- Brian G. Hutton'ın yönettiği filmler
- Gabriel Figueroa'nın görüntülediği filmler
- Lalo Schifrin'in müziğini yaptığı filmler
- 1944'te geçen filmler
- Zırhlı savaş filmleri
- 1970'lerde soygun filmleri
- Amerika Birleşik Devletleri aksiyon komedi filmleri
- Amerika Birleşik Devletleri komedi-macera filmleri
- 1970'lerde İngilizce filmler
- 1970 çıkışlı komedi filmleri
- Amerika Birleşik Devletleri aksiyon-savaş filmleri
- Askerî mizah filmleri
- Batı Cephesi (II. Dünya Savaşı) filmleri