Şerafettin Turan

Şerafettin Turan
Doğum	1925 Erciş, Van
Ölüm	15 Ekim 2015 (90 yaşında)
Meslek	Tarihçi, yazar
Milliyet	Türk
Tür	Tarih
Konu	Osmanlı İmparatorluğu, Kurtuluş Savaşı ve Türkiye Cumhuriyeti dönemleri

Şerafettin Turan (1925, Erciş, Van - 15 Ekim 2015, Ankara), Türk bilim insanı, tarihçi ve yazardır. Dil Derneği Onursal Başkanı ve eski Türk Dil Kurumu Başkanıdır.

Yaşamı

İlkokulu Bitlis'te, ortaokulu Muş'ta, liseyi Erzurum'da okudu. Gazi Eğitim Enstitüsünü bitirdi. (1946) Enstitü'de (1946-1948) ve Ankara Etnografya Müzesinde (1948-1952) asistan olarak çalıştı. Bu arada Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesindeki öğrenimini sürdürerek 1951'de mezun oldu. 1952'de Türk Tarihi Asistanlığına atandı. 1954'te tez ile doktor oldu. 1956'da doçent ve 1964'te profesör oldu. 1969-1972 arasında Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dekanlığı yaptı. 1973'te Yakın Çağ Tarihi Ana Bilim Dalı Başkanlığına getirildi.

1972-1978 yılları arasında TRT Yönetim Kurulu Üyeliğinde bulundu. 1978-1979'da Kültür Bakanlığı Müsteşarlığı yaptı. Türk Tarih Kurumu ve Türk Dil Kurumu Üyesi olan Turan, 1977'de Türk Dil Kurumu Başkanlığına seçildi. 1983 yılında Türk Dil Kurumu devletleştirilinceye dek görevini sürdürdü.

1983'te askerî yönetimin TDK Başkanlığı görevinden istifa etmesini ve yönetimi devretmesini istemesi üzerine şu sözleri söylemiştir: "Türk Dil Kurumunu size devretmiyoruz, siz teslim alıyorsunuz!"

1987 yılında eski TDK üyeleri ile beraber Dil Derneğinin kurucu üyeleri arasında 80 dönemi dernek yasakları nedeniyle yer alamamıştır ancak daha sonradan üye olmuş ve yönetim kuruluna seçilmiştir. Dil bilimci olmadan Türk Dil Kurumuna başkan olan tek kişidir.

Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi, Tarih Araştırmaları, Türk Tarih Kurumu Belleteni, Türk Tarih Kurumu Belgeler, Türk Dili dergilerinde ve İslâm Ansiklopedisi’nde Türk tarihi ve kültürü üzerine bilim yazıları yayımladı.

15 Ekim 2015'te Ankara'da öldü.

Aldığı Ödüller

• 1970: İtalyan Hükûmeti'nden 'Cavaliere' Nişanı
• 1997: Tüba Bilim Ödülü
• 1999: Sedat Simavi Sosyal Bilimler Ödülü
• 2007: Dil Derneği İzmir Temsilciliği, 6. İzmir Türkçe Günleri, Türkçeye Emek Ödülü (Prof. Dr. Aydın Köksal ile birlikte)
• 2007: Dil Derneği Türk Dil Devrimi'nin 75. Yılı Onur Ödülü

Seçilmiş eserleri

Kitapları

• Kanuni'nin Oğlu Şehzade Bayezıd Vak'ası, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Yayınları, 1961, Ankara (Genişletilmiş ikinci basım, Kanuni Süleyman Dönemi Taht Kavgaları, Bilgi Yayınevi, 1997)
• "Osmanlı Teşkilatında Hassa Mimarları", Tarih Araştırmaları Dergisi Cilt:1 Sayi:1, 1963, s.551-592.
• "Venedikte Türk Ticaret Merkezi, Fondaco dei Turchi", Belleten Cilt:32 Sayi:126, s. 247-283, 1968, Türk Tarih Kurumu Ankara
• Atatürk ve Ulusal Dil, Türk Dil Kurumu, 1981, Ankara
• Atatürk'ün Düşünce Yapısını Etkileyen Olaylar, Düşünürler, Kitaplar, Türk Tarih Kurumu, 1982, Ankara, 68 s., ISBN 9751601053
• Türkiye-İtalya İlişkileri I / Selçuklular'dan Bizans'ın Sona Erişine', Metis, 1990, İstanbul, 643 s., ISBN 9751724848
• Türk Kültür Tarihi, Türk Kültüründen Türkiye Kültürüne ve Evrenselliğe, 1990, Bilgi Yayınevi.
• Türk Devrim Tarihi, İmparatorluğun Çöküşünden 12 Eylül 1980'e, 1991-2002, (5 cilt, 7 kitap) Bilgi Yayınevi.
• İsmet İnönü, Yaşamı, Dönemi ve Kişiliği, 2003, Bilgi Yayınevi.
• 'Kendine Özgü Bir Yaşam ve Kişilik: Mustafa Kemal Atatürk, 2004, Bilgi Yayınevi.

Yayına hazırladığı kitaplar

• Tevarihi Ali Osman, 10 Defter, Türk Tarih Kurumu, Yazar: İbn Kemal, 1991

Başka yazarlarla birlikte yazdığı kitaplar

• Türk - İslam Sentezi, Yazarlar: Bozkurt Güvenç, Gencay Şaylan, İlhan Tekeli, Şerafettin Turan, Sarmal Yayınları, 1994, İstanbul, 282 s., ISBN 975738027X
• 75. Yılda Türkçenin ve Dil Devriminin Öyküsü, Yazarlar: Şerafettin Turan, Sevgi Özel, Dil Derneği, Nisan 2007, Ankara, 424 s., ISBN 9789757495220

Dış bağlantılar

• TÜBA Ödül Alanlar
• Kenthaber İz Bırakanlar
• Dil Derneği 75. Dil Bayramını Kutladık19 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Prof. Dr. Şerafettin Turan'a Saygı Gecesi23 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.