Orgburo
Organizasyon Bürosu (Rusça: организационное бюро) olarak da bilinen Orgbüro (Rusça: Оргбюро́), Sovyetler Birliği Komünist Partisi Merkez Komitesinin 1919-1952 yılları arasında 19. Komünist Parti Kongresi'nde kaldırılıncaya kadar varlığını sürdürdü ve görevleri genişleyen Sekreterya'ya devredildi.[1]
Rolü
[değiştir | kaynağı değiştir]Orgbüro, Sovyetler Birliği'ndeki örgütsel çalışmalar hakkında önemli kararlar vermek üzere oluşturuldu. Yerel parti komitelerinin çalışmalarını denetleme ve komünist üyeleri uygun gördükleri konumlara seçme ve yerleştirme yetkisine sahipti.[1] Orgbüro ve Politbüro'nun işlevleri çoğu kez birbirine bağlıydı, fakat son kararı Orgbüro vermekteydi. Politbüro çoğunlukla insanların stratejik planlaması, izlenmesi ve ülkenin statüsüyle ilgiliyken, Orgbüro parti kadrosunun denetimi, çeşitli görev ve görevlere atanmasıyla, hükûmetin stratejik gündemi konusunda görevlendirildi.[1]
Seçim ve kronoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]Orgbüro, Politbüro ve Sekreterya'nın yaptığı gibi Merkez Komitesinin genel oturumlarına seçildi. Merkez Komitesi sekreterlerinden biri Orgbüro'nun çalışmalarını denetliyordu. Üç üyeden oluşan ilk Orgbüro (Vladimirsky, Krestinsky ve Sverdlov) 16 Ocak 1919'da Merkez Komitesi toplantısında seçildi.[1][2] 8. Parti Kongresi (8 Mart 1919 - 23 Mart 1919) parti tüzüğünü değiştirdi ve Politbüro, Orgbüro ve Sekreterya seçimlerine ilişkin hükümler oluşturdu.[1][2] Merkez Komitesi genel kurulu 25 Mart 1919'da beş üye ve bir aday üyeden oluşan yeni Orgbüro'yu seçti. Joseph Stalin, Vyacheslav Molotov, Lazar Kaganovich ve diğerleri gibi bazı önemli Komünist politikacılar Orgbüro ve Politbüro'nun üyeleriydiler ancak Orgbüro üyelerinin çoğu, Politbüro ve Sekreterya'ya seçilenlerden daha az önemli kişilerdi.[1][2]
| Tarih | Olay |
|---|---|
| 16 Ocak 1919 | Merkez Komitesi'nin seçtiği Orgbüro: Vladimirsky, Krestinsky ve Sverdlov (16 Mart 1919'da öldü) |
| 25 Mart 1919 | Merkez Komitesi'nin seçtiği Orgbüro: Beloborodov, Krestinsky, Serebryakov, Stalin, Stasova; Aday üye: Muranov |
| 29 Ekim 1919 | Kalinin, Merkez Komitesi genel kurulumunda tam üyeliğe seçildi |
| 5 Nisan 1920 | Merkez Komitesi'nin seçtiği Orgbüro: Krestinsky, Preobrazhensky, Rykov, Serebryakov, Stalin |
| 16 Mart 1921 | Merkez Komitesi'nin seçtiği Orgbüro: Komarov, V. Mikhaylov, Molotov, Rykov, Stalin, Tomsky, Yaroslavsky; Aday üyeler: Dzerzhinsky, Kalinin, Rudzutak |
| 28 Mayıs 1921 | Politbüro, Zalutsky, Kutuzov ve Schmidt'i aday üyeler olarak onayladı |
| 8 Ağustos 1921 | Merkez Komitesi'nin seçtiği Orgbüro: Dzerzhinsky, Zalutsky, V. Mikhaylov, Molotov, Rudzutak, Rykov, Stalin; Aday üyeler: Kalinin, Kutuzov, Shmidt |
| 3 Nisan 1922 | Merkez Komitesi'nin seçtiği Orgbüro: Andreyev, Dzerzhinsky, Kuibyshev, Molotov, Rykov, Stalin, Tomsky; Aday üyeler: Zelensky, Kalinin, Rudzutak |
| 26 Nisan 1923 | Merkez Komitesi'nin seçtiği Orgbüro: Andreyev, Dzerzhinsky, Molotov, Rudzutak, Rykov, Stalin, Tomsky; Aday üyeler: Zelensky, Kalinin, V. Mikhaylov |
| 25 Eylül 1923 | Zinovyev ve Trotsky, Merkez Komitesi'nin genel kurulunda Bukharin ve Korotkov'un aday üyeliklerini tam üyelik seçtiler |
| 02 Haziran 1924 | Merkez Komitesi'nin seçtiği Orgbüro: Andreyev, Bubnov, Voroshilov, Dogadov, Zelensky, L. Kaganovich, Kalinin, Molotov, Nikolayeva, Smirnov, Stalin; Aday üyeler: Antipov, Dzerzhinsky, Lepse, Tomsky, Chaplin, Frunze (31 Ekim 1925'te öldü) |
| 20 Ağustos 1924 | Merkez Komitesi'nin genel kurulunda Zelensky'nin görevlerini Uglanov devralarak tam üye seçildi |
| 01 Ocak 1926 | Merkez Komitesi'nin seçtiği Orgbüro: Andreyev, Artyuhina, Bubnov, Dogadov, Yevdokimov, Kviring, Kosior, Molotov, Smirnov, Stalin, Uglanov; Aday üyeler: Lepse, V. Mikhaylov, Ukhanov, Chaplin, Shmidt |
| 09 Nisan 1926 | Merkez Komitesi'nin genel kurulunda Yevdokimov'un görevlerini Shvernik devralarak tam üye seçildi |
| 16 Nisan 1927 | Merkez Komitesi'nin genel kurulunda Shvernik ve Kviring'in görevlerini Kubyak, Sulimov ve Rukhimovich devralarak tam üye seçildi. Lobov aday üye seçildi |
| 19 Aralık 1927 | Merkez Komitesi'nin seçtiği Orgbüro: Andreyev, Artyuhina, Bubnov, Dogadov, Kosior, Kubyak, Molotov, Moskvin, Rukhimovich, Smirnov, Stalin, Sulimov, Uglanov; Aday üyeler: Kotov, Lepse (6 Ekim 1929'da öldü), Lobov, V. Mikhaylov, Ukhanov, Chaplin, Shmidt |
| 11 Nisan 1928 | Merkez Komite ve Merkezi Kontrol Komisyonunun ortak genel kurulunda Andreyev'in görevlerini Bauman devralarak tam üye seçildi. Antipov aday üye seçildi |
| 12 Temmuz 1928 | Merkez Komitesi'nin genel kurulunda Kosior'un görevlerini L. Kaganovich devralarak tam üye seçildi |
| 29 Nisan 1929 | Merkez Komitesi'nin genel kurulunda Uglanov görevden çekildi |
| 17 Kasım 1929 | Merkez Komitesi'nin genel kurulunda Gamarnik tam üye, Shvernik aday üye seçildi |
| 13 Temmuz 1930 | Merkez Komitesi'nin seçtiği Orgbüro: Akulov, Bauman, Bubnov, Gamarnik, L. Kaganovich, Lobov, Molotov, Moskvin, Postyshev, Stalin, Shvernik; Aday üyeler: Dogadov, Kosarev, Smirnov, Tsikhon |
| 21 Aralık 1930 | Merkez Komite ve Merkezi Kontrol Komisyonunun ortak genel kurulunda Molotov görevden çekildi |
| 02 Ekim 1932 | Merkez Komitesi'nin genel kurulunda Akulov, Bauman ve Dogadov görevlerinden çekildi |
| 12 Ocak 1933 | Merkez Komite ve Merkezi Kontrol Komisyonunun ortak genel kurulunda Smirnov görevden çekildi |
| 10 Şubat 1934 | Merkez Komitesi'nin seçtiği Orgbüro: Gamarnik (31 Mayıs 1937'de intihar etti), Yezhov, Zhdanov, L. Kaganovich, Kirov (01 Aralık 1934'te katledildi), Kosarev (29 Kasım 1938'de tutuklandı, 23 Şubat 1939'da idam edildi), Kuibyshev (25 Ocak 1935'te öldü), Stalin, Stetsky (Nisan 1938'de tutuklandı, 1 Ağustos 1938'de idam edildi), Shvernik; Aday üyeler: M. Kaganovich, Krinitsky (30 Ekim 1937'de idam edildi) |
| 10 Mart 1935 | Andreyev'in anket formuyla tam üyeliği onaylandı |
| 14 Ocak 1938 | Merkez Komitesi'nin genel kurulunda Mekhlis tam üye seçildi |
| 22 Mart 1939 | Merkez Komitesi'nin seçtiği Orgbüro: Andreyev, Zhdanov, L. Kaganovich, Malenkov, Mekhlis, N. Mikhaylov, Stalin, Shvernik, Shcherbakov (10 Mayıs 1945'te öldü) |
| 18 Mart 1946 | Merkez Komitesi'nin seçtiği Orgbüro: Aleksandrov, Andrianov, Bulganin, Zhdanov (31 Ağustos 1948'de öldü), A. Kuznetsov, V. Kuznetsov, Malenkov, Mekhlis, N. Mikhaylov, Patolichev, Popov, Rodionov, Stalin, Suslov, Shatalin |
| 24 Mayıs 1947 | Patolichev anketle görevlerinden çekildi |
| 07 Mart 1949 | A. Kuznetsov ve Rodionov anketle görevlerinden çekildi |
| 10 Mart 1949 | Chernousov anketle tam üyeliği kabul edildi |
| Ekim 1952 | Orgbüro, SBKP 19. Parti Kongresi'nde kaldırıldı ve görevleri Sekretarya'ya devredildi |
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d e f "Orgbüro". 21 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2016.
- ^ a b c "Kronoloji". 21 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2016.
| Örgüt | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Kongre ve konferanslar |
| ||||||||
| Parti liderliği |
| ||||||||
| Merkez Komite Birimleri |
| ||||||||
| Cumhuriyetlerdeki dalları | |||||||||
