Jump to content

Ìjèbú

Lát'ọwọ́ Wikipedia, ìwé ìmọ̀ ọ̀fẹ́

Awọn eniyan Ijebu jẹ agbẹ-gbẹ ti o wa lati orilẹ-ede Naijiria. Wọn jẹ apakan ti awọn eniyan Yoruba ti o gbooro ti o jẹ abinibi si iha iwọ-oorun iwọ-oorun Yoruba, ti o wa ni guusu iwọ-oorun orilẹ-ede naa. Awọn eniyan Ijebu sọ ede Ijebu, ede ti ede Yoruba.[1][2]

Apejuwe

Ijebu pin awọn aala ni ariwa pẹlu Ibadan, ni iwọ -oorun pẹlu Egba ati ni ila -oorun pẹlu Ilaje, gbogbo rẹ jẹ awọn ẹgbẹ -ẹgbẹ miiran ti Yoruba. [1] Awọn Ijebus jẹ ọkan ninu awọn eniyan ti o pọ julọ ninu gbogbo awọn ẹgbẹ-ẹgbẹ ti ẹya iran Yoruba ti o gbooro.[3][4] [2] ti wọn si jẹbi ẹgbẹ akọkọ ti ilẹ Yoruba ti o da ajọṣepọ pẹlu awọn ara ilu Yuroopu ni ọrundun 15. [3] Awọn Ijebus, botilẹjẹpe o pin si awọn ipin oriṣiriṣi (pẹlu Ijebu Ode, Ijebu Igbo, Ijebu Imushin, Ijebu Ife, Ijebu Ososa ati Ijebu Remo), wo ara wọn bi iṣọkan labẹ itọsọna ati aṣẹ ti Awujale ọba, ti o joko ni Ijebu Ode. [2] Awọn eniyan Ijebu ni a mọ fun iṣowo ati iṣelọpọ awọn flakes cassava (ti a mọ si Garri).

Wọn jẹ akikanju ati pe a mọ pe wọn jẹ ọlọrọ. Ọpọlọpọ awọn onimọ -ẹrọ ni Nigeria jẹ ti iṣura Ijebu. Eyi pẹlu Oloye Adeola Odutola, Oloye Okusanya Okunowo, Mike Adenuga. Oludari ati olori julọ ni Oba Sikiru Adetona, Awujale ti Ijebuland ti o ti wa lori itẹ fun ọdun 61. O gun ori itẹ ni ẹni ọdun 25.

  1. "AFRICA - Ijebu people". 101 Last Tribes. Retrieved 2023-06-13. 
  2. Oduwobi, Tunde (2000). "Oral Historical Traditions and Political Integration in Ijebu". History in Africa (Cambridge University Press (CUP)) 27: 249–259. doi:10.2307/3172116. ISSN 0361-5413. 
  3. "Ijebu-Ode - Nigeria". Encyclopedia Britannica. 1998-07-20. Retrieved 2023-06-13. 
  4. "Ijebu-Ode Town in Ogun Nigeria Guide". Enterprise, Awards, Innovation, Events, Brands, info - NigeriaGalleria. Retrieved 2023-06-13.