Darmstadtiom

	Meitneriom – Darmstadtiom – Roentgeniom
; Pt; Ds	Taolenn beriodek
Perzhioù hollek
Niver atomek	110
Rummad kimiek	Metaloù ardreuzat
Strollad	10
Trovezh	7
Bloc'h	d
Tolz atomek	[281]
Aozadur elektronek
	Aozadur elektronek an atomoù; [Rn] 5f14 6d9 7s1
	Dasparzh an elektronoù : 2, 8, 18, 32, 32, 17, 1; (pe : 2, 8, 18, 32, 32, 16, 2)
Perzhioù atomek
Niver oksidadur	(stlenn ebet)
Tredanleiegezh	(stlenn ebet) (Skeul Linus Pauling)
Gremmoù ionadur	1 : 955 kJ/mol; 2 : (stlenn ebet); 3 : (stlenn ebet)
Skin atomek	118 pm (brasjedet)
Skin kenamsav	128 pm
Skin Van der Vaals	(stlenn ebet)
Perzhioù fizikel
Arvez	Kaled (diouganet)
Douester (≈20 °C)	27,4 g/cm3 (brasjedet)
Teuzverk	(stlenn ebet)
Bervverk	(stlenn ebet)
Tredanharzusted	(stlenn ebet) nΩ•m (e 20 °C)

Un elfenn gimiek eo an darmstadtiom ; Ds eo e arouez kimiek, 110 e niver atomek ha 281,62 e dolz atomek.
Ur metal ardreuzat eo.
Un elfenn genaozet gant mab-den eo, n'he c'haver ket en natur. Skinoberiek-kenañ eo an darmstadtiom.

Istor

E 1994 e voe kevanaozet an elfenn 110 er GSI (Gesellschaft für Schwerionenforschung "Krevedigezh-Enklask war an Ionoù Pounner", bremañ GSI Helmholtzzentrum für Schwerionenforschung GmbH "Kreizenn Helmholtz evit an Enklask war an Ionoù Pounner"^[2]) e Darmstadt (Alamagn), gant skipailh Peter Armbruster ha Gottfried Münzenberg, dindan ren Sigurd Hofmann. Dre vombezenniñ plom-208 gant nikel-62 e kenderc'hjont un atom hepken eus izotop 269 an elfenn ; e-kerzh an hevelep rummad arnodennoù e teujont a-benn da gaout 9 atom eus izotop 271 an elfenn dre vombezenniñ Pb-208 gant Ni-62 ar wezh-se. Er bloavezh 2001 e voe ar GSI anzavet evel dizoloer an elfenn 110^[3].
An anv darmstadtium a voe kinniget gant ar GSI evit an elfenn nevez, en enor da gêr Zarmstadt end-eeun ; e 2003 e voe degemeret an anv gant an IUPAC^[4].

Perzhioù

A-c'houde ma 'z eo bet prouet ez eus ur metal ardreuzat eus ar c'hopernikiom ₁₁₂Cn e c'haller kendastum ez eus metaloù ardreuzat eus an elfennoù 104 (rutherfordiom) betek 112 ; unan e vije an darmstadtiom ivez neuze, marteze eus familh ar platin.
Gortozet eo perzhioù ₁₁₀Ds evel par da re elfennoù all ar strollad 10 (₂₈Ni, ₄₆Pd ha ₇₈Pt), hogen pounneroc'h, ha stabiloc'h e niver oksidadur.
Ur metal nobl^[5] e vije an darmstadtiom war a hañval.

Izotopoù

N'eus izotop stabil ebet eus Ds, en natur pe gevanaozet. Pemzek izotop zo bet kevanaozet koulskoude, skinoberiek an holl anezho.

Izotopoù an darmstadtiom
Izotop	% en natur	Hanter-vuhez
²⁶⁷Ds	kevanaozet	2,8 ms
²⁶⁸Ds	kevanaozet	100 µs
²⁶⁹Ds	kevanaozet	179 µs
²⁷⁰Ds	kevanaozet	100 µs
²⁷¹Ds	kevanaozet	1,63 ms
²⁷²Ds	kevanaozet	1 s
²⁷³Ds	kevanaozet	170 µs
²⁷⁴Ds	kevanaozet	2 s
²⁷⁵Ds	kevanaozet	2 s
²⁷⁶Ds	kevanaozet	5 s
²⁷⁷Ds	kevanaozet	5,7 ms
²⁷⁸Ds	kevanaozet	10 s
²⁷⁹Ds	kevanaozet	0,18 s
²⁸⁰Ds	kevanaozet	11 s
²⁸¹Ds	kevanaozet	20 s

Arver

Hini ebet, war-bouez an enklaskoù.

Notennoù

↑ Diouganet hervez hini ar platin.
↑ Lec'hienn GSI (de) (en) Liamm oberiant 16 KZU 12
↑ IUPAC (en) Liamm oberiant 22 KZU 12
↑ IUPAC (en) Liammoù oberiant 22 KZU 12
↑ Ar metaloù nobl : ₄₄Ru, ₄₅Rh, ₄₆Pd, ₄₇Ag, ₇₆Os, ₇₇Ir, ₇₈Pt hag ₇₉Au

Daveennoù

American Chemical Society (en) Liamm oberiant 25 DU 12
AN NOALLEG Yann-Baol, Geriadur ar Gimiezh, Preder, Plomelin, 2008 ISBN 978-2-901383-69-7 Preder
AN NOALLEG Yann-Baol, Geriadur ar Fizik, Preder, Plomelin, 2006 ISBN 978-2-901383-64-2
Annales de chimie et de physique, Gallica / Bibliothèque nationale de France (fr) Liamm oberiant 26 HER 12
Atomic weights of the elements 2007 (IUPAC Technical Report) Pure an Applied Chemistry (en) Liamm oberiant 26 HER 12
Atomic Weights and Isotopic Compositions for All Elements National Institute of Standards and Technology (en) Liamm oberiant 18 HER 12
Bureau de Recherche Géologique et Minière (BRGM) (fr) Liamm oberiant 26 HER 12
CONSIDINE Glenn D., Van Nostrand's Encyclopedia of Chemistry, Wiley-Interscience, 2005 ISBN 978-0-471-61525-5 (en)
DEPOVERE Paul, La classification périodique des éléments — La merveille fondamentale de l'Univers, De Boeck, Brussels, Belgia, 2002 ISBN 978-2-8041-4107-3 (fr)
EMSLEY John, Nature's Building Blocks — An A-Z Guide to the Elements, Oxford University Press, 2001 ISBN 978-0-19-850341-5 (en)
Geriadur brezhoneg An Here, Plougastell-Daoulaz, 2001 ISBN 978-2-86843-236-0
ÉTIENNE Guy, Geriadur ar Stlenneg, Preder, 1996 ISBN 978-2-901383-14-7
HOLDEN Norman, History of the Origin of the Chemical elements and Their Discoverers, New York, 2001 Brookhaven National Laboratory (en) Liamm oberiant 26 HER 12
International Union of Pure and Applied Chemistry (IUPAC) (en) Liamm oberiant 26 HER 12
Jefferson Lab (en) Liamm oberiant 22 KZU 2012
Joint Institute for Nuclear Research (ОИЯИ e Dubna) (en) Liamm oberiant 25 DU 2012
LIDE David R., CRC Handbook of Chemistry and Physics - 88th Edition, CRC Press,2007 ISBN 978-0-8493-0488-0 (en)
National Nuclear Data Center (en) Liamm oberiant 09 KZU 12
Royal Society of Chemistry (en) Liamm oberiant 03 KZU 2012
STWERTKA Albert, A Guide to the Elements, Oxford University Press, 1996 ISBN 978-0-19-508083-4 (en)
Webelements (en) Liamm oberiant 26 HER 2012

Kimiezh \| Elfennoù kimiek
Rolloù hervez an arouez ~ hervez an anv • Taolenn beriodek Taolennoù an izotopoù rannet ~ klok
Dmitriy Mendeleyev • Ernest Rutherford

[1] Diouganet hervez hini ar platin.

[2] Lec'hienn GSI (de) (en) Liamm oberiant 16 KZU 12

[3] IUPAC (en) Liamm oberiant 22 KZU 12

[4] IUPAC (en) Liammoù oberiant 22 KZU 12

[5] Ar metaloù nobl : ₄₄Ru, ₄₅Rh, ₄₆Pd, ₄₇Ag, ₇₆Os, ₇₇Ir, ₇₈Pt hag ₇₉Au

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]