آیی‌کیمیلر: نوسخه‌لر آراسینداکی فرق

آیی‌کیمیلر; زامان محدوده‌سی: 38–0 Ma PreЄ Є O S D C P T J K Pg N Late Eocene – Recent
	قونور آیی (Ursus arctos)
علمی قوروپلاشدیرما
عالم:	حئیوان
تیپ:	خوْردالیلار
صینیف:	ممه‌لیلر
دسته:	ییٛرتیجیلار
آلت دسته:	Caniformia
Infraorder:	Arctoidea; Tedford, 1976
عائله:	Bear; G. Fischer de Waldheim, 1817
Type genus
	Ursus; Linnaeus, 1758
Subfamilies
	Hemicyoninae; Ursavinae; Agriotheriinae; Ailuropodinae (Pandas); Tremarctinae (Spectacled Bears); Ursinae (All other bear species)

گئچمیشی اینتراکتیو حالتده گؤستر

اسکی دَییشدیرمه

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده

دیداریویکی‌متن

درخط

‏۲۹ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۲۰ تاریخینه کیمی سون نۆسخه

آیئ(Ayı) یا آیی کیمی‌لر (اینگیلیسجه: Bear, فارسجا: خرس‎، عربجه: دب‎، روسجا: Медвежьи، آنادوْلو تۆرکجه‌سی‌جه: Ayıgiller) خوْردالیلارتیپینه عایید حئیوان نؤعو. خوْردالیلار۵۰۰ میلیون ایل بۇندان اوّل عمله گلیب. خوْردالیلارین قدیملیینه و مۆختلیفلیینه باخمایاراق اوْنلاری بیرلشدیرن عۆمومی‌لیک وار: بۇ سوْتونون اۆستون‌ده بوْرو فوْرمالی مرکزی اعصاب سیستمی یئرلشیر. اونلار جانیفورما و یا ایت کیمی تسنیف ادیلیرلر. یالنیز سککیز آیی نووو موجود اولماسینا باخمایاراق گنیش یایلمیشدیر شیمالی یاریمکورد و قیسمن جنوبی یاریمکورد موختلیف یاشاییش یرلندیرنده گورونور.

آیی، اورسیدا آیلسینین ات یین مملیلردن دیلر. اونلار جانیفورما و یا ایت کیمی تسنیف ادیلیرلر. یالنیز سککیز آیی نووو موجود اولماسینا باخمایاراق گنیش یایلمیشدیر شیمالی یاریمکورد و قیسمن جنوبی یاریمکورد موختلیف یاشاییش یرلندیرنده گورونور. آیی لار شیمالی آمریکا، جنوبی آمریکا، آوروپا و آسیا قیتلرینده تاپیلیر. معاصر آیی لارین عمومی خصوصیت لرین آراسیندا، ایری بدنی، اوزون بورونلو، کیچیک یووارلاق قولاقی، توکلو ساچلی بش دری چکیلمین پنجلی آکین پنجلری و قیسا قویروقلاری وار.

تصنیفات

فیلوجنیا

قید ادک کی، بعضی دیللرده "آیی" آدلاندیریلسادا، قیرمیزی پاندا و ینوت و اولارین یاخین قوهوم لاری آیی دییل، عکسی ده موستلیددیر.

یرده اولان و فوسیل آیی نولری آراسینداکی علاقه لره دایر ایکی فیلوجنتیک فرضیه وار. بیری بوتون نوع آیی لارین یددی آلت آیلده تصنیف ادیلدیی و علاقه دارمقاللردیر:

Ursidae

	Tremarctinae

	Ursinae

فیزیکی خوصوصیات

اولچوسو

Polar bear (left) and sun bear, the largest and smallest species respectively, on average

قوطب آییسی 350-700 کیلوگرم آغیرلیغیندا و عمومعی اوزون لوقی 4-3 متر دیر.

مورفولوژی

Unlike^{[دائمی اولو باغلانتیلی]} most other carnivorans, bears have plantigrade feet. Drawing by Richard Owen, 1866.

آیی لار عمومی یتلر قیسا قویروق و موحکم حیوان دیلار. کیشی لر عمومی یتله داها بویوک اودوقلاری اوچون اولچوسی باخیمیندان جینسی اولاراق دیفورم اولولار.

Despite^{[دائمی اولو باغلانتیلی]} being quadrupeds, bears can stand and sit as humans do.

ایستیلیک ایتکیسینی مینیموما ادیرمک اوچون آیی لارین کیجیک یووارلاق قولاقلاری وار، لکین اشیتمه و گورمه خوصوصا کسکین دییل.

پایلانماسی و یاشاییش ساحسی

The^{[دائمی اولو باغلانتیلی]} spectacled bear is the only species found in South America.^[۱]

اوزاق آییلار اساسا شیمالی یاریمکوردکی آلتمیش اولکده راست گلینیر و آسیا، شیمالی آمریکا و آوروپادا جملشیر.

داورانیش و اکولوجیا

قهوه ای و آمریکالی قارا آیی لار عمومیتله دیومومدولار، اساساگوندوزلری یم ییه بیلسلرده ، گون اراسیندا چوخ حیسهدیلر.

قیدالانما

یارپاقلاردان، کوکلردن و تزه ات و بالیقلارا قدر هر هانسی بیر شی ییرلر و هضم سیستمی و دیشلری بله بیر پهریزه یوغونلاش دیریلمیشدیر

بروملیادلار اینکلی ایینین پهریزین 50%-نی تشکیل اده بیلرکی، یودا اونلاری آچماق اوچون گوجلو چنلرله مالیک دیر.

گونش آیی لار هم بوجیی و هم ده بالی اولاماق اوچون اوزون دیللریندن ایستفاده ادیرلر.

رابیطه

اینسانلارلا موناسیبت

قوروما

هوجوم

بیر نچه آیی نوعو اینسانلار اوچون تهلوکلیدیر.

گورونتولر

قایناقلار

^ Servheen, C.; Herrero, S.; Peyton, B. (1999). Bears: Status Survey and Conservation Action Plan. IUCN. pp. 5–10. ISBN 978-2-8317-0462-3. They are opportunistic omnivores whose diet varies from plant foliage, roots, and fruits; insect adults, larvae, and eggs; animal matter from carrion; animal matter from predation; and fish. Their dentition and digestive system reflects this varied diet.

[ServheenForeword-1] Servheen, C.; Herrero, S.; Peyton, B. (1999). Bears: Status Survey and Conservation Action Plan. IUCN. pp. 5–10. ISBN 978-2-8317-0462-3. They are opportunistic omnivores whose diet varies from plant foliage, roots, and fruits; insect adults, larvae, and eggs; animal matter from carrion; animal matter from predation; and fish. Their dentition and digestive system reflects this varied diet.

[۱]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
+{{Short description|Family of carnivoran mammals}}
-{{Taxobox
+{{Automatic taxobox
-| name               = آیئ(Ayı)
+| taxon = Ursidae
-| fossil_range={{Geological range|38|0}}Late [[Eocene]] – Recent
+| name = آیی‌کیمیلر
-| image=File:Ursidae-01.jpg
+| fossil_range = {{Geological range|38|0}}Late [[Eocene]] – Recent
-| image_upright=1.2
+| image = Ours brun parcanimalierpyrenees 1.jpg
-| image_caption= Clockwise from top left: [[American black bear]], [[brown bear]], [[giant panda]], [[Asian black bear]], [[sloth bear]], [[spectacled bear]], [[sun bear]] and [[polar bear]].
+| image_caption = [[قونور آیی]] (''Ursus arctos'')
-| authority=[[Johann Fischer von Waldheim|G. Fischer de Waldheim]], 1817
+| display_parents = 3
-| regnum             = [[حئیوان|حئیوانلار]]
+| parent_authority = [[Richard H. Tedford|Tedford]], 1976
-| phylum             = [[خوْردالیلار]]
+| authority = [[Gotthelf Fischer von Waldheim|G. Fischer de Waldheim]], 1817
-| classis            = [[ممه‌لیلر]]
+| type_genus = ''[[آیی|Ursus]]''
-| ordo               = [[ییٛرتیجیلار]]
+| type_genus_authority = [[کارل لینئ|Linnaeus]], 1758
-| familia            = [[Felidae]]
+| subdivision_ranks = Subfamilies
-| genus              = ''[[Catopuma]]''
+| subdivision = {{Dagger}}[[Hemicyoninae]]<br/>
-| species            = '''''C. temminckii'''''
+{{Dagger}}[[Ursavini|Ursavinae]]<br/>
-| binomial           = ''Catopuma temminckii''
+{{Dagger}}[[Agriotheriinae]]<br/>
-| binomial_authority = ([[Nicholas Aylward Vigors|Vigors]] & [[Thomas Horsfield|Horsfield]], 1827)
+[[Ailuropodinae]] ([[بؤیوک پاندا|Pandas]])<br/>
-| authority=[[Johann Fischer von Waldheim|G. Fischer de Waldheim]], 1817
+[[Tremarctinae]]  ([[گؤزلوک‌لو آییترمارکتوس ورناتوس|Spectacled Bears]])<br/>
-| subdivision_ranks=Subfamilies
+[[Ursinae]] (All other bear species)
-| subdivision =
-{{dagger}}[[Amphicynodontinae]]<br/>
-{{dagger}}[[Hemicyoninae]]<br/>
-{{dagger}}[[Ursavini|Ursavinae]]<br/>
-{{dagger}}[[Agriotheriinae]]<br/>
-[[Ailuropodinae]]<br/>
-[[Tremarctinae]]<br/>
-[[Ursinae]]
 }}
-آیئ(Ayı) یا آیی کیمی‌لر (اینگیلیسجه: Bear, فارسجا: خرس‎، عربجه: دب‎، روسجا: Медвежьи، آنادوْلو تۆرکجه‌سی‌جه: Ayıgiller) خوْردالیلارتیپینه عایید حئیوان نؤعو. خوْردالیلار۵۰۰ میلیون ایل بۇندان اوّل عمله گلیب. خوْردالیلارین قدیملیینه و مۆختلیفلیینه باخمایاراق اوْنلاری بیرلشدیرن عۆمومی‌لیک وار: بۇ سوْتونون اۆستون‌ده بوْرو فوْرمالی مرکزی اعصاب سیستمی یئرلشیر. اونلار جانیفورما و یا ایت کیمی تسنیف ادیلیرلر. یالنیز سککیز آیی نووو موجود اولماسینا باخمایاراق گنیش یایلمیشدیر شیمالی یاریمکورد و قیسمن جنوبی یاریمکورد موختلیف یاشاییش یرلندیرنده گورونور.
+آیئ(Ayı) یا آیی کیمی‌لر (اینگیلیسجه: Bear, فارسجا: خرس‎، [[عرب دیلی|عربجه]]: دب‎، روسجا: Медвежьи، [[تورکیه تورکجه‌سی|آنادوْلو تۆرکجه‌سی‌جه]]: Ayıgiller) خوْردالیلارتیپینه عایید حئیوان نؤعو. خوْردالیلار۵۰۰ میلیون ایل بۇندان اوّل عمله گلیب. خوْردالیلارین قدیملیینه و مۆختلیفلیینه باخمایاراق اوْنلاری بیرلشدیرن عۆمومی‌لیک وار: بۇ سوْتونون اۆستون‌ده بوْرو فوْرمالی مرکزی اعصاب سیستمی یئرلشیر. اونلار جانیفورما و یا ایت کیمی تسنیف ادیلیرلر. یالنیز سککیز آیی نووو موجود اولماسینا باخمایاراق گنیش یایلمیشدیر شیمالی یاریمکورد و قیسمن جنوبی یاریمکورد موختلیف یاشاییش یرلندیرنده گورونور.
 آیی، اورسیدا آیلسینین ات یین مملیلردن دیلر. اونلار جانیفورما و یا ایت کیمی تسنیف ادیلیرلر. یالنیز سککیز آیی نووو موجود اولماسینا باخمایاراق گنیش یایلمیشدیر شیمالی یاریمکورد و قیسمن جنوبی یاریمکورد موختلیف یاشاییش یرلندیرنده گورونور. آیی لار شیمالی آمریکا، جنوبی آمریکا، آوروپا و آسیا قیتلرینده تاپیلیر. معاصر آیی لارین عمومی خصوصیت لرین آراسیندا، ایری بدنی، اوزون بورونلو، کیچیک یووارلاق قولاقی، توکلو ساچلی بش دری چکیلمین پنجلی آکین پنجلری و قیسا قویروقلاری وار.
@@ خط ۵۷: / خط ۵۰: @@
 === مورفولوژی ===
-[[File:Bear_foot.jpg|پیوند=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Bear_foot.jpg|سول|بندانگشتی|Unlike most other [[:en:Carnivora|carnivorans]], bears have [[:en:Plantigrade|plantigrade]] feet. Drawing by [[:en:Richard_Owen|Richard Owen]], 1866.]]
+[[File:Bear_foot.jpg|پیوند=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Bear_foot.jpg|سول|بندانگشتی|Unlike{{Dead link|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} most other [[:en:Carnivora|carnivorans]], bears have [[:en:Plantigrade|plantigrade]] feet. Drawing by [[:en:Richard_Owen|Richard Owen]], 1866.]]
 آیی لار عمومی یتلر قیسا قویروق و موحکم حیوان دیلار. کیشی لر عمومی یتله داها بویوک اودوقلاری اوچون اولچوسی باخیمیندان جینسی اولاراق دیفورم اولولار.
-[[File:Black_bear_large.jpg|پیوند=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Black_bear_large.jpg|بندانگشتی|Despite being [[:en:Quadruped|quadrupeds]], bears can stand and sit as humans do.]]
+[[File:Black_bear_large.jpg|پیوند=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Black_bear_large.jpg|بندانگشتی|Despite{{Dead link|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} being [[:en:Quadruped|quadrupeds]], bears can stand and sit as humans do.]]
 ایستیلیک ایتکیسینی مینیموما ادیرمک اوچون آیی لارین کیجیک یووارلاق قولاقلاری وار، لکین اشیتمه و گورمه خوصوصا کسکین دییل.
 == پایلانماسی  و یاشاییش ساحسی ==
-[[File:Spectacled_Bear_161_(2).jpg|پیوند=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Spectacled_Bear_161_(2).jpg|بندانگشتی|The [[:en:Spectacled_bear|spectacled bear]] is the only species found in South America.<ref name="ServheenForeword">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=XXQ03uVmCAIC&pg=PR5|title=Bears: Status Survey and Conservation Action Plan|author1=Servheen, C.|author2=Herrero, S.|author3=Peyton, B.|publisher=IUCN|year=1999|isbn=978-2-8317-0462-3|pages=5–10|quote=They are opportunistic omnivores whose diet varies from plant foliage, roots, and fruits; insect adults, larvae, and eggs; animal matter from carrion; animal matter from predation; and fish. Their dentition and digestive system reflects this varied diet.}}</ref>]]
+[[File:Spectacled_Bear_161_(2).jpg|پیوند=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Spectacled_Bear_161_(2).jpg|بندانگشتی|The{{Dead link|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} [[:en:Spectacled_bear|spectacled bear]] is the only species found in South America.<ref name="ServheenForeword">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=XXQ03uVmCAIC&pg=PR5|title=Bears: Status Survey and Conservation Action Plan|author1=Servheen, C.|author2=Herrero, S.|author3=Peyton, B.|publisher=IUCN|year=1999|isbn=978-2-8317-0462-3|pages=5–10|quote=They are opportunistic omnivores whose diet varies from plant foliage, roots, and fruits; insect adults, larvae, and eggs; animal matter from carrion; animal matter from predation; and fish. Their dentition and digestive system reflects this varied diet.}}</ref>]]
 اوزاق آییلار اساسا شیمالی یاریمکوردکی آلتمیش اولکده راست گلینیر و آسیا، شیمالی آمریکا و آوروپادا جملشیر.
 == داورانیش و اکولوجیا ==
-قهوه ای و آمریکالی قارا آیی لار عمومیتله دیومومدولار، اساساگوندوزلری یم ییه بیلسلرده ، گون اراسیندا چوخ حیسهدیلر.
+قهوه ای و [[آمریکا بیرلشمیش ایالتلری|آمریکالی]] قارا آیی لار عمومیتله دیومومدولار، اساساگوندوزلری یم ییه بیلسلرده ، گون اراسیندا چوخ حیسهدیلر.
 === قیدالانما ===
@@ خط ۷۷: / خط ۷۰: @@
 === رابیطه ===
 == اینسانلارلا موناسیبت ==
+{{باشلیق گئنیش‌ لندیرماق}}
 === قوروما ===
+{{باشلیق گئنیش‌ لندیرماق}}
 === هوجوم ===
+{{باشلیق گئنیش‌ لندیرماق}}
 بیر نچه آیی نوعو اینسانلار اوچون تهلوکلیدیر.
-== '''بیرده باخ''' ==
+== گورونتولر ==
 [[بؤلمه:ویدئو کلیپلری اولان مقاله‌لر]]
 <gallery widths="120" heights="200" perrow="6">
 فایل:Ursus thibetanus 01.JPG
-فایل:Ursus thibetanus in Izhevsk Zoo-1.jpg
+فایل:Ursus arctos in Izhevsk Zoo-1.jpg
 فایل:Polar Bear AdF.jpg
 فایل:Eurasian Brown Bear.jpg