Arturo Ui'nin Önlenebilir Tırmanışı
| Arturo Ui'nin Önlenebilir Tırmanışı | |
|---|---|
Der aufhaltsame Aufstieg des Arturo Ui | |
 Oyunun almanca basılmış bir afişi | |
| Yazar | Bertolt Brecht |
| Karakterler |
|
| İlk gösterim | 10 Kasım 1958 |
| İlk gösterildiği yer | Stuttgart |
| Ülke | Almanya, Finlandiya |
| Orijinal dil | Almanca |
| Konu | İktidarların çıkarları için yasadışı yollara başvurmaları |
| Tür | Epik tiyatro |
Arturo Ui’nin Önlenebilir Tırmanışı (Almanca: Der aufhaltsame Aufstieg des Arturo Ui), Bertolt Brecht tarafından yazılan seyirlik bir oyundur.
Brecht'in 1941 yılında Finlandiya'da kaleme aldığı ve ilk kez 1958 yılında sahnelenen eser, epik tiyatronun önemli örneklerinden biridir.
Konusu
[değiştir | kaynağı değiştir]Oyunda I. Dünya Savaşı'nın ardından, 1929 Dünya Ekonomik Bunalımı sürecinde büyük şirketlerin çıkar savaşında oyuna gelerek suçlu durumuna düşen ve yargılanan bir Belediye Başkanı'nın, aklanmak için çete lideri Arturo Ui ile iş birliği yapması sonucunda Arturo Ui'nin hızla gelişen büyümesi, bu kez onun bir sömürü çarkı oluşturması ve karanlık işlerin karanlık ilişkilerle bir ülke kaderini nasıl değiştirebildiği anlatılır.
Brecht'in savaş döneminde yazdığı anti-faşist oyunda Hitler'in iktidara yürüyüş öyküsü ile ünlü Chicago'lu gangster Al Capone'un öyküsü örtüştürülmüştür. Anlatılan gangster öyküsündeki olaylar, sahne aralarında yansıtılan yazılar ile tarihsel bir perspektife bağlanmıştır. Oyunda gösterilen olaylar 1932-1933 yılları arasındaki Almanya tarihiyle büyük benzerlikler taşır. Metinde Nazi Partisi ve Hitler, Chicagolu ganster Arturo Ui ve adamlarını; karnabahar tröstü ve tröstün patronları, Hitler'le ilişki kuran büyük Alman patronlarını, Belediye Başkanı Dogsborough ise Almanya Cumhurbaşkanı Hindenburg'u temsil etmektedir. Brecht bu oyunda, küçük burjuva romantizminin büyük katillere duyduğu büyük saygıyı kırmaya çalıştığını söyler: "Büyük politik suçlular tamamen teşhir edilmeli ve gülünçlüklerinin esası gösterilmelidir. Aslında bunlar büyük politik suçlular değil, büyük suçlu politikacılardır. Bu da tamamen başka bir şeydir."
