PiSi Paket Yöneticisi

PiSi

PiSi'nin grafiksel arayüzü Pardus Paket Yöneticisi
Geliştirici(ler)	Pardus (2013 öncesi) Pisi Linux Solus
İşletim sistemi	Linux
Tür	Paket yönetim sistemi
Lisans	GPL
Resmî sitesi	PiSi proje sayfası
Kod deposu	github.com/Pardus-Linux/pisi

PiSi (açılımı Packages Installed Successfully as Intended), 2011.2 sürümüne kadar Pardus'un güncel olarak da Pisi Linux ve Solus'un paket yöneticisidir. Bağımlılıkları takip ederek paket inşa etme, kurma, kaldırma, yükseltme ve benzeri işlevleri yerine getirir. Kullanıcı dostu bir grafiksel arayüz ve kapsamlı bir komut satırı arayüzü içerir. Geliştiriciler için tanıdık ve basit bir geliştirme ortamı sunar.

PiSi paketleri

PiSi paketleri PKZIP formatında arşivlerdir, paketin içerdiği dosyalar dışında paketle ilgili gerekli bilgileri taşıyan metadata.xml adlı bir XML dosyası, yükleme sonrası ve kaldırma öncesi çalıştırılan betikler ve ÇOMAR yapılandırma betikleri içerir. Paket kaynakları da temel olarak pspec.xml adlı bir tanım dosyası, actions.py adındaki kaynak kodun yapılandırılması, inşa edilmesi ve istenilen dizine yerleştirilmesi için gerekli komutları içeren Python betiği ve paketlerin özet ve açıklamalarına yerelleştirme desteği verilebilmesi için translations.xml dosyasından ibarettir. Buna ek olarak, yamalar, sözü geçen diğer betikler ve ek dosyalar içerir...

Bazı ayırıcı özellikler

PiSi Python'da yazılmıştır, bu sayede performans kaybetmeden taşınabilirlik ve paketlerin boyutunun küçültülmesi sağlanmıştır. Kaynak paketler basit XML dosyaları ve Python programcıklarıyla ifade edilir.

Paketler kaynak tabanlı paket sistemlerindeki gibi kısa ve anlaşılabilir bir inşa reçetesiyle tanımlanır, bunun için geliştirilmis olan bir API gereken ortak komutları toplar. Yüksek seviyeli ve düşük seviyeli paket yönetim işlevlerini tek bir yazılımda birleştirir. Bağımlılıkları takip etmek ya da depoları yönetmek için ayrı bir yazılıma gereksinim duymaz. Hangi dosyanın hangi pakette olduğu ve bağımlılıklar gibi paket bilgilerini takip etmek için Berkeley DB'yi kullanır.

Bağımlılıklar hızlı algoritmalarla hesaplanır. Paketler bileşen ve kategorilerle düzenlenir. İkili paketler PKZIP arşivleridir. Birçok işlemde şeffaf biçimde URL desteği verilir, HTTP ve FTP protokolleri desteklenir. Örneğin sadece bir pspec.xml URL'i verilerek uzaktaki bir kaynak inşa edilebilir. Kaynak arşivini URL ile gösterir, orijinal kaynak kodunu içermez, bu da subversion gibi sürüm sistemleriyle geliştirmeyi kolaylaştırır. Kitaplık yaklaşımıyla tasarlandığı için üzerinde uygulama geliştirmek kolaydır.

Program mesajları için özgür yazılımlarda yaygın olarak kullanılan gettext uluslararasılaştırması, xml dosyaları için xml:lang uluslararasılaştırması kullanılmıştır.

Depolar ve bağımlılıklar

Depolar bir dizinin altındaki paketlerin indeksini içeren bir XML dosyasının URL'i ile tanımlanır (pisi-index.xml). Paket bağımlılıklarının takibi iyi bilinen basit çizge algoritmaları ile yapılır. Önce paket ilişkilerinin gerekli alt kümesi database'den gereken en az sayıda erişim yapılarak getirilir, sonra “topological sort” ile basit ama güvenli bir plan hesaplanır. Paket yükleme, kaldırma ve yükseltme işlemleri için oluşturulan planlar, bir hata durumunda sistemin tutarlı durumda kalmasını sağlamaya çalışır. Yükseltme planlarında hem düz hem ters bağımlılıklar hesaba katılır. Bir emniyet mandali önemli paketlerin kaldırılmasını öntanımlı olarak önler.

Sürümler

Yazılım dağıtımında önemli bir sorun gelişme tarihini takip etmektir. PİSİ'nin çözümü orijinal, paket kaynağı ve ikili paket inşa sürümlerini ayırmaktır. Paket sürüm numarası bir paket kaynağının kaç kere değiştirildiğini ve paket inşa numarası bir ikili paketin kaçıncı inşa olduğunu tutar. Bu sayede farklı boyutlara ayırılan sürüm numarası pratikte karşılaşılan bazı sorunları çözmektedir.

Bileşen/Kategoriler

Kaynak paketlerin sayısı büyük olduğu için (yazım esnasında 800 civarı) bir organizasyon gereklidir. Web Ontology dilleri yazılım paketleri için fazla karışıktır. Yaptığımız araştırmaya göre sadece iki ilişkiyi belirtmek temel gereksinimler için yeterlidir:

• paketi y bileşeninin parçasıdır
• paketi y kategorisine aittir

Burada bileşen Pardus'un bir alt-sistemini göstermektedir. Örneğin system.base konsolda çalışan taban sistemidir, desktop.kde ise KDE masaüstüdür. Bir paket tek bir bileşenin parçası olabilir, yani bileşenler paket toplamalarıdır. system.base ve system.devel özel bileşenlerdir. Bütün programlar çalışmak için system.base'in sağladığı temel UNIX ortamına gereksinim duyarlar. Paket inşa komutu için gerekli kaynaklar ise system.devel içerisindedir.

Kategori paket tipini gösterir. Örneğin app:gui grafiksel uygulamaları, app:cli komut satırı uygulamalarını, library ise kitaplıkları göstermektedir. Bir paket birden çok kategoriye sahip olabilir.

Arama işlevleri

Anahtar sözcük araması (search komutu) özetler ve tanımlar üzerinde çalışır. Hızlı işlem için bir ters indeks (inverted index) kullanır ve çok dilli çalışır. Ayrica search-file komutu dosya adıyla paket bulur.

Veritabanı yapısı

Özelleştirilebilir ve esnek olması sebebiyle Berkeley Veritabanı tercih edilmiştir (örneğin liste saklamak vs. kolaydır). Bütün ara (intermediate) veri XML olarak saklanır. XML yapıları otomatik olarak python nesnelerine aktarılır. Felaket durumunda bütün veritabanı saklanan XML dosyalarından yeniden yaratılabilir (rebuild-db komutu).

Kuşbakışı PiSi komut satırı

SVN tarzı komut satırı işlemcisi 29 komut içerir. Aşağıda komut çeşitlerine göre bir ayrım verilmiştir.

Bilgi/arama komutları: search, search-file, info, list-available, list-components, list-installed, list-pending, list-repo, list-upgrades, graph Depo komutları: index, add-repo, remove-repo, update-repo Paket inşası: build, build-until, build-build, build-install, build-package, build-setup, build-unpack İkili paket işlemleri: install, remove, upgrade, check, configure-pending Yardımcı komutlar: rebuild-db, clean, delete-cache

Grafiksel arayüz

Paket Yöneticisi'nde seçilen programlar yüklenirken

Qt tabanlı arayüze sahiptir. Sadece Pisi Linux kullanmaktadır. SolusOS, GTK tabanlı bir paket yöneticisi geliştirmektedir, henüz tamamlanmamıştır. Kullanımının mümkün olduğu kadar basitleştirildiği düşünülen bir arayüzdür. Bütün işlemler için tek bir pencere ve depo ayarları için ayrı bir pencereden oluşur. Paket işlemleri için üç ayrı kip bulunmaktadır (yükseltme, yükleme, kaldırma). Arama fonksiyonu paketlerin üstünde tanıdık bir arama çubuğu ile sağlanır. Paketler bileşenlere ayrılır. Öntanımlı olarak sadece uygulamaları gösterir, bir filtre seçeneği ile bütün uygulamalar seçilebilir. Bütün sistem tek bir tuşla güncellenir.

Ayrıca bakınız

• ÇOMAR
• YALI
• pspec.xml

Dış bağlantılar

• PiSi geliştirme sayfası (İngilizce)
• PiSi ile ilgili/ilişkili belgeler
• PiSi yerelleştirme
• Paket yöneticisi yerelleştirme 21 Eylül 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.