İçeriğe atla

Ban Ki-mun

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Ban Ki-moon
Korece반기문
Korece潘基文
8. Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri
Görev süresi
1 Ocak 2007 - 31 Aralık 2016
Yerine geldiği Kofi Annan
Yerine gelen António Guterres
Kore Dışişleri ve Ticaret Bakanı
Görev süresi
17 Ocak 2004 - 1 Aralık 2006
Başkan Roh Moo-hyun
Başbakan Goh Kun
Lee Hae Chan
Han Duck-soo
Han Myeong-sook
Yerine geldiği Yoon Young Kwan
Yerine gelen Song Min-soon
Kişisel bilgiler
Doğum 13 Haziran 1944 (80 yaşında)
Insei, Kore, Japon İmparatorluğu
Evlilik(ler) Yoo Soon-taek
İmzası

Ban Ki-moon (Hangıl: 반기문; Hanja: 潘基文; d. 13 Haziran 1944), Güney Koreli politikacı ve Birleşmiş Milletler (BM) eski Genel Sekreteri. 1 Ocak 2007 tarihinden 1 Ocak 2017 tarihine kadar sekreterlik görevini sürdürmüş olan Ban Ki-moon, bu görevinden önce Güney Kore'nin Dışişleri Bakanlığı'nda ve Birleşmiş Milletler'de diplomat olarak çalışmıştır.

1944 doğumlu Ban Ki-moon, 1962 yılında Amerikan Kızılhaç'ının düzenlediği bir kompozisyon yarışmasını kazanması sonucunda ABD Başkanı John F. Kennedy ile tanışmıştır. Ki-moon 1970 yılında Seul Üniversitesi Uluslararası İlişkiler bölümünden mezun oldu, Harvard Üniversitesi'nde Kamu Yönetimi okudu.

Ban, Ocak 2004 ve Aralık 2006 tarihleri arasında Güney Kore'nin Dışişleri Bakanlığı ve Ticaret Bakanlığı görevlerini yürüttü. 1 Ocak 2007 tarihinde de Kofi Annan'dan Birleşmiş Milletler Genel Sekreterliği görevini devraldı.

Ban 1944 yılında Kuzey Chungcheong'da bulunan Chungcheongbuk adlı ufak bir köyde dünyaya gelmiştir. O tarihlerde Kore, Japonya egemenliği altındaydı. 3 yaşına geldiğinde ailesi Chungju köyüne taşındı. Babası kurduğu işte iflas ettikten sonra ailesi ciddi bir geçim sıkıtısı içine düştü. Ban 6 yaşına geldiğinde, Kore Savaşı da patlak verdiği dönemde, ailesiyle kırsal kesime yerleştiler. Savaştan sonra ailesiyle Chungju'ya geri döndüler. ABD ordusuna mensup Amerikan askerleri Ban'ın tanıştığı ilk Amerikanlar oldu.

Ortaokulda Ban İngilizcedeki başarısından ötürü göze çarpıyordu. 1952'de sınıfı tarafından, zamanın Birleşmiş Milletler genel sekreteri Dag Hammarskjöld'e mektup atması için seçilmişti. Ancak mektubun ulaşıp ulaşmadığı bilinmiyor. 1962'de Ban Kızılhaç tarafından düzenlenen bir kompozisyon yarışmasında birinci oldu. Ödül olarak, ailesiyle aylarca yaşadığı San Francisco'de tatil yapma imkânı kazandı. Yine bu tatil esnasında zamanın ABD Başkanı John F. Kennedy ile tanıştı. Toplantıda bir gazeteci tarafından kendisine büyüyünce ne olmak istediği sorulduğunda Ban "Diplomat olmak istiyorum" demişti.

Ban Ki-moon 1970'te Seul Üniversitesi Uluslararası İlişkiler bölümünden mezun oldu. 1985 yılında Harvard Üniversitesi Kamu Yönetimi bölümünde yüksek lisansını tamamladı.

Ban Ki-moon Korece dışında İngilizce, Fransızca, Almanca ve Japonca konuşabilmektedir.

Aile yaşantısı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Ban Ki-moon, Yoo Soon-taek ile 1962'de, lise döneminde tanıştı. Kendisi ile 1971 yılında evlendi. Şu anda 2 kız 1 erkek olmak üzere, 3 tane yetişkin çocukları bulunmaktadır. En büyük kızı, Seon-yong, Seul'deki Kore Vakfı için çalışmaktadır. Oğlu, Woo-hyn California Üniversitesi'nde masterını yapmakta, diğer kızıysa Nairobi'de UNICEF için çalışmaktadır.

Dini hakkında gelen bir soruya "..belki başka bir zaman din ve inançlar ile ilgili konuşmalara zaman ayırabiliriz." şeklinde yanıt vermişti. Ban Ki-mun'un annesinin ise Budist olduğu biliniyor.

Kişisel yaşantısı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kore Dışişleri Bakanılığında çalışırken kendisine "bürokrat" anlamına gelen "Ban-chusa" takma ismi verilmişti. Aslında bu isim hem iyi hem de kötü yöne çekilebiliyor: Ban'ın yönetim konusundaki dikkat ve başarısını överken, biraz da karizma yoksunu bir anlam içeriyor. Kore basını ise, zor sorulardan çok iyi kurtulduğu için kendisine "yılan balığı" ismini takmış.

Ban'ın çok kesin bir çalışma planı var. Beş dakikalık bloklara bölünmüş bir rutini var. Günde beş saat uyuduğu ve işe asla geç gelmediği biliniyor. Kore'de çalıştığı yıllarda sadece kızının düğünü için resmi izin almış.

Ban'ın tek hobisinin golf oynamak olduğu ve senede birkaç golf maçı yaptığı da biliniyor.

Genel Sekreter olarak seçildikten sonra, Aralık 2006'daki Birleşmiş Milletler üyeleri yemeğinde, Santa Claus Is Coming to Town adlı şarkıyı "Ban Ki-moon is coming to town" olarak söyleyerek herkese büyük bir sürpriz yapmıştı.