Mikrobiyal kist
Mikrobiyal kist, organizmanın olumsuz çevre koşullarında hayatta kalmasına yardımcı olan, genellikle bir bakteri veya protist veya nadiren omurgasız bir hayvanın dinlenme veya hareketsiz bir aşaması. Hücrenin metabolik işlemlerinin yavaşlatıldığı ve hücrenin beslenme, hareket gibi tüm aktiviteleri durdurduğu askıya alınmış bir animasyon durumu olarak düşünülebilir. Ayrıca kese içine alma, mikropların bir konakçıdan diğerine veya daha elverişli bir ortama kolayca dağılmasına yardımcı olur. Sarılmış mikrop, büyümesi ve hayatta kalması için uygun bir ortama ulaştığında, kist duvarı, ekskistasyon olarak bilinen bir işlemle parçalanır.
Besin veya oksijen eksikliği, aşırı sıcaklıklar, nem eksikliği ve mikrobun büyümesi için elverişli olmayan toksik kimyasalların varlığı gibi elverişsiz çevresel koşullar bir kist oluşumunu tetikler.[1]
Türler arasında kist oluşumu
[değiştir | kaynağı değiştir]Bakterilerde kist oluşumu
[değiştir | kaynağı değiştir]Bakterilerde (örneğin Azotobacter sp.), hücre duvarı değişimleri ile kesişme meydana gelir, sitoplazma büzülür ve hücre duvarı kalınlaşır. Bakteriyel kistler endosporlardan, oluşma şekillerinden ve ayrıca olumsuz koşullara direnç derecelerinden farklıdır. Endosporlar kistlerden çok daha dirençlidir.
Protistlerde kist oluşumu
[değiştir | kaynağı değiştir]Protistler, özellikle protozoa parazitleri, genellikle yaşam döngüleri boyunca çeşitli aşamalarda çok sert koşullara maruz kalırlar. Örneğin dizanteriye neden olan yaygın bağırsak paraziti Entamoeba histolytica, midenin bağırsaklara ve kuruma gibi çeşitli öngörülemeyen koşullara ve konakçı dışındayken besinlerin bulunmadığı noktalara ulaşmadan önce, asidik ortamına dayanmak zorundadır.[2] Keseli bir form, bu tür aşırı koşullara dayanmak için çok uygundur, ancak protozoa kistleri bakteri kistlerine kıyasla olumsuz koşullara karşı daha az dirençlidir.[1] Hayatta kalmaya ek olarak, bazı protozoa kisti duvarlarının kimyasal bileşimi dağılımlarında rol oynayabilir. Entamoeba histolytica'nın kist duvarında bulunan siyalil grupları, bağırsak duvarına yapışmasını önleyen ve dışkıda ortadan kalkmasına neden olan kiste net bir negatif yük verir.[3] Giardia lamblia ve Cryptosporidium gibi diğer bağırsak protozoa parazitleri, aynı zamanda yaşam döngüsünün bir parçası olarak kistler de üretir (bakınız oosit). Bazı protozoalarda tek hücreli organizma, keselenme sırasında veya sonrasında çoğalır ve ekskistasyon üzerine çoklu trofozoitleri serbest bırakır.[2]
Nematodlarda kist oluşumu
[değiştir | kaynağı değiştir]Soya kisti nematodu veya patates kisti nematodu gibi bazı toprakta yaşayan bitki paraziti nematodlar, yaşam döngülerinin normal bir parçası olarak kistler oluşturur.
Kist duvarının bileşimi
[değiştir | kaynağı değiştir]Kist duvarının bileşimi farklı organizmalarda değişkendir. Bakterilerin kist duvarları normal hücre duvarının ilave peptidoglikan katmanlar ile kalınlaştırılması ile oluşturulurken, protozoa kistlerinin duvarları bir glikopolimer türü olan kitinden yapılmıştır.[3] Nematod kist duvarları, kollajen ile güçlendirilmiş kitin içerir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Eugene W. Nester, Denise G. Anderson, C. Evans Roberts Jr., Nancy N. Pearsall, Martha T. Nester; Microbiology: A Human Perspective, 2004, Fourth Edition, 0-07-291924-8
- ^ a b Samuel Baron MD, Rhonda C. Peake, Deborah A. James, Mardelle Susman, Carol Ann Kennedy, Mary Jo Durson Singleton, Steve Schuenke; Medical Microbiology 29 Haziran 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; Fourth Edition, 0-9631172-1-1 (hardcover)1996
- ^ a b Anuradha Guha-Niyogi, Deborah R. Sullivan and Salvatore J. Turco; Glycoconjugate structures of parasitic protozoa 14 Kasım 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; Glycobiology, 2001, Vol. 11, No. 4 45R-59R
