Vücut geliştirme
Vücut geliştirme, ağırlık kaldırma, kalori alımı ve diğer uygulamaların bir araya getirilmesiyle kas telciklerinin (fibers) geliştirilmesi işlemidir. Bu aktivite ile uğraşan kişiye vücut geliştirici (Bodybuilder) denir.
Rekabete dayalı bir spor olarak vücut geliştirmede, vücut geliştiriciler, jüri önünde fiziksel görünüşlerini çeşitli hareket serileriyle sergilerler. Ünlü vücut geliştiricilerden bazıları şunlardır: Larry Scott, Arnold Schwarzenegger, Frank Zane, Lou Ferrigno, Flex Wheeler Steve Reeves, Serge Nubret ve yenilerden, Ronnie Coleman ile Jay Cutler, Phil Heath.
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]Vücut geliştirmenin tarihi, taş ve ağaçtan yapılan ve farhanlar (Nallar) denilen el ağırlıklarını (dumbbell veya dambıl olarak da kullanılır) kullanan atletlerin bulunduğu 11. yüzyıl Hindistan'ına kadar gitmektedir. Bu dönemde Hintlerin ilk jimnastik salonlarının bir biçimini de inşa ettiklerine dair kanıtlar bulunmaktadır. Ancak bu dönemdeki vücut geliştirme daha çok, kasların görünümünü iyileştirmek yerine güç arttırımını sağlamak ve iş yapmayı kolaylaştırmak için uygulanmaktaydı.
Yakınçağ, günümüz ve Eugen Sandow
[değiştir | kaynağı değiştir]Günümüzdeki hâliyle yani modern anlamda vücut geliştirmenin ortaya çıktığı dönem ise 1880 ile 1930 yılları arasıdır. 19. yüzyıldan önce kadar kasların bu şekilde sergilenmesi gibi bir sanat bulunmazken bu yıllarda "Modern Vücut Geliştirmenin Babası" olarak anılan Eugen Sandow, kas gösterisi performanslarıyla genel izleyici kitlesine vücut geliştirmeyi tanıtmıştır. Menajeri kanalıyla sahnede gerçekleştirdiği gösteriler Sandow'un ününü arttırmış ve kendi adıyla tanınan ürünler bu daha sonra hızla gelişecek olan vücut geliştirme sanayinin de ilk ürünleri olmuştur.
Sandow, Antik Yunan heykellerindeki ideal beden ölçülerini savunmaktaydı, görünüşü bir rastlantı eseri değildi. Çünkü kendisi eski Yunan heykellerindeki vücutları ölçmüş ve vücudunu bu ölçülere denk gelecek şekilde geliştirmiştir.[1] Bunu yaparak da daha önceden belirlenmiş bir ölçüye göre kas geliştiren ilk kişi olmuştur. Aslında sadece bu dâhi onun vücut geliştirme sporunun babası sayılması için yeterli kabul edilmektedir. Ayrıca kendisi bu konu hakkında çeşitli kitaplar yazmıştır.[2]
Türkiye'de vücut geliştirme
[değiştir | kaynağı değiştir]1950'li yıllarda Halter Federasyonu çatısı altında vücut bulan Vücut Geliştirme sporu ancak 15 yıl sonra gerçek kimliğini buldu. Şampiyonlar şampiyonu Ahmet Enünlü'nün uluslararası alanda elde ettiği başarılar bu spor dalına yeni isimlerin gelmesini sağladı.
1970 yılında Belgrad'da yapılan Dünya şampiyonasında ilk altın madalyasını kazanan Enünlü, 1974'te Verona'da, 1977'de Paris'te, 1978'de Madrid'te, 1979'da Londra'da, 1982'de Brugge'de, 1992'de Ankara'da, 1994'te İzmir'de tam 8 kez Dünyanın zirvesine çıkarken, 1978 yılında Madrid'te Dünya Şampiyonlar şampiyonu unvanına layık görüldü.[kaynak belirtilmeli]
Türk Vücut geliştirme sporunda önemli isimlerden biri de Hamdullah Aykutlu dur. Kendisi Mr. Olympia ya katılmış ilk ve tek Türk vücut geliştiricidir. 1993 yılında Düzenlenen yarışmada 17. olmuştur.[kaynak belirtilmeli]
Vücut geliştirme sporu Türkiye'de son yıllarda kadınlar arasında da ilgi görmeye başladı.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Eugen Sandow | German athlete | Britannica". www.britannica.com (İngilizce). 18 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2021.
- ^ "Books by Eugen Sandow (Author of Strength and How to Obtain It)". www.goodreads.com. 18 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2021.
