Aralin 5 Ugnayan NG Pamilihan at Pamahalaan

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 21

EKONOMIKS- Second Quarter Learning Compentency 5 Second Grading (SY: 2020-2021) abasta

Ang Ugnayan ng Pamilihan at


Pamahalaann
ng Ekonomiks

1|Page
EKONOMIKS- Second Quarter Learning Compentency 5 Second Grading (SY: 2020-2021) abasta

Araling Panlipunan
Ikalawang Markahan – Modyul 5:
Aralin 5- Ang Ugnayan ng
Pamilihan at Pamahalaan

2|Page
EKONOMIKS- Second Quarter Learning Compentency 5 Second Grading (SY: 2020-2021) abasta

Araling Panlipunan - Ikasiyam na Baitang


Unang Markahan – Modyul 5: Ang Ugnayan ng Pamilihan at Pamahalaan
Unang Edisyon, 2020

Isinasaad ng Batas Republika 8293, Seksiyon 176: Hindi maaaring magkaroon ng


karapatang-sipi ang sino mang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayonpaman, kailangan
muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaang naghanda. Kung ito ay
pagkakakitaan, kabilang ng mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay ang
pagtakda ng kaukulang bayad.

Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand name,
tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito ay
nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito upang
makuha ang pahintulot ng paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala at
mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anomang gamit ng modyul ay kinakailangan
ng pahintulot ng mga may-akda nitol.

Walang anomang parte ng materyales ang maaaring kopyahin o ilimbag ng anomang paraan
nang walang pahintulot ng Kagawaran.

Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon


Kalihim: Leonor Magtolis Briones
Pangalawang Kalihim: Diosdado M. San Antonio

Bumuo ng Pagsusulat ng Modyul


Manunulat: Emelita G. Abasta
Editor: Name
Tagasuri: Name
Tagaguhit: Name
Tagalapat: Name
Tagapamahala: Name of Regional Director
Name of CLMD Chief
Name of Regional EPS In Charge of LRMS
Name of Regional ADM Coordinator
Name of CID Chief
Name of Division EPS In Charge of LRMS
Name of Division ADM Coordinator

Inilimbag sa Pilipinas ng ________________________

Department of Education – Region IV


Office Address: ____________________________________________
____________________________________________

3|Page
EKONOMIKS- Second Quarter Learning Compentency 5 Second Grading (SY: 2020-2021) abasta

Telefax: ____________________________________________
E-mail Address: ____________________________________________

PAUNANG SALITA
Ang buong mundo ay nakararanas ngayon ng pandemya dulot ng Covid-19 nakaapekto sa
ating kapaligiran at ekonomiya. Hindi lamang ang ating kalusugan ang nanganganib kundi maging ang
pagpapatuloy ng edukasyon. Kumilos ang Kagawaran ng Edukasyon upang magpatuloy ang pagkatuto
ng mga mag-aaral. Sa kabila ng mga hamong ito, ang ating ginagamit na kurikulum sa kasalukuyan ay
batay sa pinakamahalaga at pinakakailangang kasanayan na dapat matutunan ng mga mag-aaral sa
taong panuruan 2020-2021 na tinatawag na MELCs o Most Essential Learning Competencies.

Ang modyul ng Araling Panlipunan- Ekonomiks ay naglalaman ng pinakamahalaga at


pinakakailangang kasanayan o MELC’s o Most Essential Learning Competencies ng mga mag-aaral
upang matutunan ang mga paksa ng Ikalawang Markahan.

Nilalaman nito ang Yunit 2- Maykroekonomiks alinsunod MELC’s Kasanayan ng Pagkatuto


bilang 5- Naipapaliwanag ang bahaging ginagampanan ng pamilihan at pamahalaan nakakaapekto sa buong
ekonomiya

Inaasahan sapamamagitan ng modyul ay matututunan ang mga kasanayang inilabas ng


Kagawaran ng Edukasyon. Inaasahang maunawaan ang mga mag-aaral ng maayos ang pagtalakay
ng mga aralin at makapagsuri ng mga aralin ng pagkatuto. Layuning maipamalas ang kasanayang pan-
21 siglo at mga pamantayang itinakda ng K -12 kurikulum.

PARA SA MAGULANG/ TAGAPATNUBAY NG MAG-AARAL


Ang pag-aaral ng inyong mga anak, Ang magulang at guro ay may mahalagang ginagampanan
sa pagsasakatuparan ng paggamit ng modul na Ang paggabay ng magulang sa kanyang anak sa pag-
aaral ng paksang aralin at mga gawain na nasa modyul na ito ay napakahalaga. Kung may mga paksa
at gawaing di lubos ang pag-unawa ng mga aralin at gagawin, huwag mahiyang kontakin ang guro ng
inyong anak.

Ang magulang o tagapatnubay ng mag-aaral at ang guro ay inaasahang magtutulungan upang


gabayan ang pag-aaral ng iyong anak. Ang komunikasyon ang magsisilbing daan upang makamit ang
kasanayang dapat matutunan ng mag-aaral.

PARA SA MAG-AARAL:

Bilang mag-aaral, ang modyul ay suplementaryong materyal upang maunawaan ang mga
paksa. Basahin mong mabuti ang mga paksang at ang mga pagsasanay ay sasagutin ng matapat at
may pag-unawa. Kung sakaling mahirapan kang sagutin ang mga katanungan ng mga pagsasanay
huwag mahiyang kontakin ang iyong guro.
Ito ay tugon upang matamo ang mga inaasahang pamantayan ng Kagawaran ng Edukasyon
at matugunan ang iyong mga pangangailangan ng pag-aaral. Ang layunin ng pag-aaral ay matutuhan
mo ang aralin, maunawaan ang suliraning pangkalusugan at makabuo ng tamang desisyon ng mga
suliranin ng ekonomiya.

4|Page
EKONOMIKS- Second Quarter Learning Compentency 5 Second Grading (SY: 2020-2021) abasta

Ang mga bahagi at icon ang modyul na dapat mong maunawaan.

Alamin Sa bahaging ito, mababasa mo ang mga paksang


tatalakayin at mga pamantayang inaasahan na iyong
makakamit sa pagtatapos ng modyul na ito.

Subukin Ito ay paunang pagsusulit kung ano ang iyong


kaalaman tungkol sa mga paksang tatalakayin. Ito ay
naglalaman ng iba’t ibang katanungan. Ito ay 15
aytems na pagsusulit.

Balikan Ito ay balik-aral mula sa natapos mong modyul na


pinag-aralan.

Tuklasin Ito ay ang pagganyak ng aralin. Naglalaman ito ng iba’t


ibang gawain na kailangang sagutan. Simula ng
pagtalakay sa aralin.

Suriin Ito ay pagtalakay din sa aralin upang higit na


maunawaan ang mga paksa sa modyul na ito.

Pagyamanin Mga gawain para sa mas malalim na pagkaunawa sa


paksang tinalakay.

Isaisip Ito ay naglalaman ng mga mahahalagang konsepto na


tinalakay sa buong modyul.

Isagawa Ito ay gawaing naglalaman ng mga pagsasanay na


maaari mong gawin at iugnay sa reyalidad ng buhay.

Tayahin Ito ay pagsasanay na may kinalaman sa buong modyul.


Nagtataya ng iyong natutunang konsepto sa buong
aralin sa modyul.

Karagdagang Gawain Ito ay mga karagdagang gawain upang higit na


maunawaan ang mga paksang tinalakay. Ito ay
maaaring sa pamamagitan ng bidyo, pagbabasa ng
artikulo sa pahayagan at iba pa.

Susi sa Pagwawasto Naglalaman ito ng mga tamang sagot sa lahat ng mga


gawain sa modyul.

Ang huling bahagi ng modyul ay makikita mo ang:


.

Sanggunian Ito ang talaan ng lahat ng pinagkuhanan sa paglikha o


paglinang ng modyul na ito.
Paano matutuhan ang mga aralin ng modyul.
Ang sumusunod ay mahahalagang paalala ng paggamit ng modyul:
1. Gamitin ang modyul nang may pag-iingat. Huwag lalagyan ng anumang marka o sulat ang anumang
bahagi ng modyul. Gumamit ng sagutang papel ng pagsasanay.
2. Huwag kalimutang sagutin ang mga pagsasanay bago lumipat ng iba pang gawaing ng modyul.
3. Basahing mabuti ang mga panuto bago gawin ang bawat pagsasanay.
4. Pahalagahan ang katapatan ng pagsasagawa ng pagwawasto ng mga kasagutan.
5. Ang modyul ay ibalik ng maayos matapos mong sagutin lahat ng pagsasanay.

5|Page
EKONOMIKS- Second Quarter Learning Compentency 5 Second Grading (SY: 2020-2021) abasta

Kung sakaling ikaw ay mahirapang sagutin ang mga pagsasanay ng modyul, huwag mag-
alinlangang konsultahin ang inyong guro o tagapagdaloy, mga magulang, kapatid o kasambahay sa
pagsusuri sa mga aralin, ng mauunawaan ang mga gawain. Laging tandaan di ka nag-iisa at di kahinaan
ang pagtatanong upang maunawaan ang paksang aralin.

Umaasa kami, sapamamagitan ng modyul, makararanas ka ng makahulugan at makabuluhang


pagkatuto at maunawaanang mga kompetensi o kasanayan.
Lagi mong isipin kaya mo ito. Huwag panghinaan ng loob pag nahihirapan ka. Tandaan ang
iyong guro ay laging nariyan para alalayan kang mag-aral.

Alamin:

YUNIT 2- MAYKROEKONOMIKS

Sa araling ito, inaasahan na ikaw ay magkaroon ng lubos na pag-unawa sa mga paksang


tatalakayin, mabuksan ang iyong kritikal na isipan, at mahasa ang kakayahan at kasanayang
magdesisyon sa mga gawaing inihanda sa mga pagsubok sa kaalaman sa bawat pagtatapos ng
pagtalakay sa bawat aralin.

A. INTRODUKSIYON
Ang Modyul ng Araling Panlipunan 9- Ekonomiks, Yunit 2 Aralin 5

Ang Ugnayan ng Pamilihan at Pamahalaan at mga kaugnay na paksa:


1. Papel na Ginagampanan ng Pamahalaan sa Pagkontrol ng Presyo sa Pamilihan
2. Proteksyong ginagawa ng Pamahalaan sa mga Konsyumer at Prodyuser
B. MGA INAASAHANG MATUTUNAN SA MODYUL
Pamantayang Pangnilalaman Pamantayang Pagganap Kasanayan Sa Pagkatuto:

Ang mag-aaral ay may pag- Ang mga mag-aaral ay Napahahalagahan ang


unawa sa mga pangunahing kritikal na nakapagsusuri bahaging
kaalaman sa ugnayan ng sa mga pangunahing ginagampanan ng
pwersa ng demand at kaalaman sa ugnayan ng pamahalaan sa
suplay, at sa sistema ng pwersa ng demand at regulasyon ng mga
pamilihan bilang batayan ng suplay, at sistema ng gawaing
matalinong pagdedesisyon ng pamilihan bilang batayan pangkabuhayan.
sambahayan at bahay kalakal ng matalinong
tungo sa pambansang pagdedesisyon ng
kaunlaran. sambahayan at bahay-
kalakal tungo sa
pambansang kaunlaran

LAMP CODE AP9MYKllh-11, AP9MYKll1-12. AP9mykllj-13

MGA TIYAK NA LAYUNIN: Pagkatapos ng iyong pag-aaral sa modyul na ito


inaasahan na iyong:
1.Naipaliliwanag ang kahulugan ng pamilihan at
pamahalaan
2. Natatalakay ang ugnayan ng pamilihan at
pamahalan
3. Nasusuri ang pagkontrol ng pamahalaan sa
presyo sa pamilihan
4.Napapahalagahan ang bahaging
ginagampanan ng pamahalaan sa regulasyon ng
mga gawaing pangkabuhayan

6|Page
EKONOMIKS- Second Quarter Learning Compentency 5 Second Grading (SY: 2020-2021) abasta

Subukin:
.

Panuto: Buuin ang pangungusap sapamamagitan ng pagpili


9. Ang pamahalaan ay may kapangyarihang ipatupad ang Price
ng letra ng tamang sagot
Stabilization Policy ng panahon may krisis.
1. Nararanasan ang surplus pag ang dami ng demand ay a. artikulo 12 seksyon 5 ng 1987 konstitusyon
mas mababa kaysa dami ng b. artikulo 4 seksyon 11 ng 1987 konstitusyon
a. supply c. prodyuser c. artikulo I seksyon 4 ng 1987 konstitusyon
b. konsyumer d. pangangailangan d. artikulo II seksyon 4 ng 1987 konstitusyon

2. Kapag mas malaki ang dami ng demand kaysa dami


10. Sa panahon ng krisis ang nagtatakda ng SRP o suggested
suplay ng produkto, magkakaroon ng
a. surplus c. shortage retail price sa pangunahing pangangailangan tulad ng bigas, asukal,
b. ekwilibriyo d. disekwilibriyo kape, harina at noodles.
a. DTI
3. Ang pinakamababang presyong itinakda ng pamahalaan b. BFAD
upang bilhin ang mga produkto? c. DOLE
a. price floor c. price freeze d. OWWA
b. price ceiling d. price Adjustment

4. Ang pananalanta ng bagyong Marilyn ang dahilan ng Gamit ang graph suriin ang bilang 11-15:
pagpapatigil ng pagtaas ng presyo ng mga pangunahing
bilihin tulad ng bigas.
a. price freeze c. panic buying
b. hoarding d. pag pagluluwas ng mga produkto

5. Mahalaga ang papel ang ginagampanan ng pamahalaan


upang mapanatili ang katatatagan ng presyo ng pamilihan.
a. price stabilization policy c. oligopolyo
b. monosopnyo d. monopolistiko

6. Binibigyang proteksyon ng pamahalaan ang kapakanan ng


mga magsasaka upang maiwasan ang pang-aabuso ng mga 11. Ang punto C?
negosyante
a. demand curve c. supply curve
a. subsidy c. price floor
b. punto ng ekwilibriyo d. shortage
b. price ceiling d. price freeze
12. Ang mensahe ng punto ng C ay
a. Ang dami ng demand ay mataas kaysa dami ng supply.
7. Kung ang pamahalaan ay nagsasagawa ng price control
b. Ang presyo ay nagpapahiwatig na stable o matatag
para proteksiyunan ang mga ang mga prodyuser, samantala
c. Kalabisan sa supply na naging dahilan ng pagbaba ng
binibigyang proteksiyon ang mga mamimili ng pagpapatupad
presyo
ng
d. Di sapat ang supply ng produkto ang dahilan ng pagtaas ng
a. price floor c. subsidy
presyo.
b. price ceiling d. price freeze
13. Anong presyo nagkaroon ng surplus o kalabisan?
a. 40 b. 30 c. 20 d. 10
8. Ang sangay ng pamahalaang nagtatala ng minimum wage
14. Sa Graph, anong presyo nagkaroon shortage o kakulangan?
ng mga manggagawa
a.10 b. 20 c. 30 d. 40
a. DOLE c. DTI
b. BFAD d. OWWA
15. Ilan ang surplus o kalabisan ng presyong 50?
a. 20 b. 40 c. 60 d. 80

14. Kung ang pamahalaan ay nagsasagawa ng price control para


proteksiyunan ang mga ang mga prodyuser ay kanila naming
binibigyang proteksiyon ang mga mamimili
sa pamamagitan ng pagpapatupad ng
A.Price Floor C. Subsidy
B. Price ceiling D. Price freeze

15. Ang sangay ng pamahalaang nagtatala ng minimum wage ng


mga manggagawa
A. DOLE
B. BTI
7|Page C. BFAD
D. OWWA
EKONOMIKS- Second Quarter Learning Compentency 5 Second Grading (SY: 2020-2021) abasta

Aralin Ang Ugnayan ng Pamilihan at Pamahalaan


5

Balikan:

Gawain: I Suriin ang Larawan.


Pamprosesong Tanong
1. Namamalengke ka ba ?
2. Ano ang pagkakaiba ng Palengke sa Pamilihan ?
3. Bakit nagbabago ang presyo ng mga produkto sa
pamilihan ?
4.Nakakaapekto ba ang dami ng pangangailangan ng
konsyumer sa presyo ng mga produkto?
5.Naipagkakaloob ba ng pamilihan ang iyong mga
pangangailangan? Ipaliwanag.

Gawain: 2 Current Price


A.Pamprosesong Tanong:
1.Nanatili ba ang presyo ng mga bilihin sa
pamilihan?__________
2. Bakit nagkakaroon ng biglaang pagtaas o
pagbaba ng presyo ng mga
bilihin?________________
3. Paano isinasagawa ng pamahalaan ang
bantay presyo sa ating pamilihan?_________

Gawain 3. Ang Inyong Lingkod


B. Pamprosesong Tanong:
3 1. Kilalanin ang logo ng ahensiya ng
1
pamahalaan

1_ 2_ 3_ 4_

2 4 2. Ipaliwanag ang tungkulin ng bawat


ahensiya ng pamahalaan.

3. Paano nagkakaroon ng ugnayan ang


pamilihan at pamahalaan?

Tuklasin:
A. Pamprosesong Tanong:
1. Isa-isahin ang 5 konsepto
2. Ipaliwanag ang kahulugan
ng 5 konsepto

3. Tungkol saan ang paksa na


binubuo ng 5 konsepto

8|Page
EKONOMIKS- Second Quarter Learning Compentency 5 Second Grading (SY: 2020-2021) abasta

Suriin
ANG KAHULUGAN NG PAMILIHAN AT PAMAHALAAN

Matapos matutuhan ang mga


Konsepto ng Pamilihan at ibat ibang Pamilihan
estraktura nito. Tutuklasin naman Ganap at Di Ganap na
natin ang ugnayan ng pamilihan at Kompetisyon

pamahalaan. Upang mapukaw ang Pamahalaan


iyong interes, halina’t simulan basahin
at sagutin ang mga katanungan. Presyo

PAMILIHAN

Ang pamilihan o merkado (Ingles: market,


Kastila: mercado) ay isang pook kung saan
pumupunta ang mga tao at ang mekanismo na
nagtatagpo ang konsyumer at prodyuser. Kapag
may mga bagay na nais ipagbili, nagtatatag sila ng
isang pook pamilihan o pook pakyawan, katulad
ng palengke, tiyangge, talipapa, baraka,
tindahan, kabyawan, paryan, perya,
at emporyum.

Pamahalaan

Nag-ugat ang terminong "pamahalaan"


mula sa salitang bahala na may
kahulugang pag-aako o responsabilidad, na
dinagdagan ng mga panlaping pang- at -an.
Ang pamahalaan o gobyerno ay
isang organisasyon na may kakayanan na
gumawa at magpatupad ng batas
sa isang nasasakupang teritoryo. Ito rin ay may
kapangyarihan na magbigay ng mga
pangangailangan ng mga mamamayan ng
nasasakupang teritoryo.

Ayon kay Gregory Mankiw, bagama’t ang


pamilihan ay isang organisadong sistemang
pang-ekonomiya, may mga pagkakataong
Gregory Mankiw magkaroon ng market failure o pagkabigo. Ang
halimbawa ng mga ito ay ang paglaganap ng
Principles of Economics ipinaliwanag
niya ang Principle 7 externalities tulad ng ng polusyon at pagkakaroon
ng monopolyong nagdudulot ng pagkawala ng
“Government can sometimes improve
kompetisyon ng mga negosyante.
market out comes”
9|Page
EKONOMIKS- Second Quarter Learning Compentency 5 Second Grading (SY: 2020-2021) abasta

• Sa Panahong nakakaras o katatapos pa


Ang Republic Act 7581 o Price lamang ng kalamidad, ang pamahalaan
Control Act ay ipinatupad upang ay mahigpit ang pagpapatupad ng price
maisagawa ng pamahalaan ang
freeze o pagbabawal ng pagtaas ng
pagkontrol ng presyo ng mga bilihin.
Ang National Coordinating Council presyo ng produkto.
ang naatasang bumuo ng Price Act. • Ipinatutupad ng pamahalaan ang Price
Na layuning mabantayan ang Freeze upang mapigilan ang
presyo ng mga produkto
pagkatapos magpalabas ng price pananamantala ng mga negosyante sa
ceiling at price floor ang labis na pagpapataw ng mataas na
pamahalaan presyo ng kanilang produkto

• Kaugnay nito, hindi nakakaiwas ang


Pilipinas at ibang mga bansa na
mapasailalim ang pamilihan sa
panghihimasok ng pamahalaan
• Maliban sa pagtatakda ng buwis at
pagbibidgay ng subsidy, nagtatalaga
ang pamahalaan ng presyo ng mga
produkto at serbisyo
• Upang mapatatag ang presyo sa
pamilihan ipinatutupad ang Price
Stabilization Policy at maiwasan ang
mataas na implasyon

Ang Pagkontrol ng Pamahalaan ng Presyo ng Pamilihan

Price Floor – Ito ay kilala rin bilang Price


ng Presyo sa Pamilihan
Support at Minimum Price Policy, ang
pinakamababang presyo ng mga
produkto at serbisyong ipinapataw ng
pamahalaan ang mataas ng presyong
ekwilibriyo. Katulad ng price ceiling,
isinasagawa ito ng pamahalaan upang
matulungan ang mga prodyuser.
Kabilang ang pagkakaloob ang price
support sa sektor ng agrikultura at ang
batas ay nagtatakda ng minimum wage
para sa mga manggawa.
10 | P a g e
EKONOMIKS- Second Quarter Learning Compentency 5 Second Grading (SY: 2020-2021) abasta

• Price Ceiling-ito ay kilala bilang


Maximum Price Policy o ang
pinakamataas na presyo ipinapataw
sa produkto na maaring ipagbili ng
prodyuser ang kaniyang produkto.
• Mahigpit na binabantayan ang mga
produkto na kabilang sa pangunahing
pangangailangan gaya ng bigas,
asukal, kape, harina, tinapay, itlog
maging ang mga instant noodles na
minamarkahan ng pamahalaan ng
tinatawag na Suggested Retail Price
(SRP).

• Ang Pamahalaan ang tagabili ng mga


aning palay ng mga magsasaka upang
mataas ang kanilang kikitain at maiwasan
ang kakulangan ng supply.
• Ang ekonomiya ng bansa ay di magiging
mabuti ang ang kalagayang kaya’t ang
pamahalaan ay magtatakda ng price
support/price floor o ang pinakamababang
presyong maaaring bilhin ang kanilang ani.
• kung masyadong magiging mababa
ang presyo sa ekwilibryo ng mga
produkto Ang mga magsasaka ay
maaaring mawalan ng interes na
magtanim dahil kakaunti ang kanilang
kabayaran matatanggap. Kung
magaganap ang sitwasyong,
magdudulot ito ng kakulangan ng
supply ng produkto.

Batay sa graph, ang ekwilibriyong Inilalarawan ng graph sa halagang


presyo na Php 1.00 ay mas mababa 1.00 ang ekwilibriyong presyo, Subalit,
sa itinalagang price floor na Php1.25. ang presyong ito ay maaring mataas
Magdudulot ito ng pagtaas ng sa tingin ng mga konsyumer. Dahil dito
Quantity Supplied at magbubunga ng ang pamahalaan ay makikialam sa
kalabisan (surplus) sa pamilihan. pamamagitan ng pagpapataw ng .75
Higit na marami ang supply na bilang price ceiling ng mga prodyuser.
isandaan (100) kung ihahambing sa Dahil ang presyo magdudulot ng
dami ng dalawampu(20 na Quantity pagtaas ng quantity demanded
Demanded). Kapag may kalabisan. sapagkat mas mahihikayat ang
Maaaring ibaba ang presyo dahil ito konsyumer ng bumili ng produkto at
ang itinatakda ng batas. Ang price serbisyo sa mababang presyo sa
floor ay nagdudulot ng kalabisan pamilihan kumpara sa ekwilibriyo na
(surplus) sa pamilihan 1.00 sa 300 lamang na kabuuang dami
11 | P a g e
EKONOMIKS- Second Quarter Learning Compentency 5 Second Grading (SY: 2020-2021) abasta

Di mabuti
Mabuti

Ang
Malaki ang produkto ay
EPEKTO NG FLOOR PRICE ang mataas
tubo ng mga
nagtitinda na presyo

Labis ang
Mataas ang suplay ng
Mababa ang
sahod ng mga
demand ng produkto
manggagawa
mga
produkto

EPEKTO NG CEILING PRICE


Mabuti Di Mabuti

Pagbaba
ng
Mababang
presyo ng suplay
bilihin
Nagiging
dahilan ng
Natatamo ang kakulangan
pangangailangan
ng mga Nagiging
konsyumer dahilan ng
black
market

Ang pamahalaan ay isang mahalagang


institusyon ng pagsasaayos ng pamilihan.
Ayon Kay John Maynard Keynes, Ang
ekonomiya ng isang bansa ay di
maiiwasang patakbuhin ng isang mixed
economy. May partisipasyon ang pribadong
sektor ng pangangasiwa ng ekonomiya. Sa
panahon ng krisis pang ekonomiya, tulad ng
pagtaas ng presyo ng mga pangunahing
pangangailangan ay maaring makialam ang
pamahalaan upang maiayos ang pamilihan
at ang buong ekonomiya.

12 | P a g e
EKONOMIKS- Second Quarter Learning Compentency 5 Second Grading (SY: 2020-2021) abasta

Pagyamanin

Philippine Daily Minimum Wage


\ 2010- 2020 Ang paliwanag ni Atty. Noel Del Prado sa
“Usapang De Campanilla” na alinsunod ang
pagbibigay ng dagdag-umento sa cost of living
o ang halagang kailangan para mamuhay sa
kada rehiyon. Maaari iba-iba ang presyo ng
bilihin ng bawat lugar.

"Sinasabing bawat rehiyon, iba-iba ang


kondisyong ekonomiya. Ibig sabihin, ang
NCR, halimbawa, may mga malalaking
kompanya, ang mga probinsiya, iba ang cost
of living, at iba ang epekto ng inflation. Isa rin
itong tinugunan ng batas na dapat akma ang
[taas-sahod] sa living conditions ng rehiyon”.

Binuo ang Republic Act 6727 o ang "Wage


Rationalization Act."Ang nasabing batas rin
itinatag ang RTWPBs, mayroon ang bawat
rehiyon ng bansa.

Binubuo ang mga RTWPB ng mga kinatawan


ng gobyerno, employer, at labor group— at
sila-sila ang nag-uusap sa laki o dagdag sahod
o umento sa kanilang rehiyon.

Department of Trade and Industry


Suggested Retail Price
Mga negosyante ang magtatakda ng ‘suggested
retail price’ (SRP) ng mga pangunahing bilihin, sa
halip na gobyerno, kung maaaprubahan ang bagong
patakarang pinaplantsa ng Department of Trade
and Industry (DTI).

Ang bagong patakaran, di kailangang ipaalam sa


DTI ang pagtatakda ng SRP sa mga pangunahing
produkto. Kailangan mag-ipabatid ng negosyante
sa DTI, 30 araw bago ang palit-presyo.

Pero paliwanag ng DTI, puwede pa rin naman


nilang puwersahin ang manufacturer na ideklara
ang basehan ng dagdag-presyo, Palalakasin din ng
DTI ang paglalansag sa mga madadayang
negosyante sa pamamagitan ng Project E.T. o
Execution Team na tututok sa mga nanamantala sa
presyo, paglalagay ng label, timbang at kalidad ng
produkto.

Pati mga di makatotohanang advertisement,


tututukan din ng project E.T. Maaring
imbestigahan ng DTI maging ang pagpo-post sa
social media ng umano’y ‘fake rice’. Kahit pa
saklaw ng National Food Authority ang produktong
bigas, maaring tumulong ang DTI dahil apektado
nitong isyu ang consumers.-- Ulat ni Alvin Elchico,
ABS-CBN News

13 | P a g e
EKONOMIKS- Second Quarter Learning Compentency 5 Second Grading (SY: 2020-2021) abasta

Isaisip

• Itinatadhana ng Artikulo II seksyon 4 ng • Ang Department of Trade and Industry


konstitusyon ng Pilipinas ang (DTI) ang nag-uutos ng 60 days Price
pangunahing tungkulin ng Preeze
pamahalaan na paglingkuran ang • Sa mga lugar na idininiklarang nasa state
mamamayan of calamity
• Ang presyo ng kalakal ay itinatakda • Ang lalabag sa Price freeze ay
pagmumultahin nnng Php na 5,000
ng pamahalaan upang maiwasan
hanggang 1,000,000 o pagkakakulong
ang pang-aabuso sa panig ng
na isa hanggang sampung taon
nagtitinda o ng mamimili • Labag sa anti –Profitering Law ang labis
• Price Ceiling- ang pinakamataas na na pagpapataw ng mataas na presyo
presyo na maaring ibenta ang • Price Support-ito ay paraan ng
produkto pamahalaan na bigyan ng tulong ang
• Floor Price- ang pinaka mababang mga negosyante upang maiwasan ang
presyo ng maaaring ibenta ng pagkalugi, kabilang dito ang tax
produkto exemption o tax deduction, discount at
• Suggested Retail Price (SRP) bonus
• Ang layunin ng pakikipag ugnayan ng
presyong itinatakda ng pamahalaan
pamahalaan sa pamilihan ay mapanatili
para sa isang produkto
na mababa ang halaga ng produkto at
• Price Freeze-pagbabawal sa maiwasan ang pagtaas ng presyo ng
pagtatas ng presyo sa pamilihan bilihin

Isagawa

WAKAS

GITNA

SIMULA

I. Paano nagkakaroon ng
ugnayan ang Pamilihan at
Pamahalaan?

14 | P a g e
EKONOMIKS- Second Quarter Learning Compentency 5 Second Grading (SY: 2020-2021) abasta

II.Panuto: Ipaliwanag ang kahulugan ng mga konsepto

1. Ceiling
4. FREEZE

2. Floor 3. Standard
Retail
5. SUPPORT

• Ang National Capital Region (NCR) III. Pamprosesong Tanong


ay lubhang naapektuhan ng 1. Anong mga hakbang ang ginagawa
Pandemya dulot ng Covid 19. ng pamahalaan ng panahon ng
Gawain 4: Ang Sitwasyon, Alamin mo! Pandemya. Na ang presyo ng
• Nagpakita ng bayanihan ang mga pangunahing pangangailangan ay patuloy
Pilipino. Maraming canned goods, ang pagtaas.
_____________________________
noodles, kape at bigas ang
nagsilbing ayuda para mga ________________________
mahihirap.
2 Paano tinutulungan ng pamahalaan
ang mga magsasaka na binibili ang
• Ang mga OFW’s ay nalagay sa kanilang produkto ng mga negosyante sa
mahirap na sitwasyon sa gitna ng mababang presyo?
Pandemya. Natigil ang kanilang
________________________________
trabaho at naantala ang
pagpapadala sa mga kaanak dito sa ________________________________
Pilipinas. Nalimitahan ang ________________________________
kakayahang makabili ng produkto at
serbisyo

15 | P a g e
EKONOMIKS- Second Quarter Learning Compentency 5 Second Grading (SY: 2020-2021) abasta

IV. Panuto: Piliin ang titik ng tamang pahayag


: batay sa ugnayan ng pamilihan at pamahalaan
6. X. Walang suliranin ang pagpepresyo, labis
1. X. Ang ekwilibriyo ay kalagayang ang dami ng
ang suplay at mababa ang demand.
demand ay katapat ng kaunting demand lamang.
Y. Walang suliranin ang pagpepresyo, labis
Y. Ang ekwilibriyo ay kalagayang ang dami ng
ang demand at kulang ang suplay.
demand ay katapat ng dami ng suplay.
7. X. Tinatawag ang shortage, pag labis ang
2. X. Tinatawag ang presyong ekwilibriyo ang
suplay at kulang ang demand.
napagkasunduan upang ang dami ng suplay ay
magkapantay ng dami ng demand. Y. Tinatawag ang shortage, pag labis ang
Y. Tinatawag ang presyong disekwilibriyo ang demand at kulang ang suplay.
pagkasunduan upang ang dami ng suplay ay
makapantay ng dami ng demand. 8. X. Ang labis na demand ay nagpapataas ng
presyo.
3. X. Ang ng paglipat ang kurba ng demand at Y. Ang labis na suplay ay nagpapataas ng
suplay ay di naapektuhan ang ekwilibriyo. presyo.
Y. Naaapektuhan ang ekwilibriyo kapag
nagkaroon ng paglipat ng kurba ng demand at 9. X. May disekwilibriyo kapag labis ang
suplay demand o labis ang suplay
Y. May ekwilibriyo kapag labis ang demand o
4. X. Ang pagtaas ng suplay ay nagbubunga ng labis ang suplay.
mababang presyong ekwilibriyo at mababa ang
daming ekwilibriyo. 10. X. Nasisiyahan ang mga konsyumer kapag
Y. Ang pagtaas ng suplay ay nagbubunga ng may disekwilibriyo.
mataas ang presyong ekwilibriyo at mataas ang Y. Nasisiyahan ang konsyumer kapag may
daming ekwilibriyo. ekwilibriyo.
5. X. Ang floor price ay ang pinakamababang
presyo ipinapataw ng pamahalaan.
Y. Ang floor price ay ang pinakamataas presyong
ipinapataw ng pamahalaan

V. Pagsusuri ng Kurba ng Kakulangan at Kalabisan


Panuto: Gamitin ang kurba sa pagbuo ng talahanayan at suriin kung may kakulangan, kalabisan at balanse ang
interaksyonng dami ng demand o Qd at dami ng suplay o Qs

KAKULANGAN /
Qd Qs
KALABISAN /Ekwilibriyo

A. Price Ceiling

B. Price Floor

C. Ekwilibriyo

D. Dis Ekwilibriyo

16 | P a g e
EKONOMIKS- Second Quarter Learning Compentency 5 Second Grading (SY: 2020-2021) abasta

VI.Panuto: Itala ang mga mahalagang 3. Ang kakulangan ng suplay


batas, ahensiya at konseptong tinutukoy ng ng produkto ng pamilihan ay
pangungusap. tinatawag na___?

4. Ang Minimum Wage ay itinatakda


ng batas bilang__?

1. Sa panahon ng kalamidad
ang pamahalaan ay
nagbabawal sa pagtaas ng
presyo.____

5. Ang anumang lugar na masasalanta ng


bagyo, lidol, pagsabog ng bulkan at suliraning
2. Ang Ahensiya ng pamahalaaan ang pangkalusugan, Batas na itinatakda ng
layunin ay pasiglahin ang kalakalan at pamahalaan sa presyo ng mga pangunahing
industriya ng bansa ay ___? pangangailangan _____________?

VII. LETTER TILES

Pamprosesong Tanong:
A. Itala ang 5 mga produktong pinapatawan ng
Suiggested Retail Price o SRP

1.______________________________
2._________________________________

3._________________________________

4._________________________________

5._________________________________

B. Iayos ang letter tiles batay sa mga


halimbawa ng mga produkto na
pinapatawan ng Suggested Retail
Price o SRP

17 | P a g e
EKONOMIKS- Second Quarter Learning Compentency 5 Second Grading (SY: 2020-2021) abasta

Tayahin:

1. Ang Batas na nagbibigay kapangyarihan ang


pamahalaan na ipatupad ang Price Stabilization
8. Nararanasan ang surplus pag ang dami ng demand ay mas
Policy sa panahon ng kalamidad mababa kaysa dami ng
a. artikulo 12 seksyon 2 ng 1987 Konstitusyon a. supply c. prodyuser
b. artikulo 4 seksyon 5 ng 1987 Konstitusyon b. konsyumer d. pangangailanagn
c. artikulo I seksyon 3 ng 1987 Konstitusyon 9. Kapag mas malaki ang dami ng suplay kaysa dami ng
d. artikulo II seksyon 4 ng 1987 Konstitusyon demand ng produkto, magkakaroon ng
a. shortage c. surplus
2. Sa panahon ng krisis ang nagtatakda ng Suggested b. ekwilibriyo d. disekwilibriyo
Retail Price o SRP sa pangunahing pangangailangan tulad
10. Ang pinakamababang presyong itinakda ng pamahalaan
ng bigas, asukal, kape,harina at noodles. upang bilhin ang mga produkto?
a.DTI a. price adjustment c. price freeze
b.BFAD b. price ceiling d. price floor
c.DOLE
d.OWWA 11. Ang pagputok ng Bulkang Taal ang dahilan ng
pagpapatigil ng pagtaas ng presyo ng mga pangunahing
Suriin ang graph at saguting ang bilang 3-7 bilihin tulad ng bigas.
a panic buying c. price freeze
b. hoarding d. pagluluwas ng mga produkto

12. Ang pangunahing layunin ng pag-uugnayang ng


pamahalaaan at pamilhan ay
a. mapanatili na matatag ang halaga ng produkto at
serbisyo
b. proteksyunan ang mga negosyante
c. magbigay sa subsiya sa konsyumer
d. magtakda ng minimum wage

13. Batas na nagbibigay proteksyon sa kapakanan ng mga


magsasaka upang maiwasan ang pang-aabuso ng mga
negosyante:
a. price floor c. subsidy
b. price ceiling d. price freeze

3. Ang presyong 1.00 ay tinatawag 14. Kung ang pamahalaan ay nagtatakda ng floor price para
proteksiyunan ang mga prodyuser samantalang ang
c. Demand Curve c. Supply Curve konsyumer ay pinoprotektahan sa pagtatakda ng batas na
d. Punto ng Ekwilibriyo d. Shortage a. price floor c. subsidy
b. price ceiling d. price freeze
4. Ang mensahe ng punto ng 1.00 ay
a. Ang dami ng demand ay mataas ang dami
ng supply.
b. Ang presyo ay stable o matatag 15. Ang sangay ng pamahalaang nagtatala ng minimum wage
c. Ang kalabisan ng supply ang nagiging dahilan ng ng mga manggagawa
pagbaba ng presyo a. DOLE
d. Ang kakulangan ng supply ng produkto ang dahilan ng b. BTI
pagtaas ng presyo. c. BFAD
d. OWWA
5. Anong presyo nagkaroon ng surplus o kalabisan?
a.1.00 b. 1.25 c. 0.75 d. 0.50

6. Sa anong presyo nagkaroon ng mataas na shortage o


kakulangan?
a.1.00 b. 1.25 c. 0.75 d. 0.50

7. Ilan ang surplus o kalabisan ng presyong 1.25?


a.100 b. 200 c. 300 d. 400

18 | P a g e
EKONOMIKS- Second Quarter Learning Compentency 5 Second Grading (SY: 2020-2021) abasta

Karagdagang Gawain

RUBRICs PARA SA Pagbuo ng KOMIKS


A. Gawain: KOMIKS
Pamantayan Diskripsyon Puntos Natamong
Gumuhit o gumawa ng Komiks Puntos
na naglalarawan sa 5 Nilalaman Naipakita an gang 20
sitwasyon ng kung paano nag- kaangkupan sa
tema ng Komiks
uugnayan ang pamilihan at Pagkamalikhain Maliwanag at 15
pamahalaan sa ekonomiya. 0 angkop ng
Pagkamasining mensahe sa
Upang maging maayos ang paglalarawan ng
itinakdang gawain gamitin ang konsepto

ang rubrics upang magsilbing Kahusayan sa Malinis, maayos at 15


pagpapaliwanad may kahusayan sa
gabay na siyang magiging sa comic strip pagpagpapaliwanag
ang mga larawan
batayan ng iyong marka. ng Komiks
50
KABUUANG PRESENTASYON

Makagawa ng Vlog na nagpapakita


B. Gawain: VLOG GOAL ng paghimok at pagtataguyod ng
pagiging matalinong konsyumer at
mapanagutang negosyante

Miyembro ng isang organisasyong


ROLE pang mag-aaral na may
adbokasiyang himukin at itaguyod
ang pagiging matalinong konsyumer
at mapanagutang negosyante
Bumuo ng isang VLOG, Na
AUDIENCE Mga kapwa mag-aaral
humihimok at nagtataguyod
ng pagiging matalinong
SITUATION Sa isang pamilihan na nagpapakita
mamimili at mapanagutang ng adbokasiya tungkol sa paghimok
negosyanteng nakabatay at itaguyod ang pagiging matalinong
konsyumer at mapanagutang
ang konsepto ng G.R.A.S.P negosyante
Isang vedio Vlog na humihimok at
PRODUCT
nagtataguyod ang pagiging
matalinong konsyumer at
/PERFORMANCE mapanagutang negosyante

Mga Sanggunian
Ekonomiks: DepEd EKONOMIKS Araling Panlipunan Modyul para sa Mag- aaral
pahina 196-212
Modyul Daily Lesson Log for Second Quarter Angeles, Baluyot et al.
ADM Module Template
Google.com for the images

Inihanda ni:
Gng. Emelita G. Abasta
19 | P a g e
EKONOMIKS- Second Quarter Learning Compentency 5 Second Grading (SY: 2020-2021) abasta

Susi ng Pagwawasto

Subukin:
1.a 6. c 11. b
2. c 7. a 12. b
3. b 8. a 13. a
4.a 9. d 14. b
5.a 10. a 15. d

Gawain: 3
Gawain:1 Gawain: 2 1. Punong
Tuklasin
1. Ayon sa Ehekutibo 1. Presyo
pananaw ng
1. Ayon sa 2. Department of 2. Pamilihan
mag-aaral sa
tanong pagka-unawa ng Trade and 3. Pamahalaan
mag-aaral sa Industry 4. Price Ceiling
2. Batay sa 3. Department of
katanungan 5. Price Floor
pagsusuri ng Labor and
mag-aaral Employment
2. Ayon sa
4. Buraeu of
3. Ayon sa pagsusuri ng
Food and Drugs
pananaw ng mag-aaral sa
mag-aaral tanong

Ipaliwanag ang Kahulugan ng mga Konsepto

1. Price Ceiling ang pinakamataas maaring


itakdang presyo ng produkto
Once Upon a Time
2. Price Floor ang pinaka mababang presyo ng
maaaring ibenta ng produkto
1. ayon sa pananaw ng
mga mag-aaral sa
3. Suggested Retail Price (SRP) presyo na katanungan
itinatakda sa produkto ng pamahalaan
2. ayon sa pananaw ng
4. Price Freeze pagbabawal ng pagtataas ng mga mag-aaral sa
presyo ng produkto sa pamilihan katanungan
5. Price Support ay paraan ng pamahalaan
tulungan ang mga negosyante upang maiwasan
ang pagkalugi, tulad ng tax exemption o tax
deduction at discounts

20 | P a g e
EKONOMIKS- Second Quarter Learning Compentency 5 Second Grading (SY: 2020-2021) abasta

Pagsusuri sa Kurba ng Kakulangan, Kalabisan at


Panuto: Piliin ang Ekwilibriyo
titik ng tamang
1. QD 120 QS 80 =Kakulangan
pahayag
2. QD 90 QS 120 = Kalabisan
1. Y 6.X
2 .X 7.X 3. QD 100 QS 100 = Ekwilibriyo
3. Y 8.X 4. a. QD 90 QS 120 = Kalabisan
4. Y 9. X
5. X 10.Y b. QD 120 QS 80 = Kakulangan

Panuto: Itala ang mahalagang


konsepto, ahensiya at batas
ayon sa nilalaman ng
Letter Tiles pangungusap
1. bigas
2. asukal 1. Price Freeze
3. kape 2. Department of Trade and
4. harina Industry
5. inapay 3. Shortage
4. Suggested Retail Price
5. Price Ceiling

Tayahin
1. d 6.d 11.c
2. a 7.b 12. a
3. d 8.a 13. a
4. b 9.c 14. b
5. b 10. a 15. a

21 | P a g e

You might also like