Havsa
| Havsa | |
|---|---|
 Türkiye'de yeri | |
 İlçe sınırları haritası | |
| Ülke | Türkiye |
| İl | Edirne |
| Coğrafi bölge | Marmara Bölgesi |
| İdare | |
| • Kaymakam | Alparslan Kılınç[1] |
| • Belediye başkanı | (Hüseyin ÖzdenCHP)[2] |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 431 km² |
| Rakım | 26 m |
| Nüfus (2018) | |
| • Toplam | 18.947 |
| • Kır | 9,860 |
| • Şehir | 8.704 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| Posta kodu | 22500 |
| İl alan kodu | 284 |
| İl plaka kodu | 22 |
Resmî site http://www.havsa.gov.tr/ | |
Havsa, Edirne'nin bir ilçesi.
Havsa, Edirne'nin kuzey yarısında ve konya yaylası üzerindedir. Doğuda Kırklareli, batıda Edirne merkez ilçesi, kuzeyde Süloğlu ve güneyde Uzunköprü ilçeleriyle komşudur.
İlçede dağ yoktur; kuzey-güney doğrultusunda sıralanan tepeler vardır. Bu az yükseltili yayvan tepelerin en yükseği, Doğruk Tepe'dir. Vadilerin derinliği azdır. Bu vadilerden birinin geniş tabanı Osmanlı Ovası adıyla anılır. Başlıca akarsuları Oğulpaşa, Necatiye, Kuleli dereleriyle, Darıdere ve Aşırıdere'dir. Bunlar Ergene ırmağının kollarıdır. İlçede doğal göl yoktur ancak yapay gölet bulunmaktadır.[4]
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Havsa ilçesi Antik Romalılar tarafından kurulmuştur. Havsa, Roma İmparatorluğu ikiye ayrıldıktan sonra Bizanslılar'ın elinde kalmıştır. 1331 yılında Rumeli'ye geçen Türkler burayı I. Murat vasıtasıyla Türk topraklarına katmışlar ve ilçeye "Hosa" adını vermişlerdir. Edirne, Osmanlı Devletinin hükûmet merkezi olduktan sonra Hosa'da bulunan Rumlar, Padişah I. Murat'ın ikamet ve din serbestisi ile ilgili fermanlarına aldırmadan burayı terk ederek İstanbul ve Selanik taraflarına göç etmişlerdir. Fetihten sonra Anadolu'dan getirilen göçmenlerle kasabanın Türkleştirilmesi sağlanmış, Sokullu Mehmet Paşa'nın buraya önem vermesiyle de Türklük gelişmiştir. Bugün Hacı İsa, Hacı Gazi ve Helvacı Baba mahalleleri o dönemde getirilen göçmen ailelerin isimlerini taşımaktadır.
Tarihî eserler 1531 yılında Sokuklu Mehmet Paşa tarafından oğlu Kazım Paşa adına Mimar Sinan'a yaptırılan Sokollu Camii, Fukaraya Bektaşilerinden olduğu söylenen Kurt Bey Anıtı, sadece kemeri kalan kervansaray, harap vaziyetteki Sokollu Hamamı ve bugün de kullanılmakta olup bütün tesisleri Mimar Sinan tarafından yapılan çeşmedir. Tarihî eserlerden Hafsa Hatun ve Abdülselam Camii'nden hiçbir iz kalmamıştır. anan'ın hanımlarından Hafıza Sultan ilçeye yerleştikten sonra ilçeye bir müddet "Hafse" denilmiş, daha sonra bu iki isim karışımından "Havsa" ismi doğmuştur.
Edirne Vilayet Matbaası Müdürü Şevket Dağdeviren'in yazdığı 1892 tarihli salnameye göre;
Edirne sancağına bağlı olan kaza içinde Zalif ve Aslıhan köylerinde, yılda 1,500,000 kilyeyi geçen kaliteli şarap yapılır ve bazı yıllar Avrupa'ya ihraç edilirdi. Bu nedenle 10 civarında Edirneli tüccarların şarap mağazası ve posta şubesi vardı.[5]
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]İlçe il merkezine 25 km uzaklıktadır. Kuzey ve batısında Edirne ili, güneyinde Uzunköprü ve Pehlivanköy ilçeleri, doğusunda ise Kırklareli ili ve Babaeski ilçeleri bulunmaktadır. Yüzölçümü 431 kilometrekare olup, rakımı 31 metre arasında değişmektedir.
Arazi genellikle ova olup jeolojik devirlere ait kütle oluşumlarından meydana geldiğinden genç bir yaşa sahiptir. Dağ, yayla, ırmak ve ormanın bulunmadığı arazi hemen hemen tarım arazisinden müteşekkildir. İlçede yıl boyunca karasal bir iklim hüküm sürmektedir.
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]Şehirde yaşayanların ilçe nüfusuna oranı %31'den %69'a yükselirken köylerde yaşayanların oranı da %69'dan %61,2'ye düşmüştür.
Yapılan tespitlerde ilçe merkezinde kadın nüfusunun erkek nüfusundan fazla, köylerinde ise erkek nüfusunun kadın nüfusundan fazla olduğu tespit edilmiştir. Buna göre kadın nüfusunun ilçe nüfusuna oranı %62,2, erkek nüfusunun oranı da %49,8 olarak tespit edilmiştir.
2000 yılındaki Havsa merkez ve köylerindeki toplam nüfus 24027 iken 2007 yılında gerçekleştirilen sayıma göre 21533 olarak tespit edilmiştir.
| Havsa Kazası Nüfus Cetveli 1892[5] | |||
| Kadın | Erkek | Toplam | |
| İslam | 3316 | 3514 | 6830 |
| Rum | 2677 | 2973 | 5650 |
| Bulgar | 623 | 687 | 1310 |
| Toplam | 6.616 | 7.174 | 13.790 |
| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| 1955[6] | 21.984 | 2.889 | 19.095 |
| 1960[7] | 23.388 | 3.287 | 20.101 |
| 1965[8] | 23.116 | 3.532 | 19.584 |
| 1970[9] | 22.425 | 3.685 | 18.740 |
| 1975[10] | 23.101 | 4.298 | 18.803 |
| 1980[11] | 24.849 | 5.654 | 19.195 |
| 1985[12] | 26.263 | 7.092 | 19.171 |
| 1990[13] | 27.900 | 9.237 | 18.663 |
| 2000[14] | 24.027 | 8.081 | 15.946 |
| 2007[15] | 21.533 | 8.547 | 12.986 |
| 2008[16] | 21.556 | 8.664 | 12.892 |
| 2009[17] | 21.186 | 8.628 | 12.558 |
| 2010[18] | 20.875 | 8.602 | 12.273 |
| 2011[19] | 20.477 | 8.499 | 11.978 |
| 2012[20] | 20.457 | 8.814 | 11.643 |
| 2013[21] | 20.248 | 8.833 | 11.415 |
| 2014[22] | 19.976 | 8.897 | 11.079 |
| 2015[23] | 19.380 | 8.642 | 10.738 |
| 2016[23] | 19.292 | 8.738 | 10.554 |
| 2017[23] | 18.881 | 8.652 | 10.229 |
| 2018[23] | 18.947 | 8.680 | 10.267 |
| 2019[23] | 18.648 | 8.598 | 10.050 |
| 2020[23] | 18.564 | 8.704 | 9.860 |
İdari yapı
[değiştir | kaynağı değiştir]62 mahallesi ve 31 köyü bulunan Havsa, Edirne iline bağlı bir bucak iken 1969 yılında 6231 Sayılı Kanunla ilçe olmuştur. İlçe merkezi ve köylerinde toplu yerleşim düzeni hakim olup, mezra ve kom bulunmamaktadır. Devlet otoritesi ve yasalara saygılı olan halk sorunlarını Hukuk düzeni içerisinde çözme yoluna gitmektedir.
Merkez ilçe belediyesi dışında belde belediye teşkilatı bulunmamaktadır. Belediye sınırları içerisinde, Hacıisa, Hacıgazi, Varoş, Yenimahalle ve Cumhuriyet, Ilık mahalleleri olmak üzere 6 mahalle bulunmaktadır.
İlçe merkezine bağlı 31 köyün hepsinde su, elektrik ve telefon bulunmaktadır.
Tarihî eserler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Sokollu Camii (1578)
- Kurt Bey Anıtı
- Kervansaray
- Sokollu Hamamı
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "T.C. Havsa Kaymakamlığı". 26 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2007.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2019.
- ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2012.
- ^ Edirne.web.tr (7 Aralık 2007)
- ^ a b Kazancıgil, Dr. Ratip - Gökçe, Nilüfer Dağdevirenzade M. Şevket Bey'in Edirne Tarihi ve Balkan Savaşı Anıları Türk Kütüphaneciler Derneği Edirne Şubesi Yayınları No: 41 Edirne 2005
- ^ . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
- ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Havsa Nüfusu - Edirne". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Edirne Havsa Nüfusu". nufusune.com.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Havsa Kaymakamlığı26 Kasım 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Havsa Belediyesi 27 Ocak 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.