Poortersloge
De Poortersloge is e gebouw an de Jan Van Eyckplatse in Brugge. 't Stoat an den overkant van 't Tolhuus en 't Pyndershuus, 't gildnhuus van de pynders of de dokwerkers.
In de middeleeuwn was de Jan van Eyckplatse, ton de Sint-Jansbrugge, de plekke woa dan de bôotn die van Damme kwoamn Brugge binn voern.
De Poortersloge was e verênigiengshuus van de Brugsche poorters, de burgers van Brugge, en de ryke commercantn. Nu is 't Ryksarchief d'r in oundergebrocht.
't Eeste gebouw kwamt er an't ende van de 14e eeuwe en in 1441-1442 en ze d'êeste vernieuwienge gedoan. De Poortersloge was gebouwd vor e vergoariengs- en ountspanniengsplekke t'en achter e zwoare werkdag en d'r kwoamn ook veel vrimde commercantn die under in Brugge gevestigd aan.
In den eestn elft van de 15e eeuwe was 't eigndom van 't Genôotschap van de Wittn Beir, die steekspeeln organiseerdn. Loater is de Poortersloge ook nog gebruukt ols lokoal vo de schermersgilde van Sint-Joris en de rederykerskoamer van den Hèilign Gêest.
Van 1720 tout 1890 was 't d' Academie vo Schone Kunsten. Van doa de stroatnoame Academiestroate.
Den 29 januoari 1755 was ter e brand in 't gebouw. Achter de brand is 't monumentoal ingangsportoal d'r gekommn me 't woapn van d' academie en 't joarschrift Ut phoenix ex cinere suo Brugensium dono revivisco boovn de pôorte, e verwyzienge no 't herstel achter de brand van 1755.
In 1818 wierd 't gebouw styf uutgebreid, mor achter e restauroatie in 1898-1903 wierd ‘t were gebrocht lik vroeger.
Steekspelgenôotschap van de Wittn Beir
[bewerkn | brontekst bewerken]
De ridderlikke steekspelverênigienge wierd eest 't Gheselscip van den Bere en loater 't Ridderlijk en edel gheselscip van den Witten Beer genoemd. Ze koozn den beir van 't woapnschild van Brugge ols under embleem. 't Schermgenôotschap was in den tyd gesticht ter ere van de Forestiers van Vloandern. Ze kendn under oogstn bloei in 't middn van de 15e eeuwe, mo ze woarn ol bekend ip 't ende van de 14e eeuwe.
Den 11stn moarte 1392 wierd d'r ol ip de markt e grôot steekspel ingericht tusschn de twèe stekers Jan van Gistel en Jan van Gruuthuse, de voader van Lodewyk van Gruuthuse.
In 1417 kwam de burgemêester en de gemêenteroad tegoare in 't Poortershof vor e besprekienge t'en over oe dan ze 't Forestierschap were zoun kunn doen erleevn en d'r wierd van ton ieder joar tout 1487 e weke achter Poasn e grôot steekspel ingericht. De drie pryzn woarn e lanse, 'n hoorn en e beirefigeure, mo soms ook 'n echtn beir.
't Zelfste joar, in 1417 krêegn ze de toeloatienge vo buutn an 't gebouw in de gevel, ip den hoek van de Zuuderstroate (nu d’Academiestroate) en de Sint-Jansbrugge, ‘t beeld van under Bertjie van de loge die ‘t woapnschild vastoudt, an te briengn. ‘t Bertje stoat er nog.
In moarte 1443 dêe Lodewyk van Gruuthuse vo den eeste kèe mee an 't steekspel van de Wittn Beir. Je dêe ook mee in 1447, 1448 en 1450. Anton van Bourgondië, de bastoardzeune van Filips den Goein, dêe ieder joar mee van 1454 tout 1458 en loater ook nog e poar kèes. Filips den Goein, Karel den Stoutn, Maria van Bourgondie en Maximiliaan van Oostnryk kwoamn kykn no de tornooin. 't Grotste tornooi was da van de Goudn Boom van 3 tout 11 juli 1468, vo den trouw van Karel den Stoutn en Margaretha van York.
Der was e nauwe soamnwerkienge tusschn Brugge en Rysel, die ook joarliks in februoari e tornooi, l' Espinette, organiseerde. 't Gezelschap van de Wittn Beir gienk no de steekspeeln in Rysel en zynder kwoamn no Brugge. Ze giengn ook no steekspeeln in Brussel, Gent, Doornik en Mecheln.
On z'e prys gewonn aan wierd da styf gevierd in de Poortersloge en de Brugsche dichters werktn mee an die fêestn.
In 't joar 1488 kostn d'r gin steekspeeln me deuregoan want da was ‘t joar da Maximiliaan van Oostnryk gevangn zat in de Craenenburg ip de markt.
Mo zelfs achter dan ze gestopt woarn me 't Gezelschap blêevn ze de Poortersloge gebruukn ols ountspanniengsgebouw vo de poorters. Z'ieldn under bezig me schoakn en speeln me teirliengn en kegels.
D'r wierdn ook veel fêestn g'oudn en verteegnwoordigers van de Rederykerskoamers Den Illigen Gêest en de Drie Sanctinnen kwoamn theoater speeln.
In 1510 wierd 't Gezelschap van de Wittn Beir ipgevolgd deur 't Gild van de Schermers, die eest vergoardn in de Poortersloge, mor in 1717 verhuusdn ze no de Woaterolle en achter 1787 no de Pandolle. In 1905 zyn ze d'r mee gestopt.
Externe koppelienge
[bewerkn | brontekst bewerken]
|
Ofbeeldiengn die ier by passn ku je vien in de categorie Poortersloge van Wikimedia Commons. |