Mari El
Mari-El o Cheremia[1] (en rusu: Республика Марий Эл, tr.Respúblika Marij El; en mari: Марий Эл Республика, tr. Maríi El Respúblika) ye una de les ventiún repúbliques que, xunto colos cuarenta y siete óblast, nueve krais, cuatro distritos autónomos y dos ciudaes federales, conformen los ochenta y tres suxetos federales de Rusia. La so capital ye Yoshkar-Olá. Ta allugada nel distritu Volga llindando al norte Kírov, al este con Tatarstan, al sur col Volga que la dixebra de Chuvasia, y al oeste y noroeste con Nizhni Nóvgorod.
L'actual República de Mari-El formó'l 22 d'avientu de 1990.
Historia
[editar | editar la fonte]
Los descubrimientos arqueolóxicos nel territoriu demuestren que taba pobláu siquier dende'l sieglu I e. C. Sicasí, como les antigües tribus mari desconocíen la escritura, los primeros testimonios sobre elles deben a fontes ruses. Les primeres menciones fiables daten del sieglu XII: sábese que daquella taben sometíes al Estáu conocíu como Bulgaria del Volga, nel actual Tatarstan. Cuando esti Estáu foi sometíu por Batu Khan, créese que los mari aliar col Estáu mongol de la Horda d'Oru. Na década de 1440, el so territoriu foi incorporáu al Kanatu de Kazán. Nel sieglu siguiente, l'exércitu d'Iván el Tarrecible apoderar de Kazán en 1552, ente que les tierres de los mari yá cayeren en poder de los rusos dalgunos años antes (1546).
De magar, les tribus mari convertir en tributaries de Moscú, de la que s'empecipiaba la colonización rusa del territoriu. En 1557 fundóse Cheboksary, en 1583, Kozmodemyansk y en 1584, Tsaryovokokshaysk (actual Yoshkar-Olá). Los mari tuvieron qu'abelugase nos montes.
Mientres el reináu de Pedro'l Grande, los mari empezaron a ser reclutados pol exércitu rusu, de la que s'empecipiaba la investigación científica nel territoriu. De finales del sieglu XVIII data la primer gramática del idioma mari, obra de Pucek-Grigorowicz (1792).
Los mari sofitaron la insurrección de Yemelián Pugachov de 1773.
Dempués de la Revolución rusa de 1917, establecióse'l Óblast Autónomu de Mari el 4 de payares de 1920, que se tresformó na República Socialista Soviética Autónoma de Mari el 5 d'avientu de 1936. Na so forma actual, la República de Mari-El quedó establecida'l 22 d'avientu de 1990.
Ver tamién
[editar | editar la fonte]Enllaces esternos
[editar | editar la fonte]
Wikimedia Commons tien conteníu multimedia tocante a Mari El.- Páxina oficial de la República de Mari-El Archiváu 2008-10-14 en Wayback Machine, en rusu.
- Industria en República de Mari-El, en rusu.
- Mapa de Mari-El, n'inglés.
- Semeyes y comentarios de Mari-El Archiváu 2019-07-02 en Wayback Machine, n'inglés.
Referencies
[editar | editar la fonte]- ↑ Vease'l
