Перайсці да зместу

Баі за Аль-Абейд (2023)

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Баі за Аль-Абейд
Асноўны канфлікт: Канфлікт у Судане (2023)
     Пад кантролем прыхільнікаў Бурхана.      Пад кантролем прыхільнікаў Дагала.

     Пад кантролем прыхільнікаў Бурхана.

     Пад кантролем прыхільнікаў Дагала.
Дата з 15 красавіка па 31 жніўня 2023
Месца г. Аль-Абейд  (ар.), Судан
Вынік перамога УСС
Праціўнікі
Узброеныя сілы Судана Сілы аператыўнай падтрымкі
Камандуючыя
Фадлалах аль-Том невядома
Сілы бакоў
  • 18-я дывізія[1][2],
  • 5-я пяхотная дывізія,
  • паліцыя
невядома

Баі за Аль-Абейд — эпізод канфлікту паміж прыхільнікамі суданскіх генералаў Абдэля аль-Бурхана і Махамеда Дагала, звязаны з барацьбой за горад Аль-Абейд  (ар.), адміністрацыйны цэнтр правінцыі Паўночны Кардафан  (ар.).

У кантэксце суданскага канфлікту 2023 года Аль-Абейд атрымаў стратэгічнае значэнне: за кошт яго Сілы аператыўнай падтрымкі (САП) змаглі адрэзаць большую частку Узброеных сіл Судана (УСС) ад сваіх падраздзяленняў у Дарфуры[3].

Баявыя дзеянні

[правіць | правіць зыходнік]

15 красавіка фарміраванні САП узялі пад свой кантроль аэрапорт[4][5]. У сваю чаргу часці УСС знішчылі некалькі аб’ектаў праціўніка ў Аль-Абейдзе[6][7]. Падчас сутыкненняў паветраная гавань была разбурана. 17 красавіка прыхільнікі Дагала аддалі грамадзянскім асобам, якія жылі вакол аэрапорта, указанне бегчы з-за пагрозы далейшых баёў[7]. Аднак сітуацыя ў наступныя некалькі дзён была адносна спакойнай[7][8].

У 9 гадзін раніцы 20 красавіка баі аднавіліся: часці САП разгарнулі наступленне на поўдзень, захад і поўнач горада. Асноўныя баі адбыліся на галоўным рынку і за штаб 5-й пяхотнай дывізіі[6]. Супраць паўстанцаў кінута авіяцыя, якая нанесла некалькі ўдараў па Аль-Абейдзе[9]. 23 красавіка суданская армія абвясціла аб поўным кантролі над населеным пунктам[10].

4 мая атрады Дагала распачалі другое наступленне на горад, атакаваўшы з усходу і захаду. Баі вяліся ля штаба 5-й пяхотнай дывізіі і ў раёне Аль-Аб’яд[11][12]. У ходзе новых сутыкненняў байцы САП узялі пад свой кантроль раён Аль-Бант[13]. 23 мая падчас перастрэлкі яны ўсталявалі кантроль над дарогамі на поўдзень і захад ад горада[14]. Да канца мая паўстанцы пачалі заключаць здзелкі з правадырамі плямёнаў у наваколлях Аль-Абейда, каб адрэзаць гарадскі гарнізон УСС ад падмацаванняў[15].

30 мая сутыкненні ўспыхнулі зноў[16]. 13 чэрвеня сілы Дагала захапілі паўночна-ўсходні ўезд ў Аль-Абейд[17]. 14 чэрвеня армія Бурхана нанесла авіяўдары па пазіцыях САП[15]. Асноўныя баі перакінуліся ў раён Эль-Рахад[18].

Да 19 чэрвеня наступіла зацішша[19].

3 ліпеня на захад ад Аль-Абейда адбыўся напад САП на калону Аб’яднаных сіл абароны Дарфура, якая накіроўвалася ў Эль-Фашыр з Белага Ніла для дастаўкі гаручага[20]. Баявыя дзеянні зноў успыхнулі 8 ліпеня[21]. 11 ліпеня атрады Дагала захапілі канвой з гуманітарнай дапамогай[22].

У жніўні Аль-Абейд пачаў вяртацца да мірнага жыцця, сутыкненні прыпыніліся[23]. 1 верасня стала вядома, што мяцежнікі больш не знаходзяцца ў межах горада. Баявыя дзеянні цалкам спыніліся яшчэ 31 жніўня[24].

Гуманітарны стан

[правіць | правіць зыходнік]

Да 23 красавіка многія мірныя жыхары раёна Альбан беглі, і каля 400 сем’яў знайшлі прытулак у школе Аль-Шарк[25]. У іншых школах горада таксама размясціліся ўцекачы[25].

Станам на 16 мая засталася толькі адзіная дзеючая бальніца[26]. Былі закрыты гарадскія рынкі[27].

Да 8 чэрвеня школы, у якіх размяшчаліся ўцекачы, закрыліся, горад застаўся без святла і вады. Дзіцячая смяротнасць рэзка ўзрасла[28]. Гуманітарныя грузы не змаглі дабрацца да жыхароў з-за прыдарожных рэйдаў САП[28]. 13 чэрвеня падача электраэнергіі ў Аль-Абейд была адноўлена[17].

У трэцяй дэкадзе чэрвеня пасля дасягнення пагаднення паміж прабурханаўскімі плямёнамі і САП падача электрычнасці была адноўлена[19]. Праведзены работы па рамонце вадаправодных станцый і ліній сувязі[19].

У ліпені падача электраэнергіі ў заходнюю частку горада была адключаная[21].

Людскія ахвяры

[правіць | правіць зыходнік]

Саюз суданскіх лекараў і мясцовыя моргі заявілі, што ў першы дзень баёў загінулі трынаццаць чалавек, дваццаць атрымалі раненні[7][29][30]. Яшчэ тры чалавекі былі забіты і адзінаццаць паранены 16 красавіка[7].

20 красавіка падчас нападу САП на паліцыянтаў загінула 20 і было паранена 40 сілавікоў[31]. Мясцовы прафсаюз лекараў заявіў, што з моманту пачатку баявых дзеянняў па меншай меры 30 мірных жыхароў былі забіты і 70 паранены[9][32][33]. 21 красавіка ў выніку перакрыжаванага агню быў забіты супрацоўнік Міжнароднай арганізацыі па міграцыі[34].

4 мая мясцовыя медцэнтры паведамілі пра 12 забітых і 30 параненых, не лічачы параненых, якія не змаглі дабрацца да бальніцы[13]. Пяць суданскіх салдат былі забіты падчас нападу прыхільнікаў Дагала на навучальны цэнтр на захадзе горада. Трое мірных жыхароў таксама загінулі ў выніку атакі на раён Аль-Сахва[13]. 7 мая 15 чалавек загінулі падчас нападу САП на вёску недалёка ад Аль-Абейда[35].

6 чэрвеня ў выніку тэракту ў аэрапорце загінулі трое мірных жыхароў.[36]. Да сярэдзіны чэрвеня было забіта яшчэ 20 мірных жыхароў[37].

Падчас сутыкнення 5 ліпеня загінула дзіця і яшчэ чацвёра атрымалі раненні[38]. Пазней жыхары заявілі, што па меншай меры чатыры чалавекі былі забітыя і сорак пяць параненыя[39][40][41]. 30 жніўня забіты яшчэ 14 чалавек[42].

25 красавіка губернатар Паўночнага Кардафана Фадлалах Махамед Алі аль-Том склікаў экстранную нараду з прадстаўнікамі дзяржаўнай бяспекі і іншымі афіцыйнымі асобамі з нагоды баявых дзеянняў, а таксама абвясціў каменданцкі час[43][44].

17 верасня байцы Бурхана атакавалі пазіцыі паўстанцаў у Аль-Абейдзе[45].

8 кастрычніка чатыры чалавекі загінулі ў сутыкненнях у Аль-Абейдзе[46].

  1. [1]
  2. [2]
  3. https://www.independentarabia.com/articles-author/%D8%B9%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B3%D8%A8%D8%A7%D8%B7. هل تتحول مدينة الأبيض إلى "حصان طروادة" في السودان؟ (ар.). اندبندنت عربية (7 мая 2023). Праверана 19 чэрвеня 2023.
  4. English, Al Mayadeen. Sudan: Clashes between military and Rapid Support Forces in Khartoum(нявызн.). Al Mayadeen English (15 красавіка 2023). Праверана 19 чэрвеня 2023.
  5. ‘People are terrified’: Heavy fighting erupts in Sudan (англ.). www.aljazeera.com. Праверана 19 чэрвеня 2023.
  6. а б فرقة الهجانة التابعة للجيش السوداني تعلن سيطرتها على مواقع الدعم السريع في مدينة الأبيض(англ.), Праверана 2023-06-19
  7. а б в г д Lisa. More than 50 dead following Sudan Army-RSF clashes in El Obeid (англ.). Dabanga Radio TV Online (18 красавіка 2023). Праверана 19 чэрвеня 2023.
  8. شهود عيان لـ «التغيير»: اشتباكات مدينة «الأبيض» اليوم هي الأعنف منذ بدء الحرب (ар.). صحيفة التغيير السودانية , اخبار السودان (20 красавіка 2023). Праверана 19 чэрвеня 2023.
  9. а б mozdapress. 30 قتيل على الأقل في اشتباكات الجيش والدعم السريع بشمال كردفان (ар.). سودان تربيون (20 красавіка 2023). Праверана 19 чэрвеня 2023.
  10. تغطية خاصة | السودان.. الجيش يسيطر بالكامل على مدينة الأُبيض(англ.), Праверана 2023-06-19
  11. Service, Indo-Asian News. Fierce clashes continue in Sudan despite 7-day truce (англ.). The Siasat Daily (5 мая 2023). Праверана 19 чэрвеня 2023.
  12. Burke, Jason; correspondent, Jason Burke Africa (2023-05-12). "Communal violence and civilian deaths in Sudan fuel fears of widening conflict". The Guardian [брытанская англійская]. ISSN 0261-3077. Праверана 2023-06-19.
  13. а б в mozdapress. اشتباكات مدينة الأبيض: 42 ضحية وتعزيزات لـ"الدعم السريع" (ар.). سودان تربيون (4 мая 2023). Праверана 19 чэрвеня 2023.
  14. Bergman, Andrew. Clashes and banditry deepen civilian suffering in Darfur, Kordofan (англ.). Dabanga Radio TV Online (25 мая 2023). Праверана 19 чэрвеня 2023.
  15. а б Reuters (2023-06-14). "Sudan's western cities under fire as war spreads". Reuters(англ.). Праверана 2023-06-19. {{cite news}}: |last= мае агульную назву (даведка)
  16. mozdapress. اشتباكات عنيفة بين الجيش و « الدعم السريع» في الخرطوم وشمال كردفان (ар.). سودان تربيون (30 мая 2023). Праверана 19 чэрвеня 2023.
  17. а б Camille. North Kordofan's El Obeid besieged but electricity restored (англ.). Dabanga Radio TV Online (13 чэрвеня 2023). Праверана 19 чэрвеня 2023.
  18. Bergman, Andrew. Intensified fighting grips Sudan, humanitarian crisis deepens (англ.). Dabanga Radio TV Online (15 чэрвеня 2023). Праверана 19 чэрвеня 2023.
  19. а б в Bergman, Andrew. Cautious calm, electricity restored in North Kordofan, clashes continue in South Kordofan (англ.). Dabanga Radio TV Online (21 чэрвеня 2023). Праверана 25 чэрвеня 2023.
  20. SudanTribune. Darfur joint force, RSF clash outside the capital of North Darfur (англ.). Sudan Tribune (4 ліпеня 2023). Праверана 7 ліпеня 2023.(недаступная спасылка)
  21. а б Camille. Heavy fighting in North Kordofan, RSF 'terrorising' town (англ.). Dabanga Radio TV Online (10 ліпеня 2023). Праверана 30 ліпеня 2023.
  22. Lisa. Continuing battles in Sudan leave dozens dead (англ.). Dabanga Radio TV Online (11 ліпеня 2023). Праверана 30 ліпеня 2023.
  23. Bergman, Andrew. Sudan war: dusk to dawn curfew in North Kordofan (англ.). Dabanga Radio TV Online (3 жніўня 2023). Праверана 5 жніўня 2023.
  24. Lisa. Battles continue in Sudan, at least 4,8 million people fled their homes (англ.). Dabanga Radio TV Online (1 верасня 2023). Праверана 1 верасня 2023.
  25. а б عيد حزين في السودان: نازحون بمدينة الأبيض يُحاصرهم الحنين إلى الديار (ар.). صحيفة التغيير السودانية , اخبار السودان (23 красавіка 2023). Праверана 19 чэрвеня 2023.
  26. الجزيرة مباشر ترصد عودة استقبال مستشفى الأبيض في السودان للمرضى (فيديو) (ар.). mubasher.aljazeera.net. Праверана 19 чэрвеня 2023.
  27. Rajesh. Sudan war hits gum arabic business (англ.). Kuwait Times (22 мая 2023). Праверана 19 чэрвеня 2023.
  28. а б Bergman, Andrew. Sudan: Children dying amid lack of essential supplies and displacement in El Obeid (англ.). Dabanga Radio TV Online (8 чэрвеня 2023). Праверана 19 чэрвеня 2023.
  29. أطباء السودان: مقتل 3 مدنيين جراء الاشتباكات في الخرطوم والأبيض. www.aa.com.tr. Праверана 19 чэрвеня 2023.
  30. OBEROI, SURINDER SINGH. Indian national among 50 people killed in Sudan clashes (англ.). Greater Kashmir (16 красавіка 2023). Праверана 19 чэрвеня 2023.
  31. Lisa. Sudan: RSF attack police stations in El Obeid, 20 policemen killed (англ.). Dabanga Radio TV Online (21 красавіка 2023). Праверана 19 чэрвеня 2023.
  32. Lisa. Sudan capital witnesses exodus, more people reported dead in Darfur and Kordofan (англ.). Dabanga Radio TV Online (20 красавіка 2023). Праверана 19 чэрвеня 2023.
  33. Countries call for Eid ceasefire in Sudan as fighting continues (англ.). www.aljazeera.com. Праверана 19 чэрвеня 2023.
  34. Statement by IOM Director General on the Death of an IOM Sudan Staff Member (англ.). International Organization for Migration. Праверана 19 чэрвеня 2023.
  35. Darwish, Ibrahim. الغارديان: مخاوف من انتشار عنف الخرطوم إلى هوامش السودان واندلاع العنف الأهلي. Al Quds (12 мая 2023). Праверана June 18, 2023.
  36. Bergman, Andrew. Living conditions worsen as soaring prices grip Sudan (англ.). Dabanga Radio TV Online (1 чэрвеня 2023). Праверана 19 чэрвеня 2023.
  37. السودان: تردي بيئة العمل بمستشفى الطوارئ والإصابات بالأبيض (ар.). صحيفة التغيير السودانية , اخبار السودان (3 чэрвеня 2023). Праверана 19 чэрвеня 2023.
  38. Lisa. Fierce battles continue in Sudan capital, Kordofan and Darfur (англ.). Dabanga Radio TV Online (7 ліпеня 2023). Праверана 7 ліпеня 2023.
  39. Lisa. More people killed in battles in El Obeid and Sudan capital (англ.). Dabanga Radio TV Online (21 ліпеня 2023). Праверана 30 ліпеня 2023.
  40. Amgad. Sudan army/RSF clashes continue in El Obeid (англ.). Dabanga Radio TV Online (23 ліпеня 2023). Праверана 30 ліпеня 2023.
  41. France-Presse, Agence. Rockets, shells kill 20 Sudan civilians (англ.). The Manila Times (24 ліпеня 2023). Праверана 30 ліпеня 2023.
  42. Battles continue in Sudan, at least 4,8 million people fled their homes (англ.). Radio Dabanga (1 верасня 2023). Праверана 1 верасня 2023.
  43. السودان.. متطوعون بمدينة الأبيض يواصلون دفن جثث ضحايا اشتباكات الجيش و الدعم السريع من المدنيين (ар.). صحيفة التغيير السودانية , اخبار السودان (25 красавіка 2023). Праверана 19 чэрвеня 2023.
  44. Camille. Activists criticise North Kordofan smuggling ban amidst increased looting (англ.). Dabanga Radio TV Online (9 мая 2023). Праверана 19 чэрвеня 2023.
  45. Escalating Conflict: Sudanese army, RSF clash in Khartoum, El-Obeid, Zalingei (англ.)(недаступная спасылка). Sudan Tribune (17 верасня 2023). Архівавана з першакрыніцы 20 кастрычніка 2023. Праверана 17 верасня 2023.
  46. Four killed in renewed clashes between army and RSF in North Kordofan (англ.). Sudan Tribune (8 кастрычніка 2023). Праверана 9 October 2023.