Aller au contenu

pus : Diferince etur modêyes

Èn årtike di Wiccionaire.
Navigation interactive dans l’historique
← Diferinces des candjmints di dvant
Contenu supprimé Contenu ajouté
VisuelWikicode
m Motî:(no) -> no
Aucun résumé des modifications
 
(46 modêyes eturreces pa 8 uzeus nén håynés)
Roye 1: Roye 1:
{{1pî}}
{{MR|pûs}}
=={{=wa=}}==
== {{L|wa}} ==
{{Omonimeye}}


=== {{H|etimolodjeye|wa|1}} ===
{{==Et1|Walon 1}}
{{Bdjla}} «[[plus]]» {{m-s}}
{{Bdjla|plus}} {{m-s}}


==== {{H|prononçaedje}} ====
{{!Ast}} On metrè voltî les uzaedjes especiås, sovint avou èn ôte mot assoçné a "pus", so ene pådje a pårt. {{Lka}} [[w:Motî:pus 1|pus 1]] & [[w:Motî:pus 2|pus 2]]
* {{WAFE}}
** {{prcoi}} (sorlon l’ classe croejhetrece)
*** {{AFE|py|pœ}} {{2pr}}
*** {{AFE|pys}} {{1pr}}
** {{pzc}} (sorlon l’ uzaedje)
*** {{AFE|pys}}
*** {{AFE|py}}
* {{Ric}}


===={{H|adviebe|wa}}====
{{===Pr}}
{{~}} {{n-c|wa}}, prononçî {{AFE|py}}
* {{WAFE}}
** {{prcoi}} (sorlon l' uzaedje)
*** /py/ /pə/ {{2pr}}
*** /pys/ {{1pr}}
** {{pzc}} (sorlon l' uzaedje)
*** {{AFE|/pys/}}
*** {{AFE|/py/}}
* [[ricepeure|Ricepeures]] : {{n-rc}}

{{===Adv}}
{{np}} {{n-c}} /py/
# (divant èn addjectif ou èn adviebe) mostere on pus hôt livea possibe di ci mot la.
# (divant èn addjectif ou èn adviebe) mostere on pus hôt livea possibe di ci mot la.
#:''Si l' Diåle est {{np3}} malén, c' est k' il est {{np3}} vî.
#* C’ est lu l’ {{~}} malén. {{s-rif|O2}}
#:'' On vierè çoula {{np3}} tård.
#* On vierè çoula {{~}} tård.
#:'' On n' va nén {{np3}} lon.
#* On n’ va nén {{~}} lon.
# (tot seu, padrî "di") mostere ene rawete possibe a ene cwantité.
# (tot seu, padrî ''di'') mostere ene rawete possibe a ene cwantité.
#:'' Metoz è on kilo d' {{np3}}.
#* Metoz è on kilo d’ {{~}}.
#:'' Fouxhoz des bons vårlets; rindoz lzî bon dvwer; i n' dimandnut rén d' {{np3}} {{JSch}} (ratournant [[w:Max Stirner|Max Stirner]])
#* Fouxhoz des bons vårlets ; rindoz lzî bon dvwer ; i n’ dimandnut rén d’ {{~}}. {{s-rif|JSch|ratournant [[w:Max Stirner|Max Stirner]]}}


===== {{H|ratourneures}} =====
{{==Reu}}
# {{r|pus [[stroetmint]]}}
# [[pus stroetmint]] {{linw}} dins on [[motî]], mostere on pus stroet sinse d' on mot. <span lang=fr>F. "par restriction de sens".</span>
# [[si l' Diåle est pus malén, c' est k' il est pus vî]]
# {{r|[[si l’ Diåle est pus malén, c’ est k’ il est pus vî]]}}
# [[si l' Diåle est pus malén, c' est k' il est pus vî]]
# [[esse å pus]]/[[esse al pus]]: si chamayî po saveur li ci k' est li pus
#* E m' viyaedje, les båsheles</br> Sont tertotes '''al pus''' bele,</br>{{s-rif|ELambert}}
#* Ele ni savèt cwè dire</br> So les omes nos båsheles...</br> Mins ele sont totes '''å pus''' fîres</br> D' end aveur onk por zeles!</br> {{s-rif|CGas}}
#* Li Bon Diu nos evoya </br> ene volêye di båsheles </br> et d' valets tertos</br>'''Å pus''' vigreus</br>{{s-rif|ELambert}}
# {{r|[[c’ est tot a pus]]}}


===== {{H|parintaedje}} =====
{{==Cr}}
* [[puzieurs]], [[purade]], [[pupårt]]
Dins ces uzaedjes la, «pus» ni pout nén esse replaecî pa «[[dipus]]»
* [[dipus]]
{{mse}}
* [[puch]]


===== {{H|mots d’ aplacaedje}} =====
{{==A}}
* [[pus…di]]
* [[pus di]]
* [[pus ki]], [[pus…ki]], [[pus çki]], [[li pus]]
:<FONT COLOR="#0000ff">&gt;&gt;&nbsp;pus d(i):</FONT> [[dipus]] di. <span lang=fr>F. plus de.</span>
* [[endè…pus]]
:<FONT COLOR="#0000ff">&gt;&gt;&nbsp;ça pus di:</FONT> bråmint dpus di. <I>On-z a rsaetchî deus tcheyires erî del grande tåve, et leyî ça pus d' plaece etur les cenes ki dmorént </I>([[L. Somme]]).
* [[pus…ki]], [[li pus]], [[les pus]]
* [[todi pus]]
* [[ni…pus]], [[ni…non pus]] / [[ni…nén pus]]
* [[pus…pus]],
* [[pupårt]] ([[li pupårt]]), [[pupont]]
* [[todi pus]] : di pus a pus <I>Come ene alôre, vos montez todi pus hôt, vos veyoz todi pus lon </I>([[Y. Gendarme]]). <span lang=fr>F. de plus en plus.</span>
* [[ni…pus]]
* [[å pus]], [[di ses pus]]
* [[pupårt]] ([[li pupårt]]), [[puzieurs]], [[pupont]]


===== {{H|omofoneye}} =====
{{==Ra}}
* {{AFE|pys}} : [[pouss]] (''[[pus′]]'')
{{ratour|± divant èn addjectif ou èn adviebe

|fr= {{t+|fr|plus}}
===== {{H|ortografeyes}} =====
|en= {{t+|en|more}}, {{t+|en|-er}} ''(cawete estitcheye a l' addjectif)''
{{Orto|croejh=Adv
|nl= {{t+|nl|-er}} ''(cawete estitcheye a l' addjectif)''
| pi = C74
|de= {{t+|nl|-er}} ''(cawete estitcheye a l' addjectif)''
| pu / puz = E212 (a ''a pu ratte''\, ''a puz abeie'')
| pu = E203
| pus = C1,C8, O2,O4, R10:2605,R13
| pus’ = E21
| pës = JDes
}}

===== {{H|ratournaedjes}} =====
{{ratour|divant èn addjectif ou èn adviebe
|fr= {{t+|fr|plus}}
|en= {{t+|en|more}}, {{t+|en|-er}} ''(cawete estitcheye a l’ addjectif)''
|nl= {{t+|nl|-er}} ''(cawete estitcheye a l’ addjectif)''
|de= {{t+|nl|-er}} ''(cawete estitcheye a l’ addjectif)''
|es= {{t+|es|más (es)}}
|es= {{t+|es|más (es)}}
|
}}
}}


=== {{H|etimolodjeye|wa|2}} ===
{{Wikipedia3}}
{{Bdjla|pus}} {{m-s}}.


==== {{H|prononçaedje}} ====
{{==Et2|Walon 2}}
* {{WAFE}}
{{Calc-fr}} «[[pus]]» {{m-s}}
** {{prcoi}} {{AFE|py|pyː}}, {{miers|15|18}}.
** {{pzc}} {{AFE|py}}
* {{Ric}}


==== {{H|sustantif|wa}} ====
{{===Pr}}
{{~}} {{o}} {{n-c|wa}} {{tsg|wa}}
* {{WAFE}}
# {{med|wa}} çou ki rexhe d’ on [[clå]] k’ on trawe.
** {{prcoi}} /py/ /pyː/, {{miers}} '''15''' 18.
#* Dj’ aveu do {{~}} plin les mwins.
** {{pzc}} {{AFE|/py/}}
* [[ricepeure|Ricepeures]] : {{n-rc}}


===== {{H|sinonimeye}} =====
{{===Su}}
{{np}} {{o}} {{n-c}} {{tsg}}
# {{med}} çou ki rexhe d' on [[clå]] k' on trawe.

{{==Si}}
* [[matire]], [[oumeur]]
* [[matire]], [[oumeur]]
* [[nichté]], [[mannesté]], [[måssîsté]], [[måvasté]], [[mizere]]
* [[nichté]], [[mannesté]], [[måssîsté]], [[måvasté]], [[mizere]]
* [[troyreye]], [[tchinisse]], [[pourtin]], [[marmint]], {{miers}} '''15''' 18.
* [[troyreye]], [[tchinisse]], [[pourtin]], [[marmint]], {{miers|15|18}}.

===== {{H|ratournaedjes}} =====
{{ratour|sûna d’ clå {{Lka-ra|matire}}
|fr= {{t+|fr|pus}}
|en= {{t+|en|pus}}
}}

===== {{H|omofoneye}} =====
* {{AFE|py}} : [[pu]] (adonpwis)

===== {{H|pwaire minimom}} =====
* [[pû]] (piou)

=== {{H|waitîz eto}} ===
{{wp|pus}}

== {{L|fr}} ==

=== {{H|prononçaedje}} ===
{{WAFE}} {{AFE|py}}


==={{H|sustantif|fr}}===
{{==Ra}}
{{Lka-ra|matire}}
{{-su-|ling=fr}}
{{~}} {{o}}
# {{=wa|fr|mpr}} (matire).
#* Le bon {{~}} ne pue pas.
#*: Li boune matire ni sint nén mwais.


== {{=fr=}} ==
== {{L|en}} ==


=== {{H|prononçaedje}} ===
{{==Su-fr}}
{{WAFE}} {{AFE|pʌs}}
{{-sufr-=}}
{{np}} {{o}}
# {{fr=wa}} (matire).


=== {{H|sustantif|en}} ===
[[ca:pus]]
{{~}} {{o}}
[[chr:pus]]
# {{=wa|en}} (matire).
[[cs:pus]]
[[de:pus]]
[[el:pus]]
[[en:pus]]
[[eo:pus]]
[[es:pus]]
[[et:pus]]
[[eu:pus]]
[[fi:pus]]
[[fr:pus]]
[[gl:pus]]
[[hu:pus]]
[[hy:pus]]
[[id:pus]]
[[io:pus]]
[[it:pus]]
[[ja:pus]]
[[kk:pus]]
[[kn:pus]]
[[ko:pus]]
[[ku:pus]]
[[lt:pus]]
[[lv:pus]]
[[mg:pus]]
[[ml:pus]]
[[my:pus]]
[[nl:pus]]
[[no:pus]]
[[oc:pus]]
[[pl:pus]]
[[pt:pus]]
[[ro:pus]]
[[ru:pus]]
[[sm:pus]]
[[sq:pus]]
[[sv:pus]]
[[sw:pus]]
[[ta:pus]]
[[te:pus]]
[[tr:pus]]
[[vi:pus]]
[[zh:pus]]

Dierinne modêye å 21 nôvimbe 2024 à 15:13

Loukîz eto : pûs.

Walon (Rifondou)

[candjî]

Etimolodjeye 1

[candjî]

Tayon-bodje latén « plus » (minme sinse)

Prononçaedje

[candjî]

Adviebe

[candjî]

pus (nén candjåve), prononçî /py/

  1. (divant èn addjectif ou èn adviebe) mostere on pus hôt livea possibe di ci mot la.
    • C’ est lu l’ pus malén. — Motî d’ Cerfontinne (fråze rifondowe).
    • On vierè çoula pus tård.
    • On n’ va nén pus lon.
  2. (tot seu, padrî di) mostere ene rawete possibe a ene cwantité.
    • Metoz è on kilo d’ pus.
    • Fouxhoz des bons vårlets ; rindoz lzî bon dvwer ; i n’ dimandnut rén d’ pus. — José Schoovaerts, ratournant Max Stirner (fråze rifondowe).
Ratourneures
[candjî]
  1. pus stroetmint
  2. si l’ Diåle est pus malén, c’ est k’ il est pus vî
  3. esse å pus/esse al pus: si chamayî po saveur li ci k' est li pus
    • E m' viyaedje, les båsheles
      Sont tertotes al pus bele,
      — ELambert (fråze rifondowe).
    • Ele ni savèt cwè dire
      So les omes nos båsheles...
      Mins ele sont totes å pus fîres
      D' end aveur onk por zeles!
      — Camille Gaspard (fråze rifondowe).
    • Li Bon Diu nos evoya
      ene volêye di båsheles
      et d' valets tertos
      Å pus vigreus
      — ELambert (fråze rifondowe).
  4. c’ est tot a pus
Parintaedje
[candjî]

(minme sourdant etimolodjike)

Mots d’ aplacaedje
[candjî]
Omofoneye
[candjî]
Ortografeyes
[candjî]
Divant 1900 :
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
Ratournaedjes
[candjî]
divant èn addjectif ou èn adviebe

Etimolodjeye 2

[candjî]

Tayon-bodje latén « pus » (minme sinse).

Prononçaedje

[candjî]

Sustantif

[candjî]

pus omrin (nén candjåve) todi singulî

  1. (mot d’ medcén) çou ki rexhe d’ on clå k’ on trawe.
    • Dj’ aveu do pus plin les mwins.
Sinonimeye
[candjî]
Ratournaedjes
[candjî]
sûna d’ clå Loukîz a : matire
  • Inglès : pus (en)
  • Francès : pus (fr)
Omofoneye
[candjî]
  • /py/ : pu (adonpwis)
Pwaire minimom
[candjî]

Waitîz eto

[candjî]

Lijhoz l’ årtike pus so Wikipedia

Francès

[candjî]

Prononçaedje

[candjî]

AFE : /py/

Sustantif

[candjî]
singulî pluriyal
pus

pus omrin

  1. pus (mot scrît eyet prononcî e francès come e walon) (matire).
    • Le bon pus ne pue pas.
      Li boune matire ni sint nén mwais.

Inglès

[candjî]

Prononçaedje

[candjî]

AFE : /pʌs/

Sustantif

[candjî]

pus omrin

  1. pus (mot scrît e-n inglès come e walon) (matire).
Prin del pådje «https://wa.wiktionary.org/w/index.php?title=pus&oldid=407292»