Pobloù Galia hag Akitania

Setu amañ anvioù ar pobloù galian e Galia, hervez ma vezont anvet gant Julius Caesar ha skrivagnerien Henroma ; anavezet int gant an istorourien c'hall, na venegont ket atav Galianed Suis pe Italia avat.

Ar pobloù galian kent alaoubadeg ar Romaned

A

Anv	Latin	Lec'hiañ	Kêr	Anv kozh
Abrinkated	Abrincatui	Avranchin	Avranches	Igena
Adanated	Adanati	Maurienne	Modane	Adana
Agesinated^[1]	Cambolectri Agessinates	Lez ar Garonna (diasur)
Agnuted^[1]	Anagnutes	Vendée
Albici	Albici	Kompezenn La Crau
Allobroged^[2]		Savoia, Daofinez	Vienne	Vienna
Ambarri	Ambarri	lez ar Saona, Ain	Izernore	Izarnodurum
Ambibarii	Ambibarii	Arvorig (lec'hiañ diasur)
Ambianed^[3]	Ambiani	aber ar stêr Somme	Amiens	Samarobriva
Ambilatred^[1]	Ambilatri	Vendée
Ambiliated (kemmesk marteze gant an Ambianed)	Ambiliati	Normandi, Orne
Ambivareted	Ambivareti	E biz Galia marteze
Andecamulenses			Rançon	Andecamulenses
Andes pe Andekaved	Andes / Andecavi	Anjev	Angers^[4]
Antobroged		Akitania
Ardyens		Ron
Arvorigiz^[5]^,^[6]	Aremoricii
Arverned	Arvernii	Aovergn	Gergovia^[4]
Atacini^[2]		Aude
Atesui		Gaule lyonnaise
Atourais^[7]	Aturenses, Tarusates	Tursan	Aire-sur-l'Adour	Atura
Atrebated^[3]	Atrebates	Belgica, Artez	Arras^[4]	Nemetacum
Aulerci Brannovici	Aulerci Brannovici	kreisteiz Yonne
Aulerci Cenomani^[6]	Aulerci Cenomani	Maine, Sarthe	Le Mans^[4]	Suindinum
Aulerci Diablintes^[6]	Aulerci (diasur)	Mayenne	Jublains^[4]	Noviodunum
Aulerci Eburovices^[6]	Aulerci Eburovices	Normandi, Eure	Évreux	Mediolanum
Ausques^[7]	Ausci	Gers	Auch	Elimberrum

B

Anv	Latin	Lec'hiañ	Kêr	Anv kozh
Bajocasses^[6] Bodiocasses Baiocasses		Bessin	Bayeux	Augustodurum
Belindes^[7]	Belindi		Belin-Béliet
Bellovaked^[3]	Bellovaci	Oise	Beauvais	Bratuspantium Caesaromagus
Beneharned^[7]	Beneharnenses, Benearni Ptiani, Pathiciani	Bearn	Lescar	Beneharnum, Lascurris er Grennamzer
Bercorates^[7]		Baretous	Aramits
Bigerri^[7]	Bigerri, Bigerriones	Bigorre	Saint-Lézer
Bipedimus^[7]	Bipedimui^[8]
Bituriges Cubi	Bituriges Cubi	Berry	Bourges^[4]	Avaricum
Bituriges Vivisques	Bituriges Vivisci	Bordelais	Bourdel	Burdigala
Blannovii^[9]		Beaune, Mâcon
Bodiontici			Digne	Dinia
Boïates^[7]	Boii	tost da ziazad Arcachon, Pays de Buch, e-kichen Le Teich	Biganos-Lamothe	Boïos
Boied	Boii	Saonenn izelañ ar stêr Allier	Er c'hreisteiz da Saint-Parize-le-Châtel, er reter da Saint-Pierre-le-Moûtier	Gergovia Boiorum, a zo Gorgobina gant Caesar e -52.
Bramovices		Tarentaise
Brezhoned^[5]		Breizh
Brigiani^[5]		Briançonnais

C

Anv	Latin	Lec'hiañ	Kêr	Anv kozh
Kadurked	Cadurci	Quercy (Lot ha Tarn-et-Garonne)	Cahors Ussel	Divona
Caeroesi	Caeroesi	Ardenne
Kaleted	Caletes	Normandi, war-dro Dieppe, Pays de Caux	Lillebonne pe Harfleur	Juliobona pe Caracotinum
Campones^[7]		war-dro Campan
Karnuted	Carnutes	Beauce	Chartres^[4] Orléans	Autricum Cenabum
Katalaoned	Catalauni	War-dro Châlons-en-Champagne	Châlons-en-Champagne	(Duro) Catalaunum
Katuriged	Caturiges	Saonenn uhelañ ar Stêr Durance	Embrun	Eburodunum
Katuvellaoned	Catuvellauni		Châlons-en-Champagne
Cavares^[2]		Vaucluse	Orange Cavaillon	Arausio Cabellio
Cénomans, gwelout Aulerques Cénomans		Maine, Sarthe (departamant)	Le Mans	Vindunum
Centrons		Belgica	Douai	Duacum
Ceutrons	Ceutrones	Savoia - Tarentaise, lez ar stêr Isère
Chalbici		Chablais, e Savoia
Cocosates^[7]		Born, adal Linxe betek Sanguinet, Marensin, e-tal Morcenx	Castets	Cocosa, Caequosa
Commonii^[10]	Commones		Toulon
Condruses		Ardenne, Saonenn ar stêr Meuse
Consorans^[7]	Consoranni	Couserans	Saint-Lizier	Lugdunum Consoranorum
Convenes^[7]	Convenae	Comminges	Saint-Bertrand-de-Comminges Bagnères-de-Luchon Capvern	Lugdunum Convenarum Onesorium Thermae Aquae Convenarum
Koriosolited^[6]		Bro-Sant-Maloù	Kersaout	Fanum Martis
Corisopites^[11]		Kerne	Kemper

D

Anv	Latin	Lec'hiañ	Kêr	Anv kozh
Diablinted	Diablinti, Diablintes	Lezioù ar stêr Mezven	Jublains	Noviodunum diablinti
Durokased	Durocassi	Normandi, Drouais	Dreux	Durocassis

E

Anv	Latin	Lec'hiañ	Kêr	Anv kozh
Ekiated	Eciates		Tolead Antibes
Eburoned	Eburones	Limbourg, proviñs Liège	Tongres	Limbourg
Eburovices		Perche	Évreux	Mediolanum
Eduaned^[5] Haeduaned	Aedui Haedui	Kreiz Galia	Autun, Mont Beuvray^[4] Chalon-sur-Saône Mâcon	Augustodunum Bibracte Cabillonum Matisco
Eleuteted	Eleuteti	Marteze etre menezioù Cantal hag ar stêr Aveyron (Cantal
Elisiked	Elesyces	Trowardroioù Narbonne		Ἐλισύκων
Elusates^[7]		Armagnac, Gers	Eauze	Elusa
Epomandui		Doubs	Mandeure	Epomanduodurum
Esubiens	Esubii	Saonenn Ubaye	Faucon-de-Barcelonnette?
Esuvianed^[6]	Esuvii	lezioù ar stêr Orne	Exmes	Axima

G

Anv	Latin	Lec'h	Kêr	Anv kozh
Gabaled	Gabali	Gévaudan (Lozère)	Javols	Anderitum
Garocelli		Durance
Garited		Garonne
Garoumnes^[7]	Garumni	Lec'h dianav darn a lavar e Val d'Aran, e saonenn uhelañ ar Garona^[12] re all a gomz eus lez kleiz ar Gironde ma oa ar Vasated o chom ivez
Gated	Akitania, n'ouzer ket pelec'h
Geidumnes	Geidumni	Sambre, Meuse
Geloni		Pikardi
Graiocelii	Garocelli	Haute-Maurienne, korn-bro ar Mont-Cenis	Aussois	Ocelum^[4]

H

Anv	Latin	Lec'h	Kêr	Anv kozh
Helvianed^[2]	Helvii	Kreisteiz Ardèche	Aps	Alba

L

Anv	Lec'h	Kêr	Anv kozh
Lemovices^[11]	Limousin	Lemojez	Lemovicas
Lexovii^[11]	Normandi	Lisieux	Noviomagus Lexoviorum
Lingones^[11]	Haute-Marne	Langres	Andemantunnum

M

Anv	Latin	Lec'h	Kêr	Anv kozh
Mediomatrici^[11]		Loren	Metz	Mediomatrix
Meldi^[11]		Seine-et-Marne	Meaux	Iantinum

N

Anv	Latin	Lec'h	Kêr	Anv kozh
Namneted^[11]		Breizh	Naoned	Portus Namnetum
Nemausus^[11]		Okitania	Nimes	Nimes, Nemze

P

Anv	Latin	Lec'h	Kêr	Anv kozh
Parisii^[11]		Enez-Frañs	Pariz	Lutetia
Petrocorii^[11]		Akitania	Periguers
Pictones	Pictavi	Poatev	Poitiers	Pictavis

R

Anv	Latin	Lec'h	Kêr	Anv kozh
Redones^[11]	Riedones	Bro-Roazhon	Roazhon	Condate
Remi^[11]	Remi	Champagn	Reims	Durocortorum
Ruteni	Ruteni	Okitania	Rodés	Segodunum

S

Anv	Latin	Lec'h	Kêr	Anv kozh
Santones^[11]	Santones	Saintonge	Saintes	Mediolanum Santonum
Senones^[11]	Senones	Yonne	Sens	Agedincum
Silvanectes	Silvanectii	Oise	Senlis	Sulbanectium
Suessiones	Suessiones	Aisne	Soissons	Noviodunum

T

Anv	Latin	Lec'h	Kêr	Anv kozh
Tolosated^[11]	Tolosates	Okitania	Toloza
Tricassed^[11]		Aube	Troyes	Tricassium
Turoned	Turoni	Touren	Tours	Caesarodunum

U

Anv	Latin	Lec'h	Kêr	Anv kozh
Unelled^[6]	Unelli	Cotentin	Coutances^[4]	Cosedia

V

Anv	Latin	Lec'h	Kêr	Anv kozh
Vasated^[7]	Vasates	Bazadais	Bazas	Cossium
Vediantii		rannvro Nisa
Vellates^[7]		Marteze traoñienn ar Bidassoa (ode Belate)
Vellaves	Vellavi	Velay	St-Paulien	Ruessium
Veliokased^[6]		Vexin	Rouen^[4]	Rotomagus
Venames^[7]	Venami
Veneted \| Weneted^[6]		Bro-Wened	Gwened
Veragri		Suis - korn-bro Martigny
Veroduni^[11]		Meuse	Verdun	Virodunum
Viducasses		Calvados	Vieux	Aregenua
Viromandui	Viromandui	Vermandois, Thiérache, Aisne	St Quentin	Augusta
Vokated^[7] Boïates ?		bro Buch, Gevred Gironde
Vokonted^[2]	Vocontii	Comtat, Ragalpoù Provañs, entre Durance hag Isère	Vaison-la-Romaine^[4]	Vasio
Volked Arekomiked^[2]	Volcæ Arecomisci	Lengadoc	Nimes	Nemaussus
Volked Tektosaged^[2]	Volcæ Tectosages	Reter Lomagne Garona uhelañ	Toulouse	Tolosa

Listenn hervez ar rannvroioù bras er bloaz 14 (goude JK)

Amañ e vo kaoz eus Galianed damromanekaet. Hervez an istorourien c'hall eo ret komz eus Gallo-romains.

Pobloù ar Provincia Romana

An Albici, a oa o c'hêr-benn en Alba Reiorum
An Allobroged, war lez an Isère, a oa o c'hêr-benn e Cularo / Grenoble
An Atacines a oa o c'hêr-benn en Atacinus vécus / Aussière)
Ar pobloù Cavares, a oa o c'hêr-benn e Cabellio / Cavaillon
An Helvii, a oa o c'hêr-benn e Alba Helviorum
Ar Ruteni Provinciales
Ar Saluvii
Ar Sardones
Ar Segovellaunes a oa o c'hêr-benn e Valentia / Valence)
An Tricastini
Ar Vocontii / Voconces, amezeien c'halloudus d'an Allobroged, div gêr-benn dezho : e Vasio / Vaison-la-Romaine ha Lucus Augusti / Luc-en-Diois
Ar Volques, a oa o c'hêr-benn e Colonia Augusta Nemausus / Nîmes
Ar Volcae Tectosages / Volques pe Tektosaged, a oa o c'hêr-benn e Tolosa / (Toloz)

Alpoù

En Alpoù gall hervez ar roll en Trophée des Alpes, e La Turbia.

Aquitania

Arverni: Augustonemetum (Clermont-Ferrant)
Ausci: Augusta Auscorum (Auch)
Bigerriones: Tarba
Bituriges Cubi: Avaricum (Bourges)
Bituriges Vivisci: Burdigala (Bourdel)
Boiates: Boios
Cadurci: Divona Cadurcorum (Cahors)
Cocosates: Cocosa
Convenae: Lugdunum Convenarum
Elusates: Elusa
Gabali: Anderitum (Javols)
Lactorates: Lactora
Lemovices: Augustoritum (Limoges)
Nitiobriges: Aginnum (Agen)
Petrocorii: Vesunna (Périgueux)
Pictones pe Pictavi : Limonum (Poitiers)
Ruteni: Segodunum (Rodez)
Santones: Mediolanum Santonum (Saintes)
Sotiates: Sotium
Tarbelli: Aquae Tarbellicae (Tarbes)
Tarusates: Atures
Vasates: Cossium
Vellavii: Ruessium (Velay)

Gallia Belgica

Ambiani: Samarobriva (Amiens)
Atrebated: Nemetacum, Nemetocenna (Arras)
Bellovaked: Caesaromagus (Beauvais)
Catalauni: Durocatalaunum (Châlons)
Catuslogi : war ar stêr Bresle (Eu)
Ceutron : Duacum
Eburoned pe Tungri : Aduatuca (Tonger) (Tongres); gwelout ivez Emgann Aduatuca.
Leuci: Nasium (Naix) ha Tullum (Toul),
Lingones: Andematunnum (Langres)
Mediomatrici: Divodurum (Metz)
Menapii: Castellum Menapiorum (Cassel)
Morini: Gesoriacum, Tarvenna (Thérouanne)
Nervii: Bagacum ( Bavay), ha goude Camaracum (Cambrai)
Raurici: Augusta Raurica (Augst)
Remi: Durocortorum (Reims, kêr-benn Gallia Belgica)
Sequani: Vesontio (Besançon)
Silvanectes: Augustomagus (Senlis)
Suessiones: Augusta Suessionum (Soissons)
Treveri: Augusta Treverorum (hiriv Trier en Alamagn)
Verbigeni: Vindonissa
Virodunenses: Virodunum
Viromandui: Augusta Viromanduorum, a roas o anv da Vermand (Aisne). Krediñ a reer e talveze o anv kement ha gwazed vihan, marteze dre ma ne oant ket galloudek.

Gallia Lugdunensis

E Gallia Lugdunensis edo Arvorig dindan ar Romaned

Abrincatui: Avrincae (Avranches)
Ambarri: Izarnodurum
Andes sive Andecavi: Iuliomagus (Angers)
Arvii: Vagoritum
Aulerci Cenomani: Suindunum (Le Mans)
Aulerci Diablintes: Noviodunum Diablintum (Jublains)
Aulerci Eburovices: Mediolanum Eburovicum (Evreux)
Baiocasses: Augustodurum (Bayeux)
Kaleted: Iuliobona (Lillebonne)
Karnuted: Autricum (Chartres)
Kuriosolited: Fanum Martis (Corseul)
Haedui: Augustodunum (Autun)
Lexovii: Noviomagus (Lisieux)
Meldi: Iantinum (Meaux)
Namneted: Condivicnum (Naoned, Nantes)
Os(s)ismi : Vorgium (Karaez, Carhaix)
Parisii: Lutetia (Paris)
R(i)edones: Condate Redonum (Roazhon, Rennes)
Saii sive Essuvii: Saii
Segusiavi: Forum Segusiavorum (Feurs)
Senones: Autessiodurum (Sens)
Tricasses: Trecae (Troyes)
Turones: Caesarodunum (Tours)
Unelli: Constantia (Carentan, ha Coutances))
Veliokased: Rotomagus (Rouen)
Veneti: Darioritum (Gwened, Vannes)
Viducasses: Aregenua (Vieux)

Levrlennadur

(la)Julius Caesar : Commentarii de bello Gallico
(fr) Marcel Bordet : La Gaule romaine. Bordas Université. Connaissance, n° 28. 1971
(fr) Jean-Louis Brunaux Les Gaulois, Paris, Éditions Les Belles Lettres, 2005. Anv ennañ eus ar pobloù eus Galia a zo meneget gant Caesar.

Liammoù diavaez

(fr) Carte des peuples gaulois

Notennoù

↑ ^1,0 ^1,1 ha^1,2 Plinius an Henañ, Hist. Nat. IV, xviii
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 ^2,5 ha^2,6 : Pobl eus Gallia narbonensis
↑ ^3,0 ^3,1 ha^3,2 : Belgica
↑ ^4,00 ^4,01 ^4,02 ^4,03 ^4,04 ^4,05 ^4,06 ^4,07 ^4,08 ^4,09 ^4,10 ha^4,11 : penn-lec'h
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 ha^5,3 : kengevredad pobloù
↑ ^6,00 ^6,01 ^6,02 ^6,03 ^6,04 ^6,05 ^6,06 ^6,07 ^6,08 ha^6,09 : Arvorig
↑ ^7,00 ^7,01 ^7,02 ^7,03 ^7,04 ^7,05 ^7,06 ^7,07 ^7,08 ^7,09 ^7,10 ^7,11 ^7,12 ^7,13 ^7,14 ^7,15 ^7,16 ha^7,17 : Novempopulanie
↑ Skrivet Pimpedunni a-wechoù, a zo kement ha « pemp kreñvlec'h » e galianeg
↑ Kemmesk marteze gant Aulerci Brannovices
↑ Anvioù all : Segobriges ha Cenomanes.
↑ ^11,00 ^11,01 ^11,02 ^11,03 ^11,04 ^11,05 ^11,06 ^11,07 ^11,08 ^11,09 ^11,10 ^11,11 ^11,12 ^11,13 ^11,14 ^11,15 ha^11,16 (fr) SAVIGNAC Jean-Paul, « Merde à César » – Les Gaulois – Leurs écrits retrouvés, rassemblés, traduits et commentés, Paris, La Différence, 2000, p. 178 (ISBN 978-2-7291-1323-0)
↑ Hervez an istorour Raymond Lizop (1879-1969) e 1931.

[HN4-1] 1,0 ^1,1 ha^1,2 Plinius an Henañ, Hist. Nat. IV, xviii

[⁰-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 ^2,5 ha^2,6 : Pobl eus Gallia narbonensis

[³-3] 3,0 ^3,1 ha^3,2 : Belgica

[[C]-4] 4,00 ^4,01 ^4,02 ^4,03 ^4,04 ^4,05 ^4,06 ^4,07 ^4,08 ^4,09 ^4,10 ha^4,11 : penn-lec'h

[[CF]-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 ha^5,3 : kengevredad pobloù

[²-6] 6,00 ^6,01 ^6,02 ^6,03 ^6,04 ^6,05 ^6,06 ^6,07 ^6,08 ha^6,09 : Arvorig

[¹-7] 7,00 ^7,01 ^7,02 ^7,03 ^7,04 ^7,05 ^7,06 ^7,07 ^7,08 ^7,09 ^7,10 ^7,11 ^7,12 ^7,13 ^7,14 ^7,15 ^7,16 ha^7,17 : Novempopulanie

[8] Skrivet Pimpedunni a-wechoù, a zo kement ha « pemp kreñvlec'h » e galianeg

[9] Kemmesk marteze gant Aulerci Brannovices

[10] Anvioù all : Segobriges ha Cenomanes.

[JPS-11] 11,00 ^11,01 ^11,02 ^11,03 ^11,04 ^11,05 ^11,06 ^11,07 ^11,08 ^11,09 ^11,10 ^11,11 ^11,12 ^11,13 ^11,14 ^11,15 ha^11,16 (fr) SAVIGNAC Jean-Paul, « Merde à César » – Les Gaulois – Leurs écrits retrouvés, rassemblés, traduits et commentés, Paris, La Différence, 2000, p. 178 (ISBN 978-2-7291-1323-0)

[12] Hervez an istorour Raymond Lizop (1879-1969) e 1931.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]