Amerikan İç Savaşı'nda Utah
Mormonların yoğunlukla bulunduğu Utah bölgesi Amerikan İç Savaşı dönemi boyunca asıl cephelerden birisi olmamasına rağmen bölgenin denetim altında tutulması için Birlik Ordusu saflarından askerî personel ayrılması gerekmiş ve Başkan Abraham Lincoln yönetimini zora sokmuştur. Bölgede askerî muharebe yaşanmamış olsa da savaş nedeniyle ABD Silahlı Birliklerinin cepheye çekilmesiyle Amerikan yerlisi kabileler topraklarını işgal eden göçmen kervanlarına saldırmaya başlamıştır. Bunun üzerine Utah Savaşı sonrasında bölgeden ayrılan birliklerin yerine sınırlı da olsa bir askerî birlik gönderilmiştir. Ayrıca Utah bölgesinde bulunan maden haberleri üzerine Mormon olmayan göçmenlerin bölgeye gelişi hızlanmıştır.
İlk dönemler
[değiştir | kaynağı değiştir]1861 başında Amerikan İç Savaşı patlak verdiğinde ABD Savaş Bakanlığı Utah bölgesindeki askerleri cephe bölgelerine sevk etmek için geri çeker. Ordu birliklerinin geri çekilmesi, Brigham Young liderliğindeki Mormonların bölgede Utah Savaşı'ndan önceki gibi egemen olmalarına yol açar. Utah'ın batısındaki bölge de artık Mormon olmayan göçmenlerin ilgisini çekmeye başlamış, bu yöne doğru bir göç dalgası başlamıştı. Merkezi idare de Utah çevresindeki bölgeleri Nevada, Colorado, Idaho gibi bölgelere ayırmaya başlar.
Ordunun geri dönüşü
[değiştir | kaynağı değiştir]1862 yılında Birlik Ordusu saflarına katılan çok sayıda gönüllünün ardından merkezî hükûmet Utah bölgesinde görev yapmak üzere bir birlik ayırabilecek duruma geldi. Kaliforniya hattındaki posta ve telgraf hatlarının korunmasının yanı sıra Mormonların da kontrol altında tutulması gerekiyordu. Amerikan yerlilerine karşı işlediği savaş suçları ve emrindeki askerlerin gerçekleştirdiği katliamlarla tanınacak olan Albay Patrick Connor komutasındaki birlikler 26 Ekim 1862 tarihinde Salt Lake City'ye 5 km uzaklıkta Camp Douglas adlı üssü kurup yerleşirler.
Bugün Idaho eyaleti sınırları içinde kalan bölgeye 1860 yılı başlarından itibaren yaşanan yoğun göç akımına karşı çıkan Şoşoniler ve diğer kabileler başta madenciler olmak üzere göçmenlere saldırır. İç Savaşın dışında kalan ve savaşmaya hevesli olan Connor, yerli kabilelerin üzerine yürümüş ve 29 Ocak 1863 günü Bear Nehri kıyısındaki Şoşoni kampını kuşatarak yüzün üzerinde yerli erkek, kadın ve çocuğu katletmiştir. Connor askerlerine bölgede değerli maden damarları araştırmaları için görev vermiş ve kısa sürede Tooele County'de altın, gümüş, kurşun ve çinko filizleri keşfedilmiştir. Mormonlara karşı olan Connor, bu madenler sayesinde bölgeye Mormon olmayanların geleceğini ve Utah'daki Mormon ağırlığını kıracağını düşünmüştür. Bu plan kısmen gerçekleşmiştir.
İç Savaş boyunca siyasi durum
[değiştir | kaynağı değiştir]İç Savaş'tan önce Başkan James Buchanan tarafından bölgeye Başhakim olarak John Kinney atanmıştır. Kinney 28 Haziran 1860'dan 1863 yılı Mart ayına kadar görev yapmıştır. 1862 yılında kendisini yeni Mormon lider olarak ilan eden Joseph Morris taraftarlarıyla yaşanan gerilim büyümeden sonlandırılmış ve ilan edilen genel af çıkartılmıştır. Kinney 38. Dönem Birleşik Devletler Kongresine Utah Demokrat Parti vekili olarak katılmış ve 4 Mart 1863 - 3 Mart 1865 arasında görev yapmıştır.[1] 1863 yılında Utah valisi Stephen Harding Mormonları ve çok eşlilikliği eleştirdiği için görevden alınmış, yerine James Duane Doty atanmıştır.
Galeri
[değiştir | kaynağı değiştir]-
Utahlı madenciler
-
Kızılderili katliamlarıyla tanınan Albay Connor
-
John Kinney
-
Peygamberliğini ilan eden Joseph Morris
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Colton, Ray Charles (1959), The Civil War in the Western Territories: Arizona, Colorado, New Mexico, and Utah, University of Oklahoma Press içinde s.162 ve 189