Siyasi coğrafya
Siyasi coğrafya, siyasi otorite ve organizasyonlar tarafından alınan kararlar üzerinde coğrafi etmenlerin etkisini, siyasi kararların uygulanmasının coğrafi çevreye etkisi ve bunun sonucunda oluşan coğrafi olayları inceleyen beşeri coğrafya alt disiplinidir.[1] Siyasi coğrafya, devletle yer arasındaki ilişkileri coğrafyanın temel çalışma prensiplerine göre (dağılış,bağlantı ve sebep-sonuç) inceler.[2] Alman bilim insanı Friedrich Ratzel (1844-1904) insanın dünyaya dağılışının doğal şartların etkisiyle oluştuğunu iddia ettiği Politik Coğrafya kitabıyla Siyasi coğrafyanın kurucusu sayılır.[3]
Bir ülkede, dünyanın tamamı veya bir kısmında, doğal, beşeri ve ekonomik olayların dağılışları, aralarındaki bağlantılar ile neden ve sonuçlarını inceleyerek devlet işleyişi ile görüşler ileri sürer.[2] Kutup bölgeleri ve ekvatoral Afrika devlet yapılarının zayıf olması, orta enlemlerde güçlü ve köklü devletlerin kurulması, coğrafyanın siyasete etkisine örnektir.
Siyasi coğrafyada tanım ve ilgi alanı olarak benzeyen fakat eş anlamlısı da olmayan iki kavram jeopolitik ve jeostratejidir. Jeostrateji, jeopolitiğin bir alt dalı, siyasi ve askeri planlamayı bilgi açısından destekleyen, tutarlı hale gelmesini sağlayan veya etkileyen coğrafi etkenler tarafından ilkesel olarak rehberliği yapılan bir dış politika çeşididir. Jeopolitik siyasi coğrafyadan doğan bir bilim dalıdır. Bu bilim siyasi coğrafyanın devletlere sağladığı avantaj ve dezavantajları inceler.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ GÜNEL, Kamil (1995). "Siyasi Coğrafyada Yeni Yaklaşımlar" (PDF). Türk Coğrafya Dergisi,Sayı:30. 14 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2014.
- ^ a b ÖZEY, Prof. Dr. Ramazan. "Siyasi Coğrafya". Dünya ve Türkiye Ölçeğinde Siyasi Coğrafya. 14 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2014.
- ^ ÜÇIŞIK, Dr.Süheyla; DEMİRCİ, Ali. "2.COĞRAFYA BİLİMİNİN TARİHİ GELİŞİMİ". 21.yüzyılda Çağdaş Coğrafya Bilimi ve Temel Unsurları. .marmaracografya.com.