Zinciriye Medresesi (Aksaray)
 | |
| Genel bilgiler | |
|---|---|
| Tür | Medrese |
| Mimari tarz | Selçuklu mimarisi |
| Şehir | Aksaray |
| Ülke | Türkiye |
| Koordinatlar | 38°22′22″K 34°01′30″D / 38.37278°K 34.02500°D / 38.37278; 34.02500 |
| Mevcut kullanan | Aksaray Belediyesi |
| Tamamlanma | 1366 (657 yıl önce) (1366) |
| Teknik ayrıntılar | |
| Malzeme | Kesme taş ve tuğla |
Zinciriye Medresesi, Türkiye'nin Aksaray şehrinde bulunan bir medresedir.[1]
Karamanoğullarından Yahşi Bey tarafından 1336 yılında yaptırılmıştır. Yerel (tüf) kesme taş ve tuğla kullanılarak yapılan medrese dört eyvanlı ve açık avlulu medrese planı düzenindedir. Portali Selçuklu geleneğini devam ettiren plastik Selçuklu motifleriyle işlenmiş, eyvanlar bitkisel ve geometrik biçimlerle tezyin edilmiştir. Medresenin diğer bir özelliği de dış duvarları üzerinde yer alan dendanelerden dolayı bir kale görünümü sergilemesidir.[1][2]
Medreseye Zinciriye adını verilmesi, Taç kapısının kemerine at, eşek ve deve gibi hayvanların girmelerini önlemek için asılan zincirlerden dolayıdır.[3]
Zinciriye Medresesi plan itibarıyla, dört eyvanlı, revaklı, üzeri tonoz ve kubbe ile örtülü 8 bölmeli, üstü açık avluludur. Giriş doğudaki Taç kapıdan sağlanmakta olup bu kapı istalaktit ve mihrapçıklarla süslü, basık kemerlidir. Eyvanlar tonoz örtülü olup bitkisel ve geometrik motiflerle bezemelidir. Üstü açık avlunun etrafında revaklardan sonra tonoz örtülü, değişik büyüklükte 6 oda, batıdaki ana eyvanın kuzey ve güneyinde ise üzeri kubbe ile kapatılmış iki büyük oda mevcuttur.[1]
1940'tan itibaren hapishane işlevi gören medrese, 1969'da müze binası olarak kullanılmaya başladı.[2] Günümüzde Aksaray Belediyesi tarafından sosyal ve kültürel etkinliklerde değerlendirilmektedir.[1]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d "ZİNCİRİYE MEDRESESİ". Kültür Portalı. 29 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2023.
- ^ a b Kutlu, İbrahim (2012). "Aksaray Zinciriye medresesi". Dini Araştırmalar. 23 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2021.
- ^ "AKSARAY ZİNCİRİYE MEDRESESİ". İbrahim KUTLU. Dini Araştırmalar, Temmuz - Aralık 2012, Cilt : 15, Sayı : 41, ss. 197- 216. 25 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2023.