Shōhei Imamura
Shohei Imamura | |
|---|---|
 | |
| Doğum | Tokyo, Japonya |
| Ölüm | Tokyo, Japonya |
| Meslek | Yönetmen,Senarist,Yapımcı,Oyuncu |
| Etkin yıllar | 1951-2002 |
| Ödüller | Altın Palmiye 1983 Narayama Türküsü 1997 Yılan Balığı |
Shōhei Imamura (今村 昌平 Imamura Shōhei, Tokyo, 15 Eylül 1926 – 30 Mayıs 2006), Japon yönetmen,senarist ve yapımcı. İmamura, Japon Yeni Dalga sinemasının en önemli temsilcilerinden biridir ve Altın Palmiye kazanan ilk Japon yönetmendir.
Gençlik ve kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]Imamura, 1926’da orta-üst sınıf bir doktor ailesinden Tokyo’da dünyaya geldi. 1945’ten sonra Japonya savaş felaketini yaşarken bir süre karaborsa sigara ve içki satışı yaptı. Imamura’nın film yapım sürecinde içinde yaşadığı bu dönem Japon toplumunun bu alt sınıfının bir yansıması olarak sıklıkla görülür. Waseda Üniversitesi’nde Batı tarihi çalıştı ancak daha çok zamanını tiyatro ve politik etkinliklerle geçirdi.[1][2]
Akira Kurosawa'nın Rashomon filminden etkilenerek 1950’lerde savaş sonrası Japonya’yı yeni bir ifade ile anlatmanın mümkün olabileceğini söyledi. 1951’de Waseda Üniversitesi’nden mezun olduktan sonra film kariyerine Şoçiku Stüdyosu’nda Yasujirō Ozu’nun Early Summer (1951), The Flavor of Green Tea over Rice (1952) ve Tokyo Story (1953) filmlerinde asistan olarak başladı. Ancak Ozu’nun çizdiği Japon toplumu portesinden memnun olmayan Imamura, daha farklı bir tarz oluşturarak filmlerinde Japon toplumunda gözlemlediği Japon unsurlar üzerine yoğunlaştı. “Her zaman Japonlarla ilgili sorular sormak istedim çünkü betimlemek için donanımlı olduğum insanlar onlardı”.[3][4]
Nikkatsu
[değiştir | kaynağı değiştir]Imamura 1954’te Şociku Stüdyosu’ndan ayrılarak daha iyi bir maaşla Nikkatsu Stüdyosu’na geçti ve Yuzo Kawaşima’nın yanında yönetmen asistanı olarak çalışmaya başladı ve Kawaşima'nın Sun in the Last Days of the Shogunate filminin senaryosunun yazımına katıldı. Daha sonraları da Kawaşima hakkında Sayonara dake ga jinsei başlıklı kitabı kaleme aldı. Imamura, 1958’de Nikkatsu’da ilk filmi olan Stolen Desire’ı çekti. Ancak Nikkatsu, Imamura’nın köklü eğilimleri için tatmin edici değildi bu nedenle zorunlu olarak kendisini mutlu etmeyen bir dizi eğlendirici film yaptı. Nishi Ginza Station, Endless Desire ve My Second Brother bu tür filmlerdi. Imamura’nın 1961 yapımı, Yokosuka’daki Amerikan askeri üssü ile Japon toplumunun alt kesimi arasındaki vahşi ve hareketli ilişkisinin öyküsü olan Pigs and Battleships filmi ciddi bir şaşkınlık yarattı. Film Nikkatsu’da Amerika karşıtı olarak algılandı ve Imamura’ya iki yıl proje verilmedi. Sonraki filmleri, 1963 yapımı The Insect Woman ve 1964 yapımı Unholy Desire aynı tonda çekildi. Bu üç filmle güçlü ve eşsiz öngörüsü ile Imamura, Japon Yeni Dalga akımını oluşturan yönetmenlerden biri oldu. Kendisini kültürel antropolog olarak gören Imamura; “İçinden çıkılmaz filmler yapmak istiyorum.”[5] “İnsan bedeninin ve sosyal yapının alt tarafının ilişkileriyle ilgiliyim…..Kendime insanı diğer hayvanlardan ayrıştıran nedir diye soruyorum. İnsan nedir? Yanıtı film yapmayı sürdürerek arıyorum.”[6]
Imamura Production
[değiştir | kaynağı değiştir]Stüdyoların çalışacağı temalara karışmasını engellemek düşüncesiyle 1965 yılında Imamura Production ismiyle kendi yapım şirketini kurdu. İlk bağımsız filmi Akiyuki Nosaka’nın 1963 tarihli romanından uyarladığı, Osaka toplumu çevresindeki yaşamı konu alan The Pornographers oldu. Bundan sonra 1967’de belgesel girişimi A Man Vanishes ve 1968’de güney Japon adasındaki modern ve geleneksel toplumlar arasındaki çatışmayı araştıran yüksek bütçeli ama düşük gişeli yapımı The Profound Desire of the Gods geldi. Imamura, bundan sonraki yıllarda daha düşük bütçeli küçük belgeseller yapmaya karar verdi.
1970’lerin belgeselleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Bir Konsomatrisin Ağzından Savaş Sonrası Japonya'nın Tarihi ve Karayuki-san, the Making of a Prostitute Imamura’nın gözde temalarından biri olan güçlü kadının Japon toplumunun sınırlamacılığına karşı koymasını işlediği bu projelerden iki tanesidir. Imamura 1979’da kurguya dönerek gerçek bir öyküden uyarladığı İntikam Benim isimli, bir seri katili anlatan filmini çekti.
1980’ler ve sonrası
[değiştir | kaynağı değiştir]İki büyük tekrar yapım Eijanaika (Sun in the Last Days of the Shogunate’in yeni yapımı) ve Narayama Türküsü (Keisuke Kinoshita'nın 1958 yapımı The Ballad of Narayama filminin yeni yapımı) bu dönemin çalışmasıdır.
Imamura’nın senaryo yazarı ve film yönetmeni olan en büyük oğlu Daisuke Tengan, Imamura'nın Yılan Balığı (1997), Dr. Akagi (1998), Kızıl Köprünün Altından Akan Ilık Sular (2001) ve 11 Eylül (2002) filmlerinde çalıştı ve senaryolarını yazdı.
Imamura, 2002’de bir Güney Kore filmi olan 2009 Lost Memories adlı yapımda tarihçi rölünü oynadı.
13-28 Nisan 2002 tarihinde düzenlenen 21. Uluslararası İstanbul Film Festivali'nde Imamura'nın 9 filmi gösterildi.
Ödüller
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1980 Japon Akademisi Yılın Yönetmeni Ödülü - İntikam Benim
- 1983 Altın Palmiye Cannes Film Festivali - Narayama Türküsü
- 1989 Ekümen Jüri - Özel Mansiyon, Teknik Büyük Ödülü Cannes Film Festivali - Siyah Yağmur
- 1990 Japon Akademisi Yılın Yönetmeni Ödülü - Siyah Yağmur
- 1997 Altın Palmiye Cannes Film Festivali - Yılan Balığı
- 1998 Japon Akademisi Yılın Yönetmeni Ödülü - Yılan Balığı
Filmografi
[değiştir | kaynağı değiştir]- Çalınan Arzu (盗まれた欲情 Nusumareta yokujō) (1958)
- Ağabeyim (にあんちゃん Nianchan) (1959)
- Domuzlar ve Savaş Gemileri (豚と軍艦 Buta to gunkan) (1961)
- Böcek Kadın (にっぽん昆虫記 Nippon konchūki) (1963)
- Cinayet Niyetleri (赤い殺意 Akai satsui) (1964)
- Pornocular (「エロ事師たち」より 人類学入門 "Erogotoshitachi" yori Jinruigaku nyūmon) (1966)
- Bir Adam Kayboldu (人間蒸発 Ningen jōhatsu) (1967)
- Tanrıların Derin Arzuları (神々の深き欲望 Kamigami no fukaki yokubō) (1968)
- Bir Konsomatrisin Ağzından Savaş Sonrası Japonyasının Tarihi (にっぽん戦後史 マダムおんぼろの生活 Nippon sengoshi – Madamu onboro no seikatsu) (1970)
- İntikam Benim (復讐するは我にあり Fukushū suru wa ware ni ari) (1979)
- Narayama Türküsü (楢山節考 Narayama bushikō) (1983) (Altın Palmiye)
- Zegen (女衒 ZEGEN) (1987)
- Kara Yağmur, (黒い雨 Kuroi ame) (1989)
- Yılan Balığı (うなぎ Unagi) (1997) (Altın Palmiye)
- Kızıl Köprünün Altından Akan Ilık Sular (赤い橋の下のぬるい水 Akai hashi no shita no nurui mizu) (2001)
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Senses of Cinema 25 Aralık 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - biography and filmography
- Japan Zone 27 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - profile
- IMDb'de Shōhei Imamura
- Shohei Imamura's JMDb Listing (in Japanese) 15 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Japanese New Wave Cinema Classics
- Mainichi Daily News, "Two-time Cannes winner Shohei Imamura dies at 79" May 31, 2006[ölü/kırık bağlantı]
- at Punto de Vista Documentary Film Festival of Navarra, Spain 11 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Cinema2000 obituary (in Portuguese)
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Kim, Nelson. "Imamura Shohei". Senses of Cinema Temmuz 2003. 25 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2020.
- ^ Atsüren, Güvenç. "Shohei Imamura Sineması: Domuzlar, Pezevenkler ve Fahişeler". Filmloverss 30 Mayıs 2018. 22 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2020.
- ^ Kendall, Nigel. "All you need is sex". The Guardian 14 Mart 2002. 13 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2020.
- ^ "İmamura: Küstah ve gerçekçi". NTV Kültür Sanat. 22 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2020.
- ^ Botti, Salvatore. "Pigs, Pimps, and Pornographers". The Austin Chronicle 29 Ekim 1999. 16 Şubat 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2020.
- ^ "Imamura Shohei". Japan Zone. 2 Haziran 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2020.
