Books by Magdalena Żakowska
Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego: Łódź 2017
Papers by Magdalena Żakowska
РУССКИЙ МЕДВЕДЬ» И ПЕРВАЯ МИРОВАЯ ВОЙНА А. де Лазари, О. В. Рябов, М. Жаковска «РУССКИЙ МЕДВЕДЬ» ... more РУССКИЙ МЕДВЕДЬ» И ПЕРВАЯ МИРОВАЯ ВОЙНА А. де Лазари, О. В. Рябов, М. Жаковска «РУССКИЙ МЕДВЕДЬ» В ЗАПАДНОЕВРОПЕЙСКОЙ ПРОПАГАНДЕ ПЕРВОЙ МИРОВОЙ ВОЙНЫ Великую войну Российская империя встретила в союзе с Францией и Великобританией, которым противостояли Германия и Австро-Венгрия. Германские планы блицкрига потерпели крах, и бои на западном и восточном фронтах, вскоре превратившиеся в позиционную войну, затянулась более чем на четыре года, унеся миллионы жизней. С не меньшим, чем на полях сражений, ожесточением Великая война продолжалась на страницах газет: эксплуатируя национальные фобии и стереотипы, пропаганда обращалась к животным метафорам, и почетное место в таком «зверинце наций» занимал образ «русского медведя». Популярности подобны метафор способствовало и то обстоятельство, что карикатура -основное «средство доставки» данных образов -играла исключительно важную роль в пропаганде Первой мировой [7]. Международная ситуация благоприятствовала реабилитации образа «русского медведя» во многих странах Европы. В пропаганде Франции и Великобритании союзническую Россию нередко изображали в виде медведя, который получал теперь позитивные коннотации, воплощая, прежде всего, силу. В частности, активно используется уже устоявшийся к этому времени сюжет медвежьих объятий -как, например, на рисунке Бернарда Партриджа из журнала «Панч» (Ил. 1). Наряду с кайзером, популярным партнером медведя в сатирической графике Антанты стал орел: одноглавый прусский или двуглавый австро-венгерский. Например, на французской открытке 1914 года изображен белый медведь в николаевской фуражке, сжимающий в объятиях черного орла: «Вот ты и попался!.. А теперь мы потанцуем». (Ил. 2) Эта карикатура, очевидно, посвящена стремительному русскому наступлению в Восточной Пруссии в августе 1914 года, благодаря которому Франция избежала разгрома, а Германия не смогла реализовать план молниеносной войны на Западном фронте. Рисунок высмеивает германскую стратегию, показывая безнадежность ситуации, в которой оказался орел. Вероятно, конфигурация тел животных также отсылает к геополитическому контексту: ноги орла, скованные медвежь-
Лодзинский университет СССР в немецкой карикатуре времен «холодной войны» В статье анализируется ... more Лодзинский университет СССР в немецкой карикатуре времен «холодной войны» В статье анализируется проблема восприятия Советского Союза как «Чужого» в культуре Западной Германии, на примере таких изображений СССР, как русский медведь, советские руководители, коммунистическая угроза, советский народ и Россия-Матушка. Рассмотрим эту проблему с помощью немецких политических плакатов времен «холодной войны», а также карикатур из политических журналов того времени 1 .
Медведь на охоте, охота на медведя Россия в немецкой карикатуре XIX и XX в.
Dyskretna zazdrość o prymusa Prezydencja Polski w UE w prasie niemieckiej i szwajcarskiej "Jesteś... more Dyskretna zazdrość o prymusa Prezydencja Polski w UE w prasie niemieckiej i szwajcarskiej "Jesteśmy wzorem dla całej Europy -mówi [Donald Tusk]i jest w tym wiele prawdy" 1 . "Die Zeit" "Wiele artykułów, dotyczących przejęcia przewodnictwa w Radzie UE, powiela stereotyp polskiego zacofania, tradycjonalizmu i społeczne uprzedzenia. Lub podnieca się kwestią braku smaku filmu animowanego, promującego polską prezydencję. Szkoda -ponieważ znacznie ciekawszą kwestią, niż odpowiedź na pytanie, czy Polska "dojrzała", by sprawować przewodnictwo w Radzie -na co niewątpliwie należy odpowiedzieć twierdząco -jest zajęcie się konkretami" 2 . Portal polen.pl "Każde nowe rozporządzenie Komisji Europejskiej jest natychmiast wprowadzane w życie w Niemczech, czytane we Francji i wyrzucane do kosza we Włoszech". "Zachodni rolnik opisuje tragizm własnego losu: subwencje z UE są nędzne, ceny mleka spadły na łeb na szyję i aż pół roku trwała dostawa nowego mercedesa". "Ile liczą sobie największe austriackie organy? 8 mln fujar". Przytoczone dowcipy o rzeczywistości unijnej, zaczerpnięte z prasy niemieckojęzycznej, wskazują, że tematów do inspiracji jej nie brakuje. Nie tylko ten fakt zasługuje w niej jednak na uwagę. Od przynajmniej roku z łam prasy niemieckojęzycznej zniknęła 1 J.-Ch. Verhaegen, EU-Ratspräsidentschaft. Europas Musterland übernimmt die Führung, "Die Zeit", http://www.zeit.de/politik/ausland/2011-06/polen-ratspraesidentschaft-europa, odczyt z dn. 31.12.2011. 2 Veranstaltungen und Publikationen zur polnischen EU-Ratspräsidentschaft, 3.07.2011. http://www.polen.pl/veranstaltungen-und-publikationen-zur-polnischen-eu-ratsprasidentsch aft/, odczyt z dn. 03.01.2012.
Wydaje się nam, że przeszłość jest naszą własnością. Otóż przeciwnie -to my jesteśmy jej własnośc... more Wydaje się nam, że przeszłość jest naszą własnością. Otóż przeciwnie -to my jesteśmy jej własnością, ponieważ nie jesteśmy w stanie dokonać w niej zmian, ona natomiast wypełnia całość naszego istnienia.
Człowiek jest zawsze opowiadającym opowieści (...), widzi wszystko, co mu się przydarza, w katego... more Człowiek jest zawsze opowiadającym opowieści (...), widzi wszystko, co mu się przydarza, w kategoriach tych opowieści i stara się przeżywać swe życie tak, jakby je opowiadał J. P. Sartre, Słowa W konstruktywistycznym ujęciu, reprezentowanym przez narratywistów, od "życia jako takiego" znacznie istotniejsza jest nasza "opowieść" o nim. "Naturalną formą procesów myślenia na własny temat oraz procesów podejmowania decyzji -stwierdza Jerzy Trzebiński -jest konstruowanie autonarracji, tzn. fabuły przedstawiającej ograniczoną czasowo historię, w której występuje własna osoba" 1 .
Niemcy, Słowianie, Europejczycy? Niemieccy przesiedleńcy z byłego ZSRR i z Polski w dyskursie spo... more Niemcy, Słowianie, Europejczycy? Niemieccy przesiedleńcy z byłego ZSRR i z Polski w dyskursie społecznym w RFN Niemcy, w odróżnieniu od Francuzów czy Amerykanów, uznają koncepcję "narodu kulturowego", do którego przynależność dziedziczy się (ius sanguinis), nie zaśuzyskuje z tytułu osiedlenia (ius solis) [Altermatt 1998: 39-41]. Dlatego, zgodnie z art. 116 niemieckiej ustawy zasadniczej, obywatele Rzeszy niemieckiej w granicach z 31 grudnia 1937 roku oraz ich potomkowie, mają zapewnione prawo przybycia do RFN i uzyskania tam w charakterze tzw. przesiedleńców (od połowy lat 80. XX wieku -"późnych przesiedleńców"), statusu pełnoprawnych obywateli Niemiec. Dotyczy to także tak zwanych etnicznych Niemców, czyli osób niemieckiego pochodzenia, kultywujących tradycje niemieckie, zamieszkałych poza "ojczyzną" [Grabe 2000: 237]. Status przesiedleńca (czy też wysiedleńca, jak dosłownie należałoby tłumaczyć zastosowany w ustawach termin Aussiedler) umożliwia "repatriantom" korzystanie z szeregu przywilejów finansowych, zasiłku dla bezrobotnych, darmowych kursów językowych, otrzymanie mieszkania socjalnego, pomocy przy znalezieniu pracy i tak.dalej [Trzcielińska-Polus 2005: 126]. Oferuje się im doradztwo i opiekę socjalną, w którą angażują się (obok państwa) głównie organizacje charytatywne, służąc pomocą finansowa, kursami informacyjnymi i językowymi, organizując spotkania integracyjne, oraz związki samych przesiedleńców i wypędzonych.
Границы: Альманах Центра этнических и национальных исследований ИвГУ No 2: Визуализация нации (Иваново: Ивановский государственный университет, 2008)
Магдалена Жаковска РУССКАЯ И ПОЛЬКА В ГЕНДЕРНОМ ДИСКУРСЕ СОВРЕМЕННОЙ ГЕРМАНИИ Согласно теории ори... more Магдалена Жаковска РУССКАЯ И ПОЛЬКА В ГЕНДЕРНОМ ДИСКУРСЕ СОВРЕМЕННОЙ ГЕРМАНИИ Согласно теории ориентализма Эдварда В. Саида, в западноевропейских обществах существует колониальный стереотип Востока, в котором «восточный» означает «варварский» / «худший». В пределах Европы тоже существует свойственный Запад и Восток. Ее история -это взаимодействие романских и германских народов. Окраинные народы Восточной Европы играют в ней лишь эпизодические роли. Запад -воплощение творческой силы, культуры и рациональности -является мужчиной, Восток -отсталый, иррациональный, пассивный, покорный -женщиной 1 . Классический образ Чужого -по крайней мере со времени установления в ХVIII в. описанных дихотомий, отделяющих «варварскую Азию» от «просвещенной Европы»представляет собой не отказывающаяся от собственной «Инаковости» Россия. Умеренную версию Чужого олицетворяют государства Центрально-Восточной Европы, в частности, Польша. Однако сами они неохотно признаются в своей «восточности», скорее, претендуя на то, чтобы именовать себя Западом или мостом между Западом и Востоком 2 . Олег Рябов формулирует тезис, что карикатуристы, сатирики часто пользуются гендерным дискурсом как методом демонизации или дискредитации Чужого, Врага. Сильный и опасный Враг представляется грубым мужчиной, слабый Враг -изнеженным мужчиной или женщиной. Парадоксальным способом дискредитации определенного государства, народа, социальной группы является также создание положительного изображения принадлежащих к нему женщин. Указанный метод призван «снизить» образ мужчин данных сообществ, поставить под сомнение их мужественность. Создание в Западной Европе положительного («сильного» и женственного одновременно) образа женщин из других народов и культур представляет 1 E. W. Said. Orientalizm. Tłum. E. Klekot. Warszawa 2001. C. 228, 234, 322; ср. M. Janion, Niesamowita Słowiańszczyzna. Fantazmaty literatury. Kraków 2006. C. 223-224. 2 M. Janion. Op. cit. C. 165. собой также веский довод в дискуссиях о собственном гендерном порядке. Положительный образ профессионально активной и вместе с тем женственной, привлекательной, заботящейся о семье иностранки становится аргументом, адресованным собственным женщинам, призванным показать, что их требования эмансипации -чрезмерные, и что они сами сильно отстают отвполне достижимого -идеала женственности 3 .
Kapitalizm to nie dzika roślina, która zakwita zawsze i wszędzie, ale krzew szlachetny, wymagając... more Kapitalizm to nie dzika roślina, która zakwita zawsze i wszędzie, ale krzew szlachetny, wymagający oprócz wielu innych rzeczy odpowiedniego społecznego klimatu
Uploads
Books by Magdalena Żakowska
Papers by Magdalena Żakowska
http://www.wsmip.uni.lodz.pl/wydzial/artykuly/opisy_kierunkow_i_spe-97.html