Partido Liberal (Pilipinas)
An Partido Liberal han Pilipinas (Ininglis: Liberal Party of the Philippines, Tinag-alog: Partido Liberal ng Pilipinas) in usa nga liberal nga partido politikal ha Pilipinas, nga iginpatikang nira Presidente han Senado Manuel Roxas, Presidente Pro-Tempore Elpidio Quirino, ngan hadto Senador han Ika-9 nga Distrito Jose Avelino hadto han Enero 19, 1946 tikang ha pagbulag han Liberal nga parte han Partido Nacionalista. Ini an nagdumara nga partido pagkatapos an pagdaog ni Benigno Aquino III nga Presidente han Pilipinas. Yana, an mga Liberal an ada ha oposisyon ha Senado ngan ada ha minorya han Kapulungan hin mga Representante han Pilipinas.
An Partido Liberal an ikaduha nga pinakadaan nga partido pulitikal ha Pilipinas ha basehan hin petsa han pagpatikang, ngan an pinakadaan nga padayon nga aktibo nga partido pulitikal ha Pilipinas. Igindumara an partido hin mga respetado nga mga liberal nga paraghuna ngan makaasenso nga pulitiko sugad kanda Manuel Roxas, Elpidio Quirino, Diosdado Macapagal, Gerry Roxas, Benigno Aquino, Jr., Jovito Salonga, Raul Daza, Florenico B. Abad, Jr., Mar Roxas, ngan Benigno Aquino III.
Katinikangan
[igliwat | Igliwat an wikitext]Tumikang an Partido Liberal hadto han Enero 19, 1946 ni Manuel Roxas, an ikauna nga Presidente han Ikatulo nga Republika han Pilipinas. Iginhimo ini ni Roxas tikan an "Liberal nga parte" han Partido Nacionalista. Duha pa nga mga Presidente han Pilipinas an ginpili tikang ha LP: hira Elpidio Quirino ngan Diosdado Macapagal. Duha pa nga iba nga mga presidente an ginpili tikang ha LP, nga mga daan nga mga miyembro nga bumalyo ha mga Nacionalista: hira Ramon Magsaysay ngan Ferdinand Marcos.
Han mga adlaw nga lumabay antis an pagdeklara han batas militar, nakit-an ni Marcos nga magiging hadlang an iya daan nga partido para an iya ungara hin diktadurya. Ha pagdumara nira Ninoy Aquino, Gerry Roxas, ngan Jovito Salonga, sasamukon han LP an magiging-diktador ha mga isyu sugad han mga katungod pantawo ngan an pag-undang han mga katalwasan. Waray napamingaw an LP han deklarasyon han batas militar ni Marcos, ngan nagpadayon an partido nga kuntrahon an diktadurya. Damo nga mga lider ngan mga miyembro han partido an gin-usig ngan ginpatay hadto nga panahon.
Ha yana nga kapanuhan, importante an LP ha pag-undang hit labaw hin usa ka-siglo nga presensiya han militar han Estados Unidos ha kampanya hini ha Senado han 1991 nga ibasura an bag-o nga Sabot han RP-US para mga base-militar, pero amo ini an naging rason han pagpirdi han partido ha piniliay han 1992. Bisan an kapirdi, nagpakita hin kusog an partido ha pagkontra han pangungurakot han gobyerno ni Joseph Estrada ha aktibo nga pagsuporta han Resign-Impeach-Oust nga mga inisyatibo nga nagpadayon ha People Power II.
Han 2006 naging importante an Lakas-CMD, an daan nga nagdumara nga partido ni Presidente Gloria Macapagal-Arroyo, ha "pagsabotahe" han Partido Liberal ha pamaagi han pagpatanggal han liderato ni Sen. Franklin Drilon ha usa nga pagkatitirok ha Manila Hotel. Ha saad han Lakas, iginpili han mga miyembro han LP nga nasuporta han pangobyernuhan ni Arroyo hi Lito Atienza nga presidente han partido, nga nagpadayon ha pagburublag han partido ngan krisis ha liderato. Ginproklamar han Korte Suprema hi Drilon nga tuod nga presidente han partido paglabay han pipira nga adlaw, nga nagbilin han pagbulag han mga miyembro ni Atienza.
Nagkamay-ada hin bag-o nga impluwensiya an Partido Liberal han 2010 han ginpili hi Senador Benigno Aquino III nga kandidato para presidente, an anak ni hadto-Presidente Corazon Aquino, pagkatapos an iya pagkamatay nga nagpadayon ha dako nga pagpakita hin kaluoy para ha pamilya Aquino. Bisan ginpili na nga daan han partido hi Sen. Manuel "Mar" Roxas nga kumandidato para presidente para ha 2010 nga piniliay, dumalagan nala para bise presidente hi Roxas para makadalagan hi Aquino. Ha lumabay nga kampanya, nakakuha hin mga bago nga miyembro an partido tikang ha Lakas Kampi CMD para maging an pinakadako nga partido ha minoriya han Kongreso.
Ideolohiya
[igliwat | Igliwat an wikitext]Aada ha "third way" o an kabutngaan han pulitikal nga spektro an Partido Liberal. Ginpipili hini nga humirayo tikang ha mga radikal nga posisyon han wala ngan tuo han spektro.
Mga Opisyales
[igliwat | Igliwat an wikitext]- Titular Head: Bise-Presidente Maria Leonor G. Robredo (Camarines Sur, 2016-yana)
- Daan nga Chairman: Daan nga Presidente Benigno Aquino III (Tarlac, 2016-yana)
- Chairman: Senador Franklin Drilon (Iloilo, 2011-yana)
- Bise Chairman: Representante Feliciano Belmonte, Jr. (Syudad han Quezon, 2011-yana)
- Presidente: Senador Francis Pangilinan (Syudad han Quezon, 2016-yana)
- Bise Presidente para Polisiya: Representante Henedina R. Abad (Batanes, 2011-yana)
- Tesorero: Gobernador Alfonso Umali, Jr. (Oriental Mindoro, 2011-yana)
- Secretary-General: Representante Josephine Ramirez-Sato (Occidental Mindoro, 2015-yana)
Mga Presidente
[igliwat | Igliwat an wikitext]| Termino ha Opisina | Ngaran |
|---|---|
| Enero 19, 1946 - Abril 15, 1948 | Manuel Roxas |
| Enero 19, 1946 - Mayo 8, 1949 | Jose Avelino |
| Abril 17, 1948 - Disyembre 30, 1950 | Elpidio Quirino |
| Disyembre 30, 1950 - Disyembre 30, 1957 | Eugenio Perez |
| Disyembre 30, 1957 - Disyembre 30, 1965 | Diosdado Macapagal |
| Mayo 1964 - May 10, 1969 | Cornelio T. Villareal |
| Mayo 10 - 1969 - Abril 19,1982 | Gerardo Roxas |
| Abril 20, 1982 - Hunyo 1, 1993 | Jovito Salonga |
| Hunyo 2, 1993 - Oktubre 17, 1994 | Wigberto Tañada |
| Oktubre 18, 1994 - Setyembre 19, 1999 | Raul Daza |
| Setyembre 20, 1999 - Agosto 9, 2004 | Florencio Abad |
| Oktubre 1, 2012 - 2016 | Joseph Emilio Abaya |
| 2016 - yana | Francis Pangilinan[1] |
Mga kilala nga miyembro
[igliwat | Igliwat an wikitext]Napili nga Presidente han Pilipinas
[igliwat | Igliwat an wikitext]- Manuel Roxas (Ika-5 nga Presidente han Pilipinas; usa han mga nagpatikang)
- Elpidio Quirino (Ika-6 nga Presidente han Pilipinas)
- Diosdado Macapagal (Ika-9 nga Presidente han Pilipinas)
- Ferdinand Marcos (Ika-10 nga Presidente han Pilipinas) - Dumaog hi Marcos hadto han 1965 nga Nacionalista, an partido nga gin-apian ni Marcos pagkatapos nga waray niya madaugan an nominasyon han LP
- Benigno Aquino III (Ika-15 nga Presidente han Pilipinas)
Iba nga mga miyembro
[igliwat | Igliwat an wikitext]- Gerardo Roxas, Sr. (Senador; Nagdumara han Partido Liberal han diktadurya ni Marcos)
- Macario Peralta, Jr. (Bayani han Ikaduha nga Pankalibutan nga Giyera, Heneral han Kasundalohan han Pilipinas, Senador han Pilipinas, Sekretarya han Nasudnon nga Depensa)
- Cesar Climaco (Mayor han Syudad han Zamboanga, kontra han Batas Militar)
- Benigno Aquino, Jr. (Senador han Pilipinas)
- Eva Estrada-Kalaw (Senador han Pilipinas)
- Eddie Ilarde (Senador han Pilipinas)
- Ramon Mitra, Jr. (Ika-16 nga Ispiker han Kapulungan hin mga Representante han Pilipinas)
- Narciso Ramos (Sekretarya han Pangawas nga Sumpayan; usa han mga nagpatikang)
- Ramon Bagatsing (Pinakamaiha nga nalingkod nga Mayor han Syudad han Manila)
- Emmanuel Pelaez (Bise-Presidente han Pilipinas, Sekretarya han Pangawas nga Sumpayan; Ambasador han Pilipinas ha Estados Unidos han Amerika, Senador han Pilipinas)
- Jovito Salonga (Daan nga Presidente han Senado han Pilipinas)
- Manuel Roxas II (Daan nga Sekretarya han Interyor ngan Lokal nga Pangobyernuhan)
- Feliciano Belmonte, Jr. (Daan nga Ispiker han Kapulungan han mga Representante han Pilipinas)
- Jesse Robredo (Daan nga Mayor han Syudad han Naga ngan daan nga Sekretarya han Interyor ngan Lokal nga Pangobyernuhan)
- Leni Robredo (Ika-14 nga Bise Presidente han Pilipinas, daan nga Representante han Camarines Sur, asawa ni Jesse Robredo)
Mga Partido nga Ka-alyado han Partido Liberal
[igliwat | Igliwat an wikitext]- Kapayapaan, Kaunlaran, at Katarungan - Manila
- Kilusang Diwa ng Taguig - Syudad han Taguig
- Uswag Tagum - Davao del Norte
- Ugyon - Iloilo
- Akbayan Citizen's Action Party - Party-list
Mga kasarigan
[igliwat | Igliwat an wikitext]Mga Sumpay ha Gawas
[igliwat | Igliwat an wikitext]- Opisyal nga websayt Ginhipos 2013-10-01 han Wayback Machine