İçeriğe atla

Halkın Kurtuluş Partisi

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Halkın Kurtuluş Partisi
KısaltmaHKP
Genel başkanNurullah Efe Ankut
KurucuNurullah Efe Ankut
Slogan(lar)Halkız, haklıyız, yeneceğiz!
Kuruluş tarihi15 Haziran 2005
ÖnceliVatan Partisi
MerkezKaranfil Sokak No:24/15 Kızılay/Ankara
Gazete(ler)Halkın Kurtuluş Yolu
Gençlik koluKurtuluş Partisi Gençliği
Üyelik (2024)azalış 1.016[1]
İdeolojiKomünizm[2]
Marksizm-Leninizm[2]
Sosyalist vatanseverlik[3]
Demokratik Halk Devrimi
Laiklik[4][5][6][7][8][9][10][11][12]
Siyasi pozisyonAşırı sol
Resmî renklerSarı ve kırmızı
İnternet sitesi

Halkın Kurtuluş Partisi (kısaca HKP), 2005 yılında, 15-16 Haziran İşçi Direnişi'nin 35. yıldönümünün kutlandığı 15 Haziran gününde kuruluşunu duyuran komünist parti. Genel başkanı Nurullah Ankut'tur.

Parti, Yörük Ali Efe'nin çetesinde Kuvâ-yi Milliye mücadelesinin ön saflarında yer almış ve daha sonraki yaşamını sosyalizm fikrine adamış Hikmet Kıvılcımlı'yı (1902 - 11 Ekim 1971) teorik ve pratik önder kabul eder.

1920'de kurulan ve 1952'de dağılan ilk TKP'nin (Türkiye Komünist Partisi) ve 1954 senesinde Hikmet Kıvılcımlı tarafından kurulan Vatan Partisi'nin siyasi mirasçısı olduğunu iddia etmektedir.

Seçim konuşmaları

[değiştir | kaynağı değiştir]

HKP'nin kamuoyunda tanınmasını en çok sağlayan eylem, seçim kanunu dolayısıyla her partinin hakkı olan toplam 20 dakikalık seçim öncesi propaganda konuşmaları oldu. Partinin Genel Başkanı Nurullah Ankut, Haziran 2015 genel seçimleri öncesi yaptığı konuşma ve Kasım 2015 genel seçimleri öncesi yaptığı konuşmalarda kamuoyunun dikkatini çekti.

  • 31 Mayıs 2015 tarihinde gerçekleştirilen ve TRT'de yayınlanan propaganda konuşmasında, HKP Genel Başkanı Nurullah Ankut, seçimlerin bir oyun olduğunu, Türkiye'nin parababaları ve meclisteki partiler tarafından çok daha kötü günlere sürüklendiğini belirtti.[13]
  • İkinci propaganda konuşması 6 Haziran 2015 tarihinde gerçekleşti. TRT'de yayınlanan konuşmada HKP Genel Başkanı Nurullah Ankut, ülkenin içinde bulunduğu durumu işsizlik ve pahalılık cehennemi olarak adlandırarak, bu duruma karşı nasıl çözümler uygulayacaklarını parti programından çeşitli başlıklar aktararak anlattı.[13]
  • HKP, 1 Kasım'da düzenlenen seçimlere katılmaya hak kazandı ve bu seçim öncesi ilk propaganda konuşması 25 Ekim 2015 tarihinde, ikincisi ise 31 Ekim 2015 tarihinde yapıldı. HKP Genel Başkanı Nurullah Ankut, yaptığı ilk konuşmada Türkiye'de ve Dünya'da artmakta olan yıldırma ve yasaklama politikalarının arkasında uluslararası parababaları ve yerli işbirlikçilerinin rolünün olduğunu vurguladı. Nurullah Ankut, bu konuşmasında Fenerbahçe Spor Kulübü Başkanı Aziz Yıldırım'ın vatanın durumu ile ilgili değerlendirmesinden alıntı yaparak dikkat çekti.
  • İkinci konuşmada ise diyalektik materyalizmi takip eden Ankut, Türkiye'de mecliste yer alan partilerin dini istismar etmesine yönelik eleştirilerini dile getirirken din bilginlerinden yaptığı alıntılarla dikkat çekti. Abdullah Bin Mübarek, Yaşar Nuri Öztürk, Hayri Kırbaşoğlu, İhsan Eliaçık gibi din bilginlerinin sözlerinden alıntı yapan Ankut, konuşmasında "En'âm Suresi"nden bir ayete de yer verdi.[14]

14 Mayıs 2023 seçimleri öncesinde yapılan iki konuşmadaki detaylar ise şu şekilde;

  • 7 Mayıs 2023 tarihinde TRT'de yayınlanan konuşmada HKP Genel Başkanı Nurullah Ankut, seçimin Emperyalizm Cephesi ile Antiemperyalizm Cephesi arasında geçtiği vurgulandı. Ankut, konuşmasında Ahmet Arif'in "Diyarbekir Kalesinden Notlar ve Adiloş Bebenin Ninnisi" adlı şiirindeki dizelerden alıntı yaparken, THKO Savunması'nda geçen "Bizim düşmanlarımız Amerikan emperyalizmi ve onun yerli işbirlikçileridir" sözlerine de konuşmasında yer verdi.[15]
  • 13 Mayıs 2023 tarihinde yapılan ikinci konuşmada ise, 6 Şubat 2023'te gerçekleşen depremde TSK'nın yetersizliğine vurgu yapıldı. Ankut, konuşmasında emekli ücretlerinin ve asgari ücretin düşüklüğünü, milletvekili maaşları ile kıyaslayarak vurguladı.[16] Her iki vurgu da sosyal medyada yankı yarattı ve Nurullah Ankut'un siyasi bir fenomen olmasını sağladı.

İşçi sınıfı içinde çalışmalar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Halkın Kurtuluş Partisi, yığın örgütlerinde yer alan üyelerinin gerçekleştirdiği çalışmalarla, gerek kamu emekçilerinin gerekse işçilerin hak arama mücadelesi alanında önemli mücadeleler vermekte. Partinin önemli işçi önderleri, DİSK'e bağlı Nakliyat-İş sendikası başta gelmek üzere çeşitli sendikalarda çalışmalarını sürdürmekteler.

Parti ile ilişkili olan ve işçi mücadelesini yürüten yığın örgütleri şu şekilde;

  • İşsizlik ve Pahalılıkla Savaş Derneği[17]
  • Halkçı Doktorlar[18]
  • Birleşik Kamu İş sendikası içindeki; Halkçı Kamu Emekçileri[19]
  • Halkçı Mimar, Mühendis ve Şehir Plancıları[20]
  • Halkçı İktisatçı İdareciler[21]

Hukuk alanı çalışmaları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Halkın Kurtuluş Partisinin kamuoyunda duyulmasını sağlayan diğer alan ise hukuk alanındaki hak mücadelesidir. Parti, iktidar partisi AKP başta olmak üzere çok sayıda hukuksuzluk üzerine suç duyurularında bulunmaktadır. Partinin hukuk alanındaki çalışmalarını yürüten grup ise Halkçı Hukukçulardır.[22] Gerçekleşen suç duyuruları arasında en bilinenleri; Yunanistan'ın Ege Denizi'nde bulunan ve Lozan ile Türkiye'ye bırakılan çeşitli adaları işgal etmesi dolayısıyla Uluslararası Ceza Mahkemesine başvuru yapılması,[23] "MİT Tırları" olarak bilinen silah kaçakçılığı şüphesi üzerine Uluslararası Ceza Mahkemesine başvuru,[24] AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın geçerli bir diplomaya sahip olmadığına dair suç duyurusu.[25]

Partinin 2015 seçimlerine Anayasal hakka dayanarak katılabilen HKP, 2018 Genel Seçimleri ve 2019 Yerel Seçimleri'ne gerekli şartları taşıdığına rağmen alınmadığını ifade etti. Konu ile ilgili olarak aynı durum devam etmektedir.[26]

Partinin Genel Başkanı Nurullah Ankut, yapılan suç duyuruları dolayısıyla hapis cezasına çarptırıldı. Parti Genel Başkanı'nın "delil ve emareler uydurduğu" iddia edildi.[27] Ayrıca Ankut hakkında yazdığı kitaplardan ve yaptığı açıklamalardan dolayı çok sayıda soruşturma açılmış durumda. Bu soruşturmaların bazıları davaya dönüştü ve Ankut, 14 Mayıs 2023 seçimleri öncesinde bu davalardan 11 yıl 8 ay hapis ile cezalandırılırken, soruşturma konusu olan davalarda ise 28 yıl hapis istemi mevcuttur.[28]

Halkın Kurtuluş Partisi ve seçimler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Haziran 2015 Türkiye genel seçimlerinde 85 seçim bölgesinde 550 milletvekili adayı ile seçimlere katıldı. 319 adayı işçiydi ve 80 seçim bölgesinde ilk sırada kadın adaylar yer aldı. Bu seçimde 60.396 oy ve binde 1,3 oy oranı ile 20 parti arasında 11. parti oldu.

Haziran ayında yapılan seçimlerde koalisyon hükûmeti kurulamaması üzerine yapılan Kasım 2015 Türkiye genel seçimlerinde 85 seçim bölgesinde 550 milletvekili adayı ile seçimlere katıldı. Bu seçimde 330 işçi aday ve 82 seçim bölgesinde ilk sırada kadın adaylar yer aldı. Seçimde oylarını arttırarak 83.057 oy ve binde 1,7 oy oranı ile 16 parti arasında 9. parti oldu.

2015'te gerçekleşen seçimler sonrası, YSK tarafından seçimlere katılabilir olduğu onaylanmayan HKP, 2023 seçimlerine katılmaya hak kazandığını duyurdu.[29] Seçimlerin 14 Mayıs 2023 tarihinde yapılacağının açıklanması üzerine YSK'nın 11 Mart 2023 tarihinde açıkladığı 36 partilik "seçime katılma yeterliliği olan partiler" listesinde Halkın Kurtuluş Partisi de yer aldı.[30] Parti, 14 Mayıs 2023 tarihinde yapılacak genel seçimlere 600 milletvekili adayıyla katılacağını duyurdu.[31] Parti, 2023 genel seçimlerinde %0,06 oy oranıyla 31.831 oy almış ve 20. parti olmuştur.[32]

31 Mart 2024'te yapılacak olan yerel seçimlere HKP, 337 il ve ilçe belediye başkan adayı ile katılacak.[33]

Genel seçimler

[değiştir | kaynağı değiştir]
Türkiye Büyük Millet Meclisi
Seçim Genel Başkan Oy Oran Sandalye
2015 Haziran Nurullah Ankut 60.396 %0,13
0 / 550
2015 Kasım 83.057 %0,17
0 / 550
2023 31.831 %0,06
0 / 600

Yerel Seçimler

[değiştir | kaynağı değiştir]
Seçim Lider Belediye Meclisleri Belediye Başkanlığı
Oy sayısı % ± Oy sayısı % # ±
2014 Nurullah Ankut 0 0,00 Yeni 26.654 0,08 (#11) 0 / 1.351 Yeni
2024 3.315 0,01 ↑0,01 8.654 0,02 (#29) 0 / 1.393 ↓0,06
  1. ^ "Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı". 11 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2020. 
  2. ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 28 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2023. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2023. 
  4. ^ "HKP'den HÜDA PAR ve Yeniden Refah Partisi protestosu". cumhuriyet.com.tr. 10 Haziran 2023. Erişim tarihi: 4 Kasım 2024. 
  5. ^ "HKP İzmir Laiklik Eylemi: Demokrasi ve Özgürlük İçin Mücadele". Demokrat İzmir Gazetesi. 6 Şubat 2024. Erişim tarihi: 4 Kasım 2024. 
  6. ^ "HKP'den laiklik eylemi: Tarikatlar-cemaatler kapatılsın!". 12punto. 4 Şubat 2024. Erişim tarihi: 4 Kasım 2024. 
  7. ^ "Ortaçağcı Faşist Din Devleti özlemcisi AKP'giller'in Ankara Adliyesi içinde Kur'an Kursu açmasını yargıya taşıdık". Halkın Kurtuluş Partisi. 13 Haziran 2022. Erişim tarihi: 4 Kasım 2024. 
  8. ^ "HKP İzmir İl Örgütü olarak Laik Cumhuriyet'in 100. yılında Karşıyaka'dan seslendik: Gericilik Yenilecek, Cumhuriyet Yaşayacak!". Halkın Kurtuluş Partisi. 29 Ekim 2023. Erişim tarihi: 4 Kasım 2024. 
  9. ^ "Laiklik İlkesine Yine HKP Sahip Çıktı!". Halkın Kurtuluş Partisi. 23 Ocak 2017. Erişim tarihi: 4 Kasım 2024. 
  10. ^ "Halkçı Kamu Emekçileri'nden açıklama: Laiklik olmazsa olmazımızdır". Halkın Kurtuluş Partisi. 2 Mart 2019. Erişim tarihi: 4 Kasım 2024. 
  11. ^ "Türk Ordusu'nda Laiklik İlkesinin Yılmaz Savunucusu da HKP'dir!". Halkın Kurtuluş Partisi İzmir İl Örgütü. 11 Nisan 2021. Erişim tarihi: 4 Kasım 2024. 
  12. ^ "Bir Asır önce kurulan Laik Cumhuriyet'in; Antiemperyalizm, Tam Bağımsızlık ve Laiklik İlkelerini Tümüyle Benimsiyor ve Savunuyoruz, Savunacağız". Halkın Kurtuluş Partisi. 28 Ekim 2023. Erişim tarihi: 4 Kasım 2024. 
  13. ^ a b "6 Haziran 2015 HKP Propaganda Konuşması". 19 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2015. 
  14. ^ "25 Ekim 2015 ve 31 Ekim 2015'te gerçekleştirilen HKP Propaganda konuşmaları". 19 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2015. 
  15. ^ "Genel Başkan'ımız Nurullah Efe Ankut'un 14 Mayıs 2023 Seçimleri kapsamında yaptığı Birinci Konuşmanın tam metni". hkp.org.tr. 30 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2023. 
  16. ^ "Genel Başkan'ımız Nurullah Efe Ankut'un 14 Mayıs 2023 Seçimleri kapsamında yaptığı İkinci Konuşmanın tam metni". hkp.org.tr. 30 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2023. 
  17. ^ "İPSD - İşsizlik ve Pahalılıkla Savaş Derneği - ANA SAYFA". www.ipsd.org.tr. 11 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2022. 
  18. ^ "Halkçı Doktorlar". www.facebook.com. 4 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2022. 
  19. ^ "Halkçı Kamu Emekçileri". 27 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2022. 
  20. ^ "Safir Neva Wordpress Haber Portal Teması". Safir Neva Wordpress Haber Portal Teması. 18 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2022. 
  21. ^ "Halkçı İktisatçı İdareciler". Twitter. 4 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2022. 
  22. ^ "Facebook'a Giriş Yap". Facebook. 4 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2022. 
  23. ^ "Hkp'liler Yunanistan'ı Uluslararası Ceza Mahkemesine Şikayet Etti". Milliyet. 4 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2022. 
  24. ^ Izmir, Hkp. "Tayyipgiller'in MİT TIR'ları ile IŞİD'e Gönderdiği Silahlar Üzerine Uluslararası Ceza Mahkemesi'ne Yaptığımız Başvuru Değerlendirmeye Alındı | HKP | Halkın Kurtuluş Partisi İzmir İl Örgütü". 4 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2022. 
  25. ^ "O parti bu kez Cumhurbaşkanı'nın diploması için harekete geçti". 5 Ocak 2021. 3 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2023. 
  26. ^ "HKP'den YSK açıklaması: Hesabını vereceksiniz". Cumhuriyet. 30 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2022. 
  27. ^ "MİT TIR'ları kavgasında ilk hapis cezası Nurullah Ankut'a verildi". 1 Nisan 2016. Erişim tarihi: 16 Ekim 2023. 
  28. ^ "Genel Başkan'ımız Nurullah Efe Ankut'a 11 yıl 8 ay hapis cezası üzerine 28 yıl hapis istemi!". hkp.org.tr. 30 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2023. 
  29. ^ "HKP, seçime girmeye hak kazandığını duyurdu". cumhuriyet.com.tr. 31 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  30. ^ "YSK seçime katılabilecek partileri açıkladı". Sözcü. 11 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  31. ^ "HKP, Kemal Kılıçdaroğlu'nu destekleyeceğini duyurdu". Cumhuriyet. 17 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  32. ^ "Yüksek Seçim Kurulunun 30/05/2023 Tarihli ve 2023/1255 Sayılı Kararı" (PDF). T.C. Resmî Gazete. Yüksek Seçim Kurulu. 30 Mayıs 2023. 30 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2023. 
  33. ^ "Yüksek Seçim Kurulu Web Sitesi, ADAYLARIN SİYASİ PARTİLERE GÖRE CİNSİYET DAĞILIMI". 20 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]