Books by Eduardo Méndez-Quintas
BOLETIM CULTURAL DE MELGAÇO, 2018
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Papers by Eduardo Méndez-Quintas
Quaternary International, 2020
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Journal of Archaeological Science: Reports, 2019
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Frontiers in Earth Science
In the upper basin of the Guadiana River, especially in the sectors drained by its right-bank tri... more In the upper basin of the Guadiana River, especially in the sectors drained by its right-bank tributaries, the Bullaque and Becea rivers, important concentrations of Acheulean and Mousterian industries can be found in a superficial position. These industries have provided series containing tens of thousands of pieces. Deposits in stratigraphic position have also been identified, related to the fluvial terraces of the Guadiana and Jabalón rivers and some tributaries. Within the sector studied, in the province of Ciudad Real, the position of these deposits is related to alluvial fans developed on the slopes of the immediate reliefs. These fans, mainly composed of Lower and Middle Ordovician quartzite gravel, were eroded in their distal positions by the Bullaque and Becea rivers, forming very low terraces on which large concentrations of Acheulean and Mousterian lithic industry can be found. El Sotillo, the only known stratigraphic site in the area, was excavated in 2017–2019 and consi...
Bookmarks Related papers MentionsView impact
El poblamiento humano del NW peninsular durante el Paleolítico Antiguo: un yacimiento Achelense de finales del Pleistocento Medio en Arbo (Pontevedra), 2020, ISBN 978-84-8158-880-4, págs. 217-332, 2020
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Ophiussa. Revista do Centro de Arqueologia da Universidade de Lisboa, 2021
O aumento do número de dados disponíveis para o estudo do Plistocénico Médio no território penins... more O aumento do número de dados disponíveis para o estudo do Plistocénico Médio no território peninsular tem favorecido a compreensão das características tecnológicas e cronológicas que definem o tecno‑complexo Acheulense ibérico e a sua integração na realidade euroasiática e africana. Neste contexto, considera‑se pertinente apresentar uma síntese atualizada que problematize o estudo deste tecno‑complexo em Portugal. Apesar de alguma indefinição cronológica, o Acheulense no território português parece desenvolver‑se durante a segunda metade do Plistocénico Médio, em correlação com a realidade observada noutras regiões da Península Ibérica. As características tecnológicas dos conjuntos assinalados também estão em correlação com as observadas noutros pontos do território peninsular. Em conjunto, o Acheulense ibérico tem fortes afinidades africanas por oposição à realidade documentada para além Pirenéus, observações que são reveladoras de diferenças regionais significativas nas dinâmicas ...
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Archaeological and Anthropological Sciences, 2022
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Stable isotopes and phytoliths analysis have been widely used in archaeological research, providi... more Stable isotopes and phytoliths analysis have been widely used in archaeological research, providing key information in the study of paleoclimate and paleoecology, and allowing to test hypotheses on adaptation and habitat changes in Africa during human evolution. Here, we report on both stable isotopes (13C, 18O) (14 fossil teeth samples) and phytoliths (12 sediment samples) from Simbiro III Monumental Section, investigating the plants’ signal and the dietary patterns of herbivores. The so-called Monumental Section (MS) of Simbiro III is part of the Melka Kunture cluster archaeological sites on the Ethiopian highland, at ~2000 m a.s.l. The MS looks like a ~5 meters-high cliff. It includes the impressive remnant of multiple layers deposited before ~0.9 Ma and currently dated at ⁓1.2-1.3 Ma, which were cut by natural erosion and left in full view. The archaeological levels investigated here are from top to bottom Levels A, B, C, and C’ from MS, and Level D adjacent to MS. Isotopic results on bulk enamel samples from the archaeological levels (except levels C and C’, due to the lack of fossil faunal remains) indicate that hippopotamids, bovids, and equids were mainly grazers, consuming C4 plants all over their lifetime. Isotopic carbon data, accordingly, point to C4 grassland developing in the area. Intra-tooth analysis carried out on a hippo tusk indicates stable C4 diet and water conditions during the growth of the tusk. Pleistocene hippopotamids, however, were more opportunistic than the other analyzed mammals, and also include an amount of C3 plant in their diet. Fossil phytolith assemblages from levels B and C' are rich in grass and sedge phytoliths (60% on average). Forest indicators including conifers and woody dicots phytoliths do not exceed 20% and are particularly abundant in level B. Especially in samples from level C', diatoms of the pennate type, sponge remains, and/or Chrysophyte cysts were also present suggesting open or marsh wetland. In the time interval sampled here, around the MS graminoids were dominant, growing in an area seasonally underwater. Forests or woodlands including broadleaved trees and shrubs, and conifers, likely developed at some distance. The grass phytolith assemblages indicate that dominant grasses were likely mesophytic Panicoideae (which include many C4 species but also species using the C3 photosynthetic pathway), and C3 high-elevation Pooideae, while xerophytic C4 grasses were rare at Simbiro III MS. Our results show how stable isotopes results from mammal teeth indicate a C4 diet which is the outcome of ecological factors and behavior, including the selection of preferred plant species. Instead, phytoliths analysis allows characterizing the distribution of local plants at the time of deposit formation. Accordingly, the data are complementary to each other, allowing us to reconstruct both the environment “on spot”, and the vegetation landscape at a slightly larger distance.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Arqueologia em Portugal 2020 - Estado da Questão - Textos, 2020
The most significant results of the Miño-Minho project after four years of fieldwork (2016-2019) ... more The most significant results of the Miño-Minho project after four years of fieldwork (2016-2019) are presented. The main sites – Pedreiras 2 and Bela, Monção, and Carvalhas (loci 1, 2, 3 and 4), Melgaço –, associated with fluvial deposits of the Minho River or with formations derived from them, provided lithic assemblages that can be connected with the Acheulean techno-complex. Taking into account data obtained in the region, more specifically on the right bank of the Minho River (Galicia), these assemblages may date from different moments within the Middle Pleistocene
Bookmarks Related papers MentionsView impact
A crescente realizacao de trabalhos arqueologicos em jazidas paleoliticas permite atualmente uma ... more A crescente realizacao de trabalhos arqueologicos em jazidas paleoliticas permite atualmente uma melhor compreensao do tecno-complexo Acheulense a escala peninsular, e a sua integracao no contexto africano e euroasiatico. No presente trabalho pretende-se aprofundar a discussao em torno das caracteristicas tecnologicas das industrias liticas peninsulares da segunda metade do Pleistocenico Medio, atraves da analise da industria litica da jazida de Pedreiras 2 (Moncao, Alto Minho). Da realizacao de trabalhos de campo no local, no contexto do Projeto Mino-Minho, resultou a recolha de materiais associaveis ao tecno-complexo Acheulense, que testemunham a ocupacao da regiao numa area onde ate recentemente se conheciam achados isolados de materiais coevos, e cujos dados cronometricos permitem enquadrar a sua cronologia na segunda metade do Pleistocenico Medio.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Quaternary International, 2021
Abstract While the emergence of the Acheulean is well documented in East Africa at ∼1.7 Ma, subse... more Abstract While the emergence of the Acheulean is well documented in East Africa at ∼1.7 Ma, subsequent developments are less well understood and to some extent controversial. Here, we provide robust evidence regarding the time period between 1.6 Ma and 1.2 Ma, based on an interdisciplinary approach to the stratigraphic sequences exposed in the Gombore gully of Melka Kunture, in the upper Awash Valley of Ethiopia. Throughout the Pleistocene, the environment differed significantly from elsewhere in Africa because of the elevation at 2000 m asl, the cooler and rainy climate, the Afromontane vegetation, the development of endemic animal species, and the recurrent impact of volcanic activity. At Gombore IB, dated ∼1.6 Ma, remains of Homo erectus/ergaster have been discovered, associated with a rich early Acheulean assemblage. The techno-typological analysis of the lithic record from Gombore Iγ (∼1.4 Ma) and Gombore Iδ (∼1.3 Ma), where substantial areas have been excavated, and the contrasting evidence from Gombore OAM Test Pit C (∼1.2 Ma), suggests that the scarcity or lack of large flakes and large cutting tools at the two earlier sites is possibly not just the outcome of sampling bias, but rather of the adaptation of H. erectus/ergaster to the local resources, in a relatively isolated environment. The sites of Gombore gully provide new evidence on the complex pattern of human evolution and adaptation in East Africa during the Lower Pleistocene.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Journal of Paleolithic Archaeology, 2020
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Cuadernos de Estudios Gallegos, 2020
Estudio y contextualización del yacimiento de las cavidades graníticas de As Covas da Trapa (Riba... more Estudio y contextualización del yacimiento de las cavidades graníticas de As Covas da Trapa (Ribadelouro, Tui). En el interior de esta cavidad se ha identificado un importante número de materiales arqueológicos (principalmente recipientes cerámicos en un grado de integridad elevado), así como algunas muestras de arte rupestre. Las características de los materiales encajan en cronologías prehistóricas, especialmente dentro del Neolítico final y la Edad del Bronce. Las condiciones de ocupación, posiblemente funeraria, y la continuidad cronológica en la ocupación de este tipo de espacios refuerzan la importancia de las cuevas para el estudio de la Prehistoria del NW ibérico. [gl] Estudo e contextualización do xacemento das cavidades graníticas de As Covas da Trapa (Ribadelouro, Tui). No interior desta cavidade identificouse un importante número de materiais arqueolóxicos (principalmente recipientes cerámicos nun grao de integridade elevado), así como algunhas mostras de arte rupestre. ...
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Quaternary International, 2020
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Quaternary International, 2019
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Uploads
Books by Eduardo Méndez-Quintas
Papers by Eduardo Méndez-Quintas
En los últimos años, la reactivación de las investigaciones, en diferentes puntos de esta región geográfica (esencialmente a la cuenca del río Miño), ha permitido reconocer un panorama sustancialmente diferente al que se derivaba de las investigaciones precedentes. Las excavaciones en los yacimientos achelenses de O Cabrón y Porto Maior han puesto de manifiesto la existencia de yacimientos en estratigrafía, con unas condiciones de conservación adecuadas y con industrias de naturaleza achelense, idénticas a la de otras regiones occidentales de la Península Ibérica. Se ha procedido también a la relación de las evidencias ocupación humana con los procesos geomorfológicos más importantes de la zona, concretamente, con los sistemas de terrazas del río Miño, aportando datos cronológicos, tanto relativos como absolutos.
En el estado actual de la investigación se puede afirmar que esta región presenta ocupaciones humanas, desde por los menos, la segunda mitad del Pleistoceno Medio, las cuales parecen en todos los casos de tecnología achelense. Ahora bien, no se descarta la identificación de otros complejos industriales coetáneos, como sucede en otras regiones peninsulares.
Otro aspecto a tratar será la naturaleza de la ocupación de este tipo de escenarios. La zona donde se ubica la cavidad es de difícil acceso y tránsito, estando los espacios más amplios de la cueva vinculados a un curso de agua principal (río San Simón) que cruza y forma la cavidad, lo que la hace poco atractivo para su habitación. Dadas estas circunstancias, y las características de los materiales cerámicos, podremos hipotizar que la ocupación de la cavidad se ha realizado en un contexto de actividades rituales y, más concretamente, funerarias. Esta circunstancia tiene su correlación con el marcado desconocimiento, de este tipo de prácticas, durante los momentos avanzados de la Edad del Bronce en la región, muchos de los cuales podrían asociarse a entornos similares al que presentan As Covas da Trapa.
"
En la actualidad, los trabajos geoarqueológicos que se están desenvolviendo en varios puntos de esta cuenca fluvial están deparando resultados mucho más acordes con lo conocido en el resto de ámbito meridional europeo. La excavación de yacimientos, como los de O Cabrón y Porto Maior, permite desterrar la visión derivada de las interpretaciones generadas en torno al yacimiento de Gándaras de Budiño. Con niveles de ocupación en unas condiciones de integridad tafonómica muy elevada, se han documentado intensas acumulaciones (con más de 190 piezas m2 en el caso del yacimiento de O Cabrón) de materiales líticos típicamente achelenses, elaboradas en materias primas locales como cuarcitas y cuarzos y con abundante presencia de grandes configurados, tales como bifaces triedros y hendedores. Así mismo, se ha documentado, por primera vez en Europa, un nivel de ocupación compuesto exclusivamente por grandes retocados (nivel principal del yacimiento de Porto Maior), los cuales a su vez, presentan unas dimensiones muy superiores a las que se reconocen normalmente en otros yacimientos achelenses peninsulares.
Os trabalhos desenvolvidos nos últimos anos na beira galega da bacia baixa do Minho, centrados no estudo das primeiras ocupações humanas durante o Pleistoceno Médio, têm permitido a identificação e o cartografiado dos principais afloramientos sedimentarios de terraços na região. Assim mesmo, procedeu-se a uma primeira caracterização sedimentaria da cada um dos níveis de terraços reconhecidos e a obtenção de uma bateria de dataciones numéricas para as principais estações paleolíticos relacionados a depósitos de terraço fluvial.
su apertura, en 1959, se irá completando con nuevos e importantes descubrimientos. Entre ellos, cabe destacar el yacimiento Achelense de las Gándaras de Budiño (Porriño, Pontevedra), uno de los primeros yacimientos de esta cronología excavados en España. También será
significativa la localización y posterior excavación del enterramiento del Bronce Antiguo de Atios (Porriño, Pontevedra), en donde destaca su magnífico ajuar metálico. Con los años, lo que en principio era exclusivamente una Sala de Arqueología, pasó a convertirse en un centro de investigación desde el que se desarrollaban trabajos de investigación arqueológica de Vigo y su comarca natural.
Con los años, lo que en principio era exclusivamente una sala de Arqueología, pasó a convertirse en un centro de investigación desde el que se desarrollaban trabajos de investigación arqueológica de Vigo y su comarca natural. Vinculado a este museo se acometería la investigación sistemática de los principales yacimientos arqueológicos regionales. Entre estos cabría destacar las campañas de excavación del Castro de Vigo, desarrolladas entre 1981-85 y 1987-88, que permitieron reconstruir la ocupación de este asentamiento, ocupado entre los s. II a. C. y s. III d. C. Además de intensas labores de prospección, encaminadas a la identificación de grabados rupestres y de asentamientos de la Edad del Hierro, se desarrollan importantes trabajos de excavación en otros castros, caso del castro de Troña (Ponteareas, Pontevedra) o en los castros vigueses de la isla de Toralla o Torres de Padín. También se desarrollaron labores de excavación y sondeo en diferentes yacimientos de cronología galaico-romana del ámbito vigués, entre los que cabría destacar la villae bajo imperial de Toralla.