Academia.edu no longer supports Internet Explorer.
To browse Academia.edu and the wider internet faster and more securely, please take a few seconds to upgrade your browser.
2013
XX. asrin baslarindan itibaren Turkmen sozlu kultur urunleri uzerinde pek cokbilimsel calismanin yapilmis olmasina ragmen, bazi konular ve sorunlar hâlâ cozume kavusturulmamistir. Ozellikle de atasozlerinin pek cok yonden arastirilmasi gerekliligi konusu guncelligini korumaktadir. Bu makalede gunumuze kadar,icerdikleri anlamlari ve ayni anlamda kullanimlari konusunda hâlâ bir fikir birligine varilmamis olan ve Turkmen atasozu karsiliginda kullanilan “nakil” ve “atalar sozu” kavramlari uzerinde durulmustur
2018
Kultur etkilesimsel surecler sonucunda surekliligini saglayan devingen bir yapidir. Dil, dusunceleri, dusunceler davranislari, davranislar toplumu ve kulturu etkiler. Atasozleri dil ve kulturun kesisim alanlarindan biridir. Atasozleri toplumsal deneyimlerin en yogun ifade aracidir. Toplumsal hafizayi korudugu gibi bireylerin egitiminde de onemli bir yere sahiptir. Ancak olumsuz ogretili atasozleri bireyi dolayisiyla toplumu olumsuz da etkileyebilir. Yanlis davranislari mesrulastiran bazi atasozleri toplumun her kesiminden insani etkiledigi gibi bilimle ugrasan kisileri de etkileyebilecek guce sahiptir. Bilimsel etik eksikligindeki etmenlerden birinin de toplumsal ogretiler yani atasozlerinin olabilecegi dusunulmektedir. Bu calismanin amaci kultur ve davranis arasindaki etkilesime atasozleri ve bilimsel etik arasindaki iliski uzerinden deginmektir. Calisma kapsaminda Turk dilinde bulunan ve toplumda siklikla kullanilan bazi olumsuz ogretili atasozleri belirlenerek bunlarin bilimsel e...
2018
Bu calismada, psikoloji biliminin hayatimizin butun yonlerini kapsadigi ve dolayisiyla halk urunu olan atasozlerinin her birinin de bir psikolojik durumu acikladigi dusuncesinden hareketle 5405 Turkmen atasozu psikolojik yonden incelenmistir. Turkmen atasozleri, konulari bakimindan birbirine benzer psikoloji alanlarindan olusturulan bes gruba gore degerlendirilip, psikolojik bakis acisiyla yorumlanmistir. Inceleme sonucunda, “Sosyal Psikoloji ve Endustri Psikolojisi” grubunun 3577 atasozuyle (% 66) en fazla Turkmen atasozunu kapsadigi tespit edilmistir. Sayisal olarak ikinci buyuk grubun 1001 atasozuyle (% 19) “Gelisim ve Kisilik Psikolojisi” oldugu, ucuncu grubun ise 390 atasozuyle (% 7) “Deneysel ve Fizyolojik Psikoloji” oldugu saptanmistir. “Klinik Psikoloji ve Danismanlik Psikolojisi” grubu 269 (% 5) atasozuyle dorduncu sirada yer alirken, “Okul ve Egitim Psikolojisi” grubu 168 (% 3) atasozuyle en son grubu teskil etmistir. Alinan sonuctan hareketle, Turkmen toplumunu olusturan ...
Turkish Studies , 2011
Atasözü, “bir cümle halinde kalıp halde söylenen” özlü sözlerdir. Atasözü az kelime ile çok şey anlatır. Atasözünde anlatım yoğundur. Az kelime ile bütün çağlar için genel geçer kuralları ortaya koymak ve bunu anlatmak, anlam yoğunluğunu gerektirir. Bundan dolayı atasözü bünyesinde üslup oyunlarına yer vermez. Gereksiz kelimelere rastlanmaz. Atasözü, hangi kelimenin nerede, nasıl kullanacağını asırların verdiği tecrübelerle, halkın zevk ve sanat anlayışıyla birleştirerek yapısına katmıştır. Bu nedenle atasözünü oluşturan ve kendi aralarında sağlam bir anlam bağı ile bağlanmış kelimelerin yerlerini değiştirmek ya da eş anlamlısını kullanmak mümkün değildir. Böyle yapılırsa söz, atasözü olmaktan çıkar; etkisini, güzelliğini ve gücünü kaybeder. Sözün hafıza ile kayıtlandığı ve yine sözün sözle kuşaklara aktarıldığı sözellik döneminde, uzun uzun cümlelerin akılda kalıcılığı ve aktarımının güçlüğü; kesin, açık, şiirsel bir üslubu gerektirir. Bu nedenle atasözlerimizin çoğu bir, iki cümledir. Uzun olanların sayısı ise azdır. Sözlü kültür ürünü olan ve kuşaktan kuşağa aktarılan atasözlerinin akılda kalıcılığını sağlayan unsurlardan biri de yinelemelerdir. Düşüncenin düzenli tekrarı ile oluşturulan anlam dünyası dinleyicinin zihninde canlandırıcı bir işlev üstlenmektedir. Ortaya çıkan kalıp ifadeler, tekrarlar, sözün kalıcılığına yardım eder. İster yazılı bir eserde, ister sözlü bir üründe düzenli ve düzensiz aralıklarla yapılan yinelemeler anlatıma ahenk katar. Bu çalışmada atasözlerimizde görülen yinelemelerden söz edilecek ve yineleme çeşitleri üzerinde durulacaktır.
2019
OZ Bu calismada amac; tarih boyunca ortak bir gecmise ve kulture sahip olan Turklerin atasozlerinde tuzu ayni veya benzer anlamlara gelecek sekilde kullandiklarinin orneklerle aciklanmasidir. Ait olduklari toplumlarin hayata bakislarini, inanclarini ve sahip olduklari degerleri yansitan atasozleri incelendiginde Turklerin tuza ayni anlamlari yukleyerek kullanmasi ve tuzu kult kabul etmesi ortak bilincle hareket edildiginin kanitidir. Basit bir kimyasal bilesik olan sodyum klorur, bilinen adiyla tuz, insan vucudunun bir bolumunu olusturdugu gibi tarih boyunca insanlar icin onemli olan bir gida maddesi olarak varligini korumustur. Tuzun en onemli ozelligi besin maddelerini uzun sure saklamak amaciyla kullanilmasidir. Insanlik tarihinin gidisatini etkileyen ve uygarliklari sekillendiren bir madde olan tuza toplumlar cesitli anlamlar yuklemislerdir. Ortak bir gecmise ve kultur birikimine sahip olan Turkler icin tuz yuzyillar boyu hem gida maddesi olarak hem yuklendigi manevi anlamlar ba...
Journal of Turkish Studies, 2013
Atasözleri, ait oldukları milletlerin ortak bilinçaltlarını yansıtan anonim ürünlerdir. Bir milletin nelere ağlayıp nelere güldüğünü, nelere kızıp nelerden mutlu olduğunu o milletin atasözlerine bakarak görebilmek mümkündür. Atasözleri, halk içinde en çok kullanılan “konuşmalık dokuma” olma özelliği gösteren ve ilk söyleyeni belli olmayan bir türdür. Yüzyıllar, hatta bin yıllar içinde “ata” tecrübelerinin birikiminin bir sonucu olarak karşımıza çıkan atasözleri üzerinde bugüne kadar yapılan çalışmalar çoğunlukla “dilbilim” merkezli olmuştur. Derleme ve bu derlemelerin ağız özelliklerinin araştırıldığı bu çalışmaların gerekliliği elbette ki tartışılmazdır ancak atasözleri üzerinde “halkbilimi”nin tasnifçi, tahlilci ve uygulamacı bakış açılarıyla yapılan/acak çalışmalara bizce daha çok ihtiyaç vardır. Bu çalışmalar neticesinde Türk halkının hangi durumlarda ne tür davranışlar geliştirdiği gözlenebilir. Böylelikle de Türk halk felsefesi daha iyi anlaşılabilir. Bunun neticesinde de yüzyıllar içinde büyük oranda ‘söz’ ile oluşturduğumuz geleneksel kültürümüz daha donanımlı hale gelir. Zaten temelde çok kuvvetli bir geleneğe sahip olan Türk sözlü kültürü, üzerinde yapılan bu şuurlu çalışmalar neticesinde çok daha kuvvetli hale gelir. Böylesine kuvvetli bir kültürün de erozyona uğrama, yozlaşma, baskın kültürlerin boyunduruğu altına girme ve yok olma gibi tehlikelerle karşı karşıya kalması gibi bir durum söz konusu olamaz. Biz bu çalışmamızda yukarıda söz konusu edilen ihtiyaca bir nebze de olsa karşılık vermek amacıyla çeşitli kaynaklardan (Nurettin Albayrak-Türkiye Türkçesinde Atasözleri, Özkul Çobanoğlu- Türk Dünyası Ortak Atasözleri Sözlüğü, Bölge Ağızlarında Atasözleri ve Deyimler I-II, Ömer Asım Aksoy- Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü- 1. Atasözleri Sözlüğü, Ahmet Yanar- Hayvan Motifli Atasözleri ve Deyimler, Alptekin Güven-Dünya Atasözleri ve Ahmet Şükrü Esen Defterleri) tespit ettiğimiz bazı atasözlerinin çeşitlenmelerini göstermeye çalışacağız. “1. dereceden”, “2. dereceden” ve “3. dereceden” olmak üzere bu metinlerin üç farklı yoğunlukta ve seviyede varyant metinlerinin ortaya çıkabileceğini savunduğumuz bu çalışmamızda toplamda 100 atasözü metninin çeşitlenmesini ortaya koymaya çalışacağız. Bu sayede bu metinlerin de tıpkı “gelenek”li şiirlerde olduğu gibi çeşitlenebileceğini, değişebileceğini ve türler arası alışverişte kullanılabileceğini göstermiş olacağız.
2010
Language is the most precious sociology essence of a nation. Idioms and proverbs reflects national identity to the world. Idioms and proverbs have compact meanings but even then they are different to each other. Some Idioms are very near to proverbs and some proverbs are very near to idioms. The field of Azerbaijan is very vast for Turkish language and some idioms from that area, many idioms are composed from the era of mythology.
İjhe, 2020
Özet Bu makalede Türkiye Türkçesinde yer alan atasözleri üzerinde deyim aktarmaları ve deyim aktarmalarının türleri tespit edilmeye çalışıldı. Deyim aktarması (istiare, metaphore) aralarında benzetme ilişkisi kurulan iki şeyin adından birinin geçici bir süre ile diğer adın yerine kullanılması olayıdır. Türkçede tarih boyunca güzel söz kullanma bir gelenek olarak devam etmiştir. Tüm edebi dönemlerimizde ve tüm kültürel katmanlarda bunu görmek mümkündür. İslam öncesi, İslam etkisi altındaki dönem ve Batı etkisinde yaşanan dönemlerde güzel ve etkili söz söyleme örneklerini görebiliyoruz. "Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü 1" (Aksoy, 2014) adlı eserinde tespit ettiği 2667 adet atasözü bu çalışmada esas alınmıştır. Eserde verilen atasözlerinden 143'ünde deyim aktarmasına rastlandı ve bu atasözlerinin anlamaları ve aktarmanın nasıl yapıldığı açıklandı. Atasözleri, aktarma çeşitlerine göre gruplandırılmış ve kendi içlerinde alfabetik olarak sıralanmıştır. İnsandan doğaya aktarım türü en çok rastlanan deyim aktarması olurken sırasıyla, doğadan insana aktarım, somutlaştırma, duyular arası aktarım, doğadan doğaya aktarım tespit edilen aktarım türleridir. Anahtar kelimeler: Atasözü, deyim aktarması, iğretileme, istiare, metafor, Ömer Asım Aksoy. Abstract In this article, it was tried to identify the types of statement transfers and statement transfers on the proverbs in Turkish. Expression transfer (isis, metaphore) is an event in which one of the two things that has an analogy relationship is used temporarily and replaces the other name. It has continued as a tradition of using beautiful words throughout history in Turkish. It is possible to see this in all our literary periods and all cultural layers. We can see examples of beautiful and effective rhetoric during periods of pre-Islamic, Islamic-influenced periods and Western influence. 2667 proverbs identified in his work "Dictionary of Proverbs and Phrases 1" (Aksoy, 2014) are based on this study. In 143 of the proverbs given in the work, the expression was found and it was explained how these proverbs were understood and how to transfer them. Proverbs are grouped according to the types of transmissions and are alphabetically sorted in themselves. While the type of transfer from person to nature is the most common expression transfer, respectively, transfer from nature to person, embody, intersensory transfer, transfer from nature to nature are the types of transmissiondetected.
2015
Proverbs and idioms are the heritages of a living culture from the ancestors to today. Proverbs and idoms are the reference points of the society and individuals behavioral patterns and they not only represents the general acceptable and valued behavioralpatterns and thought processes but also unacceptable and rejected behavioral patterns and thought processes . In this context image of women in Turhish society was explored from the Turkish Proverbs and Idioms . In this research in order to explore the woman image in Turhish proverbs and Idioms the content anaylsis method was used. As a result Turkish women described in a wide range of perspective from a hero to a unvaluable object, not only the precious and wanted characteristics but also unacceptable and rejected characteristics are the part of woman image
The Archaeology of Byzantine Anatolia. From the End of Late Antiquity until the Coming of the Turks, 2017
The Modern Christ Experience and the Knowledge Drama of the Second Coming, Volume 2, 2024
Pots, Pans, and People: Material Culture and Nature in Mesoamerican Ceramics, 2023
IPSA Scientia, revista científica multidisciplinaria
Dictionnaire des concepts fondamentaux des didactiques, 2013
Revista Direito Ambiental e Sociedade, 2020
Suid-Afrikaanse Tydskrif vir Natuurwetenskap en Tegnologie, 2022
Cultura de los Cuidados
Journal of Linguistics , 2004
WAQSN HERALD , 2024
Critical Care Medicine, 2019
Newsclick, 2024
Atmospheric Chemistry and Physics, 2008