Departamento de Enxeñería Agroforestal

En las últimas décadas, las instalaciones de camaricultura se han convertido en una de las actividades con mayor importancia económica en la costa sur de Honduras. Por la naturaleza de esta actividad y por su ubicación en el golfo de Fonseca, fue declarada área sitio Ramsar desde 1999; además de categorías de áreas protegidas, por el SINAPH, existe preocupación por su influencia en la disminución y degradación del ecosistema manglar, de alto valor ecológico. En este contexto, el principal objetivo de este trabajo es hacer un seguimiento de la superficie ocupada por la camaricultura y ecosistema manglar en el golfo de Fonseca, entre los años 1985 y 2011. Asimismo, se prestó atención a posibles transvases (directos o indirectos), que se habrían producido entre estas dos clases de cubiertas de suelo a lo largo del período estudiado. Para todo esto se emplearon imágenes satelitales (LandSat 5) del periodo comprendido entre 1985 y 2011. Los resultados del análisis indican que el avance de la actividad camaronera (de 2,140 ha en 1985 a 41,434 ha en 2011) ha ocurrido al mismo tiempo que una disminución importante del área de manglar y otros humedales costeros (de 107,167 ha a 78.509 ha en el mismo período). Los cambios o transiciones ocurridas entre cubiertas sugieren que la camaricultura ha ocupado alrededor del 14 % de la superficie del manglar existente al inicio del período. Esta expansión supuso solo cerca de un 39 % de la superficie ocupada por esta actividad, ya que esta habría ocupado preferentemente otros tipos de cubiertas naturales previas.

Este traballo busca caracterizar aos usuarios potenciais das terras que actualmente se atopan en situación de abandono ou infrautilización en Galicia. O sector vacún leiteiro constitúe o núcleo básico do sector agrario galego polo que coñecer a súa opinión como demandantes de terra é unha prioridade para poder establecer un plan de mobilidade de terras. A través da aplicación dunha variante da metodoloxía Delphi comprobouse que dende o sector existe un interese por conseguir máis terra e poder aumentar así a base territorial das explotacións e, en consecuencia, a súa capacidade produtiva. A falta de información tanto técnica como lexislativa relativa aos instrumentos que poden axudar á mobilización de terras e o seu funcionamento, quedou presente en moitos dos xuízos emitidos polo panel de expertos consultados para este traballo, polo que este constituiría o primeiro paso cara a consecución dunha mobilidade efectiva de terras.

Neste traballo descríbese o proceso de preparación e posta a disposición do público da versión dixital do Mapa de Capacidade Produtiva dos Solos de Galicia, publicado orixinalmente en papel no ano 1984 baixo a dirección de Francisco Díaz-Fierros Viqueira e Fernando Gil Sotres. No momento de cumprir trinta anos desde a súa publicación, este mapa constitúe aínda o único traballo de avaliación da capacidade produtiva da terra con cobertura completa do territorio de Galicia. Con todo, as limitacións derivadas do formato en papel dificultaban considerablemente o seu uso. Confiamos en que a versión dixital que presentamos permita solventar parte destes problemas e ampliar o seu coñecemento e utilización entre a comunidade científica e técnica. Ao longo do texto trátase de situar en contexto a importancia do mapa orixinal e as razóns que motivaron a súa dixitalización, explicar o proceso seguido para a preparación da versión dixital, proporcionar información básica necesaria para futuros usuarios non familiarizados coa fonte orixinal, e finalmente presentar algúns datos resumo derivados do produto obtido.

Os cambios do uso do solo, especialmente aqueles que afectan dun modo ou outro á actividade agrícola, constitúen un tema de grande interese en Galicia debido ás importantes repercusións de tipo ambiental, económico e cultural que implican. Non obstante, estes atópanse en grande medida pendentes de ser estudados, particularmente desde o punto de vista territorial e a escala detallada. Neste traballo preséntase a utilización dunha técnica de base estatística para avaliar a influencia de diversas variables de tipo biofísico, estrutural e socioeconómico sobre a distribución xeográfica dos cambios que afectaron á superficie agrícola na comarca de Terra Chá entre os anos 1956 e 2004. Os resultados mostran que se ben o cese da actividade agrícola tivo lugar preferentemente nas áreas máis difíciles de mecanizar e máis afastadas das explotacións, con carácter xeral este deu lugar á rexeneración natural do mato nas áreas máis afastadas dos núcleos de poboación e situadas a maior altitude, mentres que deu lugar á existencia de arborado en moitas áreas máis accesibles. Respecto da transición en sentido contrario (de mato a superficie agrícola), evidénciase nos resultados a grande importancia de variables relativas ás características estruturais das parcelas na roturación de terras de monte para ser utilizadas pola agricultura na actualidade.

Una duda habitual de los técnicos y científicos que utilizan imágenes de satélite en sus proyectos es la relativa a la escala máxima de trabajo que una determinada imagen puede permitir. Este artículo repasa los conceptos básicos sobre precisión geométrica y calidad visual de una imagen espacial y su relación con la escala a través de los diferentes criterios o estándares de precisión planimétrica existentes, en base a los cuales se puede indicar la escala cartográfica máxima alcanzable en un mapa de imagen espacial. Se aplican estos estándares a las imágenes de alta resolución IKONOS y QuickBird para presentar resultados de escalas máximas obtenidas con ellas.

Os cambios do uso do solo, especialmente aqueles que afectan dun modo ou outro á actividade agrícola, constitúen un tema de grande interese en Galicia debido ás importantes repercusións de tipo ambiental, económico e cultural que implican. Non obstante, estes atópanse en grande medida pendentes de ser estudados, particularmente desde o punto de vista territorial e a escala detallada. Neste traballo preséntase a utilización dunha técnica de base estatística para avaliar a influencia de diversas variables de tipo biofísico, estrutural e socioeconómico sobre a distribución xeográfica dos cambios que afectaron á superficie agrícola na comarca de Terra Chá entre os anos 1956 e 2004. Os resultados mostran que se ben o cese da actividade agrícola tivo lugar preferentemente nas áreas máis difíciles de mecanizar e máis afastadas das explotacións, con carácter xeral este deu lugar á rexeneración natural do mato nas áreas máis afastadas dos núcleos de poboación e situadas a maior altitude, mentres que deu lugar á existencia de arborado en moitas áreas máis accesibles. Respecto da transición en sentido contrario (de mato a superficie agrícola), evidénciase nos resultados a grande importancia de variables relativas ás características estruturais das parcelas na roturación de terras de monte para ser utilizadas pola agricultura na actualidade.