Festivalbar
  | |
| Dati | |
|---|---|
| Tipo | manifestasion de mùxica |
| Nasion de orìzane | Itàłia |
| Lengue | itałian |
| Istòrego | |
| Data de fondasion | 1964 |
| Fondadori | Vittorio Salvetti |
| Sostituio da | Andre Salvetti |
| Canałi fradełi | Rai, fin al 1982 Italia 1 dal 1989 |
| Difuxion | |
Festivalbar ła ze stà na manifestasion canora estiva che se desvolzeva onji ano prensipalmente in Italia da'l 1964 a'l 2007.
Storia
[canbia | canbia el còdaxe]L'ideasion e l'afermasion
[canbia | canbia el còdaxe]
Vittorio Salvetti durante ła serada inaugurałe de'l Festivalbar 1969 a Sistiana, el ghe consenja a Liana Orfei el premio Volto del juke-box e a'l sartor Angelo Litrico el premio Sarto dei Giovani; el premio el ze ła scultura "Dama bianca" de Marcello Mascheroni
El Festivalbar el nase inte el 1964 da na idèa de Vittorio Salvetti. Ła mezurasion de łe prefarense de'l pùblego ła avien atraverso i ascolti rełevài dai jukebox che i se cata sparpanjài inte i bar de tuta Italia (da cui el nome de ła kermesse): ad onji paramento jera aplicà un "contador" che'l rełevava cuante volte un brano el venjiva sielto e de conseguensa sonà. Da 'sto conzenjo A ze nasesto el neołojizmo "gettonare", da'l momento che el brano el partiva inserindo inte'l juke-box pròpio un geton ; a ła fin de l'istà, a decretar el vinsidor el zera ła suma de tute łe "getondure".
El Festivalbar el ga na ùnjoła premiasion finałe a setenbre, che a partìr da'l 1966 ła sarà na vera e pròpia serada tełeviziva trazmetesta so łe rete Rai fin al 1982: avùo un riscontro cresente st'altra inte'l 1975 ła fa masarìa da Aziago - indove che se dezvolzeva fin a'l ano presedente, co łe ecesion de łe edision 1965 (zvolzesto a Miłan), 1966 e 1967 (zvolzesto invese a Salice Terme) - a l'Arena de Verona, che ła ghe ne deventarà cusì sede "stòrega".
El pieno succeso inte ła tełevizion comersiałe
[canbia | canbia el còdaxe]Inte'l 1983, co'l pasajo a łe redi Fininvest (prima os Canale 5, drioman so Italia 1 a partir da'l 1989), ła manifestasion ła canbia regołamento e format, piegandose mazormente a łe łòzega dei ascolti tełevizivi e devenjendo un spetàcoło itinerante, reprendesto setimanalmente da na diversa piasa d'Itałia. Algune location (cofà l'arena Alpe Adria de Łignan Sabiadoro) łe deventarà "stòreghe", ospitando ła kermesse par tanti ani consecutivi, e inte'l 1997 do pontade łe ze stàe xiràe adiritura inte l'Arena de Poła, in Croasia. Anca el mecanizmo de voto el canbia: łe "zetonadure" łe ciapa un ròło senpre manco rełevante, dazesta anca ła progresiva desconparsa dei juke-box dai bar de łe łocałità de viłegiatura itałiane. El vinsidor el sarà stabiłio in baze al nùmaro de pasaji radiofòneghi e tełevezivi otenjùi e dai rezultadi de vendita.
L'edision de'l 1986 ła senja na novità a l'interno de'l sòłito rituałe, o sia ła nàsita de'l Festivalbar 33', overosìpia ła premiasion de'l mejo 33 ziri (drioman àlbun) de l'istà. Ła popołarità de cui ga senpre godesto e el spasio rełativo vadanjà (senpre mazor) ła ga contribuìo a réndar el Festivalbar un apontamento irinunsiabiłe de l'istà. No de raro, infati, A ze propio da'l palco che ze zlansài ła mazor parte dei cusìditi tormentoni estivi, e tanti artisti emerzenti i cata l'adato spasio grasie anca a l'introdusion, in ani recenti, de un premio spesiałe (dito premio Rivełasion) par i novi tałenti.
Ła manifestasion so idea de Salvetti ła ga portà fortuna anca a tanti dei só prezentadori: inte i ani otanta, ad ezenpio, ła ga senjà el debuto in prima serada de na stra zòvane Licia Colò, e inte'l desenjo drioman ga costituìo un inportante trapołin de łanso par Amadeus e Fiorello (che in st'altra ocazion el strenze un sòłido e proficuo sodałisio artistego co Alessia Marcuzzi), entranbi a'l inisio deejay e prezentadori de programi muzegałi ma "consagrài" in sèito cofà do tra i prensipałi intratenjidori e showmen itałiani.
Inte i ani novanta el Festivalbar el efetua serti ajustamenti de rota, partindo tradisionalmente a fine majo, con un gałà de veta rezistrà inte n'ùnega serada ma trazmetùo in do parte, par sèitar vanti par i mezi de zunjo e łujo con do o tre apontamenti da łe varie piase itałiane, che łe va in onda drioman (el tenpo de "diferìa" el va da pochi zorni a na setemana) e sudividesti par distribuir in pì pontade łe ezibision, rigorozamente in playback. Daspò na curta pauza ad agosto, a setenbre va in onda el gałà finałe, anca eło senpre rezistrà in t'un ùnega sołusion ma a volte trazmetesto in do serade.
Ciapa inportansa anca un curto spin-off ciamà Anteprima Festivalbar, in onda a partir da'l 1987, costituìo da un montagio (trazmetesto come strisia cotidiana in vari orari opur con un ùnego apontamento setemanałe speso in segonda serada o in tarda matinada) de varie repreze inte i backstage o durante łe prove, intarviste ai artisti e inprofondimenti so ła łocałità ospedante. 'St'ùlteme informasion łe vien po' reciapàe inte ła tradisionałe cartułina, overo na sorta de mini-spot co ła voze de Vittorio Salvetti che ła introduzeva el łogo che'l ospeda ła tapa, in onda durante ła pontada vera e propia.
Ła crize e ła fin
[canbia | canbia el còdaxe]Inte’l 2002 vien par ła prima volta zbandonà el playback e tanti artisti taca ezibirse da'l vivo[1]: inisialmente el programa el continua otenjer el favor de'l pùblego, co boni rezultadi in tèrmeni de share; ma l'edizione del 2006 – scominsiando ła fòrmuła ad acuzar el pezo dei só ani – el rezistrarà invese ascolti dełudenti.[2].
Cueła de'l 2007 ła reduze cusì el nùmaro de łe tape tocando tre sità: Miłan par ła serada de vertura, Catania e - come senpre - Verona par ła finałe. Ła produsion ła ciapa rento anca Internet intrà i mezi par mezura de'l gradimento de'l pùblego : vien verta na pajina MySpace in cui i utenti i pol diałogar diretamente co’l staff e ‘l cast e vizionar contenjùi audio e video escluzivi (intarviste e repreze drìo le cuinte), nonché istituìo el premio Digital a ła canson pì sernìa e descargada dai navegadori, che'l venjarà vinsesto dai Tokio Hotel co’l brano Monsoon. St'altra, ła ze stada de fato, l’ùltema edision de'l Festivalbar.
Infati l'edision de'l 2008, inisialmente anunsiada co ła condusion de Teo Mammucari e Lucilla Agosti, no ła se dezvolze par mancansa de fondi: nonostante ła só asensa da łe piase e dai schermi tełevizivi, vien tutavia publegada - par l'ùltema volta dopo trent'ani - ła tradisionałe compilation che rancura i sucesi de l'istà.
L'artista che'l ga vinsesto pì Festivalbar el ze Vasco Rossi, co tre edision a l'ativo.
Edision
[canbia | canbia el còdaxe]Inte ła tabèła drìo xe ełencae łe ùgnołe edison, co indicasion dei condutori e dei vinsidori de categoria[3].
Notasion
[canbia | canbia el còdaxe]- ↑ Festivalbar, 250 mila a Napoli
- ↑ Ligabue sbanca anche il Festivalbar
- ↑ Baroni, op. cit., pp. 164-165 .
Bibliografia
[canbia | canbia el còdaxe]- Joseph Baroni, Dizionario della televisione, Raffaello Cortina Editore, 2005, ISBN 88-7078-972-1.
- Aldo Grasso (curà da), Enciclopedia della televisione, 3ª ed., Garzanti, 2008, ISBN 978-88-11-50526-6.
Voxe corełae
[canbia | canbia el còdaxe]Altri projeti
[canbia | canbia el còdaxe]
Wikimedia Commons el detien imàjini o altri file so Festivalbar
el detien schemi gràfeghi so
Linganbi foresti
[canbia | canbia el còdaxe]- Sito ufisałefestivalbar.it.
