LATHALAIN

Download as ppt, pdf, or txt
Download as ppt, pdf, or txt
You are on page 1of 44

isang pagkakamali ng baguhang manunulat ang isiping bunga

lamang ng sagimsim, guniguni o kathang isip ang lathalain.`

Sanaysay itong batay sa tunay na pangyayari na masusing pinag-


aralan, nagtataglay ng pagpapaliwanag, pananaliksik, bunga ng

panayam maliban sa sariling impresyon at karanasan ng

sumusulat
 May layunin itong magpabatid, mang-aliw, magturo, magpayo, mangaral
at ginagamitan ng makabagong pamatnubay.

 Maaari itong Makita sa iba’t ibang panig ng pahayagan bilang lathalaing


pabalita, lathalaing pang-agham, lathalaing pang-isports maliban sa iba

pang tanging uri ng lathalain.


 Ang mga sanaysay sa ilalim ng pangkaunlarang komunikasyon at
lathalaing pang-agham ay dapat maihiwalay na pahina sa ibang kaurian

ng mga lathalain

 Madalas ang mga lathalain ay isinusulat sa paraang pataas ang kawilihan


upang lalo itong kapana-panabik.
Pagpapalawak ang uring ito ng balita sa pamamagitan
ng pagdaragdag ng impormasyon at pagpapalalim sa
anggulong di-karaniwan, kababalaghan upang makuha
ang simpatiya o kawilihan sa iba.

 HALIMBAWA: Ang Pagliligtas ng Batang Babae sa Watawat


sa Gitna ng Malakas na ulan
Tuon nito ay upang magbigay ng kapaki-
pakinabang na kaalaman at may layuning
magturo o magpayo.

HALIMBAWA: Nakaahon sa Kahirapan Dahil sa


Dahon ng Saging
Hindi ito talambuhay. Ang pokus ng
artikulong ito ay upang ilarawan ang buhay ,
karanasan, pilisopiya, dahilan ng kabiguan at
tagumpay ng isang tao.

HALIMBAWA: Cory Aquino Dangal ng Lahing


Pilipino
Bagamat ito’y nagpapabatid din, ang pinakapaksa
nito ay hinggil sa kasaysayan ng isang tao, lugar,
bagay o samahan.

 HALIMBAWA: SAMAFIL: Kabalikat ng Mag-aaral sa


Pagpapaunlad ng Wikang Filipino
 
Nahihinggil ito sa mga kakaibang karanasan ng tao
na maaaring kapulutan ng aral o kawilihan.

 HALIMBAWA: Ang Pakikipagpatintero kay


Kamatayan(kuwento ito ng isang car racer)
Ang pananaw, damdamin at impresyon ng
tao hinggil sa paksa ay nakukuha sa
pamamagitan ng panayam. maaaring porlrmal
o impormal ang pagkuha ng tala subalit
naihanda na ang mga tanong bago pa ang
aktwal na pakikipanayam.
Ang layunin nito ay aliwin at
makapagpagaan sa pakiramdam
ng mambabasa kaya’t pili ang mga
paksa
Sa uring ito, itinuturo ang mga tips o proseso
sa pagluluto, pagpapaganda, mga proyekto at
serbisyo.

HALIMBAWA: Tips kapag Naligaw sa Gubat;


Paraan ng Pagpapaputi
Naglalahad ito ng mga lugar na
napasyalan at impormasyon sa mga ito.

HALIMBAWA: Kota Kinabalu… Isang Sulyap


sa kanyang Kagandahan
Tumatalakay ang uring ito ng mga paksang
may kinalaman sa engkanto, multo, duwende
at bahaging supernatural.

 HALIMBAWA: Ang Puting Duwende


Tumatalakay ito sa mga paksang
pang-agham at karaniwang may isang
pahina sa pahayagan.
Nahihinggil ito sa mga
paksang pampalakasan.
Tulad ng isang sanaysay binubuo ito ng tatlong

bahagi at sumusunod sa simulain ng wastong

pagsulat- may kaisahan, may kaugnayan ang

mga talata, may diin at kagandahan.


Gumamit ng makabagong
pamatnubay
Salaysay ng mga pangyayari o

pagpapaliwanag;maaaring dalawa

o higit pang talata.


Dapat may tie-in o kaugnayan sa simula. Maaaring
wakasan ang lathalain sa pamamagitan ng buod ng
buong artikulo, paghayag ng pinakamahalagang puntosa
unang pagkakataon, isang tanong, mungkahi sa
kahihinatnan, pag-uulit sa simula, pag-uulit ng mga
salitasa pamagat at isang angkop na sipi.
Gawing maayos at malinaw ang

sulatin. Ang mga pangungusap ay

dapat umiinog sa paksang

tinatalakay.
Iwasang magsulat ng mahahabang

pangungusap sa talata.
Gawing kapana-panabik ang bawat

talata upang makapukaw ng

interes.
Gumamit ng mga
magagaang salita
Dapat malinaw na magkakahanay
at magkakaugnay ang mga
kaisipan
Ipundasyon ang sulatin sa

pamamagitan ng paglalagay ng mga

impormasyon, datos at matalinong

pananaliksik.
Magkaroon ng pag-uugnay (tie-in)

sa unang talata at pangwakas na

talata.
Gumamit ng hindi gasgas na

pamagat na di nagbubunyag ng

wakas
 Pumatok sa Litsong Manok (success story)
 Kahit Saan, kaahit kaailan
 Dilaw ang Kulay ng kanyang Puso
 Pangako ng kaluluwa
 Hiniram na Ganda
a. Nakakaakit ba ito?
b. Hindi ba ito nagbubunyag ng wakas?
c. Orihinal ba ito?
d. Maikli ba at nakakapukaw ng interes
e. Kawili-wili ba?
a. May kaisahan ba?
b. Ugnay-ugnay ba ang mga talata?
c. Tungkol lamang bas a isang paksa?
d. Maayosba o sabog ang magkakaayos ng mga ideya
SIMULA – nakapupukaw ba ang simula para magpatuloy
magbasa? Baakit? Kung hindi, anong puwedeng ipalit sa

simula? (panretorikang tanong, panggulantang na

pahayag, pasalaysay, siniping sabi,kasabihan,talinghaga,

ssuliranin)
SA WAKAS – Anong uri ng pagwawakas ang ginamit?
Buod ban g artiulo? Pahayag ng pinakamahalagang

bahagi sa kauna-unahang pagkakataon? Isang

katanungan? Mungkahi? Porkast o hula? Sipi? Pag-

uulit ng panimula? Pag-uulit ng salita o pamaga?


Maligoy at masalita ba?
Gumamit ba ng malalim na salita?
Sobra ba ang haba ng mga pangungusap na nagpalabo sa
kaissipan ng pangungusap/talata?
Pormal o impormal bang wika ang ginamit? nakatulong ba
ito?
Kaninong akda ang dapat maging una,

ikalawa at ikatlong ranggo? Bakit?


Pak!Bog! ito ang maririnig na mga tunog
habang walang sawang sinasaktan ng
isang lalaki ang kanyang asawa sa San
Jose Del monte dahil daw sa selos.
Puso… pagmamahal… malasakit…

katapangan… determinassyon ang mga

nakita ko sa mga mobile teacher sa

Alternative learning System(ALS).


Nang mapanood ko sa ABS-CBN ang kuwento ni

Teacher Allan Abasolo ng San Andres, Quezon,

nanliit ako sa aking sarili. Ako rin ay guro ng 13

taon subaalit hindi ko matatapatan ang

kabayanihan niya.
An gating planeta ay puno ng mga bayani, matanda

at bata, mayamn at mahirap, lalaki at babae sa iba’t

ibang kulay, laki at may anyo na pinag-uugnay-

ugnay tulad sa malaking habi ng mantel. “Ito ang

pahayag ni G. Efren Penaflorida.


1. lathalaaing may makataong kawilihan
2. pormal
3. pamatnubaay na dikumbenssyunal
4. hindi bababa sa limang talata

You might also like