Mayeur
On mayeur (on dit pus rålmint mwaire[1]) ou borguimwaisse[2]; ene mayoresse ou (pus rålmint) ene borguimwaistresse, ene mwairesse, c' est l' tchîf (tchîftinne) d' ene comene.
El Beldjike, il est tchoezi pa les djins ås vôtaedjes, mins lomé på rwè.
Tchuze do mayeur
candjîDispu les anêyes 2000, li mayeur est tchoezi dins l' lisse k' a yeu l' pus di vwès, et c' est l' ci (li cene) k' a yeu l' pus di vwès dins cisse lisse la.
Divant çoula, li mayeur esteut tchoezi dins èn acoird inte les pårtis k' alént fôrmer ene mådjorité. I s' poleut k' on ptit pårti "boutche-trô", ki fjheut balance inte deus grands pårtis dimande d' aveur li mayeur. Li mayeur poleut don esse ene sakî ki n' aveut waire yeu d' vwès ås vôtaedjes.
Rifus d' lomer on mayeur
candjîLi rwè ni va nén siner li lomåcion d' on mayeur, s' il a yeu des gråvès codånåcions el djustice.
Pacô, li rwè a rfuzé di lomer on mayeur po des råjhons politikes. Ça a stî l' cas inte Yopôl II ey on mayeur socialisse d' El Lovire.
Dins les comenes flamindes avou ele mådjorité francès-cåzante, li lomåcion d' on mayeur a kécfeye sitou ahotêye å livea del province.
Ça pout esse eto l' cas si l' ci ki va-z esse mayeur rifuze di fé s' siermint dins l' lingaedje oficir del redjon. Metans, on mayeur walon ki vôreut fé s' siermint e walon. Rodjî Viroux a fwait on côp insi. Po poleur esse lomé, il a dvou ridire li siermint e francès après. Gn a yeu l' minme cas dins les payis ki djåznut ripouwaryin.
On mayeur nén lomé pout motoit ovrer dizo l' tite di «mayeur fijhant fonccion».
Mousmints do mayeur
candjîDins les grandès ceremoneyes, li mayeur poite ene etcherpe ås coleurs do payis.
Sacwants waloneus k' ont stî mayeurs
candjîAlére
candjî«Deus côps mayeur», ene des noveles del ramexhnêye «Tot tournant les pådjes», Jean-Pierre Dumont.
Sourdants et pî-notes
candjî- ↑ e 20inme sieke, djusse so l' Årdene nonnrece (Palijhoû, Bouyon, Vresse) et sacwants viyaedjes del Walonreye di France (mais "mayeur" a Fromlene, Rancene, Vireu et Landritchamp G152).
- ↑ borguimêsse, on vî mot e Payis d' Lidje.