Naziv kolegija: itanja Marguerite Duras

Nastavnica: dr. sc. Ingrid afranek, red. prof. u.m.

ECTS bodovi: 3
Jezik: francuski/hrvatski
Trajanje: zimski semestar semestar
Status: izborni kolegij
Oblik nastave: seminar u okviru diplomskog studija 1+1 (1 sat predavanja, jedan
seminar)

Cilj kolegija:
Ovaj bi seminar kao jedan od izbornih kolegija ponuen studentima Francuskog jezika i
knjievnosti trebao studentima predstaviti stvaralatvo najpoznatije francuske spisateljice,
filmske i kazaline autorice iz druge polovine 20. stoljea. Seminar je koncipiran kao jedan sat
predavanja i jedan sat seminarskog rada sa itanjem tekstova, prevoenjem, analizom i
interpretacijom odabranih ulomaka iz knjievnih djela i nekoliko autorskih filmova
(prikazanih u cjelini ili u odlomcima), uz komentar i debatu. U zimskom semestru je teite na
monografskom ali i poetolokom pristupu, to jest na prouavanju odnosa autobiografije i opusa
, na knjievnoj poziciji autorice u kontekstu njenih estetskih, politikih, filozofskih
opredijeljenja, na kritikoj recepciji u Francuskoj i na njenoj prisutnosti u Hrvatskoj (prijevodi,
utjecaji).

Uloga kolegija u ukupnom kurikulumu

Kolegij se uklapa u nastavu francuske knjievnosti druge polovice 20. stoljea. Omoguuje
uvid u ovaj egzemplarni upus ali i u estetiku, diskurzivnu, rodnu, filozofsku i etiku
problematiku tijekom toga razdoblja. Od postsimbolizma i postnadrealizma preko
egzistencijalizma i francuske avangarde Novog romana i Novog filmskog vala do
postmodernizma, stvaralatvo M. Duras rekapitulira i inovira istodobno, kao neka vrsta retro-
futurizma ono evoluira u prostoru proimanja modernizma i antimodernizma, u kontinuitetu i
diskontinuitetu transanrovskih i intertekstovnih (meta)fikcija.

Koritene metode
Svaki seminar poinje kao uvodno predavanje koje moe biti popraeno nekim oblikom
studentskog samostalnog izlaganja. Drugi dio sastoji se od itanja, rada na tekstu, prevoenja,
aktualizacije, analize i interpretacije odabranog teksta u kontekstu cjeline djela, te opusa,
knjievnog pravca i razdoblja. Slijedi rasprava i zajedniko zakljuivanje.

Sadraj kolegija po tjednima:

1. tjedan: Uvod u epohu, opus, knjievnu osobnost autorice, iznimnost i avangardnost njenog
rada svojedobno i danas. Medijska raznovrsnost i intermedijalna meuovisnost. Prijedlog
odabranih djela i filmova. Odnos fikcije i dokumentarizma kao poetika brisanja granice
izmeu ivota i stvaralatva... Sugestije i komentari.

2. Biografija i stvaralatvo; opus koji svjesno premouje kulture Istoka i Zapada kroz
interakciju i suodnos kontrasta; uloga autobiografije, autofikcija, anrovska raznovrsnost; faze
opusa u kontinuitetu, metamorfoze poetike i diskursa ali isto tako konceptualan ontologijski,
etiki i estetiki kontinuitet.

3. Odnos poetolokog i drutvenog konteksta; drutvena povijest i socijalna kritika

(antikolonijalizam, antikapitalizam, odnos prema feminizmu i komunizmu), ontologijski
temeljna shema (relativni dualizam i dijalektika), etika i psihoanaliza, poetika konfliktne
jukstapozicije suprotnosti i metapoetika kao protoni motivi. Odabrani primjeri, polemike i
dileme (kritike) recepcije. .
Primjeri iz romana L' Amant i Le Barrage du Pacifique. Usporedba slinosti i razlika na svim
razinama itanja.

4. Mijene poetike, kontinuitet (tematski) i diskontinuitet (formalni, estetski, anrovski)

Odabrani primjeri koji to pokazuju na tekstovima od 1950. do kraja stvaralatva. Usporedba
diskursa, naracije, retorike i stila, postupno reduciranje izraza, zaokret od egzistencijalizma
prema Novom romanu krajem pedesetih (Les petits chevaux de Tarquinia, Moderato
cantabile, Vice-consul, L' Et 80, )

5. M. Duras i Novi roman; Alain Robbe-Grillet (kola pogleda); estetika epohe.

Barthes i Blanchot. Naratoloke inovacije. Eksperimentalnost.
Duras i neofeminizam. Knjievna avangarda i/ili ensko pismo.
Intervju Les Parleuses; eseji La Vie matrielle.

6. Novi val u filmu (Resnais, Godard, Antonioni), E. Kazan... Filmske primjeri kao
ilustracije. M. Duras kao pisac scenarija, reiser i protagonist. Film u filmu (Le Camion).
Problem filmskih adaptacija. Autobiografski prostor u filmu: Nathalie Granger. itani film
- Le Camion, Les Enfants.
Hiroshima mon amour, projekcija ulomaka iz filma.

7. Transanrovski, intermedijalni aspekt opusa. India song i podnaslov tekst-teatar-film.

Romani Le ravissement de Lol V. Stein, Le Vice- consul i La Femme du Gange kao intratekst
u filmu India Song (ne radi se o filmskoj adaptaciji).

8. Uloga interteksta u opusu na primjeru eseja Ecrire, intervjua o knjievnosti, radio- i

TV- ogleda . Intertekst izrijekom prisutan u tekstu, ili samo u otisku kao aluzivnost
(Michelet, Hugo, Spinoza, Rimbaud i Proust...ameriki roman, enska knjievnost, Biblija i
dr.).

9. Duras i teatar; kazaline adaptacije i drame; primjer: Le Square. Uloga dijaloga u

romanesknoj naraciji. Svakodnevni govor kao medij umjetnikog. Didaskalije sa statusom
teksta i kao dio naracije u romanu: India Song, Le Vice-conzul, La Pluie d' t (primjeri).

10. Inter- i intra-tekstovni hermetizam. Ontologijski konceptualni temelj kao (po) etiki
angaman: pisanje je djelovanje (vidi romantizam V. Hugo i George Sand, nadrealizam; anti-
teatar (primjeri). Utopijski optimizam od Marxa do Rimabuda: umjetnost moe promijeniti
svijet/ivot/ovjeka/enu/ljudski par/umjetnost (prozu, film, kazalite)...

11. Kritika binarne metafizike, odnos profanog i svetog ; jezini zaokret. Kodiranje
intime i odnos prema drugome. Mondijalizacija. Neoromantizam. Postsimbolizam.
Modernizam. Etika kao estetika budunosti. Pismo udnje ili paradoksalno pismo?
Jukstapozicija suprotnosti u interakciji: dualizam i dijalektika. Duras i filozofija
(predsokratovci, Schelling, filozofska antropologija, Lvinas, Lacan, Ricoeur /hermeneutika,
Barthes).
12. Kritika recepcija M. Duras u Francuskoj i svijetu. Naratologija, strukturalizam,
poststrukturalizam, rodna kritika. Dileme i polemike. Le rcit potique u 20.st.. Nova
izdanja (Pliade), nove biografije.

13. M. Duras u Hrvatskoj: prijevodi i utjecaji. Dva nova prijevoda: Mornar s Gibraltara
kao bajka za odrasle iz prve faze stvaralatva i Vice-konzul (oba izd. 2016). Kritika
recepcija. Duras i enski studiji u Hrvatskoj i Francuskoj (primjer Paris VII). Ljubitelji i
oponenti. Transgresija i mainstream; neokonzervativizam i post-post feminizam.
Retrofuturizam ili reinterpretacija prolosti kao predvianje budu nosti.

14. Rezime, pregled izlaganja, kontekstualizacija, sinteza, diskusija, zakljuak. Najava

programa seminara za ljetni semestar.

Literatura: A. Obvezatna sva odabrani odlomci djela koja se itaju na satu. U cijelosti
treba proitati: Un Barrage contre le Pacifique, L' Amant, Moderato cantabile, Des journes
entires dans les arbres, Le Vice-consul, Le Square; filmovi Hiroshima, mon amour, India
Song, Le Camion. B. Dopunska: Jedna biografija M.Duras, izbor iz kritike po dogovoru,
ovisno o samostalnim izlaganjim studenata. C. Preporuena literatura na hrvatskom: eseji o
M. Duras ( in I.afranek: Bijela tinta, Litteris, Zagreb, 2013, dostupno u fotokopirnici) kao
i tri moja lanka u SRAZ-u (1978, 1989, 1991-2)

Nain polaganja ispita: obveza svakog studenta je da odri izlaganje u razredu (uvjet za drugi
potpis) ili da napie pismeni referat na dogovorenu temu, na francuskom jeziku, duljine oko
5-6 kompjuterskih kartica.