İçeriğe atla

Portal:Hristiyanlık

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Haç
Haç
İhthis
İhthis

Hristiyanlık, Orta Doğu kökenli, tektanrılı, İsa'nın Yeni Ahit'teki öğretilerine dayanan İbrahimi din. İsa'nın adına atfen İsevilik, memleketine (İsa'nın Beytüllahim'de doğduğuna inanılır. Ancak Nasıra'da büyümüştür) atfen Nasranilik de denir. Hristiyanlık inancına sahip kişilere Hristiyan (Mesihçi) denir. 2 milyardan fazla inananı ile Hristiyanlık dünyanın en yaygın dinidir. Hristiyanlar, dünyanın her yerine yayılmış olmakla birlikte en yoğun olarak Avrupa, Amerika ve Avustralya'da bulunurlar. Diğer kıtalardan farklı olarak Asya ve Güney Afrika'da farklı dinlerle iç içe yaşarlar.

Hristiyanlığın inanç sistemi ve ibadetleri İsa tarafından; 1. yüzyılda, Roma İmparatoru Tiberius'un iktidarında, Filistin'de ortaya konmuş, havarileri ve diğer takipçileri tarafından öğretilerek yayılmıştır. Hristiyanlığın kutsal kitabı Kitab-ı Mukaddes'tir.

Devamı...

Gündemdeki madde

Giovanni Battista Salvi da Sassoferrato'nun 1640-1650 civarında yaptığı Dua Eden Bakire (The Virgin in Prayer) tablosu, Meryem'i konu edinmektedir

Meryem, Nasıralı İsa'nın annesidir. Yeni Ahit'te ve Kur'an'da önemli ve kutsal kişilerden birisi olarak anlatılır. Meryem Ana ve Bakire Meryem olarak da anılır. Meryem, İsa'ya hamile iken Yusuf ile evlendi. İsa, mensubu olduğu Yahudi toplumunda Yusuf'un oğlu İsa olarak anılırdı. Meryem, annesi tarafından daha doğmadan erkek olacağı varsayımı ile Süleyman Mabedi'ne adanmıştı. Meryem'in bugünkü İsrail topraklarında yaşadığı, Beytüllahim'de babasız olarak İsa'yı dünyaya getirdiğine inanılır. Bazı Hristiyanların inanışına göre Meryem'in son yıllarını geçirdiği yerlerden olan Efes ve Meryem Ana Evi günümüzde Türkiye'nin İzmir ilinin Selçuk ilçesi sınırları içerisindedir.

Hristiyan dünyasında Meryem'in kilise hayatındaki konumu mezhepsel olarak bazı bölünmelere yol açmıştır. Katolik Kilisesi, Meryem'in bekâretinin ölene kadar muhafaza edildiğine ve öldüğünde bedeniyle beraber cennete çekildiğine inanmaktadır, Protestanlar ise Günahsız Doğum'a inanmakla beraber, Meryem'in ebedi bekâretini ve göğe çıkışını incilsel bir dayanağı bulunmadığı gerekçesi ile reddederler. Yeni Ahit'in muhtelif bölümlerinde İsa'nın dört adet erkek kardeşinin isimlerinden açıkça bahsedilmesine karşın bu ayetlerde geçen kardeş sözcüğünün bugünkü anlamda kardeş olarak değil kuzen gibi yakın akrabaları tanımladığı yorumları yapılmaktadır. Yeni Ahit'te Meryem hakkında en çok bilgi verilen bölüm, Luka İncili'dir.

Devamı...

Seçilen önemli gün

   Kül Çarşambası
Alna çizilen külden haç
KutlayanlarÇoğu Batı Hristiyanları
BaşlamaPaskalya'dan yaklaşık 6,5 hafta önce

Kül Çarşambası Batı kiliselerinde Oruç dönemi veya Büyük Perhiz ilk günü.

Oruç dönemi, İsa Mesih’in çölde geçirdiği kırk günü, ilgili üç sinoptik İncil’den alınmış (Mk 1:12-13; Mt 4:1-11 ve Lk 4:1-13) dönemi temsil edecek şekilde Kilise tarafından 4. yüzyılda belirlenmiş, kırk günlük, oruç ve sakınma günlerinden oluşan Tanrı’ya adanmayla ilgili litürjik bir dönemdir. Hristiyanlığın ilk dönemlerinde Oruç döneminin süresi kiliseler arasında farklılık gösteriyordu. Zamanla 6 hafta (42 gün) olarak sabitlendi. Ancak oruç tutulmayan Pazar günleri çıkarıldığında bu durum, 36 gün oruç tutulacağı anlamına geliyordu.7. yüzyılda Oruç dönemine 4 gün daha eklendi ve oruç süresi 40 güne tamamlandı.

Kül Çarşambası Paskalya'dan yaklaşık 6,5 hafta önce, 4 Şubat ile 11 Mart arasındaki bir güne denk gelir.

Çağdaş Katolik Kilisesi'nde Kül Çarşambası'nda cemaatin alnına külden haçlar çizilir, bu sırada rahip “Tövbe et ve Müjde’ye inan” ya da “Topraktan geldin ve toprağa döneceksin” der. Bu küller, bir önceki Palmiye pazarında (Mesih’in Kudüs’e girişi bayramı) yakılan yaprakların külleridir. Kül Çarşambası Anglikan, Lutheran ve bazı Protestan kiliselerinde de kutlanır. Doğu Ortodoks kiliselerinde ise Oruç dönemi pazartesi günü başladığı için Kül Çarşambası yoktur.

Devamı...

Seçilen devlet

Kutsal Roma İmparatorluğu'nun yıllar içindeki siyasi gelişimi

Kutsal Roma İmparatorluğu, 962-1806 yılları arasında 844 yıl boyunca Orta Avrupa'da hüküm sürmüş bir monarşi. Alman Krallığı temelinde olsa da, aslında bir devletçikler bütünüdür. Daha doğrusu imparatorluk toprakları tek bir hanedanın malı değildi. Ülke toprakları birçok federal hanedanlık tarafından yönetiliyordu. Kutsal Roma İmparatorluğu'nu oluşturan bu hanedanlıklar şunlardı: Habsburg Hanedanı (Avusturya, Bohemya ve İspanya Kolu), Hohenzollern Hanedanı (Brandenburg ve Franken Kolu), Wettin Hanedanı (Albrecht ve Ernst Kolu), Wittelsbach Hanedanı (Bavyera ve Pfalz Kolu) ve Oldenburg Hanedanı (Danimarka ve Holstein-Gottorp Kolu). Ayrıca İmparatorlukta bu hanedan topraklarının dışında İsveç ve Kilise Eyaletleri toprakları ile özel statüye sahip bâzı İmparatorluk kentleri de vardı. İmparatorluğun idarî yapısı böyleydi ama Kutsal Roma İmparatorları sadece Habsburg Hanedanı'ndan seçilmekteydi.

1555 yılına kadar imparatorlukta Katolik Kilisesi tek resmi dindi. İmparator da hep Katolik'ti. 1555 yılında Augsburg Barışı ile Luthercilik, 1648'deki Vestfalya Barışı ile Kalvinizm de resmi olarak tanınan dinler oldular. Bu iki Protestan mezhebi resmi olarak kabul edilmişti ama bunların dışında da Anabaptizm ve Arminyanizm gibi mezhepler de imparatorluk çapında yasa dışı şekilde varlıklarını sürdürüyorlardı. Augsburg Barışı'ndan sonra Cuius regio, eius religio adı verilen bir sisteme geçilmiştir. Bu durumda İmparatorluğun topraklarının resmi dini o toprağın yöneticisinin dini olarak kabül ediliyordu.

Devamı...

Sözler

Kategoriler

Seçilen madde

Ekümenik Konsil ya da Genel Konsil, Hristiyan inanç esaslarını tespit ve tahkim etmek, âyinlerin icrâsı konusunda kararlar almak ve Hristiyanlık ahlak ve disiplininin esaslarını teyit ve tahkim etmek üzere bütün dünyadan (ekümene) kilise liderleri ve ilahiyat otoritelerinin toplandığı ve katılımcıların kabullerinin bütün dünyadaki Hristiyan kiliselerinin kabulü anlamına geldiği toplantılardır.

Ekümenik sözcüğü, “ikamet edilen dünyâ” anlamında Yunanca kökenli bir sözcüktür (οἰκουμένη). Hristiyanlığın ilk asırlarında bu sözcük, Roma İmparatorluğu’na kinaye olarak kullanılırdı. İlk yedi ekümenik konsil, Kadıköy Hristiyanlığının hem doğu hem de batı Kiliseleri tarafından tanınmaktadır. Bu Konsiller Roma imparatorları tarafından düzenlenmiş ve imparatorlar tarafından Roma’nın resmi Hristiyanlığının kilisesine empoze edilmiştir.

Üçüncü Ekümenik Konsil (431) ile birlikte, ciddi boyuttaki ayrılıklar, bazı kiliselerin Konsillere katılmamasına yol açtı ve böylece daha önceleri tek bir kilise olarak görülen Hristiyan kilisesinin bölünmüş hâle geldiğini ortaya çıkardı. Bundan sonraki Konsillere bazı mezhepler katılmadı ya da katıldıklarında konsilleri onaylamadılar. Doğu Kilisesi olarak bilinen Nestoryan Kilisesi’nin piskoposları sadece ilk iki ekümenik konsile (325, 381) katıldılar. Oryantal Ortodoksluk olarak bilinecek olan kiliselerin piskoposları, sadece ilk dört ekümenik konsile (325, 381, 431, 451) katıldılar. Ancak dördüncü konsil olan Kadıköy Konsili’nin kararlarını reddettiler ve sonraki ekümenik konsillere de katılmadılar.

Günümüzde Hristiyan mezheplerinin arasında, konsillerin ekümenikliğini ve geçerli otorite olup olmadığını kabul noktasında çok çeşitlilik vardır. Kristoloji ve diğer konulardaki ayrılıklar, bazı mezheplerin, diğerlerinin kabul ettiği kimi Konsilleri reddetmesi sonucunu doğurmuştur.

Devamı...

Seçilen harita

Antakya Hristiyanlığın ilk döneminde, en önemli Hristiyanlık merkezlerinden biriydi. I. Theodosius devrinde, şehirde yaklaşık 100 bin Hristiyan yaşıyordu. Antakya, Hristiyanlığın ilk beş patrikliğinden birisi olan Antakya Patrikliği'nin merkeziydi.

Seçilen biyografi

Andreas J. Köstenberger

Andreas J. Köstenberger, 1957’de Avusturya’nın başkenti Viyana’da dünyaya geldi. O, Yeni Ahit ve Kitab-ı Mukaddes alanlarında araştırma profesörü ve Ortabatı Baptist İlahiyat Yüksekokulu’nda Kitab-ı Mukaddes Çalışmaları Merkezi’nin kurucu yöneticisidir. O, incil uzmanı ve Kitab-ı Mukaddes konulu birçok kitabın yazarıdır. Köstenberger'in araştırma yaptığı başlıca alanlar Yuhanna İncili, Kitab-ı Mukaddes ilahiyatı ve yorumsamacılıktır.

Viyana Ekonomi Üniversitesi’nde yüksek lisans (1980) ve doktora (1982) yaptı. Yirmi yedi yaşında, ilahiyat alanında master tamamlamak için ABD’ye gitti. 1988’de Columbia Uluslararası Üniversitesi’nde masterını tamamladı.

Köstenberger, 22 sene boyunca Evanjelik İlahiyat Cemiyeti Dergisi’nin editörlüğünü yaptı (1999-2020). Nisan 2018’de Ortabatı Baptist İlahiyat Yüksekokulu (MBTS) mütevelli heyeti Köstenberger'i yüksekokulda Yeni Ahit ve Kitab-ı Mukaddes İlahiyatı alanında öğretim hizmeti vermek üzere seçti. Köstenberger, yıllar süresince, çeşitli mezheplere mensup birçok uzmana ve Hristiyan din adamına hocalık yaptı. En bilinen öğrencilerinden bazıları Scott Kellum (SEBTS’te Yeni Ahit profesörü), Joshua Chatraw, R. Alan Fuhr (Liberty Üniversitesi’nde Eski Ahit profesörü), Alexander Stewart (Tyndale İlahiyat Yüksekokulu’nda dekan), Keith Campbell'dır (Küresel Uzmanlar’da Program Geliştirme Başkan Yardımcısı).

Devamı...

Seçilen resim

İtalyan ressam Rafael’in 1502 civarında yaptığı İsa'nın Dirilişi tablosu, çarmıha gerildikten sonra üçüncü günde İsa'nın dirildiği inancını konu edinmektedir

Seçkin ve Kaliteli içerik

Seçkin maddeler Seçkin listeler Kaliteli maddeler
Seçkin resimler

İlgili portaller

I. Dünya Savaşı • Afrika • Amerika Birleşik Devletleri • Anime ve manga • Ankara • Antropoloji • Askeriye • Astronomi • Asya • Avrupa Birliği • Azerbaycan • Azerbaycan (İran) • BBC • Beşiktaş • Bilim • Bilim tarihi • Biyografi • Bizans İmparatorluğu • Bosna-Hersek • Caz • Cinsellik • Coğrafya • Çin • Dil • Din • Edebiyat • Enerji • Ermenistan • Eurovision • Evrimsel biyoloji • Felsefe • Feminizm • Fenerbahçe • Filistin • Fizik • Fransa • Futbol • Galatasaray • Güney Kore • Gürcistan • Harry Potter • Havacılık • Hinduizm • Hristiyanlık • Irak • İngiltere • İnsan hakları • İnternet • İran • İslam • İstanbul • İzcilik • İzmir • Japonya • Kazakistan • Kıbrıs • Kuveyt • Kuzey Kore • Kuzey Makedonya • Kültür • Lady Gaga • LGBT • Liberalizm • Madonna • Matematik • Medya • Meksika • Michael Jackson • Mustafa Kemal Atatürk • Müzik • Orta Doğu • Orta Dünya • Osmanlı İmparatorluğu • Otomobil • Özgür yazılım • Pakistan • Psikoloji • Rusya • Sanat • Simpsonlar • Sinema • Siyaset • Sosyalizm • Sovyetler Birliği • Spor • Suriye • Tarih • Teknoloji • Televizyon • Terörizm • Tıp • Tiyatro • Toplum • Türk Silahlı Kuvvetleri • Türk tarihi • Türkiye • Video oyunları • Yahudilik • Yıldız Geçidi