Bahaullah
Bahâî peygamberi Baháʼu'lláh بَهاءُالله | |
|---|---|
 Bahaullah'ın Akka'daki Makamı | |
| Doğum | Mirza Hüseyin Ali el-Mazendarani en-Nurî 12 Kasım 1817 Tahran, Kaçar Devleti |
| Ölüm | 29 Mayıs 1892 Akka, Beyrut Vilayeti, Osmanlı İmparatorluğu |
| Defin yeri | Bahaullah'ın Makamı |
| Milliyet | Fars |
| Din | Bahâî |
| Evlilik | Asiye Fatıma Cevher |
| Çocuk(lar) |
|
| Ebeveyn(ler) | Mirza Abbas Nuri (baba) Hatice Hanım (anne) |
Baháʼu'lláh veya doğum adıyla Mirza Hüseyin Ali (12 Kasım 1817 – 29 Mayıs 1892; tam adı: Mirza Hüseyin Ali el-Mazendarani en-Nurî[1]), Bahailik dininin kurucusu.
Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]12 Kasım 1817'de İran'ın Tahran kentinde bir vezirin ailesinde doğmuştur. 1863'te Bağdat'ta peygamberliğini ilan etti ve yeni dinin prensiplerini açıkladı. Geçmiş çağlardan beri eski peygamberlerin vadettikleri döneme dünyanın girmiş olduğunu ilan etti.
Bab'a bağlanış ve Bağdat'a sürgün
[değiştir | kaynağı değiştir]| Makale serilerinden |
 |
Mirza Hüseyin Ali, 1844'te beklenen Kaim - Mehdi olduğunu ilan eden Bab'a (Seyyid Ali Muhammed) ilk inananlardan biri oldu. Bundan dolayı saray çevresinde kendisini bekleyen rahat hayatından vazgeçti. Bab'ın 1850'de Tebriz'de kurşuna dizilmesinden sonra Nasıreddin Şah'a düzenlenen bir suikastten tüm Babiler sorumlu tutulunca İran yönetimince bu yeni inanç mensuplarına karşı inanılmaz dehşetli bir işkence ve idam furyası başlatıldı. Baháʼu'lláh da 1852'de Tahran'da başka Babiler ile birlikte Siyah Çal adlı zindanda bir süre hapsedildi. İran yönetimi, mollaların da bastırmasıyla bu yeni inancı söndürmek düşüncesiyle Baháʼu'lláh ve beraberindekileri Osmanlı toprağı olan Bağdat'a sürgüne gönderdi. 21 Nisan 1863'te Bağdat'ta sürgünde iken, Bab'ın yakında geleceğini vadettiği yeni Mazharın kendisi olduğunu ilan etti. Bahailik böylece kurulmuş oldu. Bab'ın kurşuna dizilmesi ve bir seri Babi katliamından sonra umutsuz durumda kalan Babiler'in büyük bir kısmı onun liderliğini takip ettiler.
Edirne ve Akka yılları
[değiştir | kaynağı değiştir]Bağdat'tan sonra İstanbul ve sonra Edirne'ye sürgün edildi. Edirne'de yaklaşık 5 yıl yaşadıktan sonra 1868'de, ailesi ve beraberindekilerle birlikte Osmanlı'nın uzak sürgün kalesi olan Akka'ya gönderildi. 1876'da Birinci Meşrutiyet'in ilanıyla birlikte zindandan kurtuldu. Akka'da yaşamaya devam etti. 1892'de Akka'da öldü. Naaşı Akka'da Behci Köşkünün yanına inşa edilen Makam'a defnedilmiştir. Eserlerinden bir kısmını Bağdat'ta, bir kısmını sürgünde geçtiği Türkiye topraklarında, Edirne'de, Akka'da kaleme almıştır.
Evlilikleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Baháʼu'lláh üç kez evlendi. İlk eşi soylu bir aileden gelen Asiye Hanım idi. Kendisi henüz 18, Asiye Hanım ise 15 yaşında iken 1835 yılında Tahran'da evlendiler. Bu evlilikten Abdülbaha, Behiye Hanım ve Mirza Mehdi adlarında çocukları olmuştur.
Fotoğraf
[değiştir | kaynağı değiştir]Bahaullah'ın Edirne’de bulunduğu 1868 yıllarında çekilmiş bilinen iki fotoğrafı vardır. Fotoğraflardan biri pasaport işleri için çekilmiştir ve William Miller'ın Bahai Dini hakkındaki kitabında bir kopyası bulunmaktadır. Her iki fotoğrafın kopyası Bahai Dünya Merkezindedir ve bunlardan biri, Bahailerin kutsal mekânları ziyaretleri esnasında görebildikleri yer olan Uluslararası Arşiv Binasında sergilenmektedir. Bu vesile dışında Bahailer Bahaullah’ın fotoğraflarını kamuya açık olarak görüntülemeyi ve hatta onları kendi hususi evlerinde bile sergilemeyi tercih etmezler;[2] Bahai kurumları bunun yerine Bahaullah’ın ziyaretgâhının bir resmini kullanmayı şiddetle tavsiye etmektedir.[3]
Bahaullah’ın resmi Bahailer için incitici değildir. Ne var ki Bahailerden herhangi bir Tanrı Mazharının tasvirine azami bir hürmet ile muamele etmeleri beklenmektedir. Bu uygulamaya göre, Bahailer İsa’nın veya Muhammed’in tasvirlerinden sakınırlar ve onlardan herhangi birinin oyunlarda ve dramalarda canlandırılmalarından kaçınırlar.[4] Fotoğrafların kopyaları, Şevki Efendi'nin “Bahaullah’ın nâzil ettiği en önemli Levih” olarak tarif ettiği Bahaullah'ın yazılarından Sure-i Mülûk (Krallar Suresi) levhinin yüzüncü yıldönümünü anma münasebetiyle Ekim 1967'de gerçekleştirilen altı konferansta olduğu gibi çok önemli vesilelerde sergilenmektedir.[5] Edirne'de yapılan bir toplantıdan sonra Emrin Elleri, “her biri, konferansa katılanların görme ayrıcalığına ereceği Cemal-i Mübarek’in (Baháʼu'lláh) bir fotoğrafının kıymetli mütevelliliğini taşıyarak” konferanslara seyahat ettiler.[6]
Bahaullah'ın fotoğrafını sergilemede resmi Bahai duruşu şöyledir:
İnanırların, Bahaullah’ın resmine bakmalarında herhangi bir mahzur yoktur; ancak bunu azami bir hürmet ile yapmalıdırlar ve ayrıca fotoğrafın kamuya aleni olarak ve hatta kendi hususi evlerinde bile teşhirine müsaade etmemelidirler.
— Şevki Efendi adına bir birey inanana yazılmış bir mektuptan, 6 Aralık 1939[7]
Yukarıdaki pasaj Bahaullah'ın fotoğrafının kamuya açık şekilde sergilemeyi saygısızlık olarak sayıldığını açıkça belirtirken, fotoğrafın internette kullanımı konusunda Bahai Dünya Merkezi şöyle yazmıştır:
Bahailer için Bahaullah’ın fotoğrafı çok kıymetlidir ve onu sadece görüntülerken değil fakat kullanırken de hürmet ve saygı ile davranılmalıdır; ancak durum burada [Bahai olmayan bir web sitesinde] hiç de olması gerektiği gibi değildir. Nitekim Baháʼu'lláh’a ait, böylesi saygısız bir muameleye tabi tutulan bir resmin bulunması gerçekten de Bahaileri rahatsız etmektedir. Yine de, sitenin kurucusunun bir Bahai olmamasından dolayı bu mevzuya yönelik yapılabilecek, her ne olursa, çok az şey vardır. Umarız ki bu yorumlar yardımcı olmuştur.”
— Halkla İlişkiler Ofisi, İnternette Bahaullah'ın fotoğrafı 4 Eylül 1999[8]
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Bahaitr.org: Baháʼu'lláh27 Haziran 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- http://www-personal.umich.edu/~jrcole/bahabio.htm22 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - Bahaullah'ın hayatı (İngilizce)
- http://www.h-net.org/~bahai/diglib/books/A-E/B/browne/material/msbrtoc.htm24 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. -Materials for Study of Babi Religion
- http://www.bahai-biblio.org/centre-photo/lieux/cartes/lcarte~02m+carte-exils-baha.htm#centrer17 Ağustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. -Babi ve Bahai Tarihine ilişkin haritalar
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Neyir Özşüca, Bahâî Tarihi Özeti, 1987 İstanbul, s. 9-11
- ^ Halkla İlişkiler. "Photographs of Bahá'u'lláh; William Miller" 17 Mart 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Retrieved 2014-09-29.
- ^ United States Bahá'í Office of Communications. "Publication of Bahá'í Photos" (PDF). bahai.us. Archived from the original (PDF) on 19 March 2009. Retrieved 2009-03-19
- ^ Hornby 1983, pp. 99–100
- ^ Şevki Efendi 1944, p. 171
- ^ Yüce Adalet Evi 1996, p. 105
- ^ Hornby 1983, p. 540
- ^ Office for Public Information. "Photograph of Baha'u'llah on Website" 17 Mart 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Retrieved 2014-09-29.
