Ahmed bin Bella
Ahmed bin Bella أحمد بن بلّة | |
---|---|
1. Cezayir Devlet Başkanı | |
Görev süresi 15 Eylül 1963 - 19 Haziran 1965 | |
Yerine geldiği | Yeni makam |
Yerine gelen | Huari Bumedyen |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 25 Aralık 1916 Maghnia, Cezayir |
Ölüm | 11 Nisan 2012 (95 yaşında) Cezayir (şehir), Cezayir |
Partisi | Ulusal Kurtuluş Cephesi (FLN) |
Evlilik(ler) | Zohra Michelle Sellami |
Çocuk(lar) | Mehdia Ben Bella Noria Ben Bella |
Dini | Sufi İslam |
Muhammed Ahmed Bin Bella (Arapça: أحمد بن بلّة) (d. 25 Aralık 1916 - ö. 11 Nisan 2012), 1963 ve 1965 yılları arası Cezayir'in ilk devlet başkanı olan Cezayirli sosyalist asker ve devrimcidir.
Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]Fransız ordusunda asker olarak II. Dünya Savaşı katıldı. Cesaret madalyası aldı. Savaştan sonra başgedikli rütbesiyle ordudan ayrıldı. Cezayir'in sömürgeci Fransa'dan ayrılması için savaş veren Cezayir bağımsızlık hareketine katıldı. Önce Ahmed Messali Hac'ın önderliğindeki Halk Partisi'ne ve 1946'nın sonunda partinin radikal güçleri tarafından oluşturulan gizli askeri özel örgüte (Organisation Spéciale) geçti. Bir yılda OS'nin başına geçti. Fransızlara karşı ayaklanma başlattı. Fransızların "bir numaralı devlet düşmanı" ilan edildi. 1954'te uçakta en yakın arkadaşı Huari Bumedyen ile birlikte tutuklandı. Paris'te bir hapishaneye konuldu. Yaptığı açlık grevleri sonuç vermedi. Fransa, Cezayir'in bağımsızlığını kabul ettikten sonra Bella yurda döndü.
Halk kahramanı olarak saygınlık kazandı. 1962'de Benyoucef Benkhedda ile iktidar kavgasına tutuştu. Askerleri kendi tarafına çekti. Parlamento seçimlerinden önce bütün muhalif adaylarının ismini sildi. Başbakanlık makamına çıktı. Ulusal Kurtuluş Cephesi yardımıyla otoriter bir anayasa kabul ettirdi. 1963'te devlet başkanlığına seçildi. Diktatörce yönetim tarzının ve ekonomik başarısızlığın giderek eleştirilere hedef olmasına, büyük çapta temizlik harekâtıyla tepki gösterdi. Savaş arkadaşı Bumedyen ile de ters düştü. Savunma bakanı olarak orduyu arkasına alan Bumedyen tarafından indirildi. Bella hakkında bir dava açılmadı lâkin aylarca zindanlarda kaldı. Ardından ev hapsi cezasına çarptırıldı.
Bumedyen'in yerine geçen Bencedid tarafından ev hapsi kaldırıldı. Yeniden siyasete girmeye çalıştı. Radikal islamcılarla birleşme çabaları sonuçsuz kaldı.
Eserleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Konuşmalar
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]Bir Cezayirli'nin biyografisi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Siyasi görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen: Yeni makam |
Cezayir Devlet Başkanı 1963–1965 |
Sonra gelen: Huari Bumedyen |
Önce gelen: Yeni makam |
Cezayir Başbakanı 1962–1963 |
Sonra gelen: 1979'a kadar boş |
- Cezayirli taslakları
- 1916 doğumlular
- 2012 yılında ölenler
- Cezayir cumhurbaşkanları
- Cezayirli siyasetçiler
- Cezayirli erkek futbolcular
- İsyancılar
- Devrimciler
- Soğuk Savaş'ta liderler
- Askerî darbe ile devrilen liderler
- Cezayir içişleri bakanları
- Ulusal Kurtuluş Cephesi (Cezayir) Başkanları
- Ulusal Kurtuluş Cephesi (Cezayir) Genel Sekreterleri
- Cezayir devlet bakanları
- Orta saha futbolcuları
- Nâsırcılar