Muránska Platosu Millî Parkı
 | Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Eylül 2022) |
| Muránska Platosu Millî Parkı | |
|---|---|
| Národný park Muránska planina | |
IUCN kategori II (millî park)
| |
 Kľak'tan bakış (1409m DS)
| |
| Alan türü | millî park |
| Sınıflandırma | IUCN II |
| Devlet |  Slovakya
|
| Devlet | Slovakya |
| İlçe | Tisovec |
| Koordinatları | 48°47′11″K 20°01′47″D / 48.78639°K 20.02972°D |
| Kapladığı alan | 213.18 km² |
| Kuruluş tarihi | Ekim 1997'de ilan edildi ve 27 Mayıs 1998'de açıldı |
| Kontrol kuruluşu | Revúca'daki Správa Národného parku Muránska planina (Muránska Dağları Millî Parkı Yönetimi) |
Muránska Platosu Millî Parkı (Slovakça: Národný park Muránska planina), Slovakya'nın en genç millî parklarından biridir. Çekirdek alan 21.318 hektar ve koruma alanı 21.698 hektardır. 14 daha küçük korunan bölge içerir. Merkezi Revúca'da bulunmaktadır.[1]
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]Muránska Platosu Millî Parkı bölgesi ilk olarak 1976 yılında korunan bir peyzaj alanı olarak ilan edilmiştir. Bu statü Ekim 1997'de milli park olarak değiştirilmiştir. Park resmi olarak 27 Mayıs 1998'de açılmıştır.[1]
Konum
[değiştir | kaynağı değiştir]Muránska Platosu Millî Parkı, ülkenin kuzeyindeki Horehronie bölgesi ile güneydeki Gemer bölgesi arasındaki sınırdan uzakta, Orta ve Doğu Slovakya arasındaki sınırda yer almaktadır. Bölge, batıda Klenovská Rimava vadisinden Javorinka sırtlarına ve doğuda Červená Skala köyüne kadar uzanmaktadır. Milli park, Banská Bystrica Bölgesi'nde, kuzeyde Brezno, güneyde Rimavská Sobota ve güney doğuda Revúca bölgesinde 3 alana yayılmıştır. Tisovec kasabası ve sekiz köyün kadastro bölgeleri, milli park ve tampon bölgesi sınırları içinde yer almaktadır.[1] Jeolojik olarak Slovenské rudohorie sıradağlarının bir parçası olan Muránska planina (Muránska Platosu) bölgesini kapsamaktadır.[2]
Jeoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]Muránska Platosu'nun jeolojisi Mezozoik döneme kadar uzanmaktadır. Bu süre zarfında büyük bir dolomit ve kireç taşı bloğu mevcut milli parkın yerine taşındı ve bir örtü oluşturdu. Bu fenomen nedeniyle milli parkın çekirdeği hala karstik oluşumları olan bir kalker ve dolomit platosundan oluşmaktadır. Milyonlarca yıl boyunca, su yavaş yavaş vahşi bir karakter kazandıran derin oluklar ve vadiler oluşturmaya devam etti. Dik kayalık vadiler esas olarak bölgenin kuzeybatı ve güneydoğu kenarlarında bulunmaktadır. Buna karşın, platonun yüzeyi nispeten düzdür ve 900 m ile 1400 m arasındadır. İyi gelişmiş karst nedeniyle, plato çok sayıda uçurum, mağara, düden ve kaynaklarla doludur.[1]
Muránska Platosu Millî Parkı'nın rölyefi çok sağlam ve birçok yerde kayalıktır. Merkezi bölge, Spišsko-gemerský kras'ın bir parçası olan Muránska Platosu dağları masifinden oluşur.[1] Červená Skala (Šumiac'ın bir bölümü) yerleşiminden Tisovec kasabasına kadar olan karstik alanın toplam uzunluğu yaklaşık 25 km'dir.
Milli parkta yer alan en alçak konum 400 m DS rakımda Muráň köyü yakınlarında bulunmaktadır. En yüksek nokta 1,439 m DS'de Fabova hoľa'dır, ancak daha yüksek bir zirve 1,476 m'de Stolica tampon bölgesinde bulunur. Stolica ayrıca Slovak Ore Dağlarının en yüksek zirvesidir.[3]
Bölgede ziyarete açık olmayan 150'den fazla önemli mağara bulunmaktadır.
Flora
[değiştir | kaynağı değiştir]Milli Parktaki bitki örtüsü biyolojik çeşitliliği ve tür zenginliği ile dikkat çekicidir ve 35 endemik ve endemik-altı türe, örneğin Daphne arbuscula'ya ev sahipliği yapmaktadır. Ormanlar milli park alanının yaklaşık %90'ını kaplar.
Turizm
[değiştir | kaynağı değiştir]Turistik cazibe merkezleri arasında 300 km'lik işaretli yürüyüş parkurları ve iki eğitim parkuru yer almaktadır. Parka en iyi erişim, çevresindeki köyler ve yerleşim yerlerindendir, örneğin Muráň ve Závadka nad Hronom. Sıradağın ortasında bir kayanın üzerinde Muráň kalesi yer almaktadır.[1]
Korunan alanlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Milli park 10 ulusal doğa koruma alanı, 1 ulusal doğal anıt, 1 doğal anıt, 7 doğa koruma alanı, 1 özel koruma alanı ve toplumun önem verdiği 1 alandan oluşmaktadır:[1]
- Ulusal doğa koruma alanları:
- Ulusa doğa anıtları:
- Doğa anıtları:
- Doğa koruma alanları:
- Özel koruma alanları:
- Muránska planina - Stolica
- Toplumun önem verdiği alanlar:
- Muránska planina
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d e f g Lacika, Ján; Ondrejka, Kliment (2009). Kollár, Daniel (Ed.). National Parks. Bratislava: DAJAMA. ss. 76-85. ISBN 978-80-89226-28-3.
- ^ Lucinda Mallows, Lucy Mallows (2007). Slovakia: The Bradt Travel Guide. Bradt Travel Guides. s. 6. ISBN 1-84162-188-9. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2020.
- ^ Vološčuk, Ivan (1999). The National Parks and Biosphere Reserves in Carpathians: The Last Nature Paradise. Tatranská Lomnica: ACANAP. ss. 109-114.
