Mirra
Mirra, Smirna (qadimgi yunoncha: Μύρρα, Σμύρνα) — qadimgi yunon mifologiyasining qahramoni[1], Kipr qiroli Kinir va Kenxreidaning qiziAdonisning onasi (uning otasi va bobosi ikkalasi ham qadimgi yunon mifologiyasida Kinir).
U otasiga gunohkor muhabbat qoʻydi va boshqa birovning nomi va qorongʻulikdan foydalanib, zino qildi — Demetera bayramida u bilan birga yotdi. Otasi bilib qolib, uni oʻldirmoqchi boʻldi, ammo Mirra qochishga muvaffaq boʻldi. Saba yurtida u mirra daraxtiga aylandi. Ilifiya chaqaloq Adonisni daraxt poʻstlogʻidagi yoriqdan chiqarib oldi[2].
Boshqa manbalarda u Smirna nomi bilan ataladi. Foantning qizi. Onasining aytishicha, uning qizlari Afroditadan ham goʻzalroq boʻlgan va maʼbuda Smirnada otasiga sevgi uygʻotgan[3]. Smirna xuddi shu nomdagi daraxtga aylangan[4]. Adonisning onasi (Paniasidaga koʻra)[5]. „Smirna“ sheʼri miloddan avvalgi I-asrda Rim shoiri Helviy Sinna tomonidan yozilgan. Katullning hayratiga sabab boʻlgan bu sheʼr bugungi kungacha saqlanib qolmagan — faqat bir nechta satrlar saqlanib qolgan.
Dante „Ilohiy komediya“ da uni soxtakor, yolgʻonchi[6][7] sifatida doʻzaxning 8-davrasiga joylashtiradi.
1894-yilda kashf etilgan Mirra (381) asteroidi Mirra nomi bilan atalgan.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Sm. Propersiy. Elegii III 19, 15; Nonn. Deyaniya Dionisa II 151.
- ↑ Ovidiy. Metamorfozi X 300—524
- ↑ Gigin. Mifi 58
- ↑ Antonin Liberal. Metamorfozi 34, 5
- ↑ Psevdo-Apollodor. Mifologicheskaya biblioteka III 14, 4
- ↑ Назаров 2019.
- ↑ Данте 1967.
Adabiyotlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Данте, Алигьери.. Божественная комедия, Литературные памятники. М.: Наука, 1967.
- Левашёва О. Е.. Пуччини и его современники. М.: Советский композитор, 1980.
- Назаров В. Н.. Право на ад: Семиотика пороков в Божественной Комедии Данте (Ад и Чистилище). Тула: Аквариус, 2019. ISBN 978-5-6044043-0-0.